مسجد سلماسی

مسجد سلماسی، مسجدی ساده در قم و نزدیکی خانه امام‌خمینی، از موقوفات حرم حضرت معصومه(س) است که به دلیل تدریس امام‌خمینی در آن شهرت دارد.

بنای مسجد سلماسی

مسجد سلماسی در کوچه آقازاده در خیابان ارم (مرعشی نجفی) واقع شده است. زمین اولیۀ این مسجد، قسمتی از یک باغ بود که محمد آقازاده، تاجر قمی، به پیرمردی ترک، اهل سلماس واگذار کرد و او در سال ۱۳۲۶ش/ ۱۳۶۶ق مسجدی ساده با ستون‌های متعدد و یک آب‌انبار در کنار آن ساخت که به مسجد و آب انبار سلماسی معروف شد.

تعمیر مسجد و ثبت ملی

این مسجد تا سال ۱۳۸۰ش/ ۱۴۲۲ق به شکل اولیه باقی بود و هیچ تعمیری در آن صورت نگرفته بود. پس از سال ۱۳۸۰ سازمان میراث فرهنگی قم، با انجام تعمیراتی در مسجد، آن را جزء آثار فرهنگی کشور به ثبت رساند.

تدریس امام‌خمینی در مسجد سلماسی

امام‌خمینی در دهۀ ۳۰ در مسجد سلماسی مجلس درس خارج اصول و فقه داشت. ایشان با وجود افزایش شمار شاگردان و فضای کوچک مسجد، تا مدت‌ها با انتقال محل درس موافقت نکرد. اما پس از فوت آیت‌الله بروجردی، با اصرار برخی از شاگردان، درس ایشان به مسجد اعظم قم انتقال یافت و به یکی از شلوغ‌ترین کلاس‌های حوزۀ علمیۀ قم تبدیل شد. ساواک با اشاره به این موضوع، انتقال درس ایشان از مسجد سلماسی به مسجد اعظم را به دلیل زیادی شاگردان گزارش کرده است. مسجد سلماسی امروز هم یکی از مکان‌های برگزاری دروس حوزوی است.

روایت‌گری انقلاب

در هفدهم ۱۳۹۶، اولین روایت‌گری  خیابانی  از وقایع انقلاب اسلامی در استان قم، در مسیر خانۀ امام‌خمینی تا مسجد سلماسی برگزار شد.

منابع

• حاضری، مهدی، «امام‌خمینی در قم»، مجله نامه قم، شماره ۵۶، ۱۳۷۸.
• رجایی‌نژاد، محمد و مهدی حاضری، هفت اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام‌خمینی از ولادت تارحلت، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، ۱۳۹۴.
• روایت‌گری خیابانی رویدادهای انقلاب در قم، پایگاه اینترنتی ادارۀ کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قم ، تاریخ بازدید: ۳۰فروردین۱۴۰۴.
• لنگرودی مرتضوی، محمدحسن، مصاحبه، قم، آرشیو اختصاصی دانشنامه امام‌خمینی، ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۱.
• مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، ۱۳۸۶.