نهضت امام‌خمینی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

نهضت امام‌خمینی (کتاب) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۶ دی ۱۴۰۱، ساعت ۲۰:۱۹

۳۱ بایت حذف‌شده ، ‏۲۶ دی ۱۴۰۱

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

M.hashemi

۵۷۲

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{ویرایش}}
+'''نهضت امام خمینی'''، کتابی در شرح نهضت روحانیان و مردم [[ایران]] به رهبری امام‌خمینی، فارسی.
-نهضت امام خمینی، کتابی در شرح نهضت روحانیان و مردم ایران به رهبری امام‌خمینی، فارسی.
+معرفی
-کتاب نهضت امام‌خمینی به قلم سیدحمید روحانی<ref> زیارتی.</ref>{{ببینید|سیدحمید روحانی}} از نخستین آثار نوشته‌شده درباره نهضت روحانیت و رهبری امام‌خمینی است که تا کنون چهار جلد آن چاپ و منتشر شده است. نویسنده در این کتاب می‌کوشد حوادث و رویدادهای نهضت امام‌خمینی را از سال 1341 ـ 1357 بررسی و گزارش کند. به گفته نویسنده مهم‌ترین انگیزه وی از تدوین و تألیف این کتاب، بازگوکردن حقایق و وقایع تاریخی برای جلوگیری از تحریف تاریخ انقلاب اسلامی است؛<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/1227.</ref>؛ نیز عبرت‌آموزی از سرگذشت پیشینیان و درک تاریخ گذشته برای در امان‌ماندن از فروغلتیدن در جاده نادرستی که استعمارگران برای ملت‌های مسلمان هموار می‌سازند، همچنین روشنگری برای نسل آینده درباره مبارزات آزادی‏بخش و پیوند میان نسل امروز و پیشینیان<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/1227 ـ 1228.</ref>.
+کتاب نهضت امام‌خمینی به قلم سیدحمید روحانی(زیارتی) {{ببینید|سیدحمید روحانی}} از نخستین آثار نوشته‌شده درباره نهضت روحانیت و رهبری امام‌خمینی است که تا کنون چهار جلد آن چاپ و منتشر شده است. نویسنده در این کتاب می‌کوشد حوادث و رویدادهای نهضت امام‌خمینی را از سال 1341 ـ 1357 بررسی و گزارش کند. به گفته نویسنده مهم‌ترین انگیزه وی از تدوین و تألیف این کتاب، بازگوکردن حقایق و وقایع تاریخی برای جلوگیری از تحریف تاریخ انقلاب اسلامی است؛<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/1227.</ref>؛ نیز عبرت‌آموزی از سرگذشت پیشینیان و درک تاریخ گذشته برای در امان‌ماندن از فروغلتیدن در جاده نادرستی که استعمارگران برای ملت‌های مسلمان هموار می‌سازند، همچنین روشنگری برای نسل آینده درباره مبارزات آزادی‏بخش و پیوند میان نسل امروز و پیشینیان<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/1227ـ1228.</ref>.
-نخستین جرقه نگارش کتاب، ابتدای دهه چهل در آغاز نهضت به ذهن مؤلف خطور کرد و وی از همان زمان آغاز به گردآوری اسناد تاریخی کرد تا اینکه سال‌ها بعد امکان تدوین و چاپ کتاب فراهم شد<ref> گفتگو با مؤلف.</ref>. امام‌خمینی بخش‌هایی از جلد نخست را که پیش از پیروزی انقلاب چاپ شده است مطالعه کرده و به نویسنده تذکرهایی درباره کتاب داده است، تذکراتی مانند شرح مسائل و حوادث مطابق واقع، پرهیز از اغراق و انکار، پرهیز از افسانه‌بافی و لاف‌زدن و پرهیز از حذف اسامی اشخاصی که مؤثر بودند<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/10 ـ 16.</ref>.
+نخستین جرقه نگارش کتاب، ابتدای دهه چهل در آغاز نهضت به ذهن مؤلف خطور کرد و وی از همان زمان آغاز به گردآوری اسناد تاریخی کرد تا اینکه سال‌ها بعد امکان تدوین و چاپ کتاب فراهم شد(گفتگو با مؤلف). امام‌خمینی بخش‌هایی از جلد نخست را که پیش از پیروزی انقلاب چاپ شده است مطالعه کرده و به نویسنده تذکرهایی درباره کتاب داده است، تذکراتی مانند شرح مسائل و حوادث مطابق واقع، پرهیز از اغراق و انکار، پرهیز از افسانه‌بافی و لاف‌زدن و پرهیز از حذف اسامی اشخاصی که مؤثر بودند<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/10 ـ 16.</ref>.
 ویژگی مهم این کتاب، دسترسی نویسنده به اسناد مکتوب تاریخی است که با کمک آن، تاریخ انقلاب اسلامی را به تصویر می‌کشد و سپس به بررسی و تحلیل آن می‌پردازد. این اسناد در کتاب افست شده است و ضمیمه‌بودن اصل اسناد در کتاب، این فرصت را برای پژوهشگران تاریخ انقلاب اسلامی فراهم می‌سازد که با اسناد به تحلیل رویدادهای انقلاب اسلامی بپردازند. کتاب در آغاز با قلمی ادبی نوشته شده که امام‌خمینی به این سبک انتقاد کرده و هشدار داده است این سبک نگارش موجب می‌شود نوشته‌های تاریخی خیال‌بافی و افسانه‌سرایی پنداشته شوند و واقعیت خود را از دست بدهند<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/13.</ref>. پس از آن، نویسنده سعی کرده است تذکرات امام‌خمینی را مبنای کار خود قرار دهد<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/13.</ref>.
@@ خط ۲۰: / خط ۲۱: @@
 جلد چهارم درباره «حکومت اسلامی» است و عناوین اسلام و حکومت، گروه‌های هوادار حکومت اسلامی، جوانان درباری و آرمان‌شهر و فریادگران فیضیه، فصل‌های کتاب را تشکیل می‌دهند. نویسنده انگیزه خود در نگارش این جلد را بررسی این مطلب می‌داند که طرح و بحث حکومت اسلامی در ایران زمینه‌ای دیرینه و درازمدت دارد و تنها در سال‌های جریان مبارزات امام‌خمینی بر سر زبان‌ها نیفتاده است<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 4/24.</ref>.
-انتشار کتاب نهضت امام‌خمینی واکنش‌ها و نقدهایی را به دنبال داشته است؛ ازجمله شخصی به دنبال چاپ جلد اول، طی نامه‌ای نسبتاً مفصل به امام‌خمینی، از آن انتقاد کرد و بخش‌هایی از کتاب را اتهام به افراد دانست. امام‌خمینی نیز در پاسخ، مطالعه کتاب را مناسب با حال، وقت و قوه بینایی خویش ندانست؛ اما متذکر شد راضی نیست به هیچ‌کسی توهین شود<ref> 3/444.</ref>. بیشترین انتقادها به جلد سوم کتاب، به‌ویژه مباحث مرتبط با علی شریعتی، وارد شده است<ref> رزمجو، پوستین وارونه، جم.</ref>. سیدحمید روحانی و همکاران وی نیز به انتقادها پاسخ گفته‌اند<ref> 15 خرداد، مجله، 14/111 ـ 115 و 15 ـ 16/70، 193.</ref>. نقدهایی نیز به رویکرد نویسنده به امام‌موسی صدر وارد شده است<ref> اباذری، امام‌موسی صدر، 220 ـ 227؛ کمالیان و رنجبر، عزت شیعه، 55، 102، 197، 208 و 258.</ref>. همچنین مطالب کتاب درباره انجمن حجتیه واکنش‌هایی در پی‌داشته است<ref> 15 خرداد، مجله، 17/123 ـ 125.</ref>. انتقادهایی نیز به دیدگاه‌های نویسنده درباره حزب‌الدعوه عراق در برخی از نشریات عربی خارج از کشور منتشر شده است<ref> گفتگو با مؤلف.</ref>.
+انتشار کتاب نهضت امام‌خمینی واکنش‌ها و نقدهایی را به دنبال داشته است؛ ازجمله شخصی به دنبال چاپ جلد اول، طی نامه‌ای نسبتاً مفصل به امام‌خمینی، از آن انتقاد کرد و بخش‌هایی از کتاب را اتهام به افراد دانست. امام‌خمینی نیز در پاسخ، مطالعه کتاب را مناسب با حال، وقت و قوه بینایی خویش ندانست؛ اما متذکر شد راضی نیست به هیچ‌کسی توهین شود<ref> 3/444.</ref>. بیشترین انتقادها به جلد سوم کتاب، به‌ویژه مباحث مرتبط با علی شریعتی، وارد شده است<ref> رزمجو، پوستین وارونه.</ref>. سیدحمید روحانی و همکاران وی نیز به انتقادها پاسخ گفته‌اند<ref> 15 خرداد، مجله، 14/111 ـ 115 و 15 ـ 16/70، 193.</ref>. نقدهایی نیز به رویکرد نویسنده به امام‌موسی صدر وارد شده است<ref> اباذری، امام‌موسی صدر، 220 ـ 227؛ کمالیان و رنجبر، عزت شیعه، 55، 102، 197، 208 و 258.</ref>. همچنین مطالب کتاب درباره انجمن حجتیه واکنش‌هایی در پی‌داشته است<ref> 15 خرداد، مجله، 17/123 ـ 125.</ref>. انتقادهایی نیز به دیدگاه‌های نویسنده درباره حزب‌الدعوه عراق در برخی از نشریات عربی خارج از کشور منتشر شده است(گفتگو با مؤلف).
 از سوی دیگر، امام‌خمینی بارها از عدم آگاهی نویسنده از بسیاری مسائل اظهار تاسف کرده است و از ابراز آنها برای وی نیز خودداری کرده است. گویا اشاره امام‌خمینی به برخوردها و کارشکنی‌های برخی عناصر خودی بوده است که از سر ناآگاهی یا خواسته‌های نفسانی به ایشان خنجر زده‌اند<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/11.</ref>؛ چنان‌که وی اعتراض امام‌خمینی به حذف تعبیر «اعلیحضرت همایونی» را که نویسنده به عمد از پاسخ ایشان به تلگرام محمدرضا پهلوی حذف کرده بود، بازگو کرده است. امام‌خمینی در این اعتراض بر وظیفه مورخ در بازگویی واقعیات و دخالت ندادن حب و بغض‌های شخصی تاکید می‌کند و با ذکر این نکته که ممکن است ایشان نیز اشتباه بکند، خاطرنشان می‌کند نویسنده نباید بر آن اشتباه یا آنچه گمان می‌کند اشتباه است سرپوش بگذارد. مورخ نه گزاف می‌گوید و نه کتمان حقایق می‌کند؛ نویسنده باید به دور از غرض‌ورزی، مبالغه و پرده‌پوشی باشد. ایشان سپس به تفصیل در دفاع از پاسخ احترام‌آمیز خود به پهلوی و اینکه این روشی اسلامی و دینی در هدایت و نجات انسان‌ها حتی فرعون یا اشرار کربلا است، سخن گفته و خاطرنشان کرده که استفاده از زبان نصیحت به پهلوی در آغاز کار به امید هدایت و اصلاح وی بوده است و وقتی ایشان از این راه به نتیجه نرسیده در برابر او ایستاده است<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/11 ـ 13.</ref>.
-چاپ جلد نخست این مجموعه با نام «بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی» برای نخستین بار در بیروت انجام شد که مدت هفت‌ماه طول کشید و در سال 1356 عرضه شد<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/9.</ref>. انتخاب عنوان «نهضت» برای کتاب، بیشتر ناشی از ادبیات سیاسی مرسوم در میان علما و روحانیان به‌ویژه امام‌خمینی در مبارزات آغاز دهه چهل است؛ چنان‌که کتابی نیز با عنوان نهضت دو ماهه روحانیون در همان زمان از علی دوانی منتشر شد<ref> گفتگو با مؤلف.</ref>. جلد اول کتاب نهضت امام‌خمینی در 958 صفحه بارها به ‌کوشش ناشران مختلف نظیر انتشارات راه امام، انتشارات دارالفکر و دارالعلم به چاپ رسیده است. نقد امام‌خمینی بر بخشی از جلد نخست کتاب، به چاپ اول آن مربوط می‌شود. چاپ پانزدهم این جلد با عنوان نهضت امام‌خمینی با ویرایش جدید و اضافاتی از ناگفته‌ها و اسناد تاریخی، در 1635 صفحه به همت مؤسسه چاپ و نشر عروج در سال 1381 منتشر شده است.
+چاپ جلد نخست این مجموعه با نام «بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی» برای نخستین بار در بیروت انجام شد که مدت هفت‌ماه طول کشید و در سال 1356 عرضه شد<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/9.</ref>. انتخاب عنوان «نهضت» برای کتاب، بیشتر ناشی از ادبیات سیاسی مرسوم در میان علما و روحانیان به‌ویژه امام‌خمینی در مبارزات آغاز دهه چهل است؛ چنان‌که کتابی نیز با عنوان نهضت دو ماهه روحانیون در همان زمان از علی دوانی منتشر شد(گفتگو با مؤلف). جلد اول کتاب نهضت امام‌خمینی در 958 صفحه بارها به ‌کوشش ناشران مختلف نظیر انتشارات راه امام، انتشارات دارالفکر و دارالعلم به چاپ رسیده است. نقد امام‌خمینی بر بخشی از جلد نخست کتاب، به چاپ اول آن مربوط می‌شود. چاپ پانزدهم این جلد با عنوان نهضت امام‌خمینی با ویرایش جدید و اضافاتی از ناگفته‌ها و اسناد تاریخی، در 1635 صفحه به همت مؤسسه چاپ و نشر عروج در سال 1381 منتشر شده است.
 جلد دوم در سال 1364 در 1026 صفحه با قطع وزیری با همکاری انتشارات آموزش انقلاب اسلامی منتشر شده و جلد سوم نیز در 1303 صفحه با قطع وزیری در سال 1371 در مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. جلد چهارم کتاب را سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و ‌اندیشه اسلامی در سال 1390 در 924 صفحه منتشر کرده است. گفتنی است سه جلد نخست این کتاب را انتشارات عروج چندین نوبت چاپ کرده است.