پرش به محتوا

کاربر:Salar/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۳: خط ۲۳:


==دفتر نجف==
==دفتر نجف==
امام‌خمینی پس از انتقال از ترکیه به نجف در سال ۱۳۴۴ در آغاز با بازگشایی دفتر و پرداخت شهریه در نجف موافق نبود (فلاحی، ۱۷۸)؛ ولی در نهایت دفتر نجف با محوریت سیدمصطفی خمینی در کنار بیت ایشان تشکیل شد (حضور، مجله، ۶۴ ـ ۶۵). پاسخ به استفتائات بر عهده سیدعباس خاتم یزدی (← مقاله خاتم یزدی، سیدعباس)، غلامرضا رضوانی (← مقاله رضوانی، غلامرضا) و سیدجعفر کریمی (← مقاله کریمی، سیدجعفر) بود. مدتی نیز محمدحسن قدیری (← مقاله قدیری، محمدحسن) با این گروه همکاری می‌کرد (رجائی‌نژاد، آشنایی با اعضای دفتر امام در قم، ۱ و ۳؛ کریمی). نصرالله خلخالی (← مقاله خلخالی، نصرالله) و محی‌الدین فرقانی نیز از اعضای فعال دفتر بودند (رجائی‌نژاد، آشنایی با اعضای دفتر امام در قم، ۳). فرقانی از فضلای افغانیِ همراه امام‌خمینی بود و ایشان را دررفتن به حرم همراهی می‌کرد (طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۲۲۶).
امام‌خمینی پس از انتقال از ترکیه به نجف در سال ۱۳۴۴ در آغاز با بازگشایی دفتر و پرداخت شهریه در نجف موافق نبود؛<ref> (فلاحی، سال‌های تبعید امام‌خمینی، ۱۷۸).</ref> ولی در نهایت دفتر نجف با محوریت سیدمصطفی خمینی در کنار بیت ایشان تشکیل شد.<ref> (حضور، مجله، ۶۴ ـ ۶۵).</ref> پاسخ به استفتائات بر عهده سیدعباس خاتم یزدی {{ببینید|سیدعباس خاتم یزدی}}، غلامرضا رضوانی {{ببینید|غلامرضا رضوانی}} و سیدجعفر کریمی {{ببینید|سیدجعفر کریمی}} بود. مدتی نیز محمدحسن قدیری {{ببینید|محمدحسن قدیری}} با این گروه همکاری می‌کرد.<ref> (رجائی‌نژاد، آشنایی با اعضای دفتر امام در قم، ۱ و ۳؛ کریمی).</ref> نصرالله خلخالی {{ببینید|نصرالله خلخالی}} و محی‌الدین فرقانی نیز از اعضای فعال دفتر بودند.<ref> (رجائی‌نژاد، آشنایی با اعضای دفتر امام در قم، ۳).</ref> فرقانی از فضلای افغانیِ همراه امام‌خمینی بود و ایشان را دررفتن به حرم همراهی می‌کرد.<ref> (طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۲۲۶).</ref>


در آغاز سال ۱۳۴۵ پس از ورود امام‌خمینی به نجف، عبدالعلی قرهی و رسولی محلاتی به نجف رفتند (رسولی محلاتی، پابه‌پای آفتاب، ۲/۲۸۷ ـ ۲۸۸) و در دفتر مستقر شدند؛ اما تنها قرهی در نجف ماند و امور بیت و دفتر در اختیار وی قرار گرفت (خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۲۶ ـ ۱۲۷). امام‌خمینی به قرهی اعتماد کامل داشت (۱/۴۵۴ و ۳/۶۳) و با بازگشت قرهی به ایران در سال ۱۳۴۹ امور مرتبط به وی بر عهده رضوانی گذاشته شد و رضوانی تا خروج امام‌خمینی از عراق در مهر ۱۳۵۷ مسئول دفتر بود (خاتم یزدی، خاطرات سال‌های نجف، ۱/۱۱۴؛ همو، خاطرات آیت‌الله، ۱۲۵ ـ ۱۲۹). امور سیاسی دفتر زیر نظر سیدمصطفی خمینی انجام می‌گرفت (دعایی، گوشه‌ای از خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمود دعایی، ۱۴۶ ـ ۱۴۷ و ۱۸۴؛ محتشمی‌پور، خاطرات سیاسی، ۲/۲۹۸ ـ ۲۹۹) و وی هماهنگ‌کننده و واسطه میان انقلابیان و یاران امام‌خمینی و اعضای دفتر بود (خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۲۴). او اندیشه‌های امام‌خمینی را از طریق توزیع رساله عملیه، اعلامیه، پیام، نامه و نشر سخنان ایشان در ایران و جهان نشر می‌داد و دیدارهای امام‌خمینی را نیز هماهنگ می‌کرد (کریمی، مصاحبه) (← مقاله خمینی، سیدمصطفی). افزون بر اعضای اصلی دفتر، روحانیان دیگری نیز با دفتر ارتباط داشتند، ازجمله سیدمحمود دعایی (← مقاله دعایی، سیدمحمود)، اسماعیل فردوسی‌پور (← مقاله فردوسی‌پور، اسماعیل)، محمدرضا ناصری (← مقاله امامان جمعه) و سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور (← مقاله محتشمی‌پور، سیدعلی‌اکبر) (راعی گلوجه، ۹۱ ـ ۹۴؛ فردوسی‌پور، ۱۹۶).
در آغاز سال ۱۳۴۵ پس از ورود امام‌خمینی به نجف، عبدالعلی قرهی و رسولی محلاتی به نجف رفتند<ref> (رسولی محلاتی، پابه‌پای آفتاب، ۲/۲۸۷ ـ ۲۸۸).</ref> و در دفتر مستقر شدند؛ اما تنها قرهی در نجف ماند و امور بیت و دفتر در اختیار وی قرار گرفت.<ref> (خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۲۶ ـ ۱۲۷).</ref> امام‌خمینی به قرهی اعتماد کامل داشت<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۴۵۴/۱ و ۶۳.</ref> و با بازگشت قرهی به ایران در سال ۱۳۴۹ امور مرتبط به وی بر عهده رضوانی گذاشته شد و رضوانی تا خروج امام‌خمینی از عراق در مهر ۱۳۵۷ مسئول دفتر بود.<ref> (خاتم یزدی، خاطرات سال‌های نجف، ۱۱۴/۱؛ همو، خاطرات آیت‌الله، ۱۲۵ ـ ۱۲۹).</ref> امور سیاسی دفتر زیر نظر سیدمصطفی خمینی انجام می‌گرفت<ref> (دعایی، گوشه‌ای از خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمود دعایی، ۱۴۶ ـ ۱۴۷ و ۱۸۴؛ محتشمی‌پور، خاطرات سیاسی، ۲۹۸/۲ ـ ۲۹۹).</ref> و وی هماهنگ‌کننده و واسطه میان انقلابیان و یاران امام‌خمینی و اعضای دفتر بود<ref> (خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۲۴).</ref> او اندیشه‌های امام‌خمینی را از طریق توزیع رساله عملیه، اعلامیه، پیام، نامه و نشر سخنان ایشان در ایران و جهان نشر می‌داد و دیدارهای امام‌خمینی را نیز هماهنگ می‌کرد.<ref> (کریمی، مصاحبه).</ref> {{ببینید|سیدمصطفی خمینی}} افزون بر اعضای اصلی دفتر، روحانیان دیگری نیز با دفتر ارتباط داشتند، ازجمله سیدمحمود دعایی {{ببینید|سیدمحمود دعایی}}، اسماعیل فردوسی‌پور {{ببینید|اسماعیل فردوسی‌پور}}، محمدرضا ناصری {{ببینید|امامان جمعه}} و سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور.<ref> (راعی گلوجه، زندگینامه و مبارزات آیت‌الله سیدمصطفی خمینی، ۹۱ ـ ۹۴؛ فردوسی‌پور، همگام با خورشید از ایران تا ایران، ۱۹۶).</ref> {{ببینید|سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور}}


از فعالیت‌های دفتر در نجف تشکیل دو جلسه ملاقات و پاسخگویی به پرسش‌ها و استفتائات شرعی با حضور امام‌خمینی بود (اختری، ۱/۳۹ ـ ۴۰؛ خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۲۹). با درگذشت سیدمصطفی مسئولیت‌های او بر عهده سیداحمد خمینی قرار گرفت (مصطفوی، ۱۰۳) و امام‌خمینی با توجه به اعتماد کاملی که به وی داشت در ۱۵/۱۰/۱۳۵۶ او را وصی خود انتخاب کرد (۳/۲۹۲). پس از تصمیم امام‌خمینی برای ترک عراق سیداحمد خمینی در هشتم مهر ۱۳۵۷ خبر هجرت ایشان را به اعضای دفتر اعلام کرد (فردوسی‌پور، ۳۷۹ ـ ۳۸۰). امام‌خمینی پیش از ترک عراق رضوانی، کریمی، حبیب‌الله اراکی و خاتم یزدی را وصی خود در امور وجوهات شرعی کرد /۲۸۰؛ خاتم یزدی، خاطرات سال‌های نجف، ۱/۱۱۴) و مبلغ شصت میلیون تومان از وجوهات دفتر را در اختیار خاتم یزدی و کریمی قرار داد (خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۳۶) و تأکید کرد این وجوهات باید به صورت شهریه به طلاب پرداخت شود (همو، خاطرات سال‌های، ۱/۱۱۵ ـ ۱۱۶). ایشان در دهم مهر ۱۳۵۷ آخرین شب حضور در نجف از اعضای دفتر خداحافظی (فردوسی‌پور، ۳۸۵؛ خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۳۵) و وظایف اعضای دفتر را در نبود خود، شفاهی و مکتوب گوشزد کرد (خاتم یزدی، خاطرات سال‌های نجف، ۱/۱۱۴).
از فعالیت‌های دفتر در نجف تشکیل دو جلسه ملاقات و پاسخگویی به پرسش‌ها و استفتائات شرعی با حضور امام‌خمینی بود.<ref> (اختری، خاطرات، ۳۹/۱ ـ ۴۰؛ خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۲۹).</ref> با درگذشت سیدمصطفی مسئولیت‌های او بر عهده سیداحمد خمینی قرار گرفت<ref> (مصطفوی، فریده، مصاحبه، ۱۰۳).</ref> و امام‌خمینی با توجه به اعتماد کاملی که به وی داشت در ۱۵/۱۰/۱۳۵۶ او را وصی خود انتخاب کرد (۳/۲۹۲). پس از تصمیم امام‌خمینی برای ترک عراق سیداحمد خمینی در هشتم مهر ۱۳۵۷ خبر هجرت ایشان را به اعضای دفتر اعلام کرد.<ref> (فردوسی‌پور، همگام با خورشید از ایران تا ایران، ۳۷۹ ـ ۳۸۰).</ref> امام‌خمینی پیش از ترک عراق رضوانی، کریمی، حبیب‌الله اراکی و خاتم یزدی را وصی خود در امور وجوهات شرعی کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۸۰/۳؛ خاتم یزدی، خاطرات سال‌های نجف، ۱۱۴/۱.</ref> و مبلغ شصت میلیون تومان از وجوهات دفتر را در اختیار خاتم یزدی و کریمی قرار داد<ref> (خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۳۶).</ref> و تأکید کرد این وجوهات باید به صورت شهریه به طلاب پرداخت شود.<ref> (خاتم یزدی، خاطرات سال‌های نجف، ۱۱۵/۱ ـ ۱۱۶).</ref> ایشان در دهم مهر ۱۳۵۷ آخرین شب حضور در نجف از اعضای دفتر خداحافظی<ref> (فردوسی‌پور، همگام با خورشید از ایران تا ایران، ۳۸۵؛ خاتم یزدی، خاطرات آیت‌الله خاتم یزدی، ۱۳۵).</ref> و وظایف اعضای دفتر را در نبود خود، شفاهی و مکتوب گوشزد کرد.<ref> (خاتم یزدی، خاطرات سال‌های نجف، ۱۱۴/۱).</ref>
 
با خروج امام‌خمینی از نجف، مأموران امنیتی عراق به دفتر امام‌خمینی حمله کردند و تعدادی از اعضای آن ازجمله رضوانی، خاتم یزدی و فرقانی را بازداشت و خانه را بازرسی و پلمب کردند.<ref> (قوچانی، خاطرات، ۱۹۷/۱).</ref> با پیروزی انقلاب اسلامی، رضوانی آزاد شد و پس از آنکه مأموران باخبر شدند وی شهریه آن ماه طلاب را پرداخته‌است، وی را از عراق بیرون کردند.<ref> (رضوانی، غائله سبز، ۲۰).</ref> رضوانی پیش از بازگشت به ایران پول‌ها و دیگر اشیای قیمتیِ دفتر امام‌خمینی را به محمود قوچانی از افراد مرتبط با بیت تحویل داد و به وی سفارش کرد شهریه طلبه‌های نجف پرداخت شود<ref> (قوچانی، خاطرات، ۱۹۷/۱ ـ ۱۹۸).</ref> و برای حفاظت از اموال موجود، آنها را به دفتر سیدابوالقاسم خویی از مراجع تقلید بسپارد تا آن را در فرصت مناسب به تهران حواله کند.<ref> (قوچانی، خاطرات، ۱۹۸/۱).</ref> با وجود بسته‌شدن دفتر امام‌خمینی، دعایی تا دوم بهمن ۱۳۵۷ در نجف ماند و به کارها سروسامان داد و خانواده امام‌خمینی را به پاریس فرستاد و سپس خود نیز به ایشان پیوست.<ref> (دعایی، گوشه‌ای از خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمود دعایی، ۱۸۰ و ۱۹۱ ـ ۱۹۲).</ref>


با خروج امام‌خمینی از نجف، مأموران امنیتی عراق به دفتر امام‌خمینی حمله کردند و تعدادی از اعضای آن ازجمله رضوانی، خاتم یزدی و فرقانی را بازداشت و خانه را بازرسی و پلمب کردند (قوچانی، ۱/۱۹۷). با پیروزی انقلاب اسلامی، رضوانی آزاد شد و پس از آنکه مأموران باخبر شدند وی شهریه آن ماه طلاب را پرداخته‌است، وی را از عراق بیرون کردند (رضوانی، ۲۰). رضوانی پیش از بازگشت به ایران پول‌ها و دیگر اشیای قیمتیِ دفتر امام‌خمینی را به محمود قوچانی از افراد مرتبط با بیت تحویل داد و به وی سفارش کرد شهریه طلبه‌های نجف پرداخت شود (قوچانی، ۱/۱۹۷ ـ ۱۹۸) و برای حفاظت از اموال موجود، آنها را به دفتر سیدابوالقاسم خویی از مراجع تقلید بسپارد تا آن را در فرصت مناسب به تهران حواله کند (همان، ۱/۱۹۸). با وجود بسته‌شدن دفتر امام‌خمینی، دعایی تا دوم بهمن ۱۳۵۷ در نجف ماند و به کارها سروسامان داد و خانواده امام‌خمینی را به پاریس فرستاد و سپس خود نیز به ایشان پیوست (دعایی، گوشه‌ای از خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمود دعایی، ۱۸۰ و ۱۹۱ ـ ۱۹۲).
==دفتر نوفل لوشاتو==
==دفتر نوفل لوشاتو==
امام‌خمینی نزدیک به چهار ماه در نوفل لوشاتو در حومه پاریس حضور داشت (← مقاله نوفل لوشاتو). در این مدت با تشکیل دفتر به معنای مرکز گرفتن وجوهات شرعی و دفتر امور مالی مخالفت کرد (رسولی محلاتی، پابه‌پای آفتاب، ۲/۲۸۸). پس از ورود ایشان به نوفل لوشاتو جلسه‌ای با حضور سیداحمد خمینی، سیدابوالحسن بنی‌صدر، ابراهیم یزدی، صادق قطب‌زاده، حسن حبیبی و فردوسی‌پور تشکیل شد و کمیته‌ای به عنوان کمیته تصمیم‌گیری تصویب شد تا درباره اقامت، ترجمه اعلامیه‌ها، پیام‌ها، سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها و ارتباط‌ها و موارد دیگر تقسیم کار شود و درباره سفر امام‌خمینی نیز اطلاعیه‌ای داده شود. پس از تهیه نخستین اطلاعیه، درباره عنوان تشکیلات صادرکننده اطلاعیه اختلاف شد. پس از مشورت با امام‌خمینی، ایشان با ایجاد چنین تشکیلاتی مخالفت کرد و حضور طلبه‌ای را برای پاسخ به تلفن‌ها کافی دانست؛ چنان‌که پس از اینکه برخی ادعا کردند سخنگوی امام‌خمینی هستند، ایشان اعلام کرد سخنگویی ندارد (بصیرت‌منش، ۱۱۸ ـ ۱۲۰؛ محتشمی‌پور، از ایران به ایران، ۲/۲۷۳ ـ ۲۷۴).
امام‌خمینی نزدیک به چهار ماه در نوفل لوشاتو در حومه پاریس حضور داشت (← مقاله نوفل لوشاتو). در این مدت با تشکیل دفتر به معنای مرکز گرفتن وجوهات شرعی و دفتر امور مالی مخالفت کرد (رسولی محلاتی، پابه‌پای آفتاب، ۲/۲۸۸). پس از ورود ایشان به نوفل لوشاتو جلسه‌ای با حضور سیداحمد خمینی، سیدابوالحسن بنی‌صدر، ابراهیم یزدی، صادق قطب‌زاده، حسن حبیبی و فردوسی‌پور تشکیل شد و کمیته‌ای به عنوان کمیته تصمیم‌گیری تصویب شد تا درباره اقامت، ترجمه اعلامیه‌ها، پیام‌ها، سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها و ارتباط‌ها و موارد دیگر تقسیم کار شود و درباره سفر امام‌خمینی نیز اطلاعیه‌ای داده شود. پس از تهیه نخستین اطلاعیه، درباره عنوان تشکیلات صادرکننده اطلاعیه اختلاف شد. پس از مشورت با امام‌خمینی، ایشان با ایجاد چنین تشکیلاتی مخالفت کرد و حضور طلبه‌ای را برای پاسخ به تلفن‌ها کافی دانست؛ چنان‌که پس از اینکه برخی ادعا کردند سخنگوی امام‌خمینی هستند، ایشان اعلام کرد سخنگویی ندارد (بصیرت‌منش، ۱۱۸ ـ ۱۲۰؛ محتشمی‌پور، از ایران به ایران، ۲/۲۷۳ ـ ۲۷۴).
confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۱۸۸

ویرایش