۲۱٬۱۴۹
ویرایش
مدرسه فیضیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
[[حوزه علمیه قم]] پس از درگذشت [[میرزاابوالقاسم قمی]] (م۱۲۳۱ق) نویسنده قوانین الاصول از رونق افتاد تا جایی که مدرسه فیضیه محل اسکان افراد بی‌کسب و کار،<ref>ریحان یزدی، همراه با امام در شهر قم، ۳۳.</ref> انبار مغازه‌داران و محل عبور و مرور مردم شد<ref>عفتی، مجله حضور، ۱۶۸–۱۶۹.</ref> و عمارت بزرگ آن رو به خرابی رفت؛<ref>ریحان یزدی، همراه با امام در شهر قم، ۳۳.</ref> تا اینکه در سال ۱۳۳۶ق [[میرزامحمد فیض]] (از علمای تراز اول قم) مدرسه را تعمیر کرد و در سمت شمال و شرق مدرسه در طبقه بالا حجره‌هایی به آن افزود.<ref>فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۱/۶۷۷.</ref> فیضیه پس از مدتی دوباره دچار فراموشی و رکود و رخوت شد و به مرور تبدیل به خرابه متروکه‌ای شد و حجره‌های آن محل سکونت دراویش و گدایان گشت.<ref>شریف رازی، آثار الحجه، ۱/۷۲.</ref> | [[حوزه علمیه قم]] پس از درگذشت [[میرزاابوالقاسم قمی]] (م۱۲۳۱ق) نویسنده قوانین الاصول از رونق افتاد تا جایی که مدرسه فیضیه محل اسکان افراد بی‌کسب و کار،<ref>ریحان یزدی، همراه با امام در شهر قم، ۳۳.</ref> انبار مغازه‌داران و محل عبور و مرور مردم شد<ref>عفتی، مجله حضور، ۱۶۸–۱۶۹.</ref> و عمارت بزرگ آن رو به خرابی رفت؛<ref>ریحان یزدی، همراه با امام در شهر قم، ۳۳.</ref> تا اینکه در سال ۱۳۳۶ق [[میرزامحمد فیض]] (از علمای تراز اول قم) مدرسه را تعمیر کرد و در سمت شمال و شرق مدرسه در طبقه بالا حجره‌هایی به آن افزود.<ref>فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۱/۶۷۷.</ref> فیضیه پس از مدتی دوباره دچار فراموشی و رکود و رخوت شد و به مرور تبدیل به خرابه متروکه‌ای شد و حجره‌های آن محل سکونت دراویش و گدایان گشت.<ref>شریف رازی، آثار الحجه، ۱/۷۲.</ref> | ||
مدرسه فیضیه کنونی از سمت غرب به رودخانه قمرود و خیابان ساحلی، از شرق به میدان آستانه، از شمال به [[مدرسه دارالشفا]] و از جنوب به صحن عتیق (کهنه) منتهی می‌شود. از چهار طرف نیز درِ ورودی دارد؛ ولی در زمان مرجع تقلید وقت؛ [[سیدحسین بروجردی]] درِ صحن عتیق بسته شد؛ اما در اصلی این مدرسه اکنون، از سمت شرقی و از میدان آستانه است. کتیبه‌ها، کاشی‌کاری، گچکاری، نوع خط و دیگر ابعاد هنری مدرسه جلوه‌ای از هنر معماری ایرانی ـ اسلامی است.<ref>فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۱/۶۷۲–۶۷۶.</ref> این بنا ۷۵ ذرع (نزدیک به ۸۰ متر) طول و پنجاه ذرع عرض و دارای چهل اتاق در طبقه پایین و چهل اتاق در طبقه بالا و چهار ایوان بلند و حوضی مربع به اندازه دوازده ذرع در دوازده ذرع است.<ref>زنده‌دل، مجموعه راهنمای جامعه ایرانگردی استان قم، ۱۵۶.</ref> در دهه ۱۳۷۰، زیرزمینی وسیع در حیاط مدرسه ساخته شد و ساختمان جدیدی برای کتابخانه در قسمت شمال شرقی مدرسه در نظر گرفته شد و به نام کتابخانه آیت‌الله حائری یزدی نام‌گذاری شد. | مدرسه فیضیه کنونی از سمت غرب به رودخانه قمرود و خیابان ساحلی، از شرق به میدان آستانه، از شمال به [[مدرسه دارالشفا]] و از جنوب به صحن عتیق (کهنه) منتهی می‌شود. از چهار طرف نیز درِ ورودی دارد؛ ولی در زمان مرجع تقلید وقت؛ [[سیدحسین بروجردی]] درِ صحن عتیق بسته شد؛ اما در اصلی این مدرسه اکنون، از سمت شرقی و از میدان آستانه است. کتیبه‌ها، کاشی‌کاری، گچکاری، نوع خط و دیگر ابعاد هنری مدرسه جلوه‌ای از هنر معماری ایرانی ـ اسلامی است.<ref>فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۱/۶۷۲–۶۷۶.</ref> این بنا ۷۵ ذرع (نزدیک به ۸۰ متر) طول و پنجاه ذرع عرض و دارای چهل اتاق در طبقه پایین و چهل اتاق در طبقه بالا و چهار ایوان بلند و حوضی مربع به اندازه دوازده ذرع در دوازده ذرع است.<ref>زنده‌دل، مجموعه راهنمای جامعه ایرانگردی استان قم، ۱۵۶.</ref> در دهه ۱۳۷۰، زیرزمینی وسیع در حیاط مدرسه ساخته شد و ساختمان جدیدی برای کتابخانه در قسمت شمال شرقی مدرسه در نظر گرفته شد و به نام کتابخانه آیت‌الله حائری یزدی نام‌گذاری شد.<ref>پایگاه اطلاع‌رسانی، اداره امور کتابخانه‌ها.</ref> | ||
پس از هجرت [[عبدالکریم حائری یزدی]] از [[اراک]] به [[قم]] در رجب ۱۳۴۰ ق (فروردین ۱۳۰۰) مدرسه فیضیه رونق گرفت. به دستور وی مدرسه برای چندمین بار به‌سرعت بازسازی شد و طبقه دوم با همان سبک معماری در سه قسمت دیگر با چهل حجره ساخته شد و ظرفیت آن به بیش از هشتاد حجره و محل سکونت سیصد نفر از طلبه‌ها گردید. کتابخانه‌ای عمومی نیز در بالای مدرس مدرسه فیضیه به دست وی با پنج هزار کتاب تأسیس شد.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۲۹۹؛ بصیرت‌منش، علما و رژیم رضاشاه، ۲۵۵؛ فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۱/۶۸۱.</ref> حائری در فیضیه [[نماز جماعت]] اقامه می‌کرد و او پس از ورود [[سیداحمد خوانساری]] از اراک به قم، امامت جماعت در فیضیه را به او واگذار کرد.<ref>عقیقی بخشایشی، فقهای نامدار شیعه، ۵۱۱.</ref> با درگذشت حائری و حضور سیدحسین بروجردی در قم، تعمیر کتابخانه فیضیه و افزودن چندین هزار عنوان کتاب جدید به آن<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۲۹۹–۳۰۰؛ فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۶۸۱.</ref> از اقدامات نخستین بروجردی بود. مدرسه فیضیه در دوره مرجعیت و زعامت وی، پایگاه عمومی طلبه‌ها شد و بیشتر آنان در مدرسه فیضیه حضور می‌یافتند و ضمن مباحثه دروس خود، در نماز جماعت [[محمدعلی اراکی]] شرکت می‌کردند.<ref>جوادی‌راد، مصاحبه، مجله حریم امام، ۶.</ref> | پس از هجرت [[عبدالکریم حائری یزدی]] از [[اراک]] به [[قم]] در رجب ۱۳۴۰ ق (فروردین ۱۳۰۰) مدرسه فیضیه رونق گرفت. به دستور وی مدرسه برای چندمین بار به‌سرعت بازسازی شد و طبقه دوم با همان سبک معماری در سه قسمت دیگر با چهل حجره ساخته شد و ظرفیت آن به بیش از هشتاد حجره و محل سکونت سیصد نفر از طلبه‌ها گردید. کتابخانه‌ای عمومی نیز در بالای مدرس مدرسه فیضیه به دست وی با پنج هزار کتاب تأسیس شد.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۲۹۹؛ بصیرت‌منش، علما و رژیم رضاشاه، ۲۵۵؛ فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۱/۶۸۱.</ref> حائری در فیضیه [[نماز جماعت]] اقامه می‌کرد و او پس از ورود [[سیداحمد خوانساری]] از اراک به قم، امامت جماعت در فیضیه را به او واگذار کرد.<ref>عقیقی بخشایشی، فقهای نامدار شیعه، ۵۱۱.</ref> با درگذشت حائری و حضور سیدحسین بروجردی در قم، تعمیر کتابخانه فیضیه و افزودن چندین هزار عنوان کتاب جدید به آن<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۲۹۹–۳۰۰؛ فیض قمی، گنجینه آثار قم، ۶۸۱.</ref> از اقدامات نخستین بروجردی بود. مدرسه فیضیه در دوره مرجعیت و زعامت وی، پایگاه عمومی طلبه‌ها شد و بیشتر آنان در مدرسه فیضیه حضور می‌یافتند و ضمن مباحثه دروس خود، در نماز جماعت [[محمدعلی اراکی]] شرکت می‌کردند.<ref>جوادی‌راد، مصاحبه، مجله حریم امام، ۶.</ref> | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دستور امام‌خمینی مدرسه فیضیه بازسازی شد و کار خود را در تحصیل و اسکان طلاب از سر گرفت. بازسازی جزئی ایوان شرقی آن در سال ۱۳۶۱ و تعمیرات کلی ایوان شرقی در سال ۱۳۶۳ به دستور امام‌خمینی زیر نظر هیئت مدیره جدید، متشکل از دو نماینده از سوی ایشان و دو نماینده از سوی [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، با مشارکت مردم انجام گرفت.<ref>مؤسسه تنظیم، همراه با امام در شهر قم، ۲۲–۲۳.</ref> در دوران [[جنگ هشت‌ساله عراق علیه ایران]]، [[دارالشفا]] یک سال در اختیار مهاجران جنگی قرار گرفت. در سال ۱۳۶۱، بنای مدرسه به دلیل خشت و گلی‌بودن، به‌کلی تخریب شد و ساخت آن با نظارت و اشراف [[حسینعلی منتظری]] و گسترش مساحت آن با خرید املاک اطراف به دست وی، در فضایی به مساحت ۷۵۰۰ متر و زیربنای ۲۲۰۰ متر آغاز شد که در سال ۱۳۷۱ با ساخت سه بخش آموزشی، اداری و حجره‌های مسکونی به پایان رسید.<ref>مؤسسه تنظیم، همراه با امام در شهر قم، ۳۴؛ امیری، دارالشفا در گذر تاریخ، ۶.</ref> | پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دستور امام‌خمینی مدرسه فیضیه بازسازی شد و کار خود را در تحصیل و اسکان طلاب از سر گرفت. بازسازی جزئی ایوان شرقی آن در سال ۱۳۶۱ و تعمیرات کلی ایوان شرقی در سال ۱۳۶۳ به دستور امام‌خمینی زیر نظر هیئت مدیره جدید، متشکل از دو نماینده از سوی ایشان و دو نماینده از سوی [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، با مشارکت مردم انجام گرفت.<ref>مؤسسه تنظیم، همراه با امام در شهر قم، ۲۲–۲۳.</ref> در دوران [[جنگ هشت‌ساله عراق علیه ایران]]، [[دارالشفا]] یک سال در اختیار مهاجران جنگی قرار گرفت. در سال ۱۳۶۱، بنای مدرسه به دلیل خشت و گلی‌بودن، به‌کلی تخریب شد و ساخت آن با نظارت و اشراف [[حسینعلی منتظری]] و گسترش مساحت آن با خرید املاک اطراف به دست وی، در فضایی به مساحت ۷۵۰۰ متر و زیربنای ۲۲۰۰ متر آغاز شد که در سال ۱۳۷۱ با ساخت سه بخش آموزشی، اداری و حجره‌های مسکونی به پایان رسید.<ref>مؤسسه تنظیم، همراه با امام در شهر قم، ۳۴؛ امیری، دارالشفا در گذر تاریخ، ۶.</ref> | ||
این مدرسه در نهم بهمن ۱۳۸۶، با شماره ثبت ۲۰۷۱۵ یکی از آثار ملی ایران شناخته شد. | این مدرسه در نهم بهمن ۱۳۸۶، با شماره ثبت ۲۰۷۱۵ یکی از آثار ملی ایران شناخته شد.<ref>سازمان میراث فرهنگی، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref> | ||
== حضور امام‌خمینی در مدرسه فیضیه == | == حضور امام‌خمینی در مدرسه فیضیه == | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
با آغاز نهضت امام‌خمینی و مبارزات روحانیان از سال ۱۳۴۱، چند بار از سوی رژیم پهلوی به این مدرسه حمله شد: | با آغاز نهضت امام‌خمینی و مبارزات روحانیان از سال ۱۳۴۱، چند بار از سوی رژیم پهلوی به این مدرسه حمله شد: | ||
# به دنبال اعلام [[انقلاب سفید|همه‌پرسی انقلاب سفید]] از سوی [[محمدرضا پهلوی]] و موضع‌گیری شدید امام‌خمینی علیه آن<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۳۵–۱۳۸؛ روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۲۵۹–۲۶۱.</ref> که تعطیلی [[بازار قم]] به پیروی از [[بازار تهران]]، همچنین مراجعه مردم و طلاب به منازل مراجع دینی را در پی داشت،<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۲۷۳–۲۷۴.</ref> نیروهای رژیم پهلوی در روز ۳/۱۱/۱۳۴۱ جمعیتی را که در میدان آستانه بودند و شعار می‌دادند «ما تابع قرآنیم رفراندوم نمی‌خواهیم»، به گلوله بستند و به مدرسه فیضیه حمله کردند و در صحن مدرسه به تیراندازی و زدن طلاب پرداختند و در و پنجره‌های بعضی از حجره‌ها را در هم شکستند.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۲۷۴–۲۷۶.</ref> امام‌خمینی با آگاهی از این جریان در بیانیه‌ای که با جمله «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ»<ref>بقره، ۱۵۶.</ref> آغاز می‌شد، با اشاره به چگونگی حمله به مردم قم و مدرسه فیضیه از مظلومیت طلاب بی‌پناه و مردم ستم‌دیده قم یاد کرد و از خداوند حفظ اسلام و استقلال مملکت را خواستار شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۴۲.</ref> | # به دنبال اعلام [[انقلاب سفید|همه‌پرسی انقلاب سفید]] از سوی [[محمدرضا پهلوی]] و موضع‌گیری شدید امام‌خمینی علیه آن<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۳۵–۱۳۸؛ روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۲۵۹–۲۶۱.</ref> که تعطیلی [[بازار قم]] به پیروی از [[بازار تهران]]، همچنین مراجعه مردم و طلاب به منازل مراجع دینی را در پی داشت،<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۲۷۳–۲۷۴.</ref> نیروهای رژیم پهلوی در روز ۳/۱۱/۱۳۴۱ جمعیتی را که در میدان آستانه بودند و شعار می‌دادند «ما تابع قرآنیم رفراندوم نمی‌خواهیم»، به گلوله بستند و به مدرسه فیضیه حمله کردند و در صحن مدرسه به تیراندازی و زدن طلاب پرداختند و در و پنجره‌های بعضی از حجره‌ها را در هم شکستند.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۲۷۴–۲۷۶.</ref> امام‌خمینی با آگاهی از این جریان در بیانیه‌ای که با جمله «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ»<ref>بقره، ۱۵۶.</ref> آغاز می‌شد، با اشاره به چگونگی حمله به مردم قم و مدرسه فیضیه از مظلومیت طلاب بی‌پناه و مردم ستم‌دیده قم یاد کرد و از خداوند حفظ اسلام و استقلال مملکت را خواستار شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۴۲.</ref> | ||
# به دنبال [[حمله به مدرسه فیضیه|حمله رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه]] در پایان اسفند ۱۳۴۱، امام‌خمینی در پیامی به روحانیان و نامه‌ای به [[محمدتقی فلسفی]] و یک سخنرانی در آستانه سال نو، [[عید نوروز]] را عزای عمومی اعلام کرد؛<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۵۵–۱۶۵.</ref> از این‌رو رژیم پهلوی برای تثبیت قدرت خویش در ۲/۱/۱۳۴۲ به مردم و طلاب عزادار که به دعوت [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] به مناسبت سالروز [[شهادت امام‌جعفرصادق(ع)]] طبق سال‌های گذشته در مدرسه فیضیه اجتماع کرده بودند، حمله کرد که به کتک‌زدن طلاب و مجروح‌شدن آنان، هتک حرمت روحانیان و سوزاندن کتاب‌های اسلامی منجر شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۶۶–۱۶۷؛ ۳/۱۰۰–۱۰۲ و ۹/۱۴۹.</ref> ایشان یک هفته بعد برای همدردی با طلاب مدرسه فیضیه به این مدرسه رفت<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۴۴۶؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۰/۱۲۰.</ref> و به مناسبت چهلمین روز [[شهدای فیضیه]] در ۲۵/۲/۱۳۴۲ در پایان درس، [[محمدرضا پهلوی]] را [[دشمن]] اصلی اسلام و مسلمانان و مقصر اصلی حمله به فیضیه دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۹۶–۱۹۸</ref> در پی این حمله و آسیب‌هایی که از سوی مأموران رژیم به مدرسه وارد شده بود، امام‌خمینی حسابی را در یکی از بانک‌های قم جهت دریافت کمک‌های مردمی گشود و از محمدتقی فلسفی نیز خواست که آن را اعلام کند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۴۲.</ref> فاجعه حمله به فیضیه، زمینه‌های [[قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲]] را فراهم کرد؛ قیامی که به انقلاب اسلامی و پیروزی آن در سال ۱۳۵۷ منتهی شد.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۴۱۵–۴۱۶ و ۴۴۷–۴۴۹؛ روحبخش، تبعیدی‌های نهضت روحانیت، ۷۴–۷۵ و ۷۸–۷۹.</ref> در ۱۳ خرداد ۱۳۴۲، مصادف با عاشورای سال ۱۳۸۳ق امام‌خمینی در حضور هزاران تن از مشتاقان در مدرسه فیضیه سخنرانی کرد و رژیم پهلوی را نوکر [[اسرائیل]] دانست و گفت همه آنان با اساس اسلام و مردم مسلمان مخالف‌اند و [[قرآن]] و [[روحانیت]] را سد راه خود می‌دانند و برای قبضه‌کردن اقتصاد و ثروت مملکت معتقدند باید اسلام، قرآن و روحانیت از میان بروند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۴۳–۲۴۸؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۰/۱۲۴–۱۲۵.</ref> این سخنان برای رژیم وحشت‌آفرین بود و سبب شد ایشان را بازداشت و به [[تهران]] منتقل کنند. | # به دنبال [[حمله به مدرسه فیضیه|حمله رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه]] در پایان اسفند ۱۳۴۱، امام‌خمینی در پیامی به روحانیان و نامه‌ای به [[محمدتقی فلسفی]] و یک سخنرانی در آستانه سال نو، [[عید نوروز]] را عزای عمومی اعلام کرد؛<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۵۵–۱۶۵.</ref> از این‌رو رژیم پهلوی برای تثبیت قدرت خویش در ۲/۱/۱۳۴۲ به مردم و طلاب عزادار که به دعوت [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] به مناسبت سالروز [[شهادت امام‌جعفرصادق(ع)]] طبق سال‌های گذشته در مدرسه فیضیه اجتماع کرده بودند، حمله کرد که به کتک‌زدن طلاب و مجروح‌شدن آنان، هتک حرمت روحانیان و سوزاندن کتاب‌های اسلامی منجر شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۶۶–۱۶۷؛ ۳/۱۰۰–۱۰۲ و ۹/۱۴۹.</ref> ایشان یک هفته بعد برای همدردی با طلاب مدرسه فیضیه به این مدرسه رفت<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۴۴۶؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۰/۱۲۰.</ref> و به مناسبت چهلمین روز [[شهدای فیضیه]] در ۲۵/۲/۱۳۴۲ در پایان درس، [[محمدرضا پهلوی]] را [[دشمن]] اصلی اسلام و مسلمانان و مقصر اصلی حمله به فیضیه دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۹۶–۱۹۸</ref> در پی این حمله و آسیب‌هایی که از سوی مأموران رژیم به مدرسه وارد شده بود، امام‌خمینی حسابی را در یکی از بانک‌های قم جهت دریافت کمک‌های مردمی گشود و از محمدتقی فلسفی نیز خواست که آن را اعلام کند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۴۲.</ref> فاجعه حمله به فیضیه، زمینه‌های [[قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲]] را فراهم کرد؛ قیامی که به انقلاب اسلامی و پیروزی آن در سال ۱۳۵۷ منتهی شد.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۴۱۵–۴۱۶ و ۴۴۷–۴۴۹؛ روحبخش، تبعیدی‌های نهضت روحانیت، ۷۴–۷۵ و ۷۸–۷۹.</ref> در ۱۳ خرداد ۱۳۴۲، مصادف با عاشورای سال ۱۳۸۳ق امام‌خمینی در حضور هزاران تن از مشتاقان در مدرسه فیضیه سخنرانی کرد و رژیم پهلوی را نوکر [[اسرائیل]] دانست و گفت همه آنان با اساس اسلام و مردم مسلمان مخالف‌اند و [[قرآن]] و [[روحانیت]] را سد راه خود می‌دانند و برای قبضه‌کردن اقتصاد و ثروت مملکت معتقدند باید اسلام، قرآن و روحانیت از میان بروند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۴۳–۲۴۸؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۰/۱۲۴–۱۲۵.</ref> این سخنان برای رژیم وحشت‌آفرین بود و سبب شد ایشان را بازداشت و به [[تهران]] منتقل کنند.{{ببینید|دستگیری امام‌خمینی}} پس از آزادی امام‌خمینی از زندان و بازگشت ایشان به قم در فروردین ۱۳۴۳ مجالس شادمانی از هجده فروردین به مدت سه روز در مدرسه فیضیه و غیر آن برپا شد و ایشان خود در شب آخر در مجلس فیضیه شرکت کرد.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱/۸۳۱–۸۳۲ و ۸۳۹–۸۴۰.</ref> {{ببینید|دستگیری امام خمینی}} | ||
# در سال ۱۳۴۶ [[ساواک|سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) قم به دلیل اینکه مدرسه فیضیه محل تجمع طلاب طرفدار امام‌خمینی بود، به بهانه تعمیرات، مدرسه را خالی کرد و طلابی که در حجره‌های خود تصویر امام‌خمینی و برگه‌های ضد رژیم داشتند، بازداشت کرد؛ ولی با پافشاری طلاب مدرسه، مخالفت علما و مراجع و نرفتن روحانیان به مساجد، فیضیه تحویل طلاب شد.<ref>مرکز بررسی اسناد، مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک، ۵۸۰–۶۴۲؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۱/۱۱۶–۱۱۷ و ۶۲/۱۹۴.</ref> | # در سال ۱۳۴۶ [[ساواک|سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) قم به دلیل اینکه مدرسه فیضیه محل تجمع طلاب طرفدار امام‌خمینی بود، به بهانه تعمیرات، مدرسه را خالی کرد و طلابی که در حجره‌های خود تصویر امام‌خمینی و برگه‌های ضد رژیم داشتند، بازداشت کرد؛ ولی با پافشاری طلاب مدرسه، مخالفت علما و مراجع و نرفتن روحانیان به مساجد، فیضیه تحویل طلاب شد.<ref>مرکز بررسی اسناد، مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک، ۵۸۰–۶۴۲؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۱/۱۱۶–۱۱۷ و ۶۲/۱۹۴.</ref> | ||
# در سال ۱۳۵۴ به دنبال تظاهرات و فعالیت‌های گسترده‌ای که در روزهای ۱۵ تا ۱۷ خرداد علیه رژیم پهلوی انجام گرفت، مدرسه فیضیه به دست ساواک بسته شد. در سال ۱۳۵۶ در جریان تشییع جنازه [[ابوالفضل زاهدی]]، امام جماعت [[مسجد امام‌حسن عسکری(ع)]]، درِ مدرسه از سوی تشییع‌کنندگان گشوده و پیکر زاهدی پس از سخنرانی فرزند وی، محمود زاهدی برای دفن ـ در [[قبرستان شیخان]] ـ به بیرون از فیضیه منتقل شد؛ ولی عده‌ای از طلاب در فیضیه ماندند و پس از اقامه نماز ظهر و عصر و سخنرانی [[محسن قرائتی]]، مدرسه دوباره تا [[پیروزی انقلاب اسلامی]] بسته شد.<ref>شیرخانی، حماسه ۱۷خرداد ۱۳۵۴ مدرسه فیضیه، ۱۶۵–۱۶۷؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۰/۱۲۹.</ref> | # در سال ۱۳۵۴ به دنبال تظاهرات و فعالیت‌های گسترده‌ای که در روزهای ۱۵ تا ۱۷ خرداد علیه رژیم پهلوی انجام گرفت، مدرسه فیضیه به دست ساواک بسته شد. در سال ۱۳۵۶ در جریان تشییع جنازه [[ابوالفضل زاهدی]]، امام جماعت [[مسجد امام‌حسن عسکری(ع)]]، درِ مدرسه از سوی تشییع‌کنندگان گشوده و پیکر زاهدی پس از سخنرانی فرزند وی، محمود زاهدی برای دفن ـ در [[قبرستان شیخان]] ـ به بیرون از فیضیه منتقل شد؛ ولی عده‌ای از طلاب در فیضیه ماندند و پس از اقامه نماز ظهر و عصر و سخنرانی [[محسن قرائتی]]، مدرسه دوباره تا [[پیروزی انقلاب اسلامی]] بسته شد.<ref>شیرخانی، حماسه ۱۷خرداد ۱۳۵۴ مدرسه فیضیه، ۱۶۵–۱۶۷؛ رجائی‌نژاد، روزشمار زندگی اجتماعی و سیاسی امام‌خمینی، ۶۰/۱۲۹.</ref> | ||