پرش به محتوا

سیدعلی یثربی کاشانی

از ویکی امام خمینی
(تغییرمسیر از سیدعلی یثربی)
سیدعلی یثربی کاشانی
اطلاعات فردی
نام کاملسیدعلی یثربی کاشانی
نسباز سادات حسینی
تاریخ تولد۱۲۷۲ش/۱۳۱۱ق
زادگاهکربلا، عراق
تاریخ وفات۱۳ دی ۱۳۳۸/۵ رجب ۱۳۷۹ق
محل دفنامامزاده حبیب بن موسی، کاشان
شهر وفاتکاشان، ایران
اطلاعات علمی
استادانسید محمدکاظم یزدی، فتح‌الله اصفهانی، میرزای نائینی، آقا ضیاء عراقی
شاگردانامام‌خمینی، سیدمحمد محقق داماد، میرزا هاشم آملی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی
محل تحصیلحوزه علمیه کاشان، نجف و قم
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمنتقد حکومت پهلوی


میرسیدعلی یثربی کاشانی (۱۲۷۲ـ۱۳۳۸ش/ ۱۳۱۱ـ۱۳۷۹ق)، مشهور به سیدعلی یثربی کاشانی از مراجع، علماء و فقهای بزرگ کاشان در قرن چهارده قمری بود.

او علوم دینی را در کاشان، نجف و قم فرا گرفت و به درجه اجتهاد رسید. مدتی در قم و سپس تا پایان عمر در کاشان به فعالیت‌های علمی و فرهنگی اشتغال داشت. یثربی نسبت به رویدادهای سیاسی زمانۀ خود آگاهی داشت و در مواقع نیاز واکنش نشان می‌داد.

امام‌خمینی از جمله شاگردان این عالم بود و همین، ارتباط‌های خاندان یثربی با امام‌خمینی را در پی داشت.

زندگی

سیدعلی یثربی کاشانی سال۱۲۷۲ش (۱۳۱۱ق) در کربلا زاده شد. میرزای شیرازی، صاحب فتوای تحریم تنباکو، در گوش وی اذان و اقامه گفت. در ۵ سالگی همراه پدرش از کربلا عازم کاشان شد،[۱] و پس از فراگیری خواندن و نوشتن، پایه‌های نخست دانش دینی و حوزه را نزد پدر و برخی از اساتید کاشان آغاز و تا پایان سطح ادامه داد.[۲]

با پایان درس‌های سطح، به سفارش پدر برای تکمیل دانش حوزوی در سال ۱۲۹۱ش (۱۳۳۱ق) راهی حوزه علمیه نجف شد و ۷ سال در آنجا اقامت داشت.[۳] وی در این مدت در درس‌های خارج استادانی چون: سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی، فتح‌الله غروی اصفهانی، میرزای نائینی و آقا ضیاء عراقی شرکت کرد.[۴]

یثربی پس از ۷ سال ماندن در نجف، به کاشان بازگشت و سرگرمِ کار مردم و تربیت طلاب شد. نوروز ۱۳۰۰ش (۱۳۴۰ق)، همزمان با راه‌اندازی حوزه علمیه قم به‌همراه پدر راهی قم شد و با شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم، دیدار کرد. در این دیدار وی پیشنهادِ حائری برای بودن در قم را پذیرفت. از آن پس به تدریس و تربیت طلّاب در حوزه علمیه قم سرگرم شد. وی در سال‌های اقامت خود در قم، علاوه بر فراگیری دروس فلسفه، به تدریس سطوح عالی حوزوی و خارج اصول پرداخت.[۵]

مجتهدان شناخته‌شده‌ای چون: سیدمحمد محقق داماد، امام‌خمینی، میرزا هاشم آملی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، میرزا خلیل کمره‌ای و سیدحسن مدرسی یزدی از شاگردان او بوده‌اند.[۶] سال ۱۳۰۸ش (۱۳۴۷ق) پدر سیدعلی یثربی، محمدرضا پشت‌مشهدی کاشانی درگذشت، او به شهر کاشان بازگشت و به‌جای پدر ادارۀ کارهای دینی مردم را برعهده گرفت.[۷]

سیدعلی یثربی همزمان با تربیت طلاب، رسیدگی به کارهای دینی مردم و فعالیت‌های اجتماعی، به مسائل روز نیز آگاهی داشت و به مردم گوشزد می‌کرد.[۸] این جملۀ وی که «اگر دو خروس در محله به هم بپرند، زیر سر انگلیس است»، در بین مردم و علاقه‌مندان ایشان، مشهور بوده است.[۹] همچنین او را از مخالفان حکومت پهلوی دانسته‌اند. یثربی به طرفداران محمدرضا شاه گفته بود: «محمدرضا از پدرش بدتر است؛ زیرا پدرش بی‌سواد بود و این در اروپا درس خوانده است.».[۱۰]

درگذشت

سیدعلی یثربی، ۱۳ دی ۱۳۳۸ش/ ۵ رجب ۱۳۷۹ق در سن ۶۸ سالگی درگذشت و در کنار زیارتگاه امامزاده حبیب بن موسی در جوار پدر و دیگر اجدادش دفن شد.[۱۱]

استاد امام‌خمینی

امام‌خمینی از شاگردان سیدعلی یثربی به‌شمار می‌آید. ایشان از سال ۱۳۰۱ش (۱۳۴۱ق) تا ۱۳۰۵ش (۱۳۴۵ق) نزد سیدعلی یثربی درس‌های سطوح عالی حوزه علمیه را به پایان رساند. چنانچه خود نوشته‌اند «استاد سطوح عالیه‌ام مرحوم آقای آقا میر سیدعلی یثربی کاشانی ـ رحمة اللَّه علیه ـ است.».[۱۲]

امام‌خمینی همیشه از استادش سیدعلی یثربی به نیکی یاد می‌کرد.[۱۳] تاآنجاکه با هجرت استادش به کاشان، پیوندش را قطع نکرد و با خاندان یثربی مرتبط بود. چنانچه با درگذشت سیدعلی یثربی، برادر و شاگرد ایشان، سیدمهدی یثربی راه برادر بزرگ را ادامه داد و بعدها پیوند استواری با امام‌خمینی داشت. خود دادوستد نامه‌های بسیار میان امام‌خمینی و خاندان یثربی، به‌ویژه سیدمهدی یثربی، گویای علاقه و ارتباط تنگاتگ بین آنهاست.[۱۴]

بر اساس سیره‌ای که در حوزه‌های علمیه شیعی وجود داشته است که گاه شاگرد و استاد هر دو با هم نزد استاد کارکشتۀ دیگری به کسب علم و معرفت می‌پرداختند؛ امام‌خمینی نیز همزمان با شاگردی سیدعلی یثربی، به همراه ایشان، در درس‌های شیخ عبدالکریم حائری شرکت می‌کردند.[۱۵]

پانویس

  1. نجوم امت «زندگانی مرحوم حاج آقا میر سید علی یثربی کاشانی»، مجله نور علم، شماره ۱۹، ص۹۱.
  2. «سید علی یثربی (آیت الله یثربی)»، سایت فرهیختگان تمدن شیعه.
  3. جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، فقیه هوشمند، ۱۳۸۶ش، ج۶.
  4. نجوم امت «زندگانی مرحوم حاج آقا میر سید علی یثربی کاشانی»، مجله نور علم، شماره ۱۹، ص۹۱؛ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۴۳۰.
  5. جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، فقیه هوشمند، ۱۳۸۶ش، ج۶.
  6. جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، فقیه هوشمند، ۱۳۸۶ش، ج۶.
  7. جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، فقیه هوشمند، ۱۳۸۶ش، ج۶.
  8. جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، فقیه هوشمند، ۱۳۸۶ش، ج۶.
  9. جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، فقیه هوشمند، ۱۳۸۶ش، ج۶.
  10. «فرزانگان؛ آیت‌اللّه میر سیدعلی یثربی کاشانی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.
  11. «سال روز درگذشت استاد الفقها المتاخرین آمیر سید علی یثربی پشت مشهدی کاشانی»، بنیاد فرهنگ کاشان.
  12. امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۲، ص۴۹۲؛ امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۹، ص۴۲۷.
  13. امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۲، ص۴۹۲؛ ج۱۹، ص۴۲۷.
  14. امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱، ص۹۲، ۲۷۸، ۳۲۴، ۳۳۲، ۳۴۸، ۳۷۲؛ ج۲، ص ۵، ۵۰، ۷۵؛ ج۳، ص۳۶۳؛ ج۷، ص۱۲۱، ۲۴۲؛ ج۹، ص۲۶۶؛ ج۱۷، ص۴۰۹.
  15. امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۹، ص۴۲۷؛ رجائی‌نژاد، «استادان حضرت امام(۹)» حریم امام، ش۴۰، ص ۲۰.

منابع

  • «سیدعلی یثربی (آیت‌الله یثربی)»، سایت فرهیختگان تمدن شیعه، تاریخ درج مطلب: ۱۲ مهر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ش. http://nbo.ir
  • «فرزانگان؛ آیت‌اللّه میر سیدعلی یثربی کاشانی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه. تاریخ درج مطلب: ۵ تیرماه ۱۳۸۷ش، تاریخ بازدید: ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
  • امام‌خمینی، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، دوم ۱۳۷۹ش.
  • جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، فقیه هوشمند، قم، معروف، ۱۳۸۶ش.
  • رجائی‌نژاد، محمد، «استادان حضرت امام(۹)» هفته‌نامه حریم امام، ش۴۰، پنج‌شنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۱ش.
  • شبیری زنجانی، سیدموسی، جرعه‌ای از دریا، قم، مؤسسه کتاب‌شناسی، ۱۳۸۹ش.
  • شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، ج۶، قم، پیروز، ۱۳۵۴ش.
  • نجوم امت «زندگانی مرحوم حاج آقا میر سیدعلی یثربی کاشانی»، مجله نور علم، شماره ۱۹، جامعه مدرسین حوزه علمیه، ۱۳۶۵ش.

محمد رجائی‌نژاد