عبدالله نوری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
دیداریویکی‌متن
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی
| عنوان = عبدالله نوری
| تصویر = پرونده:نوری عبدالله 1.jpg
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =
|سرشناسی =
|نام کامل = عبدالله نوری حسین‌آبادی
|لقب =
|نسب =
|زادروز = بهمن‌ ۱۳۲۸
|شهر تولد = [[اصفهان]]
|کشور تولد = [[ایران]]
|تاریخ درگذشت =
|شهر درگذشت =
|کشور درگذشت =
|آرامگاه =
|نام همسر =
|فرزندان =
|خویشاوند سرشناس=
|دین = [[اسلام]]
|مذهب = [[شیعه]]
|پیشه =
|مناصب = نماینده امام‌خمینی در انجمن نظارت بر انتخابات، نمایندگی [[امام‌خمینی]] در جهاد سازندگی کل کشور، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی از حوزه [[اصفهان]]، نایب رئیس مجلس، رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی، [[نمایندگی ولی فقیه]] در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عضویت شورای بازنگری در قانون اساسی
|پس از =
|پیش از =
|اساتید =[[حسین علی منتظری]]، عبدالرحیم ربانی شیرازی، [[محمد فاضل لنکرانی]]، [[حسین مظاهری]]، [[حسین نوری همدانی]]، [[یوسف صانعی]]، سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائری یزدی
|شاگردان =
|تالیفات =
|وبگاه رسمی =
|امضا =
}}


{{ویرایش}}
'''عبدالله نوری'''، نماینده امام‌خمینی در جهاد سازندگی و [[سپاه پاسداران]] انقلاب اسلامی، نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو شورای بازنگری [[قانون اساسی]].
'''عبدالله نوری'''، نماینده امام‌خمینی در جهاد سازندگی و [[سپاه پاسداران]] انقلاب اسلامی، نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو شورای بازنگری [[قانون اساسی]].


== معرفی ==
== معرفی ==
عبدالله نوری حسین‌آبادی در بهمن‌ 1328 در خانواده‌ای مذهبی در شهر [[اصفهان]] به [[دنیا]] آمد<ref> آقایی جیرهنده و بسطامی، 226.</ref>. پدرش محمدعلی نوری از مقلدان [[سیدابوالقاسم خویی]] بود. عبدالله نوری در سال 1344 پس از پایان دوران دبیرستان، به سفارش پدر برای فراگیری علوم اسلامی وارد مدرسه صدر اصفهان شد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref> و در سال 1345 به قم رفت. وی از درس [[حسین علی منتظری]] و عبدالرحیم ربانی شیرازی بهره گرفت و در ادامه، درس [[مکاسب]] و [[کفایة الاصول]] را از [[محمد فاضل لنکرانی]]، [[حسین مظاهری]]، [[حسین نوری همدانی]] و [[یوسف صانعی]] آموخت و در درس خارج فقه سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائری یزدی شرکت کرد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>.
عبدالله نوری حسین‌آبادی در بهمن‌ ۱۳۲۸ در خانواده‌ای مذهبی در شهر [[اصفهان]] به [[دنیا]] آمد<ref> آقایی جیرهنده و بسطامی، ۲۲۶.</ref>. پدرش محمدعلی نوری از مقلدان [[سیدابوالقاسم خویی]] بود. عبدالله نوری در سال ۱۳۴۴ پس از پایان دوران دبیرستان، به سفارش پدر برای فراگیری علوم اسلامی وارد مدرسه صدر اصفهان شد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref> و در سال ۱۳۴۵ به قم رفت. وی از درس [[حسین علی منتظری]] و عبدالرحیم ربانی شیرازی بهره گرفت و در ادامه، درس [[مکاسب]] و [[کفایة الاصول]] را از [[محمد فاضل لنکرانی]]، [[حسین مظاهری]]، [[حسین نوری همدانی]] و [[یوسف صانعی]] آموخت و در درس خارج فقه سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائری یزدی شرکت کرد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>.


== مبارزات ==
== مبارزات ==
نوری در مسیر مبارزات انقلابی با محمد منتظری و کمی بعد با [[سیداحمد خمینی]] آشنا شد و این آشنایی زمینه ارتباط نزدیک وی با بیت امام‌خمینی در دوران پس از انقلاب شد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت خود را با مدیریت در [[رادیو]] و [[تلویزیون]]، صدا و سیمای جمهوری اسلامی، همچنین معاونت [[وزارت امور خارجه]] در دولت [[محمدعلی رجایی]] آغاز کرد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی؛ محبوب، رجال سیاسی شوراها، 1/399.</ref>.
نوری در مسیر مبارزات انقلابی با محمد منتظری و کمی بعد با [[سیداحمد خمینی]] آشنا شد و این آشنایی زمینه ارتباط نزدیک وی با بیت امام‌خمینی در دوران پس از انقلاب شد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت خود را با مدیریت در [[رادیو]] و [[تلویزیون]]، صدا و سیمای جمهوری اسلامی، همچنین معاونت [[وزارت امور خارجه]] در دولت [[محمدعلی رجایی]] آغاز کرد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی؛ محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.</ref>.


== فعالیتها ==
== فعالیتها ==
امام‌خمینی در 28/2/1359 عبدالله نوری را نماینده خود در انجمن نظارت بر انتخابات سه نفر اعضای [[شورای عالی قضایی]] کرد تا بر جریان این [[انتخابات]] بنابر مقررات نظارت کند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، 12/302.</ref>. همچنین وی در 13/10/1360 به ‌نمایندگی [[امام‌خمینی]] در جهاد سازندگی کل کشور منصوب و مأمور شد با شرکت در جلسات شورای مرکزی جهاد سازندگی، امام‌خمینی را از تصمیم‌گیری‌های کلی مطلع کند. ایشان از نوری خواست تا با دقت کامل، حرکت این نهاد انقلابی را در سراسر کشور، زیر نظر بگیرد و در صورت مشاهده انحراف، قاطعانه با آن برخورد کند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، 15/462.</ref>{{ببینید|جهاد سازندگی}} در شهریور 1361 امام‌خمینی در سخنرانی در جمع اعضای [[شورای جهاد سازندگی]] و روحانیان استان‌ها، پس از ارائه گزارش نوری، تأکید کرد از سخنان نوری فهمیده است که آنان سِرّ موفقیت را به ‌دست آورده‌اند و جهاد سازندگی در عملکرد خود موفقیت‌هایی به ‌دست آورده است و مخصوصاً آنچه در جبهه‌ها انجام شده، شایسته قدردانی است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، 16/491.</ref>.
امام‌خمینی در ۲۸/۲/۱۳۵۹ عبدالله نوری را نماینده خود در انجمن نظارت بر انتخابات سه نفر اعضای [[شورای عالی قضایی]] کرد تا بر جریان این [[انتخابات]] بنابر مقررات نظارت کند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۳۰۲.</ref>. همچنین وی در ۱۳/۱۰/۱۳۶۰ به ‌نمایندگی [[امام‌خمینی]] در جهاد سازندگی کل کشور منصوب و مأمور شد با شرکت در جلسات شورای مرکزی جهاد سازندگی، امام‌خمینی را از تصمیم‌گیری‌های کلی مطلع کند. ایشان از نوری خواست تا با دقت کامل، حرکت این نهاد انقلابی را در سراسر کشور، زیر نظر بگیرد و در صورت مشاهده انحراف، قاطعانه با آن برخورد کند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۶۲.</ref>{{ببینید|جهاد سازندگی}} در شهریور ۱۳۶۱ امام‌خمینی در سخنرانی در جمع اعضای [[شورای جهاد سازندگی]] و روحانیان استان‌ها، پس از ارائه گزارش نوری، تأکید کرد از سخنان نوری فهمیده است که آنان سِرّ موفقیت را به ‌دست آورده‌اند و جهاد سازندگی در عملکرد خود موفقیت‌هایی به ‌دست آورده است و مخصوصاً آنچه در جبهه‌ها انجام شده، شایسته قدردانی است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۴۹۱.</ref>.


نوری در انتخابات میان‌دوره‌ای دومین دوره مجلس شورای اسلامی در سال 1364 از حوزه [[اصفهان]] به [[مجلس]] راه یافت<ref> آقایی جیرهنده و بسطامی، 226.</ref>. در تیر 1366 او و [[مهدی کروبی]] نایب رئیس مجلس، [[حسین هاشمیان]] رئیس کمیسیون نفت و محمدعلی هادی عضو کمیسیون دفاع، در یک استفتا، خواستار نظر امام‌خمینی در استفاده از وجوه شرعی در انتخابات و وظایف شرعی گروه‌ها و جمعیت‌ها و نامزدهای مجلس شدند<ref> جهان‌محمدی، مجلس شورای اسلامی، 20.</ref> و ایشان در پاسخ تأکید کرد در انتخابات نباید کاری انجام گیرد که کسی بر مردم تحمیل شود؛ بلکه باید تلاش شود تا به مردم آگاهی سیاسی داده شود؛ اما هیچ نهاد و سازمان و حزب و دفتر و تجمعی حق دخالت در حوزه دیگران را ندارند و همچنین کسی حق استفاده از [[سهم امام(ع)]] ، اموال دولت، سازمان‌ها و اموال عمومی را ندارند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، 20/295.</ref>. در انتخابات دوره سوم مجلس شورای اسلامی، نوری بار دیگر از حوزه اصفهان انتخاب و رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی شد<ref> محبوب، رجال سیاسی شوراها، 1/399.</ref>.
نوری در انتخابات میان‌دوره‌ای دومین دوره مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۶۴ از حوزه [[اصفهان]] به [[مجلس]] راه یافت<ref> آقایی جیرهنده و بسطامی، ۲۲۶.</ref>. در تیر ۱۳۶۶ او و [[مهدی کروبی]] نایب رئیس مجلس، [[حسین هاشمیان]] رئیس کمیسیون نفت و محمدعلی هادی عضو کمیسیون دفاع، در یک استفتا، خواستار نظر امام‌خمینی در استفاده از وجوه شرعی در انتخابات و وظایف شرعی گروه‌ها و جمعیت‌ها و نامزدهای مجلس شدند<ref> جهان‌محمدی، مجلس شورای اسلامی، ۲۰.</ref> و ایشان در پاسخ تأکید کرد در انتخابات نباید کاری انجام گیرد که کسی بر مردم تحمیل شود؛ بلکه باید تلاش شود تا به مردم آگاهی سیاسی داده شود؛ اما هیچ نهاد و سازمان و حزب و دفتر و تجمعی حق دخالت در حوزه دیگران را ندارند و همچنین کسی حق استفاده از [[سهم امام(ع)]] ، اموال دولت، سازمان‌ها و اموال عمومی را ندارند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۲۹۵.</ref>. در انتخابات دوره سوم مجلس شورای اسلامی، نوری بار دیگر از حوزه اصفهان انتخاب و رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی شد<ref> محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.</ref>.


در هجدهم اسفند 1367 امام‌خمینی در حکمی به نوری با حفظ سمتِ نمایندگی در جهاد سازندگی، وی را به [[نمایندگی ولی فقیه]] در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب کرد. ایشان در این حکم، وی را فرد فاضل، متدین، مبارز، متقی و با فهم سیاسیِ بسیار خوب و از خانواده شهدا که خود افتخار بزرگی است برشمرد. ایشان تأکید کرد وظایفی که بر عهده نوری گذاشته شده، باید دقیقاً انجام شود و به هیچ‌وجه نباید از آن چشم‌پوشی گردد. ایشان نمایندگی نوری در سپاه پاسداران را اعم از لشکری و کشوری و وزارت و سپاه پاسداران دانست و بیان کرد همه مسائل فرهنگی، عقیدتی، سیاسی، فکری و فعالیت‌های تبلیغاتی و انتشارات و حفاظت اطلاعات و مسائل قانونی دیگر زیر نظر نوری است و او باید تمام موارد را هدایت کند. همچنین تأیید عزل و نصب فرماندهان [[سپاه]] را بر عهده او گذاشت و تأکید کرد از آنجاکه وی نماینده ایشان در جهاد سازندگی نیز است، باید با هماهنگی سپاه و جهاد بتواند دو نهاد انقلاب را یار و همکار یکدیگر کند تا بتوانند به اسلام، انقلاب و [[ایران]] خدمت کنند و برای توفیق و تأیید وی [[دعا]] کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، 21/313 ـ 314.</ref>{{ببینید|سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}
در هجدهم اسفند ۱۳۶۷ امام‌خمینی در حکمی به نوری با حفظ سمتِ نمایندگی در جهاد سازندگی، وی را به [[نمایندگی ولی فقیه]] در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب کرد. ایشان در این حکم، وی را فرد فاضل، متدین، مبارز، متقی و با فهم سیاسیِ بسیار خوب و از خانواده شهدا که خود افتخار بزرگی است برشمرد. ایشان تأکید کرد وظایفی که بر عهده نوری گذاشته شده، باید دقیقاً انجام شود و به هیچ‌وجه نباید از آن چشم‌پوشی گردد. ایشان نمایندگی نوری در سپاه پاسداران را اعم از لشکری و کشوری و وزارت و سپاه پاسداران دانست و بیان کرد همه مسائل فرهنگی، عقیدتی، سیاسی، فکری و فعالیت‌های تبلیغاتی و انتشارات و حفاظت اطلاعات و مسائل قانونی دیگر زیر نظر نوری است و او باید تمام موارد را هدایت کند. همچنین تأیید عزل و نصب فرماندهان [[سپاه]] را بر عهده او گذاشت و تأکید کرد از آنجاکه وی نماینده ایشان در جهاد سازندگی نیز است، باید با هماهنگی سپاه و جهاد بتواند دو نهاد انقلاب را یار و همکار یکدیگر کند تا بتوانند به اسلام، انقلاب و [[ایران]] خدمت کنند و برای توفیق و تأیید وی [[دعا]] کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۱۳ ـ ۳۱۴.</ref>{{ببینید|سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}


نوری به همراه نوزده نفر دیگر، در چهارم اردیبهشت 1368 به حکم امام‌خمینی به عضویت شورای بازنگری در قانون اساسی منصوب شد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، 21/363 ـ 364.</ref>. وی در آغاز سال 1368 به دیدار حسینعلی منتظری رفت و از برنامه پخش‌شدن نامه‌ امام‌خمینی به سبب قضایای به‌وجودآمده درباره منتظری از طریق رادیو و تلویزیون خبر داد<ref> منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، 1/677.</ref>. از طرفی منتظری در خاطرات خود نامه‌ احترام‌آمیز خود در 7/1/1368 به امام‌خمینی را به هدف کاسته‌شدن از بحران و رعایت حال امام‌خمینی و به اصرار عبدالله نوری برشمرده است<ref> منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، 1/681.</ref>. وی در آن نامه خود را ملزم به اطاعت و اجرای دستورهای امام‌خمینی دانست و تأکید کرد وی از اول با منصب قائم‌مقامی برای خودش، مخالف بوده است<ref> منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، 1/681 ـ 682.</ref>{{ببینید|قائم‌مقام رهبری}}
نوری به همراه نوزده نفر دیگر، در چهارم اردیبهشت ۱۳۶۸ به حکم امام‌خمینی به عضویت شورای بازنگری در قانون اساسی منصوب شد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۶۳ ـ ۳۶۴.</ref>. وی در آغاز سال ۱۳۶۸ به دیدار حسینعلی منتظری رفت و از برنامه پخش‌شدن نامه‌ امام‌خمینی به سبب قضایای به‌وجودآمده درباره منتظری از طریق رادیو و تلویزیون خبر داد<ref> منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۷۷.</ref>. از طرفی منتظری در خاطرات خود نامه‌ احترام‌آمیز خود در ۷/۱/۱۳۶۸ به امام‌خمینی را به هدف کاسته‌شدن از بحران و رعایت حال امام‌خمینی و به اصرار عبدالله نوری برشمرده است<ref> منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۸۱.</ref>. وی در آن نامه خود را ملزم به اطاعت و اجرای دستورهای امام‌خمینی دانست و تأکید کرد وی از اول با منصب قائم‌مقامی برای خودش، مخالف بوده است<ref> منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۸۱ ـ ۶۸۲.</ref>{{ببینید|قائم‌مقام رهبری}}


به نظر نوری، امام‌خمینی در جایگاه رهبری دینی، در بیداری [[مسلمانان]] نقش اساسی داشت؛ زیرا در زمانه ایشان خیلی‌ها دین را عاری از برنامه سیاسی می‌پنداشتند؛ ولی ایشان با قرائت خاص خود از دین، آن را در ستیز با [[کفر]] و [[ظلم]] مطرح کرد و قیام علیه مستکبران را جزو اصول تغییرناپذیر رفتار متدینان قرار داد<ref>نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، 10/557.</ref>. به نظر وی یکی از دستاورد‌های حرکت امام‌خمینی این بود که مردم ایران از طریق ایشان، [[ولایت فقیه]] را به صورت یک اصل تثبیت‌شده و قطعی پذیرفتند. مردم ایران از صمیم قلب به ایشان علاقه و اعتقاد داشتند و ایشان هرگز از ابزار‌های مادی و ظاهری برای جا بازکردن در قلوب [[مردم]] استفاده نکرد، بلکه صداقت ایشان عاملی بود که برای حاکمیت از آن بهره برد<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، 10/559.</ref>. وی خاطرنشان کرده است وقتی امام‌خمینی پا به عرصه گذاشت به روحانیت، [[اسلام]] و [[قرآن]] روح تازه‌ای بخشید و آنها را در جهان مطرح کرد؛ بدین‌ترتیب استقبال عمومی داخلی و خارجی به اسلام، قرآن و [[روحانیت]] به دلیل قرائت خاصی بود که امام‌خمینی از [[دین]] داشت<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، 10/560 ـ 562.</ref>؛ همچنین تأکید کرده است رفتار امام‌خمینی حاکم‌مأبانه نبود و در هر کاری از نظرات کارشناسی بهره می‌برد و این‌گونه نبود که در هر موردی با نظر شخصی خود، حکم صادر کند<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، 10/568.</ref>؛ چنان‌که ایشان هیچ ضابطه‌ای را بر قانون اساسی ترجیح نمی‌داد و معتقد بود همه چیز باید در چارچوب [[قانون اساسی]] شکل بگیرد و [[حکومت]] باید بر ملت خود متکی باشد<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، 10/566.</ref>. نوری تأکید کرده است امام‌خمینی همواره به فکر حل مشکلات [[مستضعفان]] بود و بر رعایت حال آنان تأکید فراوان می‌کرد<ref> نوری، برداشت‌هایی از سیره، 1/221.</ref>.
به نظر نوری، امام‌خمینی در جایگاه رهبری دینی، در بیداری [[مسلمانان]] نقش اساسی داشت؛ زیرا در زمانه ایشان خیلی‌ها دین را عاری از برنامه سیاسی می‌پنداشتند؛ ولی ایشان با قرائت خاص خود از دین، آن را در ستیز با [[کفر]] و [[ظلم]] مطرح کرد و قیام علیه مستکبران را جزو اصول تغییرناپذیر رفتار متدینان قرار داد<ref>نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۵۷.</ref>. به نظر وی یکی از دستاورد‌های حرکت امام‌خمینی این بود که مردم ایران از طریق ایشان، [[ولایت فقیه]] را به صورت یک اصل تثبیت‌شده و قطعی پذیرفتند. مردم ایران از صمیم قلب به ایشان علاقه و اعتقاد داشتند و ایشان هرگز از ابزار‌های مادی و ظاهری برای جا بازکردن در قلوب [[مردم]] استفاده نکرد، بلکه صداقت ایشان عاملی بود که برای حاکمیت از آن بهره برد<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۵۹.</ref>. وی خاطرنشان کرده است وقتی امام‌خمینی پا به عرصه گذاشت به روحانیت، [[اسلام]] و [[قرآن]] روح تازه‌ای بخشید و آنها را در جهان مطرح کرد؛ بدین‌ترتیب استقبال عمومی داخلی و خارجی به اسلام، قرآن و [[روحانیت]] به دلیل قرائت خاصی بود که امام‌خمینی از [[دین]] داشت<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۰ ـ ۵۶۲.</ref>؛ همچنین تأکید کرده است رفتار امام‌خمینی حاکم‌مأبانه نبود و در هر کاری از نظرات کارشناسی بهره می‌برد و این‌گونه نبود که در هر موردی با نظر شخصی خود، حکم صادر کند<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۸.</ref>؛ چنان‌که ایشان هیچ ضابطه‌ای را بر قانون اساسی ترجیح نمی‌داد و معتقد بود همه چیز باید در چارچوب [[قانون اساسی]] شکل بگیرد و [[حکومت]] باید بر ملت خود متکی باشد<ref> نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۶.</ref>. نوری تأکید کرده است امام‌خمینی همواره به فکر حل مشکلات [[مستضعفان]] بود و بر رعایت حال آنان تأکید فراوان می‌کرد<ref> نوری، برداشت‌هایی از سیره، ۱/۲۲۱.</ref>.


نوری در آغاز دهه 1350 با دختر یکی از خانواده‌های مذهبی شهر اصفهان [[ازدواج]] کرد و صاحب دو پسر و یک دختر شد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>. او سابقه نمایندگی مردم تهران در [[مجلس شورای اسلامی]] در دوره پنجم و دو دوره مسئولیت وزارت کشور را در دولت نخست [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[دولت]] نخست [[سیدمحمد خاتمی]] در کارنامه سیاسی خود دارد<ref> محبوب، رجال سیاسی شوراها، 1/399.</ref>.
نوری در آغاز دهه ۱۳۵۰ با دختر یکی از خانواده‌های مذهبی شهر اصفهان [[ازدواج]] کرد و صاحب دو پسر و یک دختر شد<ref> پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>. او سابقه نمایندگی مردم تهران در [[مجلس شورای اسلامی]] در دوره پنجم و دو دوره مسئولیت وزارت کشور را در دولت نخست [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[دولت]] نخست [[سیدمحمد خاتمی]] در کارنامه سیاسی خود دارد<ref> محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.</ref>.


== پانویس==
== پانویس==
خط ۲۷: خط ۵۷:
==منابع==
==منابع==
  {{منابع}}
  {{منابع}}
*آقایی جیرهنده، عباس و رضا بسطامی، مجلس شورای اسلامی، دوره دوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1387ش.
*آقایی جیرهنده، عباس و رضا بسطامی، مجلس شورای اسلامی، دوره دوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.
*امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، 1389ش.
*امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
*پرتال جامع مسئولین جمهوری اسلامی ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی، 19/1/1396ش.
*پرتال جامع مسئولین جمهوری اسلامی ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی، ۱۹/۱/۱۳۹۶ش.
*جهان‌محمدی، رضا، مجلس شورای اسلامی، دوره سوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1389ش.
*جهان‌محمدی، رضا، مجلس شورای اسلامی، دوره سوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
*محبوب، علی، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم و ‌اندیشه‌های سیاسی، تهران، آموزش و سنجش، چاپ اول، 1389ش.
*محبوب، علی، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم و ‌اندیشه‌های سیاسی، تهران، آموزش و سنجش، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
*منتظری، حسینعلی، خاطرات آیت‌الله منتظری، قم، بی‌نا، 1379ش.
*منتظری، حسینعلی، خاطرات آیت‌الله منتظری، قم، بی‌نا، ۱۳۷۹ش.
*نوری، عبدالله، خاطرات، چاپ‌شده در برداشتهایی از سیره امام‌خمینی، تدوین غلامعلی رجایی، تهران، عروج، چاپ پنجم، 1384ش.
*نوری، عبدالله، خاطرات، چاپ‌شده در برداشتهایی از سیره امام‌خمینی، تدوین غلامعلی رجایی، تهران، عروج، چاپ پنجم، ۱۳۸۴ش.
*نوری، عبدالله، خاطرات، مصاحبه، چاپ‌شده در مصاحبه‌های علمی کنگره امام‌خمینی و ‌اندیشه حکومت اسلامی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، 1378ش.
*نوری، عبدالله، خاطرات، مصاحبه، چاپ‌شده در مصاحبه‌های علمی کنگره امام‌خمینی و ‌اندیشه حکومت اسلامی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.




خط ۴۲: خط ۷۲:




سمیه تام، [https://books.khomeini.ir/books/10010/139/ عبدالله نوری] دانشنامه امام‌خمینی(ره)، ج۱۰، ص 139-141.
سمیه تام، [https://books.khomeini.ir/books/10010/139/ عبدالله نوری] دانشنامه امام‌خمینی(ره)، ج۱۰، ص ۱۳۹-۱۴۱.
[[رده:مقاله‌های جلد دهم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد دهم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]

نسخهٔ ‏۲۵ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۶:۰۶

عبدالله نوری
نوری عبدالله 1.jpg
شناسنامه
نام کاملعبدالله نوری حسین‌آبادی
زادروزبهمن‌ ۱۳۲۸
شهر تولداصفهان
کشور تولدایران
دیناسلام
مذهبشیعه
اطلاعات سیاسی
پست‌هانماینده امام‌خمینی در انجمن نظارت بر انتخابات، نمایندگی امام‌خمینی در جهاد سازندگی کل کشور، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی از حوزه اصفهان، نایب رئیس مجلس، رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عضویت شورای بازنگری در قانون اساسی
اطلاعات علمی و مذهبی
اساتیدحسین علی منتظری، عبدالرحیم ربانی شیرازی، محمد فاضل لنکرانی، حسین مظاهری، حسین نوری همدانی، یوسف صانعی، سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائری یزدی


عبدالله نوری، نماینده امام‌خمینی در جهاد سازندگی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو شورای بازنگری قانون اساسی.

معرفی

عبدالله نوری حسین‌آبادی در بهمن‌ ۱۳۲۸ در خانواده‌ای مذهبی در شهر اصفهان به دنیا آمد[۱]. پدرش محمدعلی نوری از مقلدان سیدابوالقاسم خویی بود. عبدالله نوری در سال ۱۳۴۴ پس از پایان دوران دبیرستان، به سفارش پدر برای فراگیری علوم اسلامی وارد مدرسه صدر اصفهان شد[۲] و در سال ۱۳۴۵ به قم رفت. وی از درس حسین علی منتظری و عبدالرحیم ربانی شیرازی بهره گرفت و در ادامه، درس مکاسب و کفایة الاصول را از محمد فاضل لنکرانی، حسین مظاهری، حسین نوری همدانی و یوسف صانعی آموخت و در درس خارج فقه سیدموسی شبیری زنجانی و مرتضی حائری یزدی شرکت کرد[۳].

مبارزات

نوری در مسیر مبارزات انقلابی با محمد منتظری و کمی بعد با سیداحمد خمینی آشنا شد و این آشنایی زمینه ارتباط نزدیک وی با بیت امام‌خمینی در دوران پس از انقلاب شد[۴]. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت خود را با مدیریت در رادیو و تلویزیون، صدا و سیمای جمهوری اسلامی، همچنین معاونت وزارت امور خارجه در دولت محمدعلی رجایی آغاز کرد[۵].

فعالیتها

امام‌خمینی در ۲۸/۲/۱۳۵۹ عبدالله نوری را نماینده خود در انجمن نظارت بر انتخابات سه نفر اعضای شورای عالی قضایی کرد تا بر جریان این انتخابات بنابر مقررات نظارت کند[۶]. همچنین وی در ۱۳/۱۰/۱۳۶۰ به ‌نمایندگی امام‌خمینی در جهاد سازندگی کل کشور منصوب و مأمور شد با شرکت در جلسات شورای مرکزی جهاد سازندگی، امام‌خمینی را از تصمیم‌گیری‌های کلی مطلع کند. ایشان از نوری خواست تا با دقت کامل، حرکت این نهاد انقلابی را در سراسر کشور، زیر نظر بگیرد و در صورت مشاهده انحراف، قاطعانه با آن برخورد کند[۷] (ببینید: جهاد سازندگی) در شهریور ۱۳۶۱ امام‌خمینی در سخنرانی در جمع اعضای شورای جهاد سازندگی و روحانیان استان‌ها، پس از ارائه گزارش نوری، تأکید کرد از سخنان نوری فهمیده است که آنان سِرّ موفقیت را به ‌دست آورده‌اند و جهاد سازندگی در عملکرد خود موفقیت‌هایی به ‌دست آورده است و مخصوصاً آنچه در جبهه‌ها انجام شده، شایسته قدردانی است[۸].

نوری در انتخابات میان‌دوره‌ای دومین دوره مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۶۴ از حوزه اصفهان به مجلس راه یافت[۹]. در تیر ۱۳۶۶ او و مهدی کروبی نایب رئیس مجلس، حسین هاشمیان رئیس کمیسیون نفت و محمدعلی هادی عضو کمیسیون دفاع، در یک استفتا، خواستار نظر امام‌خمینی در استفاده از وجوه شرعی در انتخابات و وظایف شرعی گروه‌ها و جمعیت‌ها و نامزدهای مجلس شدند[۱۰] و ایشان در پاسخ تأکید کرد در انتخابات نباید کاری انجام گیرد که کسی بر مردم تحمیل شود؛ بلکه باید تلاش شود تا به مردم آگاهی سیاسی داده شود؛ اما هیچ نهاد و سازمان و حزب و دفتر و تجمعی حق دخالت در حوزه دیگران را ندارند و همچنین کسی حق استفاده از سهم امام(ع) ، اموال دولت، سازمان‌ها و اموال عمومی را ندارند[۱۱]. در انتخابات دوره سوم مجلس شورای اسلامی، نوری بار دیگر از حوزه اصفهان انتخاب و رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی شد[۱۲].

در هجدهم اسفند ۱۳۶۷ امام‌خمینی در حکمی به نوری با حفظ سمتِ نمایندگی در جهاد سازندگی، وی را به نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب کرد. ایشان در این حکم، وی را فرد فاضل، متدین، مبارز، متقی و با فهم سیاسیِ بسیار خوب و از خانواده شهدا که خود افتخار بزرگی است برشمرد. ایشان تأکید کرد وظایفی که بر عهده نوری گذاشته شده، باید دقیقاً انجام شود و به هیچ‌وجه نباید از آن چشم‌پوشی گردد. ایشان نمایندگی نوری در سپاه پاسداران را اعم از لشکری و کشوری و وزارت و سپاه پاسداران دانست و بیان کرد همه مسائل فرهنگی، عقیدتی، سیاسی، فکری و فعالیت‌های تبلیغاتی و انتشارات و حفاظت اطلاعات و مسائل قانونی دیگر زیر نظر نوری است و او باید تمام موارد را هدایت کند. همچنین تأیید عزل و نصب فرماندهان سپاه را بر عهده او گذاشت و تأکید کرد از آنجاکه وی نماینده ایشان در جهاد سازندگی نیز است، باید با هماهنگی سپاه و جهاد بتواند دو نهاد انقلاب را یار و همکار یکدیگر کند تا بتوانند به اسلام، انقلاب و ایران خدمت کنند و برای توفیق و تأیید وی دعا کرد[۱۳] (ببینید: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)

نوری به همراه نوزده نفر دیگر، در چهارم اردیبهشت ۱۳۶۸ به حکم امام‌خمینی به عضویت شورای بازنگری در قانون اساسی منصوب شد[۱۴]. وی در آغاز سال ۱۳۶۸ به دیدار حسینعلی منتظری رفت و از برنامه پخش‌شدن نامه‌ امام‌خمینی به سبب قضایای به‌وجودآمده درباره منتظری از طریق رادیو و تلویزیون خبر داد[۱۵]. از طرفی منتظری در خاطرات خود نامه‌ احترام‌آمیز خود در ۷/۱/۱۳۶۸ به امام‌خمینی را به هدف کاسته‌شدن از بحران و رعایت حال امام‌خمینی و به اصرار عبدالله نوری برشمرده است[۱۶]. وی در آن نامه خود را ملزم به اطاعت و اجرای دستورهای امام‌خمینی دانست و تأکید کرد وی از اول با منصب قائم‌مقامی برای خودش، مخالف بوده است[۱۷] (ببینید: قائم‌مقام رهبری)

به نظر نوری، امام‌خمینی در جایگاه رهبری دینی، در بیداری مسلمانان نقش اساسی داشت؛ زیرا در زمانه ایشان خیلی‌ها دین را عاری از برنامه سیاسی می‌پنداشتند؛ ولی ایشان با قرائت خاص خود از دین، آن را در ستیز با کفر و ظلم مطرح کرد و قیام علیه مستکبران را جزو اصول تغییرناپذیر رفتار متدینان قرار داد[۱۸]. به نظر وی یکی از دستاورد‌های حرکت امام‌خمینی این بود که مردم ایران از طریق ایشان، ولایت فقیه را به صورت یک اصل تثبیت‌شده و قطعی پذیرفتند. مردم ایران از صمیم قلب به ایشان علاقه و اعتقاد داشتند و ایشان هرگز از ابزار‌های مادی و ظاهری برای جا بازکردن در قلوب مردم استفاده نکرد، بلکه صداقت ایشان عاملی بود که برای حاکمیت از آن بهره برد[۱۹]. وی خاطرنشان کرده است وقتی امام‌خمینی پا به عرصه گذاشت به روحانیت، اسلام و قرآن روح تازه‌ای بخشید و آنها را در جهان مطرح کرد؛ بدین‌ترتیب استقبال عمومی داخلی و خارجی به اسلام، قرآن و روحانیت به دلیل قرائت خاصی بود که امام‌خمینی از دین داشت[۲۰]؛ همچنین تأکید کرده است رفتار امام‌خمینی حاکم‌مأبانه نبود و در هر کاری از نظرات کارشناسی بهره می‌برد و این‌گونه نبود که در هر موردی با نظر شخصی خود، حکم صادر کند[۲۱]؛ چنان‌که ایشان هیچ ضابطه‌ای را بر قانون اساسی ترجیح نمی‌داد و معتقد بود همه چیز باید در چارچوب قانون اساسی شکل بگیرد و حکومت باید بر ملت خود متکی باشد[۲۲]. نوری تأکید کرده است امام‌خمینی همواره به فکر حل مشکلات مستضعفان بود و بر رعایت حال آنان تأکید فراوان می‌کرد[۲۳].

نوری در آغاز دهه ۱۳۵۰ با دختر یکی از خانواده‌های مذهبی شهر اصفهان ازدواج کرد و صاحب دو پسر و یک دختر شد[۲۴]. او سابقه نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در دوره پنجم و دو دوره مسئولیت وزارت کشور را در دولت نخست اکبر هاشمی رفسنجانی و دولت نخست سیدمحمد خاتمی در کارنامه سیاسی خود دارد[۲۵].

پانویس

  1. ↑ آقایی جیرهنده و بسطامی، ۲۲۶.
  2. ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔
  3. ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔
  4. ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔
  5. ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی؛ محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.
  6. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۳۰۲.
  7. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۶۲.
  8. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۴۹۱.
  9. ↑ آقایی جیرهنده و بسطامی، ۲۲۶.
  10. ↑ جهان‌محمدی، مجلس شورای اسلامی، ۲۰.
  11. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۲۹۵.
  12. ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.
  13. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۱۳ ـ ۳۱۴.
  14. ↑ امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۶۳ ـ ۳۶۴.
  15. ↑ منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۷۷.
  16. ↑ منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۸۱.
  17. ↑ منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۶۸۱ ـ ۶۸۲.
  18. ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۵۷.
  19. ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۵۹.
  20. ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۰ ـ ۵۶۲.
  21. ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۸.
  22. ↑ نوری، مصاحبه‌های علمی کنگره، ۱۰/۵۶۶.
  23. ↑ نوری، برداشت‌هایی از سیره، ۱/۲۲۱.
  24. ↑ پرتال جامع مسئولین، پایگاه اطلاع‌رسانی۔
  25. ↑ محبوب، رجال سیاسی شوراها، ۱/۳۹۹.

منابع

  • آقایی جیرهنده، عباس و رضا بسطامی، مجلس شورای اسلامی، دوره دوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • پرتال جامع مسئولین جمهوری اسلامی ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی، ۱۹/۱/۱۳۹۶ش.
  • جهان‌محمدی، رضا، مجلس شورای اسلامی، دوره سوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
  • محبوب، علی، رجال سیاسی شوراها، نظام‌ها، مفاهیم و ‌اندیشه‌های سیاسی، تهران، آموزش و سنجش، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
  • منتظری، حسینعلی، خاطرات آیت‌الله منتظری، قم، بی‌نا، ۱۳۷۹ش.
  • نوری، عبدالله، خاطرات، چاپ‌شده در برداشتهایی از سیره امام‌خمینی، تدوین غلامعلی رجایی، تهران، عروج، چاپ پنجم، ۱۳۸۴ش.
  • نوری، عبدالله، خاطرات، مصاحبه، چاپ‌شده در مصاحبه‌های علمی کنگره امام‌خمینی و ‌اندیشه حکومت اسلامی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.


پیوند به بیرون

سمیه تام، عبدالله نوری دانشنامه امام‌خمینی(ره)، ج۱۰، ص ۱۳۹-۱۴۱.

برگرفته از «http://fa.wiki.khomeini.ir/w/index.php?title=عبدالله_نوری&oldid=17110»