۲۱٬۱۴۹
ویرایش
ریا: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== معنی == | == معنی == | ||
ریا، مشتق از «رؤیة» به معنای نشان‌دادن و نمایاندن است.<ref>جوهری، الصحاح، ۶/۲۳۴۸؛ فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۲۴۷.</ref> در اصطلاح [[علم اخلاق]]، خودنمایی با انگیزه [[طلب جاه]] و منزلت در قلوب مردم با [[عبادت]] یا غیر عبادت است<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء، ۶/۱۵۲.</ref>؛ مانند نیک جلوه‌دادن خود یا اظهار خصوصیاتی که بیانگر خصلت‌های نیکو باشد.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۲/۲۰۷ و ۴۷۳؛ نراقی، مهدی، جامع السعادات، ۲/۳۸۴.</ref> [[امام‌خمینی]] ریا را نشان‌دادن و وانمودکردن چیزی از اعمال یا خصال پسندیده یا عقاید حقه خود به مردم می‌داند که به انگیزه منزلت و اشتهار پیداکردن نزد آنان، بدون قصد صحیح الهی اظهار شده باشد.<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۳۵.</ref> | ریا، مشتق از «رؤیة» به معنای نشان‌دادن و نمایاندن است.<ref>جوهری، الصحاح، ۶/۲۳۴۸؛ فیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ۲۴۷.</ref> در اصطلاح [[علم اخلاق]]، خودنمایی با انگیزه [[طلب جاه]] و منزلت در قلوب مردم با [[عبادت]] یا غیر عبادت است<ref>فیض کاشانی، المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء، ۶/۱۵۲.</ref>؛ مانند نیک جلوه‌دادن خود یا اظهار خصوصیاتی که بیانگر خصلت‌های نیکو باشد.<ref>غزالی، کیمیای سعادت، ۲/۲۰۷ و ۴۷۳؛ نراقی، مهدی، جامع السعادات، ۲/۳۸۴.</ref> [[امام‌خمینی]] ریا را نشان‌دادن و وانمودکردن چیزی از اعمال یا خصال پسندیده یا عقاید حقه خود به [[مردم]] می‌داند که به انگیزه منزلت و اشتهار پیداکردن نزد آنان، بدون قصد صحیح الهی اظهار شده باشد.<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۳۵.</ref> | ||
از واژه‌های مرتبط با ریا، «سُمعه» است که نوعی ریای شنیداری شمرده می‌شود؛ زیرا در ریا شخص اعمال نیک خود را در معرض دیدن دیگران قرار می‌دهد تا آنها به حسن فاعل اعتقاد پیدا کنند، ولی در «سمعه» هدف آن است که دیگران بشنوند و فاعل فعل را به نیکی بشناسند و ستایش کنند.<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۵۸؛ مازندرانی، شرح الکافی، ۹/۱۲۹، ۲۷۶ و ۱۰/۴۱۲.</ref> ریا ضد [[اخلاص]] است<ref>ورام، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورام)، ۱/۱۸۹.</ref>و اخلاص به معنای پاک‌کردن نیت<ref>نراقی، مهدی، جامع السعادات، ۲/۴۱۳.</ref>یا عمل، از هر گونه آمیختگی و شوائب<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، ۱۴/۱۸۳–۱۸۴.</ref>است و اخلاص در عبادت به معنای پاک بودن آن از آمیختگی‌های [[دنیا]] و بهره‌های [[نفس]] است؛ مانند عبادت برای رسیدن به مال یا برای مدح دیگران (ریا).<ref>نراقی، مهدی، جامع السعادات، ۳/۱۱۷.</ref> | از واژه‌های مرتبط با ریا، «سُمعه» است که نوعی ریای شنیداری شمرده می‌شود؛ زیرا در ریا شخص اعمال نیک خود را در معرض دیدن دیگران قرار می‌دهد تا آنها به حسن فاعل اعتقاد پیدا کنند، ولی در «سمعه» هدف آن است که دیگران بشنوند و فاعل فعل را به نیکی بشناسند و ستایش کنند.<ref>امام‌خمینی، چهل حدیث، ۵۸؛ مازندرانی، شرح الکافی، ۹/۱۲۹، ۲۷۶ و ۱۰/۴۱۲.</ref> ریا ضد [[اخلاص]] است<ref>ورام، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورام)، ۱/۱۸۹.</ref>و اخلاص به معنای پاک‌کردن نیت<ref>نراقی، مهدی، جامع السعادات، ۲/۴۱۳.</ref>یا عمل، از هر گونه آمیختگی و شوائب<ref>غزالی، احیاء علوم الدین، ۱۴/۱۸۳–۱۸۴.</ref>است و اخلاص در عبادت به معنای پاک بودن آن از آمیختگی‌های [[دنیا]] و بهره‌های [[نفس]] است؛ مانند عبادت برای رسیدن به مال یا برای مدح دیگران (ریا).<ref>نراقی، مهدی، جامع السعادات، ۳/۱۱۷.</ref> | ||
{{ببینید|اخلاص}}. | {{ببینید|اخلاص}}. | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۴: | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
معصومه طلوع، [https://books.khomeini.ir/books/10006/18/ ریا]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۱۸–۲۴. | *معصومه طلوع، [https://books.khomeini.ir/books/10006/18/ ریا]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۱۸–۲۴. | ||
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]] | [[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]] | ||
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]] | [[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]] | ||
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]] | [[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]] | ||
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | [[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | ||