پرش به محتوا

مصطفی چمران: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۴ دی ۱۴۰۱
جز
خط ۶۱: خط ۶۱:
وی وظیفه خود را اجرای فرمان انقلابی امام‌خمینی دانسته که باید به بهترین وجه اجرا می‌شد<ref>چمران، مصطفی، کردستان، ۹۱.</ref> چمران که آن روزها را سخت‌ترین لحظات زندگی خود شمرده است<ref>چمران، مصطفی، خاطرات، ۹۳ـ۹۴.</ref> با اشاره به فرمان تاریخی خرداد ۱۳۵۸ امام‌خمینی برای آزادی پاوه، در پیامی به ملت ایران ضمن یادآوری ناامیدی کامل خود از زنده‌ماندن، فتح پاوه را معجزه الهی خواند و فرمان ایشان را باعث این معجزه برشمرد<ref>چمران، مصطفی، خاطرات، ۹۸.</ref> او با الهام گرفتن از پیام قاطع امام‌خمینی و با سازماندهی و به‌کارگیری نیروهای مسلح مردمی، نقشه‌های ضد انقلاب را در تصرف شهر پاوه خنثی کرد.<ref>بهنود،۲۷۵ روز بازرگان، ۶۳۹ و ۶۶۷.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|پاوه|کردستان}}{{سخ}}
وی وظیفه خود را اجرای فرمان انقلابی امام‌خمینی دانسته که باید به بهترین وجه اجرا می‌شد<ref>چمران، مصطفی، کردستان، ۹۱.</ref> چمران که آن روزها را سخت‌ترین لحظات زندگی خود شمرده است<ref>چمران، مصطفی، خاطرات، ۹۳ـ۹۴.</ref> با اشاره به فرمان تاریخی خرداد ۱۳۵۸ امام‌خمینی برای آزادی پاوه، در پیامی به ملت ایران ضمن یادآوری ناامیدی کامل خود از زنده‌ماندن، فتح پاوه را معجزه الهی خواند و فرمان ایشان را باعث این معجزه برشمرد<ref>چمران، مصطفی، خاطرات، ۹۸.</ref> او با الهام گرفتن از پیام قاطع امام‌خمینی و با سازماندهی و به‌کارگیری نیروهای مسلح مردمی، نقشه‌های ضد انقلاب را در تصرف شهر پاوه خنثی کرد.<ref>بهنود،۲۷۵ روز بازرگان، ۶۳۹ و ۶۶۷.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|پاوه|کردستان}}{{سخ}}
چمران حکم‌های چندی را از امام‌خمینی دریافت کرد. امام‌خمینی در حکمی در هشتم مهر ۱۳۵۸ به پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی [[شورای انقلاب]] وی را وزیر دفاع در دولت موقت منصوب کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۱۶۳.</ref> و پس از استعفای دولت موقت، در حکم دیگری در شانزدهم آبان ۱۳۵۸ او را وزیر دفاع ملی در شورای عالی انقلاب تعیین کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۵۰۷.</ref>؛ چنان‌که در بیستم اردیبهشت ۱۳۵۹ وی را مشاور و نماینده خود در شورای عالی دفاع ملی معرفی کرد تا هر هفته با بررسی کامل و با کمال دقت، رویدادهای داخلی ادارات ارتش را برای ایشان بفرستد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۸۲.</ref> همچنین در ۲۵ اسفند ۱۳۵۹در بیانیه ده‌ماده‌ای برای حل اختلاف سران نظام و سفارش آنان بر پیروی از [[قانون اساسی]]، چمران را یکی از نمایندگان خود معرفی کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۲۰۱.</ref> چمران از سوی مردم تهران در سال ۱۳۵۹ و در نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی به نمایندگی برگزیده شد.<ref>بنیاد شهید چمران، یادنامه اولین سالگرد شهادت، ۱۵.</ref>{{سخ}}
چمران حکم‌های چندی را از امام‌خمینی دریافت کرد. امام‌خمینی در حکمی در هشتم مهر ۱۳۵۸ به پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی [[شورای انقلاب]] وی را وزیر دفاع در دولت موقت منصوب کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۱۶۳.</ref> و پس از استعفای دولت موقت، در حکم دیگری در شانزدهم آبان ۱۳۵۸ او را وزیر دفاع ملی در شورای عالی انقلاب تعیین کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۵۰۷.</ref>؛ چنان‌که در بیستم اردیبهشت ۱۳۵۹ وی را مشاور و نماینده خود در شورای عالی دفاع ملی معرفی کرد تا هر هفته با بررسی کامل و با کمال دقت، رویدادهای داخلی ادارات ارتش را برای ایشان بفرستد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۸۲.</ref> همچنین در ۲۵ اسفند ۱۳۵۹در بیانیه ده‌ماده‌ای برای حل اختلاف سران نظام و سفارش آنان بر پیروی از [[قانون اساسی]]، چمران را یکی از نمایندگان خود معرفی کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۲۰۱.</ref> چمران از سوی مردم تهران در سال ۱۳۵۹ و در نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی به نمایندگی برگزیده شد.<ref>بنیاد شهید چمران، یادنامه اولین سالگرد شهادت، ۱۵.</ref>{{سخ}}
چمران که نقش اساسی در سازماندهی نیروهای نظامی و ارتشی داشت، به ‌نمایندگی از امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‌، پیش از [[جنگ عراق علیه ایران]]، قانون تشکیل لشکر ده‌ هزار نفری متشکل از نیروهای مردمی را به شورای انقلاب برد و به تصویب رساند.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۲۸؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۰۹ـ۱۱۰.</ref> او راه حل مقابله با [[ارتش بعث عراق]] را در آن شرایط در جنگ نامنظم می‌دانست و شش روز پس از آغاز [[جنگ]] به [[خوزستان]] رفت و واحد مهندسی فعالی را برای ستاد جنگ‌های نامنظم سازماندهی کرد و خدماتی چون ایجاد پل متحرک روی آب، تعمیر و ساخت جاده‌ها و کانال بیست‌کیلومتری و ساخت خودروی مخصوص حرکت روی ریگ، حاصل آن بود. اجرای این طرح‌ها عقب‌نشینی نیروهای عراقی را به ‌دنبال داشت.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۲۹ـ۳۰.</ref> او ستاد فرماندهی جنگ‌های نامنظم را به مدیریت خویش راه انداخت که بسیار مؤثر بود.<ref>خامنه‌ای، خاطرات، ۱۱۲ـ۱۱۳؛ زبربردی، مصاحبه، پایگاه اطلاع‌رسانی جامع دفاع مقدس..</ref>{{سخ}}
چمران که نقش اساسی در سازماندهی نیروهای نظامی و ارتشی داشت، به ‌نمایندگی از امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‌، پیش از [[جنگ عراق علیه ایران]]، قانون تشکیل لشکر ده‌ هزار نفری متشکل از نیروهای مردمی را به شورای انقلاب برد و به تصویب رساند.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۲۸؛ علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۱۰۹ـ۱۱۰.</ref> او راه حل مقابله با [[ارتش بعث عراق]] را در آن شرایط در جنگ نامنظم می‌دانست و شش روز پس از آغاز [[جنگ]] به [[خوزستان]] رفت و واحد مهندسی فعالی را برای ستاد جنگ‌های نامنظم سازماندهی کرد و خدماتی چون ایجاد پل متحرک روی آب، تعمیر و ساخت جاده‌ها و کانال بیست‌کیلومتری و ساخت خودروی مخصوص حرکت روی ریگ، حاصل آن بود. اجرای این طرح‌ها عقب‌نشینی نیروهای عراقی را به ‌دنبال داشت.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۲۹ـ۳۰.</ref> او ستاد فرماندهی جنگ‌های نامنظم را به مدیریت خویش راه انداخت که بسیار مؤثر بود.<ref>خامنه‌ای، خاطرات، ۱۱۲ـ۱۱۳؛ زبربردی، مصاحبه، پایگاه اطلاع‌رسانی جامع دفاع مقدس.</ref>{{سخ}}
چمران با وجود تحصیلات بالای علمی و روحیه رزمندگی، دارای روح لطیف و عرفانی عمیق بود و شور و عشق الهی داشت. او بارها از خدای تعالی تشکر کرده که پوچی لذت زودگذر را به او نمایان کرده و ناپایداری روزگار را نشان داده و لذت مبارزه را به او چشانده و ارزش شهادت را به وی آموخته است<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۷۲.</ref> وی در نیایش خود همه چیز خود را از خداوند تعالی دانسته و از اینکه خدا او را مورد لطف و محبتش قرار داده تا در قلب دیگران باشد و اینکه او را «آه» کرده که از سینه یتیمان و بیوه‌ زنان و دردمندان صعود کند و او را «فریاد» کرده که کلمه حق را هرچه رساتر در برابر جباران اعلام کند و او را در آتش عشق، گداخته تا از کنار هر حادثه وحشتناک به‌سادگی و آرامی بگذرد و دردها، تهمت‌ها و ظلم‌ها را به راحتی تحمل کند، خداوند را سپاس گفته است<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۷۳.</ref>{{سخ}}
چمران با وجود تحصیلات بالای علمی و روحیه رزمندگی، دارای روح لطیف و عرفانی عمیق بود و شور و عشق الهی داشت. او بارها از خدای تعالی تشکر کرده که پوچی لذت زودگذر را به او نمایان کرده و ناپایداری روزگار را نشان داده و لذت مبارزه را به او چشانده و ارزش شهادت را به وی آموخته است<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۷۲.</ref> وی در نیایش خود همه چیز خود را از خداوند تعالی دانسته و از اینکه خدا او را مورد لطف و محبتش قرار داده تا در قلب دیگران باشد و اینکه او را «آه» کرده که از سینه یتیمان و بیوه‌ زنان و دردمندان صعود کند و او را «فریاد» کرده که کلمه حق را هرچه رساتر در برابر جباران اعلام کند و او را در آتش عشق، گداخته تا از کنار هر حادثه وحشتناک به‌سادگی و آرامی بگذرد و دردها، تهمت‌ها و ظلم‌ها را به راحتی تحمل کند، خداوند را سپاس گفته است<ref>علیمردانی، مردی برای تمام فصول، ۲۷۳.</ref>{{سخ}}
چمران انقلاب اسلامی ایران را در مقایسه با دو انقلاب کبیر فرانسه و روسیه از جهات متعدد، عمیق‌تر، جدی‌تر و مردمی‌تر از آن دو دانسته است. وی معتقد بود انقلاب ایران به رهبری امام‌خمینی راهی تازه‌ و اندیشه جدیدی را به جهان معاصر عرضه کرد که مهم‌ترین ارزش آن بُعد معنوی و رسیدن به کمال مطلق است.<ref>چمران، مصطفی، لبنان، ۳۸۹.</ref> وی بر این باور بود که برخی ادعای انقلابی‌گری دارند و گمان می‌کنند از انقلاب ایران طرفداری می‌کنند و پیروزی انقلاب ایران وابسته به وجود آنهاست، در حالی‌که به سهولت می‌توان دید آنان بیش از هر دشمنی لطمه به انقلاب زده‌اند، انقلاب ایران را به لب پرتگاه سقوط کشانده‌اند و همه مردم را از انقلاب زده کرده‌اند، هرج و مرج و آشوب و بی‌نظمی در نظر آنان انقلاب معنی می‌دهد و تصور می‌کنند با بی‌برنامگی و شعارهای تند و احساسات کور و کارهای غیر منطقی می‌توانند انقلاب را به پیروزی برسانند؛ در حالی‌که با کارهای آنان امریکا توانسته است ایران و انقلاب را بدنام کند و در محاصره اقتصادی بفشارد، اختلافات داخلی را دامن بزند و نارضایتی مردم را روزافزون کند.<ref>چمران، مصطفی، حماسه عشق و عرفان، ۸۵.</ref>{{سخ}}
چمران انقلاب اسلامی ایران را در مقایسه با دو انقلاب کبیر فرانسه و روسیه از جهات متعدد، عمیق‌تر، جدی‌تر و مردمی‌تر از آن دو دانسته است. وی معتقد بود انقلاب ایران به رهبری امام‌خمینی راهی تازه‌ و اندیشه جدیدی را به جهان معاصر عرضه کرد که مهم‌ترین ارزش آن بُعد معنوی و رسیدن به کمال مطلق است.<ref>چمران، مصطفی، لبنان، ۳۸۹.</ref> وی بر این باور بود که برخی ادعای انقلابی‌گری دارند و گمان می‌کنند از انقلاب ایران طرفداری می‌کنند و پیروزی انقلاب ایران وابسته به وجود آنهاست، در حالی‌که به سهولت می‌توان دید آنان بیش از هر دشمنی لطمه به انقلاب زده‌اند، انقلاب ایران را به لب پرتگاه سقوط کشانده‌اند و همه مردم را از انقلاب زده کرده‌اند، هرج و مرج و آشوب و بی‌نظمی در نظر آنان انقلاب معنی می‌دهد و تصور می‌کنند با بی‌برنامگی و شعارهای تند و احساسات کور و کارهای غیر منطقی می‌توانند انقلاب را به پیروزی برسانند؛ در حالی‌که با کارهای آنان امریکا توانسته است ایران و انقلاب را بدنام کند و در محاصره اقتصادی بفشارد، اختلافات داخلی را دامن بزند و نارضایتی مردم را روزافزون کند.<ref>چمران، مصطفی، حماسه عشق و عرفان، ۸۵.</ref>{{سخ}}
خط ۶۷: خط ۶۷:
مصطفی چمران پس از چندبار مجروح‌شدن در جبهه، ظهر ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در روستای دهلاویه، حوالی سوسنگرد، با ترکش خمپاره دشمن در ۴۹سالگی به شهادت رسید. پیکر وی در مراسمی به تهران منتقل و در [[بهشت زهرا(س)]] به خاک سپرده شد و نماد یادبود وی نیز در این مکان نصب گردید.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۳۳.</ref>{{سخ}}
مصطفی چمران پس از چندبار مجروح‌شدن در جبهه، ظهر ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در روستای دهلاویه، حوالی سوسنگرد، با ترکش خمپاره دشمن در ۴۹سالگی به شهادت رسید. پیکر وی در مراسمی به تهران منتقل و در [[بهشت زهرا(س)]] به خاک سپرده شد و نماد یادبود وی نیز در این مکان نصب گردید.<ref>چمران، مصطفی، یاران امام، ۳۳.</ref>{{سخ}}
امام‌خمینی در پیامی به مردم ایران، لبنان و خانواده وی که به ‌مناسبت [[شهادت چمران]] در یکم تیرماه صادر کرد، او را سردار پرافتخار اسلام، مجاهدی بیدار و پرهیزگار و متعهدِ راه تعالی نامید که در لبنان و ایران حماسه آفرید و ایران به امثال او نیاز داشت. به باور ایشان، چمران با عقیده‌ای خالص و بدون وابستگی به گروه‌های سیاسی، با هدف بزرگ الهی، جهاد در راه خدا را آغاز کرد و در این راه به پایان رسانید.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۴۷۸.</ref> ایشان همچنین در این روز در جمع قشرهای مختلف مردم شهادتِ چمران را با عزت و عظمت و با تعهد به اسلام دانست که در این دنیا شرف را بیمه و در آن سرا نیز رحمت الهی را جلب کرد. ایشان بار دیگر شهادت وی را به ملت لبنان، ایران و همه ملت‌های مسلمان تسلیت گفت.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۴۹۱.</ref>
امام‌خمینی در پیامی به مردم ایران، لبنان و خانواده وی که به ‌مناسبت [[شهادت چمران]] در یکم تیرماه صادر کرد، او را سردار پرافتخار اسلام، مجاهدی بیدار و پرهیزگار و متعهدِ راه تعالی نامید که در لبنان و ایران حماسه آفرید و ایران به امثال او نیاز داشت. به باور ایشان، چمران با عقیده‌ای خالص و بدون وابستگی به گروه‌های سیاسی، با هدف بزرگ الهی، جهاد در راه خدا را آغاز کرد و در این راه به پایان رسانید.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۴۷۸.</ref> ایشان همچنین در این روز در جمع قشرهای مختلف مردم شهادتِ چمران را با عزت و عظمت و با تعهد به اسلام دانست که در این دنیا شرف را بیمه و در آن سرا نیز رحمت الهی را جلب کرد. ایشان بار دیگر شهادت وی را به ملت لبنان، ایران و همه ملت‌های مسلمان تسلیت گفت.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۴/۴۹۱.</ref>
==آثار==
==آثار==
خدا و انسان، زمزم عشق، بینش و نیایش، جهاد و شهادت، کردستان، خودسازی و گزارشی از لبنان ازجمله آثار چمران است و برخی از نوشته‌های او به زبان انگلیسی و فرانسوی ترجمه شده‌اند.<ref>خبرگزاری کتاب ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref>
خدا و انسان، زمزم عشق، بینش و نیایش، جهاد و شهادت، کردستان، خودسازی و گزارشی از لبنان ازجمله آثار چمران است و برخی از نوشته‌های او به زبان انگلیسی و فرانسوی ترجمه شده‌اند.<ref>خبرگزاری کتاب ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref>
Image-reviewer، confirmed، templateeditor
۷۲۱

ویرایش