یدالله پورهادی نجفآبادی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | یدالله پورهادی نجفآبادی |
| تاریخ تولد | ۱۳۰۳ش |
| زادگاه | نجفآباد |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمدحسین طباطبایی، سیدشهابالدین مرعشی نجفی، روحالله کمالوند خرمآبادی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم، حوزه علمیه نجف |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مباره با حکومت پهلوی |
| اجتماعی | امام جمعه اهواز و نجفآباد، فعالیتهای عمرانی و فرهنگی در خوزستان |
یدالله پورهادی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امامخمینی.
زادگاه و تحصیل
یدالله پورهادی معروف به پورهادی نجفآبادی در ۱۳۰۳ش در نجفآباد به دنیا آمد. او خواندن و نوشتن را در مدرسهای که در حسینیه نجفآباد و توسط عالمی به نام ملا حسینعلی مدیر دایر شده بود، فراگرفت. دوران ابتدایی را همانجا گذراند.[۱] و پس از حضور در درس غلامحسین منصور در نجفآباد، به تشویق او به فراگیری دروس حوزوی پرداخت و در سال ۱۳۱۸ش راهی قم شد.[۲]
پورهادی مدت دو سال به تحصیل در قم پرداخت، ولی درباره استادان خود در آن مدت اطلاعاتی نداده است. او سپس به سبب بیماری راهی تهران شد و در مدرسه حاجی ابوالحسن آن شهر مقیم شد و در همانجا تدریس بعضی از دروس را آغاز کرد و مورد تشویق آیتالله سیدمحمد بهبهانی قرار گرفت.
آیتالله بهبهانی، شهریهای را برای طلاب آن مدرسه دایر کرد و پس از امتحان از پورهادی، شهریهای را هم برای او مقرر کرد و همین مسئله باعث رسمیت یافتن درس پورهادی شد. او در سال ۱۳۲۱ش رهسپار عراق شد و در نجف اشرف در درس شرح لمعه سیداسدالله مدنی تبریزی شرکت کرد. بخش دیگری از لمعه را هم پیش مدرسی به نام سیدنصرالله در شهر سامرا خواند. وی در سال ۱۳۲۵ش به کشور بازگشت و بار دیگر در قم مقیم شد.[۳] و دروس سطح را در همان حوزه و نزد آیتالله سیدشهابالدین مرعشی نجفی و شیخ روحالله کمالوند خرمآبادی تکمیل کرد. همزمان در درسهای فلسفه و همچنین تفسیر قرآن علامه سیدمحمدحسین طباطبایی حضور مییافت.[۴]
او سپس برای شرکت در درس خارج، در امتحان درس خارج شرکت کرد.[۵] و از سال ۱۳۳۱ش به فراگیری دروس خارج فقه و اصول نزد آیتالله سیدحسین طباطبایی بروجردی پرداخت. پورهادی در خاطرات خود درباره سال حضور در درس امامخمینی سخنی نگفته است، ولی در زندگینامه او در دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور که حاصل مصاحبه با وی است، از حضور در درسهای امامخمینی از سال ۱۳۳۲ش سخن گفته است.[۶]
پورهادی نخست در درس خارج فقه امامخمینی (مکاسب) در مسجد محمدیه قم شرکت کرد[۷] و تأکید او بر حضور تعداد کمی از طلاب (ده نفر) در آن درس.[۸] نشان میدهد که او احتمالاً پیش از آن تاریخ، در درس امامخمینی حضور مییافته است.
او در کنار حضور در درس خارج فقه (مکاسب) امامخمینی، مدت یک دوره و نیم هم در درس خارج اصول ایشان شرکت کرد[۹] و همین گزارش نشان میدهد که وی از سالهای میانی دهه ۱۳۲۰ش تا تبعید ایشان به خارج از کشور، در درسهای امامخمینی حضور مییافته است. او درباره ویژگیهای شخصیتی امامخمینی در جلسات تدریس میگوید:
«حضرت امام، هنگام نشستن، بسیار مؤدب و باوقار مینشست و همیشه در کلاسهایشان، از ابتدا تا انتهای درس، دو زانو مینشست... زمانی که درس حضرت امام در مسجد سلماسی برگزاری میشد، برای خیلی از طلاب، این مسیر طولانی و دور بود. این بود که تقاضاهای زیادی مبنی بر تغییر محل کلاس به ایشان ابراز میشد و طلاب خواستار آن بودند که ایشان به مسجد بیایند و کلاس درس در آنجا که تقریباً مرکز شهر بود، تشکیل شود. امامخمینی نیز پذیرفتند و کلاس در مسجد امام برگزار شد، اما فردای آن روز دیگر به آن مسجد نیامدند و کلاس مانند سابق در مسجد سلماسی برگزار شد. علت آن امر این بود که در اواخر درس امام، یکی از ائمه جماعات به مسجد آمده بود که مشغول نماز شود، اما یکی از شاگردان حضرت امام به ایشان اعتراض میکند و همان شب، یکی از آنان که ظاهراً مرحوم فیض بوده، ماجرا را به حضرت امام گفته و گله کرده بودند که فلان شاگرد شما اینطور با من صحبت کرده است».[۱۰]
او درباره نظم حاکم بر درس امامخمینی هم میگوید:
«دروس حضرت امام در زمان مبارزه بهطور مرتب برقرار میشد و به یاد ندارم که ایشان درس را تعطیل کرده باشند، حتی در مواقعی که سایر علما و مراجع، به مناسبتی درس را تعطیل میکردند، ایشان درسشان را برگزار میکردند. بعد از بازگشت از زندان قیطریه نیز درسشان به روال سابق برقرار شد. ایشان به طلاب سفارش میکردند که در کارهایشان مرتب و منظم باشند و اول درس در کلاس حاضر شوند و اگر نمیتوانند اول وقت حاضر شوند، بهتر است در کلاس شرکت نکنند، چراکه ممکن است ایشان مبتدا را گفته باشند و آنهایی که دیر آمدهاند ندانند که موضوع صحبت چیست، لذا وقتشان هدر میرود».[۱۱]
پورهادی سپس به تدریس در حوزه علمیه قم پرداخت و در سالهای ۱۳۴۳-۱۳۴۴ش، از استادان حوزه علمیه قم بود. پورهادی از آیات امامخمینی،[۱۲] سیدشهابالدین مرعشی نجفی، سیدکاظم شریعتمداری، سیدابوالقاسم موسوی خویی، سیدعبدالهادی شیرازی، سیدعلی موسوی بهبهانی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، سیدعلی حسینی سیستانی و سپس از آیات سیدعلی حسینی خامنهای، محمد فاضل لنکرانی و محمدتقی بهجت اجازاتی در امور شرعیه دریافت کرد.[۱۳]
فعالیت مبارزاتی
پورهادی نجفآبادی در سالهای نهضت اسلامی ازجمله روحانیانی بود که به مبارزه با حکومت پهلوی میپرداخت. در اواخر بهمن ۱۳۴۳ همراه با جمعی از روحانیان و مدرسان حوزه علمیه قم، در نامهای به امیرعباس هویدا، از سیاست دولتهای سابق در برخورد با مخالفان حکومت پهلوی که توأم با دستگیری و تبعید آنان بود انتقاد کردند. آنان در آن نامه از امامخمینی با عنوان «زعیم ملی و فداکار» نام برده و دستگیری و تبعید ایشان از کشور را برخلاف قانون و اصل مصونیت مراجع قید کرده بودند. امضاکنندگان در پایان خواستار آزادی و بازگرداندن ایشان به کشور و آزادی دیگر زندانیان شده بودند.[۱۴] همچنین وی ازجمله روحانیانی بود که پس از حمله مأموران حکومت پهلوی به حرم حضرت معصومه(س) در بهمن ۱۳۴۳ به سبب برگزاری دعای توسل روحانیان، اعلامیهای را علیه حکومت پهلوی امضا و از سیاست دولت در برخورد قهری با مخالفان و همچنین هتک حرمت حرم مذکور انتقاد کردند.[۱۵] پس از دستگیری و حبس جمعی از روحانیان مبارز چون آقایان حسینعلی منتظری، عبدالرحیم ربانی شیرازی و احمد آذری قمی در زندان قزلقلعه تهران، همراه با جمعی از استادان حوزه علمیه قم در نامهای به آنان، تأثر خود را از اقدام حکومت پهلوی در بازداشت آنان ابراز کردند.[۱۶]
وی در کنار تدریس در حوزه علمیه قم، به تبلیغ دین هم میپرداخت و ازا وایل دهه ۱۳۴۰ برای تبلیغ به شهر اهواز میرفت. همچنین مدتی هم در روستای شهرستانک در نزدیکی کرج به تبلیغ دین میپرداخت.[۱۷] در سال ۱۳۴۴ش و پس از سختگیری حکومت پهلوی علیه آیتالله سیدحسن طباطبایی قمی و دستگیری یکی از فرزندان آن عالم مبارز، همراه با برخی از روحانیان و مدرسان حوزه علمیه قم به ایشان نامه نوشتند و ضمن تجلیل از مجاهدتهای آیتالله قمی، تأثرات خود را از پیشامدها علیه ایشان ازجمله دستگیری فرزندشان اعلام کردند.[۱۸]
پورهادی در سال ۱۳۴۵ ش در مسجد آیتالله بهبهانی در تهران به منبر میرفت و در یکی از این سخنرانیها بود که به سبب انتقاد از حکومت پهلوی دستگیر شد و به شهربانی انتقال یافت و در نهایت با پادرمیانی یکی از افراد، آزاد شد.
پورهادی از سال ۱۳۴۷ ش در اهواز مستقر شد و در همانجا به اقامه نماز جماعت و تبلیغ دین ادامه داد. در آن شهر، به سبب دعوت از برخی از روحانیان برای ایراد سخنرانی، به ساواک احضار شد و مورد بازجویی قرار گرفت.[۱۹] او در اهواز، به تدریس تفسیر قرآن میپرداخت. همچنین در آن شهر با بهاییان مبارزه میکرد.[۲۰] در سال ۱۳۴۸ با معرفی آیت الله حسینعلی منتظری اجازهای در حسبیه از امامخمینی دریافت کرد.[۲۱]
فعالیتها پس از پیروزی انقلاب
پورهادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مدتی هم در هیئتامنای اوقاف استان خوزستان عضویت داشت. مدتی نماینده امامخمینی در بنیاد مسکن استان خوزستان بود و سپس به همکاری با سازمان بهزیستی پرداخت. همکاری با کمیته امداد امامخمینی و همکاری با دیگر نهادها ازجمله هلال احمر از دیگر فعالیتهای او در خوزستان بود. وی در جریان جنگ تحمیلی هم در استان خوزستان حضور داشت و یکی از فرزندانش در عملیات آزادسازی خرمشهر به شهادت رسید.
او در سال ۱۳۶۱ش به سمت امامت جمعه موقت اهواز انتخاب شد. احداث دبستانی در اهواز، رسیدگی به مستمندان در همان شهر، کمک به مرمت خانههای روستایی، کمک به جنگزدگان و ساخت مسجد الهادی و یک گرمابه در اهواز از اقدامات اجتماعی او در آن شهر است.
پورهادی در چهارم مهر ۱۳۷۴ امامت جمعه شهرستان نجفآباد را بر عهده گرفت و تا سال ۱۳۷۹ش در آن سمت بود. در آن سال از سمت فوق استعفا داد و به فعالیتهای فرهنگی و تبلیغی ادامه داد. ازجمله اقدامات او در نجفآباد میتوان به اداره حوزه علمیه نجفآباد و مجهز کردن آن حوزه علمیه اشاره کرد. او همچنین کتابخانهای را در کنار مصلای نجفآباد دایر کرد.[۲۲]
پانویس
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۱۷-۱۸.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۲۷-۲۸.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۳۱-۴۲.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۱۷۷-۱۷۸.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۳۵-۴۲.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۱۷۷-۱۷۸.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۴۲.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۴۳.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۴۳.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۷۶-۷۹.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۱۶۹.
- ↑ صحیفه امام، ج۱.
- ↑ کاظمینی، ج ۱، ص۱۷۷-۱۷۸.
- ↑ آیتاللهالعظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک، ص۵۷.
- ↑ آیتاللهالعظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک، ص۵۹.
- ↑ آیتاللهالعظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک، ص۱۱۵.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۴۴-۴۵.
- ↑ مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک، ص۱۷۲.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۴۴-۴۶.
- ↑ خاطرات حجتالاسلام پورهادی، ص۲۰۱-۲۰۵.
- ↑ صحیفه امام، ج۱، ص۴۹۵.
- ↑ کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، ص۱۷۸.
منابع
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.
- خاطرات حجتالاسلام پورهادی (۱۳۸۲)، تدوین: عبدالرضا احمدی و سیده معصومه حسینی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.
- کاظمینی، میرزا محمد (۱۳۸۴)، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، تهران، برگ رضوان؛ مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.