برائت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۶۰۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ تیر ۱۴۰۲
جز
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''برائت'''، از [[اصول عملیه]] به معنای نفی تکلیف در صورت [[شک]] در آن.
'''برائت'''، از [[اصول عملیه]] به معنای نفی تکلیف در صورت [[شک]] در آن.
به باور اصولیان در صورت شک ابتدایی در [[حکم|حکم شرعی]] و معلوم نبودن حالت سابقه اصل برائت جاری می‌شود. [[امام‌خمینی]] همسو با مشهور اصولیان، معتقد است در شبهات موضوعیه و شبهات حکمیه وجوبیه و تحریمیه اصل برائت جاری می‌شود.
جاری‌شدن اصل برائت در شبهات، مشروط به آن است که مشکوک، از اطراف علم اجمالی نباشد؛ از این‌رو اگر حرمت یا وجوب چیزی تنها به‌اجمال معلوم باشد، [[اصول عملیه|اصل احتیاط]] و در صورت ممکن‌نبودن آن، اصل تخییر جاری می‌شود.
برای اثبات برائت به ادله نقلی و عقلی استناد و به اعتبار ادله استنادی، برائت را به شرعی و عقلی تقسیم کرده‌اند.
برای اثبات برائت شرعی به چند آیه از [[قرآن]] استناد شده‌است که مهم‌ترین آنها «مَا کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّی نَبْعَثَ رَسُولاً» است. امام‌خمینی این آیه را محکم‌ترین دلیل برای اجرای برائت در شبهات حکمیه می‌داند.
مهم‌ترین حدیث برای اثبات برائت شرعی، حدیث رفع است. به نظر امام‌خمینی حدیث رفع شامل شبهات حکمیه و شبهات موضوعیه می‌شود.
برای برائت به [[اجماع]] نیز استدلال شده‌است، اما امام‌خمینی همانند بسیاری اجماع را دلیل ندانسته است.
قبح عقاب و مؤاخذه بدون بیان، پس از جستجو از دلیل و ناامیدی از یافتن آن، از مستقلات عقلی و وجدانی است. امام‌خمینی این دلیل را پذیرفته‌است.
امام‌خمینی همسو با برخی از اصولیان معتقد است عقل، احتیاط را در همه شبهات، اعم از وجوبی و تحریمی پسندیده می‌بیند و میان [[عبادات|عبادت‌ها]] و غیر عبادت‌ها فرقی نیست؛ اما از نگاه برخی، میان عبادت و غیر عبادت در شبهات فرق است، زیرا احتیاط در عبادت ممکن نیست.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
خط ۹۳: خط ۱۰۹:
== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==


* فرج‌الله میرعرب، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/599/ برائت]»، [[دانشنامه امام خمینی]]، ج۲، ص۵۹۹–۶۰۵.
* فرج‌الله میرعرب، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/599/ برائت]»، [[دانشنامه امام خمینی|دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۲، ص۵۹۹–۶۰۵.


[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد دوم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد دوم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۵٬۱۷۰

ویرایش