تبیان، مجموعه‌ای موضوعی از گفته‌ها و نوشته‌های امام‌خمینی در موضوعات و مسائل مختلف.
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | مجموعه تبیان |
| ترجمه‌به‌دیگرزبان‌ها | عربی، انگلیسی، آلمانی، فرانسه، اردو، آذری کریل، ترکی استانبولی، پشتو، بنگالی، روسی، اسپانیایی، هوسایی و بوسنیایی. |
| تاریخ نگارش | ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۱ |
| موضوع | مجموعه‌ای موضوعی از گفته‌ها و نوشته‌های امام‌خمینی در موضوعات و مسائل مختلف. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۴۹ |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی |
معرفی اجمالی
از نخستین اقدامات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی پس از سال ۱۳۶۸ فیش‌برداری موضوعی از آثار امام‌خمینی بوده است که پس از جمع‌آوری از آثار منتشرشده و همچنین برخی آثار منتشرنشده، هر موضوع به تناسب خود در مجموعه‌ای به نام «تبیان» تدوین و منتشر شده است.[۱] مجموعه جلدهای «تبیان» با هدف آسان‌سازی دستیابی به دیدگاه‌ها و مواضع امام‌خمینی، در موضوعات مختلف تدوین و غالباً هر موضوع در یک جلد آمده است.
از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۱، ۴۹ جلد از این مجموعه بر اساس موضوعات موجود در گفتار و نوشتار امام‌خمینی و هر موضوع به عنوان یک «دفتر» تدوین شده است؛ هر موضوع نیز به موضوعات و فصول فرعی‌تری تقسیم شده است. تهیه و تنظیم این کار به صورت گروهی انجام شده، در مقدمه برخی از دفاتر، نام برخی از گردآورندگان آمده است.[۲] در تدوین برخی دفاتر، افزون بر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، مراکز دیگری نیز همکاری داشته‌اند؛ ازجمله ستاد مرکزی اقامه نماز،[۳] مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت ارشاد،[۴] مرکز پژوهش‌های فرهنگی بنیاد شهید[۵] و شورای عالی جوانان.[۶]
موضوعات برخی از دفترهای تبیان، چنین است: «انتخابات و مجلس»؛ «حج»؛ «قیام عاشورا»؛ «صدور انقلاب »؛ «امام در سنگر نماز»؛ «جایگاه زن»؛ «سیمای معصومین(ع)»؛ «قرآن کتاب هدایت»؛ «دانشگاه و دانشگاهیان»؛ «وحدت»؛ «عدل الهی»؛ «آزادی»؛ «سیاست خارجی و روابط بین‌الملل»؛ «قومیت / ملیت و اندیشه فراملی»؛ «انسان‌شناسی»؛ «حکومت اسلامی و ولایت فقیه»؛ «توحید» و «حقوق».
این مجموعه به زبان فارسی و برای عموم تدوین شده است. برخی از دفاتر آن به زبان‌های دیگر مانند عربی، انگلیسی، آلمانی، فرانسه، اردو، آذری کریل، ترکی استانبولی، و بوسنیایی نیز ترجمه شده‌اند.
گزارش محتوا
در همه دفاتر تبیان، سعی شده است دیدگاه‌های امام‌خمینی با توجه به پیام اصلی آن دفتر آورده شود و از تکرار آنها در سایر عناوین خودداری گردد.[۷] مطالب این مجموعه متن گفته‌ها و نوشته‌های امام‌خمینی است؛ با این حال، تدوین‌کنندگان عناوین و سرفصل‌های مطالب آن را بر اساس محتوا انتخاب کرده‌اند، تا از لحاظ معنایی به تعابیر ایشان نزدیک‌تر باشد.[۸]
محتوای اصلی کتاب، پیام‌ها و نامه‌های امام‌خمینی است که در صحیفه امام و صحیفه نور آمده است؛ البته بیشتر مطالب از صحیفه نور انتخاب شده که پیش از صحیفه امام منتشر شده بود. از شماره چهل و سوم تا پایان نیز بر اساس جلدها و صفحات صحیفه امام عمل شده است. در پایان هر قسمت تاریخ صدور پیام یا سخنرانی آمده است. در پایان هر دفتر نیز عنوان کلی پیام‌ها و سخنرانی‌های امام‌خمینی و شماره جلد و صفحه آنها ذکر شده است. ازآنجا که موارد استنادشده بخش‌هایی از سخنان امام‌خمینی می‌باشند، ملاک انتخاب بخش‌های مورد نظر، معمولاً ترتیب تاریخی صدور آنها بوده، نه توالی محتوایی مطالب؛ مگر به ضرورت. در خصوص وصیتنامه امام‌خمینی نیز تاریخ قرائت، ملاک قرار گرفته است.[۹] در برخی دفاتر (مانند دفتر بیست و هفتم) نمایه‌هایی موضوعی در کنار صفحات آمده است.
در برخی دفاتر، از کتاب‌های امام‌خمینی نیز مطالبی نقل شده است؛ برای نمونه در فصل سوم از دفتر هفتم (امام در سنگر نماز) به معرفی سه کتاب سرّ الصلاة، آداب الصلاة و الخلل فی الصلاة پرداخته شده است[۱۰]؛ در دفتر هشتم (جایگاه زن)، قسمت‌هایی از کتاب‌های کشف اسرار، ولایت فقیه و استفتائات آمده است[۱۱]؛ در دفتر یازدهم (ایثار و شهادت)، فتواها و استفتائات امام‌خمینی دربارهٔ احکام شهید نقل شده[۱۲]؛ در دفاتر هفدهم (عدل الهی) و سی‌ام (معاد) بخش‌هایی از مباحث فلسفی و کلامی، از تقریرات درس اسفار امام‌خمینی استفاده شده[۱۳] و در دفتر بیست و یکم (امر به معروف و نهی از منکر) بخش‌هایی از کتاب تحریر الوسیله و شماری از استفتائات آورده شده است[۱۴]؛ در دفتر چهل و پنجم (حکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام‌خمینی) نیز از کتاب‌های کشف اسرار، الاجتهاد و التقلید، تحریر الوسیله و جلد دوم البیع، مطالب بسیاری آورده شده است.[۱۵]
موضوعات دفاتر تبیان
موضوعات هر یک از ۴۹ دفتر تبیان، به همراه تعداد صفحات آنها چنین است: «انتخابات و مجلس /۲۹۴»؛ «حج /۱۸۰»؛ «قیام عاشورا /۱۱۱»؛ «اسلام ناب /۷۴۸»؛ «صدور انقلاب /۱۲۰»؛ «امام در سنگر نماز /۲۵۶»؛ «جایگاه زن /۳۱۲»؛ «آیین انقلاب اسلامی /۵۳۸»؛ «روحانیت و حوزه‌های علمیه /۶۲۴»؛ «ایثار و شهادت /۳۸۷»؛ «سیمای معصومین(ع)/۳۳۹»؛ «قرآن کتاب هدایت /۳۰۵»؛ «دانشگاه و دانشگاهیان /۴۱۹»؛ «وحدت /۴۳۱»؛ «جوانان /۴۱۹»؛ «عدل الهی /۲۷۶»؛ «تعلیم و تربیت /۴۴۲»؛ «جهان اسلام /۳۴۶»؛ «تاریخ معاصر ایران /۶۴۵»؛ «امر به معروف و نهی از منکر /۲۸۰»؛ «قضا و قضاوت /۲۸۸»؛ «تبلیغات /۴۳۵»؛ «جنگ و دفاع /۲۴۰»؛ «دفاع مقدس /۷۶۸»؛ «خودباختگی و خودباوری /۱۶۰»؛ «آزادی /۳۰۸»؛ «سیاست خارجی و روابط بین‌الملل /۱۹۲»؛ «بسیج /۴۲۱»؛ «معاد /۴۳۸»؛ «استکبار جهانی و شیطان بزرگ /۲۸۷»؛ «احزاب و گروه‌های سیاسی /۷۲۵»؛ «سپاه پاسداران /۲۲۲»؛ «قومیت /ملیت و اندیشه فراملی /۱۴۴»؛ «جایگاه مردم در نظام اسلامی /۲۴۴»؛ «تحولات اجتماعی و انقلاب اسلامی /۴۱۳»؛ «اقشار اجتماعی /۴۳۵»؛ «امام‌خمینی و نهادهای انقلاب اسلامی /۳۲۹»؛ «ارتش /۳۰۰»؛ «استضعاف و استکبار /۱۹۱»؛ «نبوت /۷۰۵»؛ «امامت و انسان کامل /۶۰۳»؛ «انسان‌شناسی /۴۲۸»؛ «تهذیب نفس و سیر و سلوک /۸۷۷»؛ «حکومت اسلامی و ولایت فقیه /۸۵۷»؛ «اقتصاد /۵۷۴»؛ «قوای مسلح /۲۹۸»؛ «توحید /۲ج/۱۳۵۳» و «حقوق /۴۸۱». در برخی از دفاتر، ناشر مقدمه‌ای بر آن نگاشته که شمار صفحات آن را به شماره صفحات پیش‌گفته افزوده است.
شماره برخی از دفاتر بر اساس تاریخ انتشار نیست؛ برای مثال با وجود انتشار دفتر چهل و دوم (امامت و انسان کامل) در سال ۱۳۸۱، شماری از شماره‌های پیش از آن، در سال‌های بعد چاپ شده‌اند. شمارگان هر دفتر متفاوت و دفعات چاپ آنها میان یک تا یازده چاپ در نوسان است.
ترجمه‌های مختلف
این مجموعه به زبان فارسی و برای عموم تدوین شده است و همه مطالبی که در آثار امام‌خمینی به زبان عربی آمده، افزون بر متن عربی، ترجمه آن نیز افزوده شده است. برخی از دفاتر آن به زبان‌های دیگر مانند عربی، انگلیسی، آلمانی، فرانسه، اردو، آذری کریل، ترکی استانبولی، پشتو، بنگالی، روسی، اسپانیایی، هوسایی و بوسنیایی نیز ترجمه شده‌اند.[۱۶]
در سال ۱۳۸۷ به مناسبت سی‌امین سال پیروزی انقلاب اسلامی، در مراسم انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی، مجموعه تبیان با عنوان بهترین اثر در معرفی اندیشه‌های امام‌خمینی برگزیده شد.
پانویس
- ↑ مستوفی، تبیان‌ها، ۲۲۶–۲۲۸
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۳/۱۳ و ۱۴/۱۵
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۷/۸
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۸/۱۲
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۱/۱۱
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۶/پ
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۱/۱۲
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۱/۱۲
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۵/۳
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۷/۷
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۸/۶۵، ۱۰۹ و ۲۳۱
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۱/۳۳۷–۳۵۰
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۱۷/۱۹ و ۳۰/۸۸–۹۴
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۲۱/۱۷۶–۱۸۴
- ↑ امام‌خمینی، تبیان، ۴۵/۹–۱۷، ۵۰–۷۷ و ۱۸۱–۱۸۴
- ↑ انصاری، تألیفات و تقریرات، ۲۱۴
منابع
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۳، قرآن از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۷، امام در سنگر نماز، تهران، مؤسسه تنظیم … ـ ستاد مرکزی اقامه نماز، چاپ دوم، ۱۳۷۴ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۸، جایگاه زن در اندیشه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم … ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۱۱، شهادت در مکتب امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم … ـ بنیاد شهید، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر۱۳، قرآن کتاب هدایت از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۱۴، دانشگاه و دانشگاهیان از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۱۵، وحدت از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۱۶، جوانان از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم … ـ شورای عالی جوانان، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۱۷، عدل الهی از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۲۱، امر به معروف و نهی از منکر، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۲۷، آزادی در اندیشه امام‌خمینی، تدوین علی داستانی بیرکی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۳۰، معاد از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تبیان، دفتر ۴۵، حکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
- انصاری قمی، ناصرالدین، تألیفات و تقریرات امام‌خمینی، مجله آینه پژوهش، شماره ۵۸، ۱۳۷۸ش.
- مستوفی، حسین، تبیان‌ها، مجموعه‌ای ارزشمند از سخنان امام‌خمینی، مجله حضور، شماره ۸۳، سال ۱۳۹۱ش.
پیوند به بیرون
- محمدحسن موحدی، تبیان، دانشنامه امام‌خمینی، ج۳، ص۲۳۶–۲۳۸.