۲۱٬۱۴۹
ویرایش
سیدعلی خامنه‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سیدعلی خامنه‌ای'''، روحانی مبارز، امام‌جمعه تهران، سومین رئیس‌جمهور و دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران. | {{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی | ||
| عنوان = سیدعلی خامنه‌ای | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
|سرشناسی = دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران | |||
|نام کامل = سیدعلی حسینی خامنه‌ای | |||
|لقب = آیت‌الله | |||
|نسب = | |||
|زادروز = ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ش | |||
|شهر تولد = مشهد | |||
|کشور تولد = ایران | |||
|تاریخ درگذشت = | |||
|شهر درگذشت = | |||
|کشور درگذشت = | |||
|آرامگاه = | |||
|نام همسر = [[منصوره خجسته باقرزاده]] | |||
|فرزندان = | |||
|خویشاوند سرشناس= [[سیدجواد خامنه‌ای]] (پدر) • [[سیدهاشم نجف‌آبادی میردامادی]] (پدربزرگ مادری) | |||
|دین = [[اسلام]] | |||
|مذهب = [[شیعه]] | |||
|پیشه = [[روحانیت|روحانی]] | |||
|مناصب = رئیس‌جمهوری • رهبری جمهوری اسلامی • [[مرجع تقلید]] • [[امام جمعه]] | |||
|پس از = [[امام‌خمینی]] | |||
|پیش از = | |||
|اساتید = امام‌خمینی • [[میرزاهاشم قزوینی]] • [[سیدمحمدهادی میلانی]] | |||
|شاگردان = | |||
|تالیفات = [[طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن (کتاب)|طرح کلی اندیشه اسلامی]] | |||
|وبگاه رسمی = | |||
|امضا = | |||
}}'''سیدعلی خامنه‌ای'''، روحانی مبارز، امام‌جمعه تهران، سومین رئیس‌جمهور و دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران. | |||
== خاندان== | == خاندان== | ||
سیدعلی حسینی خامنه‌ای ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ش/ ۲۸ صفر ۱۳۵۸ق در [[مشهد]] به دنیا آمد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۹.</ref> پدر وی [[سیدجواد خامنه‌ای|سیدجواد]] (۱۳۱۳ ـ ۱۴۰۶ق) فرزند سیدحسین از علمای [[حوزه علمیه خراسان|حوزه علمیه مشهد]] اما زاده شهر [[تبریز]] بود. سیدجواد خامنه‌ای دوره مقدمات را در [[حوزه تبریز]] آموخت و در سال ۱۳۳۶ق به مشهد رفت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۵ ـ ۱۷.</ref> و از درس [[سیدحسین قمی]]، میرزامحمد آقازاده خراسانی و فاضل خراسانی بهره جست<ref>جلالی و دیگران، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج۱، ص۱۷۶.</ref> او در سال ۱۳۴۵ق به نجف اشرف رفت و در درس میرزامحمدحسین نایینی، آقاضیاءالدین عراقی و [[سیدابوالحسن اصفهانی]] حاضر شد و از محمدحسین غروی اصفهانی اجازه اجتهاد گرفت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۶.</ref> و در حدود سال ۱۳۵۱ق به ایران بازگشت و در مشهد اقامت گزید. | سیدعلی حسینی خامنه‌ای ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ش/ ۲۸ صفر ۱۳۵۸ق در [[مشهد]] به دنیا آمد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۹.</ref> پدر وی [[سیدجواد خامنه‌ای|سیدجواد]] (۱۳۱۳ ـ ۱۴۰۶ق) فرزند سیدحسین از علمای [[حوزه علمیه خراسان|حوزه علمیه مشهد]] اما زاده شهر [[تبریز]] بود. سیدجواد خامنه‌ای دوره مقدمات را در [[حوزه تبریز]] آموخت و در سال ۱۳۳۶ق به مشهد رفت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۵ ـ ۱۷.</ref> و از درس [[سیدحسین قمی]]، میرزامحمد آقازاده خراسانی و فاضل خراسانی بهره جست<ref>جلالی و دیگران، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج۱، ص۱۷۶.</ref> او در سال ۱۳۴۵ق به نجف اشرف رفت و در درس میرزامحمدحسین نایینی، آقاضیاءالدین عراقی و [[سیدابوالحسن اصفهانی]] حاضر شد و از [[محمدحسین غروی اصفهانی]] اجازه اجتهاد گرفت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۶.</ref> و در حدود سال ۱۳۵۱ق به ایران بازگشت و در مشهد اقامت گزید. | ||
سیدجواد خامنه‌ای پس از درگذشت همسر خود با دختر عالم مشهور حوزه مشهد، [[سیدهاشم نجف‌آبادی]] ازدواج کرد و از او صاحب چهار پسر به ترتیب به نام‌های [[سیدمحمد خامنه‌ای|سیدمحمد]]، سیدعلی، [[سیدهادی خامنه‌ای|سیدهادی]]، سیدمحمدحسن و دختری به نام بدرالسادات (رباب) شد. وی که اهل تقوا و فضل و مورد احترام همگان بود<ref>شریف‌رازی، ج۷، ص۱۲۸.</ref>، چهل سال امامت مسجد ترک‌ها در بازار سرشور مشهد را بر عهده داشت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۶ و ۲۴.</ref> آشنایی و ارتباط سیدجواد با [[امام‌خمینی]] به جلسه دیداری با امام‌خمینی در مشهد باز می‌گشت. وی در این جلسه، تحت تأثیر سلوک اخلاقی امام‌خمینی قرار گرفت.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۹ ـ ۲۰.</ref> وی در ۲۸ شوال ۱۴۰۶ق/ چهاردهم تیر ۱۳۶۵ درگذشت و در رواق پشت سر امام‌رضا(ع) به خاک سپرده شد<ref>جلالی و دیگران، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج۱، ص۱۷۷.</ref> امام‌خمینی در پیام تسلیتی به فرزندش سیدعلی خامنه‌ای، وی را شخصیتی دانست که عمری را با علم، تعهد و تقوا به سر برده است<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۷۱.</ref> | سیدجواد خامنه‌ای پس از درگذشت همسر خود با دختر عالم مشهور حوزه مشهد، [[سیدهاشم نجف‌آبادی]] ازدواج کرد و از او صاحب چهار پسر به ترتیب به نام‌های [[سیدمحمد خامنه‌ای|سیدمحمد]]، سیدعلی، [[سیدهادی خامنه‌ای|سیدهادی]]، سیدمحمدحسن و دختری به نام بدرالسادات (رباب) شد. وی که اهل تقوا و فضل و مورد احترام همگان بود<ref>شریف‌رازی، ج۷، ص۱۲۸.</ref>، چهل سال امامت مسجد ترک‌ها در بازار سرشور مشهد را بر عهده داشت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۶ و ۲۴.</ref> آشنایی و ارتباط سیدجواد با [[امام‌خمینی]] به جلسه دیداری با امام‌خمینی در مشهد باز می‌گشت. وی در این جلسه، تحت تأثیر سلوک اخلاقی امام‌خمینی قرار گرفت.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۹ ـ ۲۰.</ref> وی در ۲۸ شوال ۱۴۰۶ق/ چهاردهم تیر ۱۳۶۵ درگذشت و در رواق پشت سر امام‌رضا(ع) به خاک سپرده شد<ref>جلالی و دیگران، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج۱، ص۱۷۷.</ref> امام‌خمینی در پیام تسلیتی به فرزندش سیدعلی خامنه‌ای، وی را شخصیتی دانست که عمری را با علم، تعهد و تقوا به سر برده است<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۲۰، ص۷۱.</ref> | ||
سیدحسین | [[سیدحسین خامنه‌ای]]، از روحانیان مبارز و مورد احترام در [[آذربایجان]] بود<ref>قلی‌زاده، شیخ‌محمد خیابانی، ص۴۲.</ref> وی در خامنه تبریز به دنیا آمد و مقدمات علوم دینی را در تبریز آموخت و در سال ۱۲۹۰ق/ ۱۲۵۲ش راهی نجف شد و فقه و اصول را نزد سیدحسین کوه‌کمره‌ای و ملامحمد فاضل ایروانی و فلسفه را از میرزاباقر شکی آموخت. او کتاب ریاض المسائل سیدعلی طباطبایی و مکاسب شیخ انصاری را تدریس کرد و بر آن دو اثر، تعلیقاتی نوشت<ref>آقابزرگ، نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، ج۲، ص۶۴۰ ـ ۶۴۱؛ خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۱.</ref> وی در سال ۱۳۱۵ق/ ۱۲۷۶ش به تبریز بازگشت<ref>قلی‌زاده، گلشن ابرار، ۲/۹۷۱</ref> و در مدرسه طالبیه به تدریس پرداخت و به درخواست بزرگان در مسجد جامع اقامه نماز کرد و به «سیدحسین پیشنماز» شهرت یافت.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۱.</ref> | ||
سیدحسین خامنه‌ای در [[نهضت مشروطه]] حضوری فعال داشت<ref>قلی‌زاده، شیخ‌محمد خیابانی، ص۴۱ ـ ۴۲.</ref> و مردم را به حمایت از آن تشویق می‌کرد؛ چنان‌که شیخ‌محمد خیابانی داماد وی شد و گاه در مسجد جامع به جای او نماز می‌خواند<ref>قلی‌زاده، گلشن ابرار، ج۲، ص۹۷۱ ـ ۹۷۲؛ خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۱.</ref> وی در سال ۱۳۲۵ق/ ۱۲۸۶ش درگذشت و در [[وادی‌السلام نجف]] به خاک سپرده شد. از او هفت فرزند باقی ماند؛ ازجمله سیدمحمد معروف به «پیغمبر» و سیدجواد و میرمهدی که بعداً به مجتهدزاده معروف شد. مجتهدزاده چهار پسر به نام‌های سیدحسین، سیدمصطفی، سیدمجتبی و سیدمرتضی داشت و سیدمرتضی در [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲]] به شهادت رسید<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۱ ـ ۱۲.</ref> سیدحسین خامنه‌ای فرزند سیدمحمد حسینی تفرشی خامنه‌ای تبریزی است<ref>آقابزرگ، نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، ج۲، ص۶۴۰.</ref> و علت هجرت وی از تفرش به آذربایجان معلوم نیست. تبار او به سادات افطسی و سلطان سیداحمد می‌رسد که با پنج واسطه به [[امام‌زین‌العابدین(ع)]] منتهی می‌گردد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۰.</ref> | سیدحسین خامنه‌ای در [[نهضت مشروطه]] حضوری فعال داشت<ref>قلی‌زاده، شیخ‌محمد خیابانی، ص۴۱ ـ ۴۲.</ref> و مردم را به حمایت از آن تشویق می‌کرد؛ چنان‌که شیخ‌محمد خیابانی داماد وی شد و گاه در مسجد جامع به جای او نماز می‌خواند<ref>قلی‌زاده، گلشن ابرار، ج۲، ص۹۷۱ ـ ۹۷۲؛ خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۱.</ref> وی در سال ۱۳۲۵ق/ ۱۲۸۶ش درگذشت و در [[وادی‌السلام نجف]] به خاک سپرده شد. از او هفت فرزند باقی ماند؛ ازجمله سیدمحمد معروف به «پیغمبر» و سیدجواد و میرمهدی که بعداً به مجتهدزاده معروف شد. مجتهدزاده چهار پسر به نام‌های سیدحسین، سیدمصطفی، سیدمجتبی و سیدمرتضی داشت و سیدمرتضی در [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲]] به شهادت رسید<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۱ ـ ۱۲.</ref> سیدحسین خامنه‌ای فرزند سیدمحمد حسینی تفرشی خامنه‌ای تبریزی است<ref>آقابزرگ، نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، ج۲، ص۶۴۰.</ref> و علت هجرت وی از تفرش به آذربایجان معلوم نیست. تبار او به سادات افطسی و سلطان سیداحمد می‌رسد که با پنج واسطه به [[امام‌زین‌العابدین(ع)]] منتهی می‌گردد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۱۰.</ref> | ||
مادر سیدعلی خامنه‌ای [[سیده‌خدیجه میردامادی]] تنها فرزند [[سیدهاشم نجف‌آبادی میردامادی]] از همسر نخست بود. سیدهاشم در ماجرای [[قیام مسجد گوهرشاد]] بازداشت و به قزوین و سمنان تبعید شد. او پس از دوران تبعید، مدتی در شهر ری بود، سپس به مشهد بازگشت و در [[مسجد گوهرشاد]] به اقامه نماز جماعت و تدریس خویش ادامه داد<ref>میردامادی، سبک‌شناسی تفسیر در خلاصة البیان فی تفسیر القرآن آیت‌الله مجاهد فقیه ربانی سیدهاشم میردامادی نجف‌آبادی(ره)، ص۱۱۱ ـ ۱۱۲؛ جلالی و دیگران، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج۱، ص۴۵۹.</ref> سیده‌خدیجه در سال ۱۲۹۳ در نجف اشرف متولد شد و در بیست‌سالگی به عقد سیدجواد خامنه‌ای درآمد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۴.</ref> وی مادری شجاع بود، زندان‌رفتن و تبعیدشدنِ فرزندان خود را با صبوری تحمل می‌کرد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۶ ـ ۲۷؛ خامنه‌ای، خون دلی، ص۹۶.</ref> وی در میان دوستان خود به [[خدیجه ثقفی|همسر امام‌خمینی]] علاقه بیشتر داشت. در آبان ۱۳۴۳ وقتی امام‌خمینی به ترکیه تبعید شد، همسر ایشان، خدیجه ثقفی به مشهد رفت و در خانه میردامادی ساکن شد. میردامادی از شدت ناراحتی گریه کرد و از ثقفی خواست برای آزادی ایشان ختم صلوات بگیرد و به امام‌رضا(ع) متوسل شود<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۵ ـ ۲۶.</ref> وی در پانزده مرداد ۱۳۶۸ بر اثر سکته قلبی درگذشت و پیکرش در [[حرم امام‌رضا(ع)]] در کنار قبر همسرش به خاک سپرده شد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۵ ـ ۲۶.</ref> | مادر سیدعلی خامنه‌ای [[سیده‌خدیجه میردامادی]] تنها فرزند [[سیدهاشم نجف‌آبادی میردامادی]] از همسر نخست بود. سیدهاشم در ماجرای [[قیام مسجد گوهرشاد]] بازداشت و به قزوین و سمنان تبعید شد. او پس از دوران تبعید، مدتی در شهر ری بود، سپس به مشهد بازگشت و در [[مسجد گوهرشاد]] به اقامه نماز جماعت و تدریس خویش ادامه داد<ref>میردامادی، سبک‌شناسی تفسیر در خلاصة البیان فی تفسیر القرآن آیت‌الله مجاهد فقیه ربانی سیدهاشم میردامادی نجف‌آبادی(ره)، ص۱۱۱ ـ ۱۱۲؛ جلالی و دیگران، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج۱، ص۴۵۹.</ref> سیده‌خدیجه در سال ۱۲۹۳ در نجف اشرف متولد شد و در بیست‌سالگی به عقد سیدجواد خامنه‌ای درآمد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۴.</ref> وی مادری شجاع بود، زندان‌رفتن و تبعیدشدنِ فرزندان خود را با صبوری تحمل می‌کرد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۶ ـ ۲۷؛ خامنه‌ای، خون دلی، ص۹۶.</ref> وی در میان دوستان خود به [[خدیجه ثقفی|همسر امام‌خمینی]] علاقه بیشتر داشت. در آبان ۱۳۴۳ وقتی امام‌خمینی به ترکیه تبعید شد، همسر ایشان، خدیجه ثقفی به مشهد رفت و در خانه میردامادی ساکن شد. میردامادی از شدت ناراحتی گریه کرد و از ثقفی خواست برای آزادی ایشان ختم صلوات بگیرد و به [[امام‌رضا(ع)]] متوسل شود<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۵ ـ ۲۶.</ref> وی در پانزده مرداد ۱۳۶۸ بر اثر سکته قلبی درگذشت و پیکرش در [[حرم امام‌رضا(ع)]] در کنار قبر همسرش به خاک سپرده شد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۲۵ ـ ۲۶.</ref> | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
سیدعلی خامنه‌ای خواندن و نوشتن را از چهارسالگی در مکتبخانه آغاز کرد و در مدرسه‌ای که به دارالتعلیم دیانتی معروف بود، دوره ابتدایی را گذراند<ref> خامنه‌ای، شرح اسم، ص۴۱ و ۴۴ ـ ۴۵.</ref> وی دوره دبیرستان را به صورت متفرقه سپری کرد و دیپلم گرفت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۵۹.</ref> هم‌زمان مقدما ت دروس حوزوی را از کلاس پنجم دبستان نزد یکی از آموزگاران آغاز کرد و بخش دیگر آن را نزد پدر و مادرش آموخت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۵۲</ref>؛ سپس به مدرسه «سلیمان‌خان» و «[[مدرسه علمیه نواب|نواب]]» راه یافت. وی [[شرائع الاسلام]] و [[شرح لمعه]] را از پدر خود و آقامیرزااحمد مدرس یزدی و رسائل و مکاسب شیخ انصاری را از هاشم قزوینی آموخت و در کنار فقه و اصول به آموختن فلسفه هم پرداخت و بخشی از [[شرح منظومه سبزواری]] را از میرزاجواد تهرانی<ref>مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، جرعه نوش کوثر، ص۳۸ ـ ۳۹.</ref> و بخشی دیگر را از سیف‌الله اِیسی میانجی<ref>قلی‌زاده، گلشن ابرار، ج۲، ص۹۷۵؛ اباذری، سیف‌الله ایسی میانجی، ج۹، ص۶۱۰.</ref> فرا گرفت. سپس در درس‌های خارج اصول میرزاهاشم قزوینی و خارج فقه [[سیدمحمدهادی میلانی]] در سال ۱۳۳۴ در سن هفده‌سالگی شرکت کرد.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۶۴ ـ ۶۵.</ref> | سیدعلی خامنه‌ای خواندن و نوشتن را از چهارسالگی در مکتبخانه آغاز کرد و در مدرسه‌ای که به دارالتعلیم دیانتی معروف بود، دوره ابتدایی را گذراند<ref> خامنه‌ای، شرح اسم، ص۴۱ و ۴۴ ـ ۴۵.</ref> وی دوره دبیرستان را به صورت متفرقه سپری کرد و دیپلم گرفت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۵۹.</ref> هم‌زمان مقدما ت دروس حوزوی را از کلاس پنجم دبستان نزد یکی از آموزگاران آغاز کرد و بخش دیگر آن را نزد پدر و مادرش آموخت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۵۲</ref>؛ سپس به مدرسه «سلیمان‌خان» و «[[مدرسه علمیه نواب|نواب]]» راه یافت. وی [[شرائع الاسلام]] و [[شرح لمعه]] را از پدر خود و آقامیرزااحمد مدرس یزدی و رسائل و مکاسب شیخ انصاری را از هاشم قزوینی آموخت و در کنار فقه و اصول به آموختن فلسفه هم پرداخت و بخشی از [[شرح منظومه سبزواری]] را از میرزاجواد تهرانی<ref>مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، جرعه نوش کوثر، ص۳۸ ـ ۳۹.</ref> و بخشی دیگر را از سیف‌الله اِیسی میانجی<ref>قلی‌زاده، گلشن ابرار، ج۲، ص۹۷۵؛ اباذری، سیف‌الله ایسی میانجی، ج۹، ص۶۱۰.</ref> فرا گرفت. سپس در درس‌های خارج اصول [[میرزاهاشم قزوینی]] و خارج فقه [[سیدمحمدهادی میلانی]] در سال ۱۳۳۴ در سن هفده‌سالگی شرکت کرد.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۶۴ ـ ۶۵.</ref> | ||
خامنه‌ای در سال ۱۳۳۶ طی سفر زیارتی به [[نجف اشرف]] در برخی جلسات درس اساتید بزرگ نجف حضور یافت و برای ماندن در [[حوزه نجف]] از پدر خود اجازه خواست؛ ولی با مخالفت وی روبه‌رو شد و پس از حدود دو ماه به ایران بازگشت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۷۷ ـ ۷۸.</ref> وی در سال ۱۳۳۷ به [[حوزه علمیه قم]] رفت و تا ۱۳۴۳ در این شهر ماند<ref>مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، جرعه نوش کوثر، ص۴۰.</ref> او در [[مدرسه حجتیه]] سکونت داشت و مدتی در درس [[سیدحسین بروجردی]]، متوفای فروردین ۱۳۴۰، شرکت کرد و پس از درگذشت وی در [[درس‌های خارج امام‌خمینی]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]] و درس خصوصی [[سیدکاظم شریعتمداری]] حاضر شد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۸۲.</ref> [[سیدجعفر شبیری زنجانی]]، [[مهدی باقری کنی]]، محمدحسین بهجتی (شفق) و [[مهدی ربانی املشی]] هم‌بحث‌های وی بودند. او بخشی از شفای بوعلی و [[اسفار ملاصدرا]] را نزد [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] و حسینعلی منتظری آموخت.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۸۴ ـ ۸۵.</ref> | خامنه‌ای در سال ۱۳۳۶ طی سفر زیارتی به [[نجف اشرف]] در برخی جلسات درس اساتید بزرگ نجف حضور یافت و برای ماندن در [[حوزه نجف]] از پدر خود اجازه خواست؛ ولی با مخالفت وی روبه‌رو شد و پس از حدود دو ماه به ایران بازگشت<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۷۷ ـ ۷۸.</ref> وی در سال ۱۳۳۷ به [[حوزه علمیه قم]] رفت و تا ۱۳۴۳ در این شهر ماند<ref>مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، جرعه نوش کوثر، ص۴۰.</ref> او در [[مدرسه حجتیه]] سکونت داشت و مدتی در درس [[سیدحسین بروجردی]]، متوفای فروردین ۱۳۴۰، شرکت کرد و پس از درگذشت وی در [[درس‌های خارج امام‌خمینی]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]] و درس خصوصی [[سیدکاظم شریعتمداری]] حاضر شد<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۸۲.</ref> [[سیدجعفر شبیری زنجانی]]، [[مهدی باقری کنی]]، محمدحسین بهجتی (شفق) و [[مهدی ربانی املشی]] هم‌بحث‌های وی بودند. او بخشی از شفای بوعلی و [[اسفار ملاصدرا]] را نزد [[سیدمحمدحسین طباطبایی]] و حسینعلی منتظری آموخت.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ص۸۴ ـ ۸۵.</ref> | ||