تحلیل تطور دیدگاه امامخمینی درباره زنان (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان |
| نامکتاببهفارسی | تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان |
| نویسنده | مهدی مهریزی |
| تاریخ نگارش | پیش از ۱۳۹۹ش |
| موضوع | زن در فقه و اندیشه اسلامی؛ اندیشه امامخمینی؛ مطالعات جنسیت در اسلام |
| سبک | تحلیلی ـ فقهی ـ اجتماعی |
| زبان | فارسی |
| به کوشش | معاونت پژوهشی پژوهشکده امامخمینی و انقلاب اسلامی |
| تعداد جلد | ۱ |
| تعداد صفحات | ۱۳۵ |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه چاپ و نشر عروج |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۹۹ |
| نوبت چاپ | چاپ اول |
| شمارگان | ۵۰۰ نسخه |
| نوع رسانه | کتاب چاپی |
| مشخصات نشر | مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی)، ۱۳۹۹، ۱۳۵ صفحه، ۵۰۰ نسخه |
کتاب تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان، به قلم مهدی مهریزی، دیدگاههای امامخمینی در مسأله زنان را در دو دورة قبل از رهبری و پس از آن گزارش میکند، تفاوتها و دگرگونیهای آن را تحلیل و بازشناسی میکند و از این بستر، به مبانی اصلی و ثابت در منظومه فکری امام دست مییابد.
نویسنده
مهدی مهریزی (متولد ۱۳۴۱ش)، تحصیلات حوزوی خود را در زادگاهش مشهد، آغاز کرد و در سال ۱۳۵۸ش وارد حوزه علمیه قم شد. وی همزمان با تحصیل، به تدریس برخی از درسهای حوزه و تدریس در دانشگاههای مختلف کشور نیز مشغول بود و از سخنرانیها و مقالههای او در بسیاری از کنفرانسها و همایشهای علمی، تقدیر شده است.[۱] از جمله مسئولیتهای مهریزی، میتوان به مسئولیت واحد فقه و حقوق مرکز مطالعات و تحقیقات دفتر تبلیغات اسلامی، سردبیری فصلنامههای «حکومت اسلامی» و «علوم حدیث»، مسئولیت مرکز تحقیقات دارالحدیث و عضویت در شورای دینپژوهان کشور اشاره کرد. [۲] وی همچنین در نخستین دوره «جایزه جهانی دوسالانه امامخمینی»، بهعنوان شخصیت شایسته تقدیر در حوزه ارتقای نقش زنان در جامعه، شناخته شد. [۳]
معرفی محتوا
مسأله زن در دوران معاصر، ذهن عالمان دینی را از جهات مختلف به خود مشغول داشته و هر جریان فکری به گونهای به این موضوع پرداخته است که از جمله شخصیتهای برجسته و اثر گذار در این زمینه، امامخمینی است. بر همین پایه و به درستی، بخشی از مطالعات مربوط به امامخمینی به تحلیل نگاه و رفتار ایشان با زنان اختصاص یافته است اما با همه پژوهشهای انجام شده در حوزة مسأله زنان از منظر امامخمینی، هنوز مسائل بنیادی و جدی در این زمینه وجود دارد که یکی از آنها «بررسی تحول دیدگاهها و رفتار ایشان دربارة زنان» است. بررسی دیدگاههای ایشان در ادوار مختلف زندگی نسبت به زنان، یکی از پرسشهای پنهان و جدی به شمار میرود. بررسی پارهای از موضع گیریهای امامخمینی در اوان مبارزه نسبت به حضور سیاسی زنان و نیز برخی از آرای فقهی ایشان در کتب فتوای و فقهی و سنجش آن با دیدگاهها و رفتار اوج مبارزات و دیدگاههای دوران رهبری یک پروژه تحقیقی جدی است. [۴]
این تحقیق بر آن است که مسأله زنان را از دیدگاه امامخمینی از این زاویه بکاود. دیدگاههای ایشان را در دو دورة قبل از رهبری و پس از آن گزارش کند و تفاوتها و دگرگونیها را تحلیل و بازشناسی کند و از این بستر به مبانی اصلی و ثابت در منظومه فکری امام دست یابد که از یکسو، بتواند سرّ این تفاوتها را تبیین کند و ازسویدیگر، مرجعی برای ارجاع مسائل جدید در عرصه مسائل زنان باشد. بهتعبیردیگر، بتواند محکماتی را برای اجتهاد در زن پژوهشی از منظر امامخمینی به دست دهد.
ساختار
این کتاب در چهار فصل ساماندهی شده است: فصل اول با عنوان «کلیات»، نگاهی اجمالی به دورههای مختلف زندگی امامخمینی دارد و همچنین ادوار فقهی ایشان را به سه دوره پیش از مبارزه، مبارزه و دوران رهبری تقسیم کرده است. در ادامه این فصل تحت عنوان رویکرد به زنان، رویکرد سنتی به شخصیت زن و پس از آن، رویکرد تبیینی یا کلامی- اجتماعی سیدمحمدحسین طباطبایی، مرتضی مطهری و عبدالله جوادی آملی و در انتها رویکرد نواندیشانه، مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل دوم که «استخراج دیدگاههای امامخمینی پیرامون زنان و دستهبندی آنها» نام گرفته است، اختلافهای فقهی زن و مرد در فتاوای امامخمینی پیش از دوره رهبری و نیز دیدگاههای امام پیرامون دوره رهبری در حوزههایی چون، حق رأی و شرکت در انتخابات، فعالیتهای اجتماعی- سیاسی، عدم وجوب پوشش صورت و دست ها تا مچ دست، طلاق حاکم، یکسان دانستن طلبههای مرد و زن در استفاده از موقوفات، اجازه خرید به همسر، جواز توکلیل زن در اجرای طلاق از طرف شوهر، صحت نکاح معاطاتی، تحصیل فلسفه و عرفان برای زنان، اشتغال زنان و شرکت در تظاهرات؛ مورد بحث و بررسی قرار داده است.
در فصل سوم، «مبانی اجتهادی امامخمینی در مواجهه با مسأله زنان» آمده و اختلاف دیدگاه از منظر امامخمینی، ظرفیتهای فقه امامخمینی برای تغییر و تحول آرا و ظرفیتهای اندیشه امامخمینی در مسائل زنان برای تغییر و تحول دیدگاهها؛ مورد توجه قرار گرفت.
فصل چهارم و پایانی کتاب نیز «تحلیل چگونگی تطور آرا و دیدگاهها» نام گرفته و در جمع بندی نهایی آورده است: «میتوان گفت امام از نظر دسته بندی رویکرد به زنان، در دوران پیش از رهبری در گروه رویکرد سنتی قرار داشت، ولی آنچه در دوران ده ساله رهبری بر قلم و زبان ایشان جاری گشت، وی را در گروه نواندیشان دینی قرار میدهد که میتوان از آن ثابتات و محکماتی را استخراج کرد و در مواجهه با مسائل مستحدثه و نوظهور بر پایه آن به اجتهاد پرداخت. [۵]
وضعیت نشر
کتاب «تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان» به قلم مهدی مهریزی، که به همت معاونت پژوهشی پژوهشکده امامخمینی و انتقلاب اسلامی سامان یافته، در سال ۱۳۹۹ شمسی در ۱۳۵ صفحه و در ۵۰۰ نسخه، از سوی مؤسسه چاپ و نشر عروج، وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی منتشر شده است. [۶]
پانویس
- ↑ (روزمه علمی مهدی مهریزی، پایگاه اینترنتی اندیشوران حوزه).
- ↑ (پایگاه اینترنتی اندیشوران حوزه، ۴/۱۰/۱۴۰۴).
- ↑ (خبرگزاری مهر، ۲۷ آذر ۱۴۰۴).
- ↑ (مهریزی، تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان، مقدمه).
- ↑ (مهریزی، تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان، فهرست کتاب).
- ↑ (مهریزی، تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان، شناسنامه کتاب).
منابع
- پایگاه اینترنتی اندیشوران حوزه، ۳/۱۰/۱۴۰۴
- خبرگزاری مهر، ۲۷/۹/۱۴۰۴
- مهریزی، مهدی، تحلیل تطور دیدگاههای امامخمینی درباره زنان، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۹۹ش.