بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق (کتاب)

بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق (کتاب)

اطلاعات کتاب
عنوان	بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحب‌نظران داخلی
نویسنده	رسول افضلی، امیر محسن‌زادگان
تاریخ نگارش	پیش از ۱۳۹۷ش
موضوع	مواضع نظامی امام‌خمینی، جنگ ایران و عراق، سیاست و استراتژی نظامی
سبک	پژوهش تحلیلی تاریخی
زبان	فارسی
تعداد جلد	۱
تعداد صفحات	۳۵۶
اطلاعات نشر
قطع	رقعی
تاریخ نشر	۱۳۹۷ش، چاپ دوم ۱۴۰۰ش
نوبت چاپ	۲
شمارگان	۱۰۰۰ نسخه
نوع رسانه	چاپی
مشخصات نشر	جلد شومیز

بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحب‌نظران داخلی، نوشته رسول افضلی و امیر محسن‌زادگان است. این کتاب دیدگاه صاحب‌نظران و رسانه‌ها را در مورد مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق پی می‌گیرد.

اهمیت کتاب

نویسندگان در این کتاب نگاهی به مواضع نظامی امام‌خمینی انداخته‌اند و به این بهانه لایه‌های مختلف جنگ ایران و عراق را بررسی کرده‌اند. در کتاب، فلسفه، منطق، سیاست‌ها، استراتژی‌ها و مواضع نظامی امام در مقایسه جنگ ایران و عراق با جنگ‌های مشابه دیگر مورد توجه قرار گرفته است. در کتاب دو بعد کاریزماتیک و سیستماتیک مدیریت نظامی امام‌خمینی در جنگ از یکدیگر تفکیک شده است و فهم صاحب‌نظران و رسانه‌ها از این ابعاد بررسی شده است.

نویسندگان

رسول افضلی متولد سال ۱۳۵۳ش است. او در رشته علوم سیاسی مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۵ش، مدرک کارشناسی ارشد و مدرک دکتری خود را نیز در سال‌های ۱۳۷۷ و ۱۳۸۲، از همان دانشگاه دریافت کرده است. او هم‌اکنون مدیر گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران است.

امیر محسن‌زادگان متولد ۱۳۵۸ش است. او مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۸۷ دریافت کرده است.

ساختار

این کتاب در یک جلد منتشر شده و دارای هفت فصل است. نویسندگان جنگ ایران و عراق را به دو دوره زمانی آغاز جنگ تا فتح خرمشهر و فتح خرمشهر تا پایان جنگ تقسیم کرده‌اند و در بررسی تاریخی هر دو دوره، مواضع امام‌خمینی و نیز دیدگاه‌های صاحب‌نظران داخلی را به بحث گذاشته‌اند. در فصل پایانی کتاب نیز مروری بر رویکرد رسانه‌های خارجی به مواضع نظامی امام‌خمینی انجام داده‌اند. بخش «پیوست‌ها»ی کتاب شامل برخی از مصاحبه‌ها یا اسناد مرتبط با جنگ است.

گزارش محتوا

کتاب بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحب‌نظران داخلی، در یک جلد منتشر شده است. در این کتاب، پس از شناسنامه، فهرست مطالب کتاب قرار گرفته است. سخن ناشر و مقدمه دو بخش بعدی کتاب است.

فصل اول به کلیات اختصاص دارد و شامل این مباحث است: اهداف تحقیق، واژه‌ها و اصطلاحات مهم تحقیق (ابعاد کاریزماتیک مواضع نظامی امام، ابعاد سیستماتیک و واقع‌گرایانه مواضع نظامی امام، بازتاب رسانه‌ای مواضع نظامی امام، صاحب‌نظران داخلی، استراتژی سیاسی، استراتژی نظامی، تاکتیک نظامی). فصل دوم با عنوان «مواضع نظامی امام‌خمینی از آغاز جنگ تا فتح خرمشهر» شامل این موضوعات است: دفاع در اندیشه نظامی امام‌خمینی، تبیین مواضع نظامی امام در مقاطع حساس جنگ عراق و ایران (دوره تجاوز عراق به ایران، دوره مقاومت و بیرون راندن متجاوز). فصل سوم به «مواضع نظامی امام‌خمینی از فتح خرمشهر تا پایان جنگ» می‌پردازد و شامل این بحث‌ها است: دوره تنبیه متجاوز، دوره پایان جنگ، عوامل تأثیرگذار بر تصمیم امام برای پایان دادن به جنگ، اصول حاکم بر تصمیم امام در پذیرش قطعنامه ۵۹۸، اهداف امام از پذیرش قطعنامه. در فصل چهارم با عنوان «شخصیت و اندیشه سیاسی نظامی امام از نگاه صاحب‌نظران» به این مطالب اشاره شده است: تأثیر شخصیت امام بر جنگ، ادبیات سیاسی دفاعی امام و انعکاس آن در مدیریت جنگ، الگوی مدیریت افکار عمومی امام در دوران جنگ، امام و مسئله نهادسازی در راستای اهداف جنگ، بعد مشورت‌پذیری و تفویض اختیارات توسط امام در دوران جنگ، آینده‌نگری و شخصیت‌شناسی امام‌خمینی در جنگ، امام و رابطه عاطفی با رزمندگان، تکلیف‌گرایی در عرصه جهاد از نظر امام‌خمینی. فصل پنجم به «دیدگاه صاحب‌نظران درباره مواضع نظامی امام‌خمینی از آغاز جنگ تا فتح خرمشهر» اختصاص دارد. در این فصل این مباحث را می‌خوانیم: دوره تجاوز عراق به ایران، دوره مقاومت و بیرون راندن متجاوز، دوره تنبیه متجاوز (دیدگاه نظامیان، دیدگاه سیاسیون). فصل ششم با عنوان «دیدگاه صاحب‌نظران درباره مواضع نظامی امام در مقطع پایانی جنگ» شامل این مباحث است: نظامیان، سیاسیون. فصل هفتم به «رویکرد رسانه‌های خارجی به مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ» پرداخته و این موضوعات را برجسته کرده است: بازتاب رسانه‌ای مواضع نظامی امام در دوره مقاومت و بیرون راندن متجاوز، در دوره تنبیه متجاوز، در دوره پایانی جنگ. بخش «نتیجه‌گیری» آخرین قسمت متن اصلی کتاب است.

در بخش «پیوست‌ها» متن چند مصاحبه از محسن رضایی، محسن رفیق‌دوست، اکبر هاشمی رفسنجانی آمده است و در کنار آن‌ها متن نامه منتشر نشده امام‌خمینی در خصوص علل پذیرش قطعنامه، و پیام امام‌خمینی در مورد پذیرش قطعنامه، منتشر شده است. آخرین صفحات کتاب به «کتابنامه» اختصاص یافته است.

وضعیت نشر

کتاب بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحب‌نظران داخلی، نوشته رسول افضلی و امیر محسن‌زادگان به زبان فارسی در سال ۱۳۹۷ش در یک جلد، ۳۵۶ صفحه، در قطع رقعی با جلد شومیز و در ۱۰۰۰ نسخه، منتشر شد. کتاب در سال ۱۴۰۰ به چاپ دوم رسید.

منابع

• افضلی، رسول، محسن‌زادگان، امیر، بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحب‌نظران داخلی، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، ۱۳۹۷.
• امیر محسن‌زادگان، پایگاه اینترنتی ایرانداک، تاریخ بازدید: ۲۶ آبان ۱۴۰۴.
• بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحب‌نظران داخلی، پایگاه اینترنتی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تاریخ بازدید: ۲۶ آبان ۱۴۰۴.
• بررسی مواضع نظامی امام‌خمینی در جنگ ایران و عراق از دیدگاه صاحب‌نظران داخلی، پایگاه اینترنتی شبکه جامع کتاب، گیسوم، تاریخ بازدید: ۲۶ آبان ۱۴۰۴.
• رسول افضلی، پایگاه اینترنتی رخ‌نما (تصویر جامع فعالیت‌های علمی دانشگاه تهران)، تاریخ بازدید: ۲۶ آبان ۱۴۰۴.