سیدمحمدعلی مرتضوی لنگرودی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''سیدمحمدعلی مرتضوی لنگرودی'''، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.  
'''سیدمحمدعلی مرتضوی لنگرودی'''، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.  


او در سال ۱۳۱۴ش .<ref>جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۳.</ref> در خانواده‌ای روحانی در قم دیده به جهان گشود. پدرش آیت‌الله سیدمرتضی حسینی لنگرودی از مراجع تقلید وقت و از مدرسان حوزه‌های علمیه تهران و قم بود. سیدمحمدعلی در حالی که سیزده‌ماهه بود، همراه خانواده‌اش به عراق رفت و دوران کودکی را در نجف اشرف گذراند و خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را نزد پدرش آموخت. در سال ۱۳۲۱ش همراه خانواده به کشور بازگشت و در تهران مقیم شد و بخشی از مقدمات را در مدارس دینی تهران چون مدرسه ابوالفتح خان، مروی و برهان و نزد شیخ علی‌اکبر برهان، شیخ موسی زنجانی و شیخ حسین کنی خواند. دروس سطح را هم پیش پدرش و نیز سیداحمد شهرستانی فراگرفت و در سال ۱۳۳۲ش همراه خانواده راهی قم شد .<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۸۱-۱۸۷.</ref>
او در سال ۱۳۱۴ش<ref>جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۳.</ref> در خانواده‌ای روحانی در قم دیده به جهان گشود. پدرش سیدمرتضی حسینی لنگرودی از مراجع تقلید وقت و از مدرسان حوزه‌های علمیه تهران و قم بود. سیدمحمدعلی در حالی که سیزده‌ماهه بود، همراه خانواده‌اش به عراق رفت و دوران کودکی را در نجف اشرف گذراند و خواندن و نوشتن و [[تلاوت قرآن|قرائت قرآن]] را نزد پدرش آموخت. در سال ۱۳۲۱ش همراه خانواده به کشور بازگشت و در تهران مقیم شد و بخشی از مقدمات را در مدارس دینی تهران چون مدرسه ابوالفتح خان، مروی و برهان و نزد شیخ علی‌اکبر برهان، شیخ موسی زنجانی و شیخ حسین کنی خواند. دروس سطح را هم پیش پدرش و نیز سیداحمد شهرستانی فراگرفت و در سال ۱۳۳۲ش همراه خانواده راهی قم شد.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۸۱-۱۸۷.</ref>


مرتضوی در حوزه علمیه قم کفایه‌الاصول را نزد سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی خواند و سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و مدت شش سال در درس خارج فقه و اصول پدرش شرکت کرد. هم‌زمان به مدت سه سال در درس خارج فقه سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور داشت .<ref>شریف‌رازی، ج۹، ص۳۲۵؛ ادهم‌نژاد، ص۱۹۰.</ref> او پس از رحلت بروجردی، منحصراً در درس خارج فقه و اصول پدرش شرکت کرد و با درگذشت ایشان (تیر ۱۳۴۲)، در درس خارج فقه آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و درس خارج فقه و اصول آیت‌الله میرزا هاشم آملی شرکت کرد و مدت ۱۲ سال از محضر آن دو بهره‌مند شد. مرتضوی در زندگینامه خودنوشت، از حضور غیرمستمر در درس خارج فقه و اصول آیات شیخ مرتضی حائری یزدی، امام‌خمینی، سیدکاظم شریعتمداری، سیدمحمد محقق داماد و سیداحمد شبیری زنجانی سخن گفته است، .<ref>جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۴.</ref> بنابراین می‌توان گفت که در فروردین ۱۳۴۳ (پس از آزادی و بازگشت امام‌خمینی به قم) تا تبعید ایشان به خارج از کشور (آبان همان سال)، در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان و احتمالاً درس مسائل مستحدثه ایشان شرکت می‌کرده و حضور او در درس امام‌خمینی کوتاه بوده است. او دروس فلسفه و تفسیر قرآن را هم نزد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی فراگرفت. مدتی هم به نجف اشرف رفت و در درس خارج فقه و اصول آیات سیدابوالقاسم موسوی خویی و سیدمحسن طباطبایی حکیم حاضر شد. حضور او در نجف اشرف هم‌زمان با تدریس درس خارج فقه امام‌خمینی بود و در آن درس هم حضور یافت،.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۹۰.</ref> ولی درباره سال و مدت حضور او در آن درس نیز گزارشی در دست نیست.
مرتضوی در [[حوزه علمیه قم]] کفایه‌الاصول را نزد [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] و [[میرزا محمد مجاهدی تبریزی]] خواند و سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و مدت شش سال در درس خارج فقه و اصول پدرش شرکت کرد. هم‌زمان به مدت سه سال در درس خارج فقه [[سیدحسین بروجردی|سیدحسین طباطبایی بروجردی]] حضور داشت.<ref>شریف‌رازی، ج۹، ص۳۲۵؛ ادهم‌نژاد، ص۱۹۰.</ref> او پس از رحلت بروجردی، منحصراً در درس خارج فقه و اصول پدرش شرکت کرد و با درگذشت ایشان (تیر ۱۳۴۲)، در درس خارج فقه [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و درس خارج فقه و اصول میرزا هاشم آملی شرکت کرد و مدت ۱۲ سال از محضر آن دو بهره‌مند شد.  


سیدمحمدعلی مرتضوی که از آیات سیداحمد شهرستانی، سیداحمد شبیری زنجانی، میرزا هاشم آملی اجازاتی در امور شرعیه دریافت کرده بود .<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۱-۲۰۲.</ref> سال‌ها به تدریس دروسی چون مکاسب، رسایل و کفایه‌الاصول در حوزه علمیه قم اشتغال داشت (ادهم‌نژاد، ص۱۹۱). همچنین در مسجد عشقعلی از مساجد قدیمی شهر قم، نماز جماعت اقامه می‌کرد و مدت سی سال امام جماعت آن مسجد بود. او در آن مسجد جلسات تدریس اخلاق و قرآن نیز تشکیل می‌داد .<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۵.</ref> سپس با تأسیس مدرسه علمیه مرتضویه در قم، همراه با برادرانش، به تدریس در آن مدرسه نیز می‌پرداخت و اداره آنجا را بر عهده داشت .<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۵.</ref>  
مرتضوی در زندگینامه خودنوشت، از حضور غیرمستمر در درس خارج فقه و اصول [[مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری یزدی]]، [[امام‌خمینی]]، [[سیدکاظم شریعتمداری]]، [[سیدمحمد محقق داماد]] و [[سیداحمد زنجانی|سیداحمد شبیری زنجانی]] سخن گفته است،<ref>جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۴.</ref> بنابراین می‌توان گفت که در فروردین ۱۳۴۳ (پس از آزادی و بازگشت امام‌خمینی به قم) تا [[تبعید امام‌خمینی|تبعید ایشان به خارج از کشور]] (آبان همان سال)، در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان و احتمالاً درس [[مسائل مستحدثه]] ایشان شرکت می‌کرده و حضور او در درس امام‌خمینی کوتاه بوده است. او دروس [[فلسفه]] و [[تفسیر|تفسیر قرآن]] را هم نزد [[سیدمحمدحسین طباطبایی|علامه سیدمحمدحسین طباطبایی]] فراگرفت. مدتی هم به نجف اشرف رفت و در درس خارج فقه و اصول [[سیدابوالقاسم خویی]] و [[سیدمحسن حکیم|سیدمحسن طباطبایی حکیم]] حاضر شد. حضور او در نجف اشرف هم‌زمان با تدریس [[درس خارج فقه امام‌خمینی]] بود و در آن درس هم حضور یافت،<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۹۰.</ref> ولی درباره سال و مدت حضور او در آن درس نیز گزارشی در دست نیست.


تألیفات او عبارت است از: ۱- رساله‌ای در عدالت. ۲- تاریخ را بررسی کنیم (مناظره بدون تعصب در امامت). ۳- شرح فارسی بر تجرید الاعتقاد علامه حلی. ۴- تقریرات درس خارج فقه (خمس و طهارت و مختصری از بحث قضا) آیت‌الله بروجردی. ۵- تقریرات اصول و فقه برخی دیگر از استادان. ۵- شرح بر مکاسب شیخ انصاری. ۶- کشکول (مجموعه‌ای از روایات). ۷- ترجمه الطرائف ابن طاووس. ۸- تکه‌های تاریخی. علاوه بر آن اشعاری هم از او بر جای مانده است .<ref>جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۵؛ ادهم‌نژاد، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref>  
سیدمحمدعلی مرتضوی که از سیداحمد شهرستانی، [[سیداحمد زنجانی|سیداحمد شبیری زنجانی]]، میرزا هاشم آملی اجازاتی در امور شرعیه دریافت کرده بود.<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۱-۲۰۲.</ref> سال‌ها به تدریس دروسی چون مکاسب، رسایل و کفایه‌الاصول در [[حوزه علمیه قم]] اشتغال داشت.<ref>ادهم‌نژاد، ص۱۹۱.</ref> همچنین در مسجد عشقعلی از مساجد قدیمی شهر قم، [[نماز جماعت]] اقامه می‌کرد و مدت سی سال امام جماعت آن مسجد بود. او در آن مسجد جلسات تدریس اخلاق و قرآن نیز تشکیل می‌داد.<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۵.</ref> سپس با تأسیس مدرسه علمیه مرتضویه در قم، همراه با برادرانش، به تدریس در آن مدرسه نیز می‌پرداخت و اداره آنجا را بر عهده داشت.<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۵.</ref>
 
تألیفات او عبارت است از: ۱- رساله‌ای در عدالت. ۲- تاریخ را بررسی کنیم (مناظره بدون تعصب در امامت). ۳- شرح فارسی بر تجرید الاعتقاد علامه حلی. ۴- تقریرات درس خارج فقه (خمس و طهارت و مختصری از بحث قضا) آیت‌الله بروجردی. ۵- تقریرات اصول و فقه برخی دیگر از استادان. ۵- شرح بر مکاسب شیخ انصاری. ۶- کشکول (مجموعه‌ای از روایات). ۷- ترجمه الطرائف ابن طاووس. ۸- تکه‌های تاریخی. علاوه بر آن اشعاری هم از او بر جای مانده است.<ref>جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۵؛ ادهم‌نژاد، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref>  


== درگذشت ==
== درگذشت ==
او در ۷ مهر ۱۳۷۴ در قم از دنیا رفت و پیکرش در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد .<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۷-۲۰۸؛ جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۵؛ احمدیان، ص۲۹۱ .</ref>
او در ۷ مهر ۱۳۷۴ در [[قم]] از دنیا رفت و پیکرش در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.<ref>ادهم‌نژاد، ص۲۰۷-۲۰۸؛ جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۵؛ احمدیان، ص۲۹۱ .</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ ‏۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۲۸

سیدمحمدعلی مرتضوی لنگرودی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.

او در سال ۱۳۱۴ش[۱] در خانواده‌ای روحانی در قم دیده به جهان گشود. پدرش سیدمرتضی حسینی لنگرودی از مراجع تقلید وقت و از مدرسان حوزه‌های علمیه تهران و قم بود. سیدمحمدعلی در حالی که سیزده‌ماهه بود، همراه خانواده‌اش به عراق رفت و دوران کودکی را در نجف اشرف گذراند و خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را نزد پدرش آموخت. در سال ۱۳۲۱ش همراه خانواده به کشور بازگشت و در تهران مقیم شد و بخشی از مقدمات را در مدارس دینی تهران چون مدرسه ابوالفتح خان، مروی و برهان و نزد شیخ علی‌اکبر برهان، شیخ موسی زنجانی و شیخ حسین کنی خواند. دروس سطح را هم پیش پدرش و نیز سیداحمد شهرستانی فراگرفت و در سال ۱۳۳۲ش همراه خانواده راهی قم شد.[۲]

مرتضوی در حوزه علمیه قم کفایه‌الاصول را نزد سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی خواند و سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و مدت شش سال در درس خارج فقه و اصول پدرش شرکت کرد. هم‌زمان به مدت سه سال در درس خارج فقه سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور داشت.[۳] او پس از رحلت بروجردی، منحصراً در درس خارج فقه و اصول پدرش شرکت کرد و با درگذشت ایشان (تیر ۱۳۴۲)، در درس خارج فقه سیدمحمدرضا گلپایگانی و درس خارج فقه و اصول میرزا هاشم آملی شرکت کرد و مدت ۱۲ سال از محضر آن دو بهره‌مند شد.

مرتضوی در زندگینامه خودنوشت، از حضور غیرمستمر در درس خارج فقه و اصول شیخ مرتضی حائری یزدی، امام‌خمینی، سیدکاظم شریعتمداری، سیدمحمد محقق داماد و سیداحمد شبیری زنجانی سخن گفته است،[۴] بنابراین می‌توان گفت که در فروردین ۱۳۴۳ (پس از آزادی و بازگشت امام‌خمینی به قم) تا تبعید ایشان به خارج از کشور (آبان همان سال)، در درس خارج فقه یا اصول یا هر دو درس ایشان و احتمالاً درس مسائل مستحدثه ایشان شرکت می‌کرده و حضور او در درس امام‌خمینی کوتاه بوده است. او دروس فلسفه و تفسیر قرآن را هم نزد علامه سیدمحمدحسین طباطبایی فراگرفت. مدتی هم به نجف اشرف رفت و در درس خارج فقه و اصول سیدابوالقاسم خویی و سیدمحسن طباطبایی حکیم حاضر شد. حضور او در نجف اشرف هم‌زمان با تدریس درس خارج فقه امام‌خمینی بود و در آن درس هم حضور یافت،[۵] ولی درباره سال و مدت حضور او در آن درس نیز گزارشی در دست نیست.

سیدمحمدعلی مرتضوی که از سیداحمد شهرستانی، سیداحمد شبیری زنجانی، میرزا هاشم آملی اجازاتی در امور شرعیه دریافت کرده بود.[۶] سال‌ها به تدریس دروسی چون مکاسب، رسایل و کفایه‌الاصول در حوزه علمیه قم اشتغال داشت.[۷] همچنین در مسجد عشقعلی از مساجد قدیمی شهر قم، نماز جماعت اقامه می‌کرد و مدت سی سال امام جماعت آن مسجد بود. او در آن مسجد جلسات تدریس اخلاق و قرآن نیز تشکیل می‌داد.[۸] سپس با تأسیس مدرسه علمیه مرتضویه در قم، همراه با برادرانش، به تدریس در آن مدرسه نیز می‌پرداخت و اداره آنجا را بر عهده داشت.[۹]

تألیفات او عبارت است از: ۱- رساله‌ای در عدالت. ۲- تاریخ را بررسی کنیم (مناظره بدون تعصب در امامت). ۳- شرح فارسی بر تجرید الاعتقاد علامه حلی. ۴- تقریرات درس خارج فقه (خمس و طهارت و مختصری از بحث قضا) آیت‌الله بروجردی. ۵- تقریرات اصول و فقه برخی دیگر از استادان. ۵- شرح بر مکاسب شیخ انصاری. ۶- کشکول (مجموعه‌ای از روایات). ۷- ترجمه الطرائف ابن طاووس. ۸- تکه‌های تاریخی. علاوه بر آن اشعاری هم از او بر جای مانده است.[۱۰]

درگذشت

او در ۷ مهر ۱۳۷۴ در قم از دنیا رفت و پیکرش در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.[۱۱]

پانویس

  1. جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۳.
  2. ادهم‌نژاد، ص۱۸۱-۱۸۷.
  3. شریف‌رازی، ج۹، ص۳۲۵؛ ادهم‌نژاد، ص۱۹۰.
  4. جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۴.
  5. ادهم‌نژاد، ص۱۹۰.
  6. ادهم‌نژاد، ص۲۰۱-۲۰۲.
  7. ادهم‌نژاد، ص۱۹۱.
  8. ادهم‌نژاد، ص۲۰۵.
  9. ادهم‌نژاد، ص۲۰۵.
  10. جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۵؛ ادهم‌نژاد، ص۲۰۶-۲۰۷.
  11. ادهم‌نژاد، ص۲۰۷-۲۰۸؛ جواهرکلام، ج۳، ص۱۷۷۵؛ احمدیان، ص۲۹۱ .

منابع

  • احمدیان، مینا (۱۳۸۳)، شیخان قم، زندگینامه بزرگان مدفون در شیخان کبیر (گلزار شیخان)، قم، دلیل ما.
  • ادهم‌نژاد، محمدتقی (۱۳۸۶)، «سیدمحمدعلی مرتضوی لنگرودی دانشور شکیبا»، ستارگان حرم، ج۲۰، قم، آستانه مقدسه قم: انتشارات زائر.
  • جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۲)، تربت پاکان قم، ج۳، قم، انصاریان.
  • شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۳، تهران، اسلامیه
  • شریف‌رازی، محمد (۱۳۷۰)، گنجینه دانشمندان، ج۹، تهران، مؤلف.