سیداسماعیل حسینی
سیداسماعیل حسینی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.
سیداسماعیل حسینی در سال ۱۳۲۸ در روستای طاویر از روستاهای ییلاقی فاضل‌آباد علی‌آباد کتول و در خانواده‌ای روحانی و منتسب به سادات علوی به دنیا آمد. وی خواندن و نوشتن را در زادگاهش و نزد یکی از روحانیان محلی فراگرفت. سپس به فراگیری دروس حوزوی پرداخت و به همین منظور در سال ۱۳۴۰ راهی گرگان شد و مقدمات و بخشی از دروس سطح را در آنجا و نزد سیدعلی منتظری از روحانیان گرگانی آموخت. حسینی پس از چهار سال تحصیل در گرگان، به مشهد رفت و دروس سطح را در مدت سه سال تکمیل کرد، ولی درباره استادان او در آنجا اطلاعاتی در دست نیست. وی در مشهد با اندیشه‌های امام‌خمینی آشنا شد و به همین علت تصمیم گرفت با عزیمت به عراق، در درس ایشان حضور یابد. او در سال ۱۳۴۷ این تصمیم را عملی کرد و راهی عراق شد و در نجف اشرف وارد درس امام‌خمینی شد (ربانی خلخالی، ۲۹۹). حسینی مدت یک سال در نجف اشرف در درس امام‌خمینی و دیگر استادان در حوزه علمیه نجف شرکت کرد (همان). احتمال حضور او در درس ولایت فقیه امام‌خمینی که در ادامه درس بیع مکاسب در بهمن ۱۳۴۸ برگزار شد، وجود دارد.
حسینی در بازگشت به کشور در آبادان دستگیر شد و مدت دو ماه در زندان حکومت پهلوی بود. او پس از آزادی به قم رفت و به تحصیل دروس حوزوی در آنجا ادامه داد. در قم در تهیه، تکثیر و توزیع اعلامیه‌های امام‌خمینی فعال بود و سپس نوارهای سخنرانی امام‌خمینی را در قم تهیه و تکثیر می‌کرد. وی در ۱۸ و ۱۹ دی ۱۳۵۶ در تظاهرات طلاب حوزه علمیه قم علیه حکومت پهلوی در اعتراض به توهین روزنامه اطلاعات به امام‌خمینی حضور داشت. حسینی در سال ۱۳۵۷ به علی‌آباد کتول در استان گلستان رفت و در بسیج مردم علیه حکومت پهلوی در آن شهر نقش داشت. همچنین در تظاهرات و راهپیمایی‌های مردم گرگان هم حضور می‌یافت و حضور در تظاهرات ۵ آذر ۱۳۵۷ گرگان از آن جمله است. در همان روز بر اثر مشاهده جنایت‌های حکومت پهلوی دچار تألمات روحی شد و برای معالجه راهی تهران گردید و مدتی در یکی از بیمارستان‌های تهران بستری شد و در همان‌جا به شهادت رسید. نیروهای حکومت پهلوی خانواده‌اش را تهدید کردند که در صورت برگزاری تشییع جنازه، برخورد خواهند کرد، بنابراین پیکر او را غریبانه در زادگاهش به خاک سپردند (همان، ۳۰۰). فعالان انقلابی درصدد برگزاری تظاهرات به مناسبت تشییع جنازه او بودند، ولی با ممانعت مأموران پهلوی مواجه شدند، اما شهادت او باعث شد تا روند انقلاب اسلامی در شهر علی‌آباد کتول اوج بگیرد و از آن زمان ابعاد جدی‌تری به خود بگیرد (خانه امن، ۱۳۴). منابع: خانه امن: خاطرات حجت‌الاسلام شریفی گرگانی (۱۳۹۸)، به کوشش غلامرضا خارکوهی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ ربانی خلخالی، علی (۱۴۰۲ ق)، شهدای روحانیت در یکصد سال اخیر، ج ۲، قم، مکتب‌الحسین.