ویکی امام خمینی:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۴/۳۲
مَشروعیت حق حاکمیت حاکم، شرایط و موانع آن.
مشروعیت؛ قانونی‌بودن و حق حاکمیت و توجیه عقلانیِ اِعمال سلطه است. مشروعیت دارای دو رکن حاکم و مردم است و به سه نوع؛ کاریزماتیک، سنتی و عقلایی ـ قانونی. تقسیم شده و اصالت ارزش، اصالت خواست مردم و اصالت سنت ازجمله دیدگاه‌های ملاک مشروعیت است. فقها مشروعیت سیاسی حکومت پیامبر(ص) و امامان(ع) را مشروعیتی الهی می‌دانند و به موضوع مشروعیت حکومت در غیاب امام(ع) توجه کرده‌اند و دراین‌باره سه نظریه مطرح شده‌است، انتصاب، انتخاب و تلفیق انتصاب و انتخاب. امام‌خمینی به نوعی تلفیق گرایش دارد. نظر ایشان بر اصل ثبوت ولایت بر پایه نصب و مشروعیت عهده‌داری و تولّی فقیه در مقام عمل و اجرا برخاست اکثریت مردم دلالت می‌کند، امام‌خمینی در تبیین مبنای مشروعیت حاکمیت، قائل است که به حکم عقل، فرمانروایی و ولایت، حق انحصاری خداوند است و خداوند این حق را برای پیامبر(ص) قرار داده و پیامبر(ص) آن را به امر الهی به امیرالمؤمنین(ع) و امامان(ع) پس از او سپرده، و فقهای جامع شرایط را منصوب از سوی معصومان(ع) می‌داند. با توجه به اختیاراتی که ولیّ فقیه دارد، وی باید از ویژگی‌هایی چون فقاهت، عدالت، بینش سیاسی و قدرت کافی برای رهبری برخوردار باشد. این ویژگی‌ها موجب مشروعیت اوست و در صورت نبود یا تخلف از آنها مشروعیت خود را از دست می‌دهد و خود به خود برکنار خواهد شد.