پرش به محتوا

سیدابوالحسن اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
او سرانجام شب نهم ذیحجه ۱۳۶۵ق(۱۲ آبان ۱۳۲۵ش) در سن ۸۱ سالگی درگذشت. پس از تشییع کم‌سابقه از [[کاظمین]] تا نجف، در صحن حرم امام علی(ع)، کنار قبر فرزند شهیدش، سیدمحمد حسن و آیت‌الله آخوند خراسانی به خاک سپرده شد.<ref>منظورالاجداد، مرجعیت در عرصه‌ی اجتماع و سیاست، ۱۳۷۹، ص ۱۰۸.</ref>
او سرانجام شب نهم ذیحجه ۱۳۶۵ق(۱۲ آبان ۱۳۲۵ش) در سن ۸۱ سالگی درگذشت. پس از تشییع کم‌سابقه از [[کاظمین]] تا نجف، در صحن حرم امام علی(ع)، کنار قبر فرزند شهیدش، سیدمحمد حسن و آیت‌الله آخوند خراسانی به خاک سپرده شد.<ref>منظورالاجداد، مرجعیت در عرصه‌ی اجتماع و سیاست، ۱۳۷۹، ص ۱۰۸.</ref>
==فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی==
==فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی==
سیدابوالحسن اصفهانی افزون بر کارهای علمی و دینی، از فعالیت سیاسی نیز به دور نبود و در برهه‌های حساس از تاریخ معاصر، به‌ویژه در [[عراق]] و [[ایران]] نقش مؤثری داشت. ازجمله: همانند استادش آخوند خراسانی به اصول حکومت مشروطه و محدودکردن قدرت استبداد اعتقاد داشت. برای همین آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی در اجرای اصل دوم متمم قانون اساسی ۱۳۲۵ق در ایران، سیدابوالحسن را در شمار یکی از پنج مجتهد طراز اول «مطلع از مقتضیات زمان» برای احراز انطباق مصوبات قانونی مجلس شورای ملی با احکام فقه شیعه به مجلس شورای ملی ایران معرفی کردند؛ اما وی سکونت در نجف را ترجیح داد و نپذیرفت.<ref>(رجبی، علمای مجاهد، ۱۳۸۲، ص۵۷ـ۵۸.</ref>
سیدابوالحسن اصفهانی افزون بر کارهای علمی و دینی، از فعالیت سیاسی نیز به دور نبود و در برهه‌های حساس از تاریخ معاصر، به‌ویژه در [[عراق]] و [[ایران]] نقش مؤثری داشت. ازجمله: همانند استادش آخوند خراسانی به اصول حکومت مشروطه و محدودکردن قدرت استبداد اعتقاد داشت. برای همین آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی در اجرای اصل دوم متمم قانون اساسی ۱۳۲۵ق در ایران، سیدابوالحسن را در شمار یکی از پنج مجتهد طراز اول «مطلع از مقتضیات زمان» برای احراز انطباق مصوبات قانونی مجلس شورای ملی با احکام فقه شیعه به مجلس شورای ملی ایران معرفی کردند؛ اما وی سکونت در نجف را ترجیح داد و نپذیرفت.<ref>رجبی، علمای مجاهد، ۱۳۸۲، ص۵۷ـ۵۸.</ref>


اصفهانی در نهضت استقلال عراق به همراه علمای دیگر نیز نقش مؤثری داشت. تاآنجا که به‌عنوان اعتراض به عملکرد دولت انگلیس و دولت وقت عراق، این کشور را ترک و رهسپار [[قم]] شد.<ref>مشعوف، آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی، تاریخ بازیابی: ۸ آذرماه ۱۳۹۲.</ref>
اصفهانی در نهضت استقلال عراق به همراه علمای دیگر نیز نقش مؤثری داشت. تاآنجا که به‌عنوان اعتراض به عملکرد دولت انگلیس و دولت وقت عراق، این کشور را ترک و رهسپار [[قم]] شد.<ref>مشعوف، آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی، تاریخ بازیابی: ۸ آذرماه ۱۳۹۲.</ref>


==شرح امام‌خمینی بر وسیلة النجاة==
==شرح امام‌خمینی بر وسیلة النجاة==
سیّد آثار و تألیفات بسیاری داشت که معروف‌ترین اثر او «وسیلة النجاة» با ترجمه فارسی «صراط النجاه» است که بعدها بسیاری از فقها و مراجع بزرگ معاصر بر این کتاب تعلیقه زده و شرح نوشته‌اند. مهمترین و پرآوازه‌ترین شروح آن «[[تحریرالوسیله]]» امام خمینی است.<ref>مجله نور علم، دوره‌ی سوم، ش ۴، ص ۱۱۰.</ref> به گفته [[جعفر سبحانی|آیت‌الله جعفر سبحانی]]، امام‌خمینی چون کتاب وسیلة النجاة را اثری مهم می‌دانست،<ref>ستوده، پابه‌پای آفتاب، ۱۳۸۰، ج ۳، ص ۲۰۹.</ref> در دوران اقامت در قم بر آن حاشیه نگاشت؛<ref>همان، ج ۱، ص ۲۶۶.</ref> اما احترام نویسنده (امام) به مرجع وقت، [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]]، مانع از چاپ و انتشار این اثر شد.<ref>همان، ج ۳، ص ۳۱۶.</ref> امام‌خمینی بعداز [[تبعید امام‌خمینی|تبعید به ترکیه]] بود که آن حاشیه‌ها را به متن کتاب وسیلة النجاة اضافه کرد. ایشان در این باره نوشته‌اند:<blockquote>«اینجانب قبلًا حاشیه‌ای بر کتاب وسیلة النجاة مرحوم آیت‌اللَّه سید ابوالحسن اصفهانی(قدس سره) نوشته بودم؛ ولی زمانی که از شهر «قم» به خاطر رویدادهای غم‌انگیزی که برای اسلام و مسلمین پیش آمد- که شاید تاریخ آن‌ها را ضبط کند- در اواخر ماه جمادی الثانی ۱۳۸۴ق به «[[بورسا]]» از شهرهای ترکیه تبعید شدم و تحت نظر و مراقبت، فارغ‌البال بودم، تصمیم گرفتم به منظور سهولت استفاده، آن حاشیه را در متن کتاب مذکور مندرج نمایم. و اگر خدای تعالی توفیق دهد مسائل دیگری را هم که زیاد مورد ابتلا است به آن بیفزایم.».<ref>امام‌خمینی، تحریر الوسیله، ج‏۱، ص۷.</ref></blockquote>
سیّد آثار و تألیفات بسیاری داشت که معروف‌ترین اثر او «وسیلة النجاة» با ترجمه فارسی «صراط النجاه» است که بعدها بسیاری از فقها و مراجع بزرگ معاصر بر این کتاب تعلیقه زده و شرح نوشته‌اند. مهمترین و پرآوازه‌ترین شروح آن «[[تحریرالوسیله]]» امام خمینی است.<ref>مجله نور علم، دوره‌ی سوم، ش ۴، ص ۱۱۰.</ref> به گفته [[جعفر سبحانی|آیت‌الله جعفر سبحانی]]، امام‌خمینی چون کتاب وسیلة النجاة را اثری مهم می‌دانست،<ref>ستوده، پابه‌پای آفتاب، ۱۳۸۰، ج ۳، ص ۲۰۹.</ref> در دوران اقامت در قم بر آن حاشیه نگاشت؛<ref>ستوده، پابه‌پای آفتاب، ۱۳۸۰، ج۱، ص ۲۶۶.</ref> اما احترام نویسنده (امام) به مرجع وقت، [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله بروجردی]]، مانع از چاپ و انتشار این اثر شد.<ref>ستوده، پابه‌پای آفتاب، ۱۳۸۰، ج ۳، ص ۳۱۶.</ref> امام‌خمینی بعداز [[تبعید امام‌خمینی|تبعید به ترکیه]] بود که آن حاشیه‌ها را به متن کتاب وسیلة النجاة اضافه کرد. ایشان در این باره نوشته‌اند:<blockquote>«اینجانب قبلًا حاشیه‌ای بر کتاب وسیلة النجاة مرحوم آیت‌اللَّه سید ابوالحسن اصفهانی(قدس سره) نوشته بودم؛ ولی زمانی که از شهر «قم» به خاطر رویدادهای غم‌انگیزی که برای اسلام و مسلمین پیش آمد- که شاید تاریخ آن‌ها را ضبط کند- در اواخر ماه جمادی الثانی ۱۳۸۴ق به «[[بورسا]]» از شهرهای ترکیه تبعید شدم و تحت نظر و مراقبت، فارغ‌البال بودم، تصمیم گرفتم به منظور سهولت استفاده، آن حاشیه را در متن کتاب مذکور مندرج نمایم. و اگر خدای تعالی توفیق دهد مسائل دیگری را هم که زیاد مورد ابتلا است به آن بیفزایم.».<ref>امام‌خمینی، تحریر الوسیله، ج‏۱، ص۷.</ref></blockquote>


== ارتباط سببی امام‌خمینی و سیدابوالحسن اصفهانی ==
== ارتباط سببی امام‌خمینی و سیدابوالحسن اصفهانی ==
۲۶٬۵۵۳

ویرایش