۲۰٬۹۳۹
ویرایش
سیدمحمدباقر موسوی همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح ارقام) |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
سیدمحمدباقر خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را تا سن نه سالگی در مکتب‌خانه‌ای در همدان آموخت. آنگاه وارد دبستانی در زادگاهش شد و مقطع ابتدایی را در آنجا گذارند. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و مقدمات را در مدرسه علمیه آخوند همدانی نزد پدرش و سیدحسین شورینی خواند. در سال ۱۳۲۰ش راهی [[قم]] شد و در [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه آنجا]] مطول را پیش [[مرتضی مطهری]] و شرح لمعه را نزد [[عبدالکریم حق‌شناس|شیخ عبدالکریم حق‌شناس]] آموخت. آنگاه در درس خارج فقه و اصول آیات [[سیدمحمدتقی موسوی خوانساری]]، سیدمحمد حجت کوه‌کمری و سیدصدرالدین صدر شرکت کرد. موسوی همدانی سپس رهسپار پایتخت شد و در مدرسه مروی تهران، در درس سطح شیخ عبدالرزاق قائنی شرکت کرد. هم‌زمان در درس کفایه الاصول و شرح منظومه آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی هم حضور یافت. | سیدمحمدباقر خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را تا سن نه سالگی در مکتب‌خانه‌ای در همدان آموخت. آنگاه وارد دبستانی در زادگاهش شد و مقطع ابتدایی را در آنجا گذارند. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و مقدمات را در مدرسه علمیه آخوند همدانی نزد پدرش و سیدحسین شورینی خواند. در سال ۱۳۲۰ش راهی [[قم]] شد و در [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه آنجا]] مطول را پیش [[مرتضی مطهری]] و شرح لمعه را نزد [[عبدالکریم حق‌شناس|شیخ عبدالکریم حق‌شناس]] آموخت. آنگاه در درس خارج فقه و اصول آیات [[سیدمحمدتقی موسوی خوانساری]]، سیدمحمد حجت کوه‌کمری و سیدصدرالدین صدر شرکت کرد. موسوی همدانی سپس رهسپار پایتخت شد و در مدرسه مروی تهران، در درس سطح شیخ عبدالرزاق قائنی شرکت کرد. هم‌زمان در درس کفایه الاصول و شرح منظومه آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی هم حضور یافت. | ||
در همان دوران، با [[سیدعبدالحسین واحدی]] از رهبران [[جمعیت فدائیان اسلام]] هم‌مباحثه بود و از طریق ایشان با اندیشه‌های آن جمعیت آشنا شد و [[سیدمجتبی نواب صفوی]]، رهبر جمعیت فدائیان اسلام را در برخی از سفرهای تبلیغی همراهی کرد.<ref>محمدی اشتهاردی، | در همان دوران، با [[سیدعبدالحسین واحدی]] از رهبران [[جمعیت فدائیان اسلام]] هم‌مباحثه بود و از طریق ایشان با اندیشه‌های آن جمعیت آشنا شد و [[سیدمجتبی نواب صفوی]]، رهبر جمعیت فدائیان اسلام را در برخی از سفرهای تبلیغی همراهی کرد.<ref>محمدی اشتهاردی، ص۲۳۶-۲۴۰.</ref> وی همچنین در جلسات سخنرانی [[محمدتقی فلسفی]] واعظ نامور تهران حضور می‌یافت و یکی از سخنرانی‌های او در انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران درباره احقاق حق را به عربی برگرداند و برای آخوند [[ملاعلی معصومی همدانی]] فرستاد و مورد تشویق ایشان قرار گرفت. | ||
موسوی همدانی پس از سه سال و نیم حضور در تهران، در سال | موسوی همدانی پس از سه سال و نیم حضور در تهران، در سال ۱۳۲۷ش بار دیگر به قم بازگشت و مکاسب را نزد [[روح‌الله کمالوند خرم‌آبادی]] تکمیل کرد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۶.</ref> آنگاه وارد درس خارج فقه و اصول [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی]] شد و در سلک شاگردان ایشان درآمد. او سپس در درس خارج اصول.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۶.</ref> [[امام‌خمینی]] شرکت کرد. درباره مدت حضور او در درس خارج اصول امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال زیاد در دهه ۱۳۳۰ش و در [[مسجد سلماسی]] در آن درس حاضر می‌شد. هم‌زمان در درس خارج فقه و اصول آیات [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، سیدمحمد محقق داماد و [[شیخ محمدعلی اراکی]] شرکت کرد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۲۴۱.</ref> او همچنین به سبب نگارش کتابی به‌صورت رمان درباره اصول عقاید اسلامی، مورد تشویق آیت‌الله بروجردی قرار گرفت.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۲۴۳-۲۴۴.</ref> او دروس تفسیر قرآن را هم نزد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی آموخت و مورد توجه خاص ایشان قرار گرفت.<ref>محمدی اشتهاردی، ص۲۴۵-۲۴۷.</ref> | ||
سیدمحمدباقر موسوی همدانی در موسم تبلیغ، به شهرهای مختلف به‌ویژه همدان و شهرهای اطراف سفر می‌کرد و به تبیین معارف دینی می‌پرداخت. مدتی نیز در یکی از شهرهای استان مازندران به امر تبلیغ مشغول بود.<ref>محمدی اشتهاردی، | سیدمحمدباقر موسوی همدانی در موسم تبلیغ، به شهرهای مختلف به‌ویژه همدان و شهرهای اطراف سفر می‌کرد و به تبیین معارف دینی می‌پرداخت. مدتی نیز در یکی از شهرهای استان مازندران به امر تبلیغ مشغول بود.<ref>محمدی اشتهاردی، ص۲۳۷ـ۲۴۷.</ref> او که از مدرسان [[حوزه علمیه قم]] محسوب می‌شد، همراه با آنان به مبارزه با [[حکومت پهلوی]] پرداخت و در هشتم مهر ۱۳۴۲ و در آستانه آغاز سال تحصیلی جدید [[حوزه‌های علمیه]]، همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در نامه‌ای به هیئت دولت، [[حسنعلی منصور]] نخست‌وزیر وقت را مخاطب قرار دادند و از تداوم حصر امام‌خمینی انتقاد کردند و خواستار آزادی ایشان و دیگر روحانیان زندانی شدند. آنان در آن نامه از وضعیت سیاسی روز و اقدامات دولت علیه حوزه‌های علمیه نیز انتقاد کردند و خواستار تغییر رویه دولت در تعامل با مراکز دینی شدند.<ref>سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۸۰-۸۳.</ref> او همچنین پس از مهاجرت امام‌خمینی به عراق در سال ۱۳۴۴ش، همراه با جمعی از مدرسان دروس حوزوی در نامه‌ای به ایشان، از حضور امام‌خمینی در نجف اشرف اظهار خرسندی کردند و آنگاه با اشاره به تداوم [[تبعید امام‌خمینی|تبعید ایشان در خارج از کشور]]، بر بازگرداندن آن مرجع تبعیدی به کشور تأکید نمودند.<ref>سیر مبارزات امام در آیینه اسناد ساواک، ج۵، ص۳۷۲ـ۳۶۹.</ref> | ||
==فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی== | ==فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی== | ||
او پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] به فعالیت در [[دفتر امام‌خمینی]] در قم پرداخت و مسئولیت پاسخ به نامه‌ها را در آن دفتر بر عهده گرفت و این وظیفه را تا هنگامی که امام‌خمینی در قم بود (سال ۱۳۵۸ش) ادامه داد. سپس به مدت دو سال به‌عنوان امام جمعه شهر نراق در استان مرکزی خدمت کرد و پس از مدتی از سمت فوق استعفا داد و به قم بازگشت و به تدریس و تحقیق در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت. | او پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] به فعالیت در [[دفتر امام‌خمینی]] در قم پرداخت و مسئولیت پاسخ به نامه‌ها را در آن دفتر بر عهده گرفت و این وظیفه را تا هنگامی که امام‌خمینی در قم بود (سال ۱۳۵۸ش) ادامه داد. سپس به مدت دو سال به‌عنوان امام جمعه شهر نراق در استان مرکزی خدمت کرد و پس از مدتی از سمت فوق استعفا داد و به قم بازگشت و به تدریس و تحقیق در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت. | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
سیدمحمدباقر موسوی همدانی همه ساله در خانه‌اش دروس خارج فقه را بر اساس جواهر الکلام تدریس می‌کرد و محصول این تدریس چند ساله، اثر ۲۲ جلدی الهدایه الی المرام من مبهمات جواهر الکلام است. همچنین [[تحریرالوسیله|تحریرالوسیله امام‌خمینی]] را در چهار جلد به فارسی برگردانده است. | سیدمحمدباقر موسوی همدانی همه ساله در خانه‌اش دروس خارج فقه را بر اساس جواهر الکلام تدریس می‌کرد و محصول این تدریس چند ساله، اثر ۲۲ جلدی الهدایه الی المرام من مبهمات جواهر الکلام است. همچنین [[تحریرالوسیله|تحریرالوسیله امام‌خمینی]] را در چهار جلد به فارسی برگردانده است. | ||
موسوی همدانی که از سال ۱۳۲۶ش در بحث تفسیر قرآن علامه طباطبایی شرکت می‌کرد، در گروه ترجمه المیزان عضویت یافت. ترجمه ده جلد از آن تفسیر سترگ توسط افراد مختلفی صورت گرفت و علامه طباطبایی ترجمه جلد دهم تا بیستم آن را به موسوی همدانی واگذار کرد. وقتی ترجمه ده جلد پایانی آن تفسیر به پایان رسید، علامه طباطبایی برای یکنواختی آن، از موسوی همدانی خواست ده جلد نخست را هم ترجمه کند و وی به این اقدام همت گماشت و سپس آن ترجمه‌ها را با علامه طباطبایی مقابله کرد و انتشار داد و این کار ۲۳ سال به طول انجامید.<ref>محمدی اشتهاردی، | موسوی همدانی که از سال ۱۳۲۶ش در بحث تفسیر قرآن علامه طباطبایی شرکت می‌کرد، در گروه ترجمه المیزان عضویت یافت. ترجمه ده جلد از آن تفسیر سترگ توسط افراد مختلفی صورت گرفت و علامه طباطبایی ترجمه جلد دهم تا بیستم آن را به موسوی همدانی واگذار کرد. وقتی ترجمه ده جلد پایانی آن تفسیر به پایان رسید، علامه طباطبایی برای یکنواختی آن، از موسوی همدانی خواست ده جلد نخست را هم ترجمه کند و وی به این اقدام همت گماشت و سپس آن ترجمه‌ها را با علامه طباطبایی مقابله کرد و انتشار داد و این کار ۲۳ سال به طول انجامید.<ref>محمدی اشتهاردی، ص۲۴۶؛ «المیزان یک کتابخانه...»، ص۲۲-۲۵.</ref> | ||
دیگر آثار علمی او عبارت است از: قصص قرآن و داستان انبیا، عزاداری امام حسین علیه‌السلام و رد شبهات وهابیان در این راستا، علی فی کُتب اهل السنه (به عربی) که بنا به توصیه علامه امینی تألیف شده است، پاسخ به پرسش‌های دینی (برای جوانان)، درس‌هایی از اصول عقاید در سه جلد، یتیم (درباره خدمت به ایتام)، کتابی در اصول اعتقادات به‌صورت رُمان، محرم از دیدگاه عارفان (ترجمه و شرح فصل اول کتاب المراقبات از تألیفات حاج میرزا جواد تبریزی ملکی)، پیام سوره حمد (موسوی، کح و کط). او علاوه بر آن مقالات متعددی در نشریات منتشر کرده است. | دیگر آثار علمی او عبارت است از: قصص قرآن و داستان انبیا، عزاداری امام حسین علیه‌السلام و رد شبهات وهابیان در این راستا، علی فی کُتب اهل السنه (به عربی) که بنا به توصیه علامه امینی تألیف شده است، پاسخ به پرسش‌های دینی (برای جوانان)، درس‌هایی از اصول عقاید در سه جلد، یتیم (درباره خدمت به ایتام)، کتابی در اصول اعتقادات به‌صورت رُمان، محرم از دیدگاه عارفان (ترجمه و شرح فصل اول کتاب المراقبات از تألیفات حاج میرزا جواد تبریزی ملکی)، پیام سوره حمد (موسوی، کح و کط). او علاوه بر آن مقالات متعددی در نشریات منتشر کرده است. | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
او در هفتم دی | او در هفتم دی ۱۳۷۹ش براثر سکته قلبی در بیمارستان کامکار قم از دنیا رفت. پیکرش پس از اقامه نماز توسط [[حسین نوری همدانی|آیت‌الله حسین نوری همدانی]]، در صحن حضرت معصومه به خاک سپرده شد.<ref>«درگذشتگان: آیت‌الله...»، ص۱۱۶-۱۱۷.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | * سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | ||
* «المیزان یک کتابخانه کتاب: مصاحبه با حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمدباقر موسوی همدانی» (۱۳۷۷)، فصلنامه میراث جاویدان، سال اول، | * «المیزان یک کتابخانه کتاب: مصاحبه با حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمدباقر موسوی همدانی» (۱۳۷۷)، فصلنامه میراث جاویدان، سال اول، شماره اول، بهار. | ||
* محمدی اشتهاردی، محمد (۱۳۸۲)، «سیدمحمدباقر موسوی همدانی «زاهد پرتلاش»، | * محمدی اشتهاردی، محمد (۱۳۸۲)، «سیدمحمدباقر موسوی همدانی «زاهد پرتلاش»، مجموعه ستارگان حرم، ج۱۵، قم، زائر. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:پروژه شاگردان]] | [[رده:پروژه شاگردان]] | ||