احمد حجتی میانجی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۲۹۷ش |
| زادگاه | میانه |
| تاریخ وفات | اواخر اسفند ۱۳۷۶ش |
| محل دفن | قبرستان نو قم |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدحسین بروجردی، سیدمحمد حجت کوه‌کمری، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، امام‌خمینی، میرزا محمدباقر آشتیانی و... |
| محل تحصیل | میانه و قم |
| اجازه اجتهاد از | میرزا محمدباقر آشتیانی |
| تألیفات | در مسیر زندگی با ازدواج و حدیث عشق و عرفان |
| سایر | تبلیغ در تهران و میانه و تدریس در حوزه |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از نهضت امام‌خمینی |
| اجتماعی | همکاری در توزیع کمک‌های مردمی در بین آوارگان لبنانی و فلسطینی در لبنان |
| وبگاه رسمی | |
زادگاه و تحصیل
احمد حجتی میانجی در سال ۱۲۹۷ش و در خانواده‌ای روحانی در شهر میانه به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد حجتی میانجی از روحانیان برجسته میانه و از شاگردان شیخ هادی تهرانی در حوزه علمیه نجف و هم‌مباحثه‌ای میرزا صادق تبریزی و شیخ فیاض زنجانی بود که حوزه علمیه میانه را تأسیس کرد و به تربیت روحانیان در آن حوزه می‌پرداخت. او آموزش‌های مقدماتی چون قرآن و ادبیات را نزد پدرش میرزا محمد حجتی فراگرفت. پس از درگذشت پدر در سال ۱۳۰۸ش تحت سرپرستی برادرش میرزا ابومحمد حجتی قرار گرفت و مقدمات دروس حوزوی را نزد وی خواند. سپس از درس‌های میرزا مهدی جدیدی سود برد. حجتی میانجی سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد و در مدرسه دارالشفا برخی دروس حوزوی را در خدمت میرزاسعید اشراقی خواند.
او پس از مدتی حضور در قم به دلیل تنگناهای مالی و برخی مشکلات دیگر تحصیل را رها کرد و به خدمت سربازی اعزام شد. پس از اتمام این دوره، به کار سنگ‌تراشی مشغول شد. در ۲۳ سالگی بار دیگر به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و ابتدا نزد برادرش مشغول تحصیل شد، سپس به حوزه علمیه زنجان رفت ولی حوزه زنجان چندان جاذبه ای نداشت. از این رو به قم رفت و در درس آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور یافت و مدت هشت سال از درس‌های خارج فقه ایشان بهره برد. هم‌زمان در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری حضور می‌یافت و از ایشان اجازه اخذ سهم امام دریافت کرد. پس از درگذشت آن مرجع، وارد درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی شد؛ بنابراین می‌توان گفت از سال ۱۳۳۲ش در درس‌های امام‌خمینی حضور یافت. در کنار حضور در درس امام‌خمینی، از درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی نیز استفاده می‌کرد و موفق به کسب اجازه از استادان خود شد.[۱] وی در ۷ تیر ۱۳۴۳ از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه (قدر معاش و ایصال دو ثلث و دست گردان و امهال) دریافت کرد.[۲]
فعالیت اجتماعی و مبارزاتی
احمد حجتی میانجی پس از سیزده سال اقامت در قم به میانه بازگشت و به اقامه نماز جماعت در مسجد مدرسه علمیه میانه پرداخت. او با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی وارد مبارزات سیاسی علیه حکومت پهلوی شد و در خرداد ۱۳۴۲ ازجمله سخنرانان تظاهرات مردم میانه بود. در تیر ۱۳۴۲ و در جریان تحصن روحانیان سراسر کشور در تهران در اعتراض به دستگیری و زندانی شدن امام‌خمینی نیز همراه با شیخ هادی نیری و میرزا فتاح اسبقی به نمایندگی از روحانیان میانه به تهران رفت و در آن تحصن حضور یافت.[۳] پس از بازگشت به میانه به مبارزات خود ادامه داد و اداره اگاهی شهر میانه در گزارشی از او به‌عنوان یکی از مخالفان شاه در آن شهر نام برد و به همین علت ممنوع‌المنبر شد.[۴] همچنین در توزیع شهریه امام‌خمینی در میانه فعال بود.[۵] به سبب این فعالیت‌ها و همچنین پاره‌ای فعالیت‌های دیگر، پس از ده سال حضور در میانه، مجبور به خروج از آن شهر و اقامت در تهران شد. حجتی میانجی در تهران به اقامه نماز جماعت در مسجد آدینه تهران پرداخت. در کنار اقامه نماز در آنجا، به‌عنوان امام جماعت و روحانی محل مشغول خدمات علمی و فرهنگی شد و هم‌زمان به تدریس کتاب مکاسب شیخ مرتضی انصاری در مدرسه مروی پرداخت. همچنین حدود یازده سال در درس خارج فقه میرزا محمدباقر آشتیانی شرکت کرد و از وی اجازه اجتهاد گرفت.[۶]
او که در تهران نیز به فعالیت‌های سیاسی ادامه می‌داد، با توصیه میرزا محمدباقر آشتیانی همراه با برخی از بازاریان تهران برای توزیع کمک‌های مردمی در بین آوارگان لبنانی و فلسطینی به لبنان سفر کرد تا بر تقسیم مبالغ مزبور نظارت کند.
وی به تألیف آثار علمی نیز می‌پرداخت و کتاب‌های در مسیر زندگی با ازدواج و حدیث عشق و عرفان از آثار اوست.
درگذشت
احمد حجتی میانجی در اواخر اسفند ۱۳۷۶ش از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط محمدتقی بهجت، در قبرستان نو در قم به خاک سپرده شد.[۷]
پانویس
منابع
- اباذری، عبدالرحیم (۱۳۷۴)، سیمای میانه؛ خط ولایت، قم، انتشارات نبوغ.
- اباذری، عبدالرحیم (۱۳۸۱)، تاریخ انقلاب اسلامی شهرستان میانه، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- حجتی، محمدامین (۱۳۸۲)، حدیث عشق و عرفان: زندگی‌نامه و اندیشه عرفانی عارف و زاهد آیت‌الله حاج شیخ احمد حجتی میانجی، قم، شاکر.
- سیر مبارزات امام‌خمینی در آیینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی؛ صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- «شیخ احمد میانجی»، اندیشمندان اسلامی؛ مرکز پژوهش‌های صداوسیما.