۲۱٬۲۱۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
پس از انتقال محل [[تبعید امامخمینی]] به نجف، جلد اول کتاب تحریر الوسیله برای نخستین بار در سال ۱۳۴۵ و جلد دوم در سال ۱۳۴۷ چاپ و منتشر شد. چاپ دوم آن با اصلاحات و تغییراتی در نجف انجام گرفت و از آن زمان تاکنون ناشران متعددی به چاپ و نشر آن اقدام کردهاند. تحریر الوسیله در [[موسوعة الامامالخمینی]] همراه با آخرین تحقیقات در سال ۱۳۹۲ و جلدهای ۲۲ و ۲۳ منتشر شده است. | پس از انتقال محل [[تبعید امامخمینی]] به نجف، جلد اول کتاب تحریر الوسیله برای نخستین بار در سال ۱۳۴۵ و جلد دوم در سال ۱۳۴۷ چاپ و منتشر شد. چاپ دوم آن با اصلاحات و تغییراتی در نجف انجام گرفت و از آن زمان تاکنون ناشران متعددی به چاپ و نشر آن اقدام کردهاند. تحریر الوسیله در [[موسوعة الامامالخمینی]] همراه با آخرین تحقیقات در سال ۱۳۹۲ و جلدهای ۲۲ و ۲۳ منتشر شده است. | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
[[ساواک|سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) پس از گزارشهایی دربارهٔ چاپ تحریر الوسیله در نجف و ارسال آن به ایران، آن را در شمار کتابهای مضره شناخت و دستور جمعآوری آن را داد.<ref>← مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ج۱۱، ۱۳، ۱۴ و ۱۵</ref> در ضمن گزارشی نادرست آمده است که در این کتاب در بیش از ۲۰۰ صفحه شدیداً به حکومت ایران حمله شده است!<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۲۹–۳۰، ۳۰۲–۳۰۳ و ۳۸۷</ref> و در جهت تبلیغ اندیشههای (امام) خمینی قرار است این کتاب به وسیله [[حسین لنکرانی]]، [[سید محمود طالقانی]] و [[مهدی بازرگان]] ترجمه شود<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۳۸۷</ref>؛ [[سیدمحمدرضا سعیدی]] نیز ضمن پخش آن، بخشهایی، ازجمله بخش مربوط به ولایت و [[امر به معروف و نهی از منکر]] را ترجمه و منتشر کرده است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۲۱–۲۳، ۳۰۲–۳۰۳، ۳۰۷ و ۳۶۰–۳۶۱</ref> ساواک تهران، نیز بخشهایی از کتاب را که بیانگر دیدگاه امامخمینی درباره نقش علما در مبارزه با [[بدعت]] و سکوتنکردن نسبت به منکرات و جلوگیری از ستم ستمکاران و نیز عدم جواز تحصیل [[طلاب]] در مدارس دولتی و دریافت شهریه دولت و [[اوقاف]] و نپذیرفتن تصدی مؤسسات دینی-دولتی است، ترجمه کرده است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۳۰۷–۳۱۰</ref> موارد یادشده همگی در راستای مبارزه منفی علما و [[روحانیت]] با [[رژیم پهلوی]] است. در گزارشی دیگر ساواک یکی از عاملان توزیع این کتاب را [[سیدعلی غیوری]] دانسته و از وی نقل کرده که عدهای قصد دارند این کتاب را به فارسی ترجمه و به چاپ برسانند و سپس پیگیری و در صورت چاپ به جلوگیری از پخش آن دستور داده است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۳۰ و ۳۱۳–۳۱۵</ref> | [[ساواک|سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) پس از گزارشهایی دربارهٔ چاپ تحریر الوسیله در نجف و ارسال آن به ایران، آن را در شمار کتابهای مضره شناخت و دستور جمعآوری آن را داد.<ref>← مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ج۱۱، ۱۳، ۱۴ و ۱۵</ref> در ضمن گزارشی نادرست آمده است که در این کتاب در بیش از ۲۰۰ صفحه شدیداً به حکومت ایران حمله شده است!<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۲۹–۳۰، ۳۰۲–۳۰۳ و ۳۸۷</ref> و در جهت تبلیغ اندیشههای (امام) خمینی قرار است این کتاب به وسیله [[حسین لنکرانی]]، [[سید محمود طالقانی]] و [[مهدی بازرگان]] ترجمه شود<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۳۸۷</ref>؛ [[سیدمحمدرضا سعیدی]] نیز ضمن پخش آن، بخشهایی، ازجمله بخش مربوط به ولایت و [[امر به معروف و نهی از منکر]] را ترجمه و منتشر کرده است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۲۱–۲۳، ۳۰۲–۳۰۳، ۳۰۷ و ۳۶۰–۳۶۱</ref> ساواک تهران، نیز بخشهایی از کتاب را که بیانگر دیدگاه امامخمینی درباره نقش علما در مبارزه با [[بدعت]] و سکوتنکردن نسبت به منکرات و جلوگیری از ستم ستمکاران و نیز عدم جواز تحصیل [[طلاب]] در مدارس دولتی و دریافت شهریه دولت و [[وقف|اوقاف]] و نپذیرفتن تصدی مؤسسات دینی-دولتی است، ترجمه کرده است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۳۰۷–۳۱۰</ref> موارد یادشده همگی در راستای مبارزه منفی علما و [[روحانیت]] با [[رژیم پهلوی]] است. در گزارشی دیگر ساواک یکی از عاملان توزیع این کتاب را [[سیدعلی غیوری]] دانسته و از وی نقل کرده که عدهای قصد دارند این کتاب را به فارسی ترجمه و به چاپ برسانند و سپس پیگیری و در صورت چاپ به جلوگیری از پخش آن دستور داده است.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات، ۱۱/۳۰ و ۳۱۳–۳۱۵</ref> | ||
== انتشار پس از انقلاب == | == انتشار پس از انقلاب == | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
# [[زبدة الاحکام (عربی)]]؛ [[عباسعلی عمید زنجانی]]؛ قم، چاپخانه مهر، ۱۴۰۲ق/ ۱۳۶۰ش {{ببینید|متن=ببینید| زبدة الاحکام (عربی)}}؛ | # [[زبدة الاحکام (عربی)]]؛ [[عباسعلی عمید زنجانی]]؛ قم، چاپخانه مهر، ۱۴۰۲ق/ ۱۳۶۰ش {{ببینید|متن=ببینید| زبدة الاحکام (عربی)}}؛ | ||
# معرفة ابواب الفقه؛ [[محسن فقیهی]]؛ قم، المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، ۱۳۸۳. این کتاب با انگیزه تهیه متن درسی جهت آشنایی طلاب مرکز جهانی علوم اسلامی با کلیات مباحث فقهی تدوین شده است. در پایان هر کتاب از کتابهای امامخمینی، تحریر الوسیله، پرسشهایی از متن برای استفاده بهتر متعلمان، استخراج شده است؛ | # معرفة ابواب الفقه؛ [[محسن فقیهی]]؛ قم، المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، ۱۳۸۳. این کتاب با انگیزه تهیه متن درسی جهت آشنایی طلاب مرکز جهانی علوم اسلامی با کلیات مباحث فقهی تدوین شده است. در پایان هر کتاب از کتابهای امامخمینی، تحریر الوسیله، پرسشهایی از متن برای استفاده بهتر متعلمان، استخراج شده است؛ | ||
# تحریر تحریر الوسیله (عربی)؛ [[علی مشکینی]]؛ قم، دارالحدیث، ۱۳۸۷. | # تحریر تحریر الوسیله (عربی)؛ [[علیاکبر مشکینی|علی مشکینی]]؛ قم، دارالحدیث، ۱۳۸۷. | ||
== تعلیقهها == | == تعلیقهها == | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
شرح استدلالی بر کتابهای علمی، رویهای رایج در [[حوزههای علمیه]] است و کتابهای فقهی نیز از این شیوه رایج مستثنا نیستند. شرح متون علمی یا به صورت مزجی است یا غیر مزجی؛ مانند [[جواهر الکلام]] که شرح مزجی [[شرائع الاسلام]] است و [[جامع المقاصد]] شرح غیر مزجی [[قواعد الاحکام]]. تحریر الوسیله را نیز مجتهدان و فقیهان متعددی شرح و توضیح دادهاند؛ اکثر این شرحها غیر مزجی است. برخی از شرحهای تحریر الوسیله عبارتاند از: | شرح استدلالی بر کتابهای علمی، رویهای رایج در [[حوزههای علمیه]] است و کتابهای فقهی نیز از این شیوه رایج مستثنا نیستند. شرح متون علمی یا به صورت مزجی است یا غیر مزجی؛ مانند [[جواهر الکلام]] که شرح مزجی [[شرائع الاسلام]] است و [[جامع المقاصد]] شرح غیر مزجی [[قواعد الاحکام]]. تحریر الوسیله را نیز مجتهدان و فقیهان متعددی شرح و توضیح دادهاند؛ اکثر این شرحها غیر مزجی است. برخی از شرحهای تحریر الوسیله عبارتاند از: | ||
# مستند تحریر الوسیله؛ [[سیدمصطفی خمینی]]؛ ۲ج، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی]]، ۱۳۷۶. مؤلف در این کتاب علاوه بر بیان مستندات نظریات امامخمینی و اشاره به سایر اقوال در مسئله، نظر خود را نیز ابراز داشته است. جلد اول آن از مبحث [[طهارت]] تا [[مکاسب]] و جلد دوم از بحث [[بیع]] تا [[نکاح]] است. این اثر به مناسبت بیستمین سالگرد رحلت سیدمصطفی خمینی منتشر شده است؛ | # مستند تحریر الوسیله؛ [[سیدمصطفی خمینی]]؛ ۲ج، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی]]، ۱۳۷۶. مؤلف در این کتاب علاوه بر بیان مستندات نظریات امامخمینی و اشاره به سایر اقوال در مسئله، نظر خود را نیز ابراز داشته است. جلد اول آن از مبحث [[طهارت]] تا [[مکاسب]] و جلد دوم از بحث [[بیع]] تا [[نکاح]] است. این اثر به مناسبت بیستمین سالگرد رحلت سیدمصطفی خمینی منتشر شده است؛ | ||
# تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله؛ [[محمد فاضل موحدی لنکرانی]]؛ ۲۸ج، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۹۰. جلد اول این اثر پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در تاریخ بیست و پنجم ربیعالاول ۱۳۹۴ق و ده سال پس از تألیف تحریر الوسیله نوشته شده است. مؤلف جلدهای نخست این کتاب را در سالهایی که [[رژیم پهلوی]] او را به شهر یزد تبعید کرده بود، تألیف کرده است.<ref>فاضل لنکرانی، تفصیل الشریعة، مقدمه، ۱/۷</ref> محققان مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) دوره کامل این کتاب را تحقیق کردهاند و در سال ۱۳۹۰ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی آن را منتشر کرده و در | # تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله؛ [[محمد فاضل موحدی لنکرانی]]؛ ۲۸ج، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۹۰. جلد اول این اثر پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در تاریخ بیست و پنجم ربیعالاول ۱۳۹۴ق و ده سال پس از تألیف تحریر الوسیله نوشته شده است. مؤلف جلدهای نخست این کتاب را در سالهایی که [[رژیم پهلوی]] او را به شهر یزد تبعید کرده بود، تألیف کرده است.<ref>فاضل لنکرانی، تفصیل الشریعة، مقدمه، ۱/۷</ref> محققان مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) دوره کامل این کتاب را تحقیق کردهاند و در سال ۱۳۹۰ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی آن را منتشر کرده و در «[[همایش تحریر الوسیله]]» از آن رونمایی شده است؛ | ||
# مستند تحریر | # [[مستند تحریر الوسیله]]؛ [[احمد مطهری]]. تاریخ دقیق تألیف مجلدات این اثر در کتاب نیامده است؛ ولی حدوداً همزمان با دوران انقلاب اسلامی آغاز شده و در سالهای اولیه پس از پیروزی به انجام رسیده است. جلدهای مربوط به [[قضاوت|قضا]]، [[حدود]]، [[قصاص]] و [[دیات]] را در همان سالهای نخستین پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، [[هاشم نوری]] به فارسی ترجمه کرده است؛ | ||
# مبانی تحریر | # [[مبانی تحریر الوسیله (کتاب)|مبانی تحریر الوسیله]]؛ [[محمد مؤمن قمی]]؛ ۳ج، تهران، عروج، ۱۳۸۰–۱۳۹۰. این کتاب شامل، کتابهای قضا، شهادات و حدود تحریر الوسیله است؛ | ||
# شرح تحریر وسیلة النجاة؛ [[احمد سبطالشیخ انصاری]]؛ قم، فیروزآبادی، ۱۴۱۲ق. این کتاب شامل مباحث اجتهاد و تقلید و بخشی از مسائل طهارت است؛ | # شرح تحریر وسیلة النجاة؛ [[احمد سبطالشیخ انصاری]]؛ قم، فیروزآبادی، ۱۴۱۲ق. این کتاب شامل مباحث اجتهاد و تقلید و بخشی از مسائل طهارت است؛ | ||
# دلیل تحریر الوسیله؛ [[علیاکبر سیفی مازندرانی]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۷۵ به بعد. تا سال ۱۳۹۲ پانزده جلد از این کتاب، با همین عنوان انتشار یافته است؛ | # دلیل تحریر الوسیله؛ [[علیاکبر سیفی مازندرانی]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۷۵ به بعد. تا سال ۱۳۹۲ پانزده جلد از این کتاب، با همین عنوان انتشار یافته است؛ | ||
# مصباح الشریعه؛ عبدالنبی | # مصباح الشریعه؛ [[عبدالنبی نمازی]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۷۵. این اثر در چهار جلد شامل کتابهای اجتهاد و تقلید، خمس، صوم و فصل صلاة مسافر منتشر شده است؛ | ||
# فقه الثقلین فی شرح تحریر الوسیله؛ یوسف | # فقه الثقلین فی شرح تحریر الوسیله؛ [[یوسف صانعی]]؛ ۵ج، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۰–۱۳۹۲. یک جلد «کتاب القصاص»، دو جلد «کتاب الارث» و یک جلد «کتاب المکاسب» به قلم شارح نوشته شده است و یک جلد، «کتاب الطلاق»، به تقریر سیدضیاء مرتضوی است؛ | ||
# مدارک تحریر الوسیله؛ [[مرتضی بنیفضل]]؛ ۵ج، تهران، عروج. این اثر شامل شرح کتابهای الصلاة در سه جلد، الصوم در یک جلد و الزکاة و الخمس در یک جلد میباشد؛ | # مدارک تحریر الوسیله؛ [[مرتضی بنیفضل]]؛ ۵ج، تهران، عروج. این اثر شامل شرح کتابهای الصلاة در سه جلد، الصوم در یک جلد و الزکاة و الخمس در یک جلد میباشد؛ | ||
# تحریر التحریر؛ [[سیدعلی حسینی اشکوری]]؛ تهران، [[پژوهشکده امامخمینی و انقلاب اسلامی]]، ۱۳۸۰. این اثر دو جلدی، شرح مزجی «کتاب القضاء» و «کتاب الشهادات» است؛ | # تحریر التحریر؛ [[سیدعلی حسینی اشکوری]]؛ تهران، [[پژوهشکده امامخمینی و انقلاب اسلامی]]، ۱۳۸۰. این اثر دو جلدی، شرح مزجی «کتاب القضاء» و «کتاب الشهادات» است؛ | ||
# الحج فی الشریعة الاسلامیة الغرّاء؛ [[جعفر سبحانی]]؛ ۵ج، قم، [[مؤسسه امامصادق(ع)]]، ۱۳۸۲ به بعد. دو جلد نخست این شرح بر محور العروة الوثقی است. مؤلف بخشی از درس خارج فقه و پیرو آن تألیفات | # الحج فی الشریعة الاسلامیة الغرّاء؛ [[جعفر سبحانی]]؛ ۵ج، قم، [[مؤسسه امامصادق(ع)]]، ۱۳۸۲ به بعد. دو جلد نخست این شرح بر محور العروة الوثقی است. مؤلف بخشی از درس خارج فقه و پیرو آن تألیفات فقه استدلالی خود را با محوریت تحریر الوسیله دنبال کرده است. مؤلف بر سبک کتاب امامخمینی، تحریر الوسیله، سه جلد دیگر نیز در ابواب حدود، قصاص و دیات تألیف کرده است؛ | ||
# کوثر فقه؛ [[علی محمدی خراسانی]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۸. این اثر شرح فارسی بخش «مکاسب محرمه و بیع» تحریر الوسیله است که تا سال ۱۳۹۴ شش جلد آن منتشر شده است؛ | # کوثر فقه؛ [[علی محمدی خراسانی]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۸. این اثر شرح فارسی بخش «مکاسب محرمه و بیع» تحریر الوسیله است که تا سال ۱۳۹۴ شش جلد آن منتشر شده است؛ | ||
# مفتاح الشریعة فی شرح تحریر الوسیله؛ [[سیدحسین موسوی تبریزی]]؛ تهران، ۲ج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۳؛ | # مفتاح الشریعة فی شرح تحریر الوسیله؛ [[سیدحسین موسوی تبریزی]]؛ تهران، ۲ج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۳؛ | ||
# انوار الفقاهة فی احکام العترة الطاهره(ع)؛ [[ناصر مکارم شیرازی]]؛ ۶ج، قم، مدرسه امامعلیبنابیطالب(ع)، ۱۳۸۶–۱۳۹۲. سه جلد این مجموعه شرح «کتاب النکاح» و سه جلد آن شرح «کتاب الحدود» است؛ | # انوار الفقاهة فی احکام العترة الطاهره(ع)؛ [[ناصر مکارم شیرازی]]؛ ۶ج، قم، مدرسه امامعلیبنابیطالب(ع)، ۱۳۸۶–۱۳۹۲. سه جلد این مجموعه شرح «کتاب النکاح» و سه جلد آن شرح «کتاب الحدود» است؛ | ||
# النور المبین فی شرح التحریر و منهاج الصالحین؛ [[سیدنورالدین شریعتمداری جزایری]]؛ قم، دارالکتاب، ۱۳۸۱. شریعتمداری کتابهای اجتهاد و تقلید، حج، قضاء، شهادات، حدود، قصاص، دیات و مسائل مستحدثه را از تحریر الوسیله و سایر ابواب را از منهاج الصالحین شرح کرده است؛ | # النور المبین فی شرح التحریر و منهاج الصالحین؛ [[سیدنورالدین شریعتمداری جزایری]]؛ قم، دارالکتاب، ۱۳۸۱. شریعتمداری کتابهای اجتهاد و تقلید، حج، قضاء، شهادات، حدود، قصاص، دیات و مسائل مستحدثه را از تحریر الوسیله و سایر ابواب را از منهاج الصالحین شرح کرده است؛ | ||
# مستند تحریر الوسیله؛ جمعی از محققان ([[ | # مستند تحریر الوسیله؛ جمعی از محققان ([[محمدکاظم رحمانستایش]]، [[سیفالله صرامی]]، [[سیداحمد حسینی]]، [[احمد مبلغی]] و [[کاظم قاضیزاده]])؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۶. مؤلفان این اثر به شرح بخشی از کتاب «الاجتهاد و التقلید» تحریر الوسیله اقدام کردهاند؛ | ||
# بیان تحریر الوسیله؛ [[زینالعابدین احمدی زنجانی]]؛ تهران، عروج، ۱۳۸۷. یک جلد آن-شرح کتاب الحج-منتشر شده است؛ | # بیان تحریر الوسیله؛ [[زینالعابدین احمدی زنجانی]]؛ تهران، عروج، ۱۳۸۷. یک جلد آن-شرح کتاب الحج-منتشر شده است؛ | ||
# معتمد تحریر الوسیله؛ [[عباس ظهیری]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۲ به بعد. تاکنون پنج جلد آن تألیف و منتشر شده است. سه جلد آن شرح [[مسائل مستحدثه]] و دو جلد آن شرح «کتاب المضاربه» است؛ | # معتمد تحریر الوسیله؛ [[عباس ظهیری]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۲ به بعد. تاکنون پنج جلد آن تألیف و منتشر شده است. سه جلد آن شرح [[مسائل مستحدثه]] و دو جلد آن شرح «کتاب المضاربه» است؛ | ||
خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
# مفتاح الهدایة فی شرح تحریر الوسیله؛ [[مرتضی مقتدایی]]؛ تهران، عروج، ۱۳۸۳. این اثر شرح «کتاب القضاء» است؛ | # مفتاح الهدایة فی شرح تحریر الوسیله؛ [[مرتضی مقتدایی]]؛ تهران، عروج، ۱۳۸۳. این اثر شرح «کتاب القضاء» است؛ | ||
# تقریر الشریعة فی شرح تحریر الوسیله؛ ۴ج، [[سیدعلی محقق داماد]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۹۷. این کتاب شرح «کتاب الحج» است. | # تقریر الشریعة فی شرح تحریر الوسیله؛ ۴ج، [[سیدعلی محقق داماد]]؛ تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۹۷. این کتاب شرح «کتاب الحج» است. | ||
گفتنی است همایش تحریر الوسیله در سال ۱۳۹۱ به هدف تجلیل از شارحان و تعلیقهنویسان کتاب تحریر الوسیله و احیای نقش این کتاب در دوره معاصر برگزار و از کتاب ۲۸جلدی تفصیل الشریعه منتشرشده توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی رونمایی شده است {{ببینید|متن=ببینید| همایشها}}. همچنین نشریه «حریم امام» در شماره ۵۰ ویژهنامهای با همین عنوان منتشر کرده است. | گفتنی است [[همایش تحریر الوسیله]] در سال ۱۳۹۱ به هدف تجلیل از شارحان و تعلیقهنویسان کتاب تحریر الوسیله و احیای نقش این کتاب در دوره معاصر برگزار و از کتاب ۲۸جلدی [[تفصیل الشریعه]] منتشرشده توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی رونمایی شده است{{ببینید|متن=ببینید| همایشها}}. همچنین نشریه «حریم امام» در شماره ۵۰ ویژهنامهای با همین عنوان منتشر کرده است. | ||
== پانویس == | == پانویس == |