پرش به محتوا

محمود زاهدی قمی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
زاهدی قمی، محمود؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. محمود زاهدی قمی در سال ۱۳۱۴ ش در خانواده‌ای روحانی و شاخص در قم به دنیا آمد (انصاری، ۳۱۰). پدرش میرزا ابوالفضل زاهدی قمی از مراجع تقلید و از مدرسان طراز اول حوزه علمیه قم بود و آثاری چون اثبات المعلوم فی نفی المفهوم، تسهیل الامر فی بحث الامر، مقصد الحسین (ع)، منطق الحسین (ع) و... از تألیفات اوست (رازی، ج ۱، ۳۷). جدش ملا محمود واعظ قمی فرزند ملا محمدحسین زاهد قمی، نخستین نماینده قم در مجلس شورای ملی و مؤلف کتاب‌های روح الاذکار فی الصلوات علی‌محمد المختار و سپاسنامه محمودی بود (شریف رازی، ج ۱، ۱۴۹). محمود زاهدی در چنین خانواده‌ای به دنیا آمد و دوران ابتدایی را در قم گذراند. سپس از سال ۱۳۲۸ ش به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و درحالی‌که هفده ساله بود، به دست آیت‌الله سید حسین طباطبایی ملبس به لباس روحانیت شد.
زاهدی قمی، محمود؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. محمود زاهدی قمی در سال ۱۳۱۴ ش در خانواده‌ای روحانی و شاخص در قم به دنیا آمد (انصاری، ۳۱۰). پدرش میرزا ابوالفضل زاهدی قمی از مراجع تقلید و از مدرسان طراز اول حوزه علمیه قم بود و آثاری چون اثبات المعلوم فی نفی المفهوم، تسهیل الامر فی بحث الامر، مقصد الحسین (ع)، منطق الحسین (ع) و... از تألیفات اوست (رازی، ج ۱، ۳۷). جدش ملا محمود واعظ قمی فرزند ملا محمدحسین زاهد قمی، نخستین نماینده قم در مجلس شورای ملی و مؤلف کتاب‌های روح الاذکار فی الصلوات علی‌محمد المختار و سپاسنامه محمودی بود (شریف رازی، ج ۱، ۱۴۹). محمود زاهدی در چنین خانواده‌ای به دنیا آمد و دوران ابتدایی را در قم گذراند. سپس از سال ۱۳۲۸ ش به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و درحالی‌که هفده ساله بود، به دست آیت‌الله سید حسین طباطبایی ملبس به لباس روحانیت شد.
زاهدی قمی ادبیات را نزد شیخ رحمت‌الله فشارکی خواند. رسایل، مکاسب و کفایه‌الاصول را هم نزد آقایان میرزا علی‌اکبر مشکینی، محمد مجاهدی تبریزی و سید محمدباقر سلطانی طباطبایی آموخت. پس از اتمام سطح، در دروس خارج فقه و اصول آیات بروجردی، امام خمینی، سید محمد محقق داماد و سید محمدرضا موسوی گلپایگانی شرکت کرد (انصاری، ۳۱۰؛ «زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/). وی از شاگردان امام خمینی محسوب می‌شد (صحیفه دل، ج ۲، ۹۳). درباره سال‌های دقیق حضور او در درس‌های امام خمینی گزارشی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که از اواخر دهه ۱۳۳۰ ش در درس‌های امام خمینی در مساجد سلماسی و اعظم قم شرکت می‌کرده است. او در سال ۱۳۴۲ برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف دروس خارج فقه و اصول را نزد آیات سید ابوالقاسم موسوی خویی، سید محسن طباطبایی حکیم، میرزا باقر زنجانی و شیخ حسین حلّی تکمیل کرد. پس از مدتی به کشور بازگشت و در تهران اقامت گزید و در مدارس علمیه آن شهر در درس‌های آیات سید احمد خوانساری و سید ابوالحسن رفیعی قزوینی حضور یافت. وی همچنین از آیت‌الله مرعشی نجفی اجازه‌ای در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد («زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/).
 
زاهدی قمی ادبیات را نزد شیخ رحمت‌الله فشارکی خواند. رسایل، مکاسب و کفایه‌الاصول را هم نزد آقایان میرزا علی‌اکبر مشکینی، محمد مجاهدی تبریزی و سید محمدباقر سلطانی طباطبایی آموخت. پس از اتمام سطح، در دروس خارج فقه و اصول آیات بروجردی، امام خمینی، سید محمد محقق داماد و سید محمدرضا موسوی گلپایگانی شرکت کرد (انصاری، ۳۱۰؛ «زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/). وی از شاگردان امام خمینی محسوب می‌شد (صحیفه دل، ج ۲، ۹۳). درباره سال‌های دقیق حضور او در درس‌های امام خمینی گزارشی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که از اواخر دهه ۱۳۳۰ ش در درس‌های امام خمینی در مساجد سلماسی و اعظم قم شرکت می‌کرده است. او در سال ۱۳۴۲ برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف دروس خارج فقه و اصول را نزد آیات سید ابوالقاسم موسوی خویی، سید محسن طباطبایی حکیم، میرزا باقر زنجانی و شیخ حسین حلّی تکمیل کرد. پس از مدتی به کشور بازگشت و در تهران اقامت گزید و در مدارس علمیه آن شهر در درس‌های آیات سید احمد خوانساری و سید ابوالحسن رفیعی قزوینی حضور یافت. وی همچنین از آیت‌الله مرعشی نجفی اجازه‌ای در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد («زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/).
 
زاهدی قمی در دوران نهضت اسلامی به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. ازجمله در اسفند ۱۳۴۳ و چند ماه پس از تبعید امام خمینی به خارج از کشور و پس از انتصاب امیرعباس هویدا به نخست‌وزیری، همراه با جمعی از طلاب و فضلای قمی حوزه علمیه قم در نامه‌ای به نخست‌وزیر جدید، ضمن انتقاد از سیاست دولت‌های پیشین ازجمله تبعید امام خمینی به خارج از کشور، خواستار بازگرداندن ایشان به کشور شدند (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۴۹ ـ ۱۵۰). پس از آن هم به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه داد. وی در سال ۱۳۵۷ ش به قم بازگشت و امامت جماعت مسجد امام قم را بر عهده گرفت (انصاری، ۳۱۰). محمود زاهدی در فروردین ۱۳۵۷ وقتی پدرش میرزا ابوالفضل زاهدی درگذشت، جنازه او را به مدرسه فیضیه برد و با این اقدام، بستر بازگشایی آن مدرسه را فراهم آورد و سپس در آن مدرسه سخنرانی کرد. ساواک در گزارشی دراین‌باره از اقدام او با عنوان «نیرنگ» برای باز کردن مدرسه فیضیه که از خرداد ۱۳۵۴ بسته شده بود، نام برد (مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک، ۳۶۴-۳۶۵).
زاهدی قمی در دوران نهضت اسلامی به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. ازجمله در اسفند ۱۳۴۳ و چند ماه پس از تبعید امام خمینی به خارج از کشور و پس از انتصاب امیرعباس هویدا به نخست‌وزیری، همراه با جمعی از طلاب و فضلای قمی حوزه علمیه قم در نامه‌ای به نخست‌وزیر جدید، ضمن انتقاد از سیاست دولت‌های پیشین ازجمله تبعید امام خمینی به خارج از کشور، خواستار بازگرداندن ایشان به کشور شدند (اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۴۹ ـ ۱۵۰). پس از آن هم به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه داد. وی در سال ۱۳۵۷ ش به قم بازگشت و امامت جماعت مسجد امام قم را بر عهده گرفت (انصاری، ۳۱۰). محمود زاهدی در فروردین ۱۳۵۷ وقتی پدرش میرزا ابوالفضل زاهدی درگذشت، جنازه او را به مدرسه فیضیه برد و با این اقدام، بستر بازگشایی آن مدرسه را فراهم آورد و سپس در آن مدرسه سخنرانی کرد. ساواک در گزارشی دراین‌باره از اقدام او با عنوان «نیرنگ» برای باز کردن مدرسه فیضیه که از خرداد ۱۳۵۴ بسته شده بود، نام برد (مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک، ۳۶۴-۳۶۵).
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس و تحقیق در حوزه علمیه قم پرداخت و از مدرسان آن حوزه بود. همچنین به تأسیس انجمن‌های عام المنفعه دست می‌زد که از آن جمله می‌توان به تأسیس انجمن تکفل و سرپرستی ایتام در قم اشاره کرد. سپس برای تأمین هزینه‌های آن مؤسسه، کارخانه یخ‌سازی و همچنین تولید شیر در قم دایر کرد و همه درآمدهای آن را برای ایتام هزینه می‌کرد. همچنین در تأمین برخی اقلام ازجمله محصولات لبنی برای ایتام نقش داشت. یکی دیگر از فعالیت‌های او در قم، تلاش برای واکسیناسیون ایتام قم بود. از دیگر اقدامات زاهدی قمی در شهر قم، ساخت خانه برای ایتام قم به کمک آیت‌الله سید علی محقق داماد بود؛ او با وجوهات شرعی که به نام امام خمینی دریافت کرده بود، بالغ بر ۱۳۴ باب خانه برای ایتام در قم احداث کرد. همچنین همراه با سید علی محقق داماد، در ساخت بیمارستان ولی‌عصر (عج) قم نقش داشت («راه‌های ریشه‌کنی فقر در گفتگو با حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ محمود زاهدی: رسیدگی به امور ایتام»، ۱۱). زاهدی قمی تألیفاتی هم دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: بقعه الامکان (مجموعه‌ای از کرامات و معجزات و داستان‌های واقعی اثرگذار)، اربعین و اعجاز حدیث ام ایمن، جاذبه شهادت، از غلو و غالیان چه می‌دانیم، تفسیر سوره یوسف، واکاوی و تقریرات خارج فقه آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله خویی (انصاری، ۳۱۰؛ «زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/).
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تدریس و تحقیق در حوزه علمیه قم پرداخت و از مدرسان آن حوزه بود. همچنین به تأسیس انجمن‌های عام المنفعه دست می‌زد که از آن جمله می‌توان به تأسیس انجمن تکفل و سرپرستی ایتام در قم اشاره کرد. سپس برای تأمین هزینه‌های آن مؤسسه، کارخانه یخ‌سازی و همچنین تولید شیر در قم دایر کرد و همه درآمدهای آن را برای ایتام هزینه می‌کرد. همچنین در تأمین برخی اقلام ازجمله محصولات لبنی برای ایتام نقش داشت. یکی دیگر از فعالیت‌های او در قم، تلاش برای واکسیناسیون ایتام قم بود. از دیگر اقدامات زاهدی قمی در شهر قم، ساخت خانه برای ایتام قم به کمک آیت‌الله سید علی محقق داماد بود؛ او با وجوهات شرعی که به نام امام خمینی دریافت کرده بود، بالغ بر ۱۳۴ باب خانه برای ایتام در قم احداث کرد. همچنین همراه با سید علی محقق داماد، در ساخت بیمارستان ولی‌عصر (عج) قم نقش داشت («راه‌های ریشه‌کنی فقر در گفتگو با حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ محمود زاهدی: رسیدگی به امور ایتام»، ۱۱). زاهدی قمی تألیفاتی هم دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: بقعه الامکان (مجموعه‌ای از کرامات و معجزات و داستان‌های واقعی اثرگذار)، اربعین و اعجاز حدیث ام ایمن، جاذبه شهادت، از غلو و غالیان چه می‌دانیم، تفسیر سوره یوسف، واکاوی و تقریرات خارج فقه آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله خویی (انصاری، ۳۱۰؛ «زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/).
محمود زاهدی قمی در خرداد ۱۳۹۹ در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط شیخ علیرضا اعرافی، در قبرستان شیخان آن شهر و در قربر والدش به خاک سپرده شد (انصاری، ۳۱۰).
محمود زاهدی قمی در خرداد ۱۳۹۹ در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط شیخ علیرضا اعرافی، در قبرستان شیخان آن شهر و در قربر والدش به خاک سپرده شد (انصاری، ۳۱۰).
منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۹)، «درگذشتگان: آیت‌الله زاهدی»، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۸۳، مرداد و شهریور؛ «زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/.؛ رازی، محمد (۱۳۳۲) آثار الحجه، قم، برقعی؛ «راه‌های ریشه‌کنی فقر در گفتگو با حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ محمود زاهدی: رسیدگی به امور ایتام» (۱۳۹۸)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۳۹، ۱۹ مهر؛ صحیفه دل، مطالب و خاطرات مکتوب از شاگردان امام خمینی (۱۳۸۵)، ج ۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۹)، «درگذشتگان: آیت‌الله زاهدی»، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۸۳، مرداد و شهریور؛ «زندگینامه آیت‌الله زاهدی قمی»، http://book-zahedi-byn.atrinblog.ir/.؛ رازی، محمد (۱۳۳۲) آثار الحجه، قم، برقعی؛ «راه‌های ریشه‌کنی فقر در گفتگو با حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ محمود زاهدی: رسیدگی به امور ایتام» (۱۳۹۸)، هفته‌نامه حریم امام، سال هفتم، شماره ۳۳۹، ۱۹ مهر؛ صحیفه دل، مطالب و خاطرات مکتوب از شاگردان امام خمینی (۱۳۸۵)، ج ۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
۲۴٬۹۱۰

ویرایش