احمد حجتی میانجی

احمد حجتی میانجی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

احمد حجتی میانجی در سال ۱۲۹۷ ش و در خانواده‌ای روحانی در شهر میانه به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد حجتی میانجی از روحانیان برجسته میانه و از شاگردان آیت‌الله آقا شیخ هادی تهرانی در حوزه علمیه نجف و هم‌مباحثه‌ای آیات آقا میرزا صادق تبریزی و آقا شیخ فیاض زنجانی بود که حوزه علمیه میانه را تأسیس کرد و به تربیت روحانیان در آن حوزه می‌پرداخت. او آموزش های مقدماتی چون قرآن و ادبیات را نزد پدرش میرزا محمد حجتی فراگرفت. پس از درگذشت پدر در سال ۱۳۰۸ ش تحت سرپرستی برادرش میرزا ابومحمد حجتی قرار گرفت و مقدمات دروس حوزوی را نزد وی خواند. سپس از درس‌های میرزا مهدی جدیدی سود برد. حجتی میانجی سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد و در مدرسه دارالشفا برخی دروس حوزوی را در خدمت میرزا سعید اشراقی خواند. او پس از مدتی حضور در قم به دلیل تنگناهای مالی و برخی مشکلات دیگر تحصیل را رها کرد و به خدمت سربازی اعزام شد. پس از اتمام این دوره، به کار سنگ‌تراشی مشغول شد. در ۲۳ سالگی بار دیگر به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و ابتدا نزد برادرش مشغول تحصیل شد، سپس به حوزه علمیه زنجان رفت ولی حوزه زنجان چندان جاذبه ای نداشت. از این رو به قم رفت و در درس آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور یافت و مدت هشت سال از درس‌های خارج فقه ایشان بهره برد. هم‌زمان در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری حضور می‌یافت و از ایشان اجازه اخذ سهم امام دریافت کرد. پس از درگذشت آن مرجع، وارد درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی شد؛ بنابراین می‌توان گفت از سال ۱۳۳۲ ش در درس‌های امام‌خمینی حضور یافت. در کنار حضور در درس امام‌خمینی، از درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی نیز استفاده می‌کرد و موفق به کسب اجازه از استادان خود شد (حجتی، اغلب صفحات؛ « شیخ احمد میانجی»، http://thinker.irc.ir). وی در ۷ تیر ۱۳۴۳ از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه (قدر معاش و ایصال دو ثلث و دست گردان و امهال) دریافت کرد (صحیفه امام، ج۱، ۳۴۵). احمد حجتی میانجی پس از سیزده سال اقامت در قم به میانه بازگشت و به اقامه نماز جماعت در مسجد مدرسه علمیه میانه پرداخت. او با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی وارد مبارزات سیاسی علیه حکومت پهلوی شد و در خرداد ۱۳۴۲ ازجمله سخنرانان تظاهرات مردم میانه بود. در تیر ۱۳۴۲ و در جریان تحصن روحانیان سراسر کشور در تهران در اعتراض به دستگیری و زندانی شدن امام‌خمینی نیز همراه با شیخ هادی نیری و میرزا فتاح اسبقی به نمایندگی از روحانیان میانه به تهران رفت و در آن تحصن حضور یافت (اباذری، ۱۳۸۱، ۹۳-۹۴). پس از بازگشت به میانه به مبارزات خود ادامه داد و اداره اگاهی شهر میانه در گزارشی از او به‌عنوان یکی از مخالفان شاه در آن شهر نام برد و به همین علت ممنوع‌المنبر شد (همان، ۹۷). همچنین در توزیع شهریه امام‌خمینی در میانه فعال بود (سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ۴۱۰). به سبب این فعالیت‌ها و همچنین پاره‌ای فعالیت‌های دیگر، پس از ده سال حضور در میانه، مجبور به خروج از آن شهر و اقامت در تهران شد. حجتی میانجی در تهران به اقامه نماز جماعت در مسجد آدینه تهران پرداخت. در کنار اقامه نماز در آنجا، به‌عنوان امام جماعت و روحانی محل مشغول خدمات علمی و فرهنگی شد و هم‌زمان به تدریس کتاب مکاسب شیخ مرتضی انصاری در مدرسه مروی پرداخت. همچنین حدوحجتی میانجی، احمد؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی. احمد حجتی میانجی در سال ۱۲۹۷ ش و در خانواده‌ای روحانی در شهر میانه به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد حجتی میانجی از روحانیان برجسته میانه و از شاگردان آیت‌الله آقا شیخ هادی تهرانی در حوزه علمیه نجف و هم‌مباحثه‌ای آیات آقا میرزا صادق تبریزی و آقا شیخ فیاض زنجانی بود که حوزه علمیه میانه را تأسیس کرد و به تربیت روحانیان در آن حوزه می‌پرداخت. او آموزش های مقدماتی چون قرآن و ادبیات را نزد پدرش میرزا محمد حجتی فراگرفت. پس از درگذشت پدر در سال ۱۳۰۸ ش تحت سرپرستی برادرش میرزا ابومحمد حجتی قرار گرفت و مقدمات دروس حوزوی را نزد وی خواند. سپس از درس‌های میرزا مهدی جدیدی سود برد. حجتی میانجی سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد و در مدرسه دارالشفا برخی دروس حوزوی را در خدمت میرزا سعید اشراقی خواند. او پس از مدتی حضور در قم به دلیل تنگناهای مالی و برخی مشکلات دیگر تحصیل را رها کرد و به خدمت سربازی اعزام شد. پس از اتمام این دوره، به کار سنگ‌تراشی مشغول شد. در ۲۳ سالگی بار دیگر به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و ابتدا نزد برادرش مشغول تحصیل شد، سپس به حوزه علمیه زنجان رفت ولی حوزه زنجان چندان جاذبه ای نداشت. از این رو به قم رفت و در درس آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور یافت و مدت هشت سال از درس‌های خارج فقه ایشان بهره برد. هم‌زمان در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمری حضور می‌یافت و از ایشان اجازه اخذ سهم امام دریافت کرد. پس از درگذشت آن مرجع، وارد درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی شد؛ بنابراین می‌توان گفت از سال ۱۳۳۲ ش در درس‌های امام‌خمینی حضور یافت. در کنار حضور در درس امام‌خمینی، از درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی نیز استفاده می‌کرد و موفق به کسب اجازه از استادان خود شد (حجتی، اغلب صفحات؛ « شیخ احمد میانجی»، http://thinker.irc.ir). وی در ۷ تیر ۱۳۴۳ از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه (قدر معاش و ایصال دو ثلث و دست گردان و امهال) دریافت کرد (صحیفه امام، ج۱، ۳۴۵). احمد حجتی میانجی پس از سیزده سال اقامت در قم به میانه بازگشت و به اقامه نماز جماعت در مسجد مدرسه علمیه میانه پرداخت. او با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی وارد مبارزات سیاسی علیه حکومت پهلوی شد و در خرداد ۱۳۴۲ ازجمله سخنرانان تظاهرات مردم میانه بود. در تیر ۱۳۴۲ و در جریان تحصن روحانیان سراسر کشور در تهران در اعتراض به دستگیری و زندانی شدن امام‌خمینی نیز همراه با شیخ هادی نیری و میرزا فتاح اسبقی به نمایندگی از روحانیان میانه به تهران رفت و در آن تحصن حضور یافت (اباذری، ۱۳۸۱، ۹۳-۹۴). پس از بازگشت به میانه به مبارزات خود ادامه داد و اداره اگاهی شهر میانه در گزارشی از او به‌عنوان یکی از مخالفان شاه در آن شهر نام برد و به همین علت ممنوع‌المنبر شد (همان، ۹۷). همچنین در توزیع شهریه امام‌خمینی در میانه فعال بود (سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد ساواک، ج ۹، ۴۱۰). به سبب این فعالیت‌ها و همچنین پاره‌ای فعالیت‌های دیگر، پس از ده سال حضور در میانه، مجبور به خروج از آن شهر و اقامت در تهران شد. حجتی میانجی در تهران به اقامه نماز جماعت در مسجد آدینه تهران پرداخت. در کنار اقامه نماز در آنجا، به‌عنوان امام جماعت و روحانی محل مشغول خدمات علمی و فرهنگی شد و هم‌زمان به تدریس کتاب مکاسب شیخ مرتضی انصاری در مدرسه مروی پرداخت. همچنین حدود یازده سال در درس خارج فقه میرزا محمدباقر آشتیانی شرکت کرد و از وی اجازه اجتهاد گرفت (اباذری، ۱۳۷۴، ۲۳۳). او که در تهران نیز به فعالیت‌های سیاسی ادامه می‌داد، با توصیه میرزا محمدباقر آشتیانی همراه با برخی از بازاریان تهران برای توزیع کمک‌های مردمی در بین آوارگان لبنانی و فلسطینی به لبنان سفر کرد تا بر تقسیم مبالغ مزبور نظارت کند. درباره دیگر فعالیت‌هایش در تهران گزارشی در دست نیست. وی به تألیف آثار علمی نیز می‌پرداخت و کتاب‌های در مسیر زندگی با ازدواج و حدیث عشق و عرفان از آثار اوست. احمد حجتی میانجی در اواخر اسفند ۱۳۷۶ ش از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله محمدتقی بهجت، در قبرستان نو در قم به خاک سپرده شد. (اباذری، ۱۳۷۴، ۲۳۴). منابع: اباذری، عبدالرحیم (۱۳۷۴)، سیمای میانه؛ خط ولایت، قم، انتشارات نبوغ؛ اباذری، عبدالرحیم (۱۳۸۱)، تاریخ انقلاب اسلامی شهرستان میانه، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ حجتی، محمدامین (۱۳۸۲)، حدیث عشق و عرفان: زندگی‌نامه و اندیشه عرفانی عارف و زاهد آیت‌الله حاج شیخ احمد حجتی میانجی، قم، شاکر؛ سیر مبارزات امام‌خمینی در آیینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج ۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی؛ صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی؛ «شیخ احمد میانجی»، http://thinker.irc.ir.

او که در تهران نیز به فعالیت‌های سیاسی ادامه می‌داد، با توصیه میرزا محمدباقر آشتیانی همراه با برخی از بازاریان تهران برای توزیع کمک‌های مردمی در بین آوارگان لبنانی و فلسطینی به لبنان سفر کرد تا بر تقسیم مبالغ مزبور نظارت کند. درباره دیگر فعالیت‌هایش در تهران گزارشی در دست نیست. وی به تألیف آثار علمی نیز می‌پرداخت و کتاب‌های در مسیر زندگی با ازدواج و حدیث عشق و عرفان از آثار اوست. احمد حجتی میانجی در اواخر اسفند ۱۳۷۶ ش از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله محمدتقی بهجت، در قبرستان نو در قم به خاک سپرده شد. (اباذری، ۱۳۷۴، ۲۳۴). منابع: اباذری، عبدالرحیم (۱۳۷۴)، سیمای میانه؛ خط ولایت، قم، انتشارات نبوغ؛ اباذری، عبدالرحیم (۱۳۸۱)، تاریخ انقلاب اسلامی شهرستان میانه، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ حجتی، محمدامین (۱۳۸۲)، حدیث عشق و عرفان: زندگی‌نامه و اندیشه عرفانی عارف و زاهد آیت‌الله حاج شیخ احمد حجتی میانجی، قم، شاکر؛ سیر مبارزات امام‌خمینی در آیینه اسناد ساواک (۱۳۸۶)، ج ۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی؛ صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی؛ «شیخ احمد میانجی»، http://thinker.irc.ir.