روایات و خاطرات سیدمهدی امامجمارانی، کتابی از صادق عبادی، به واکاوی و بازخوانی خاطرات سیدمهدی امامجمارانی، پیرامون زندگانی، فعالیتها و رویدادهای سیاسی پیش و پس از انقلاب اسلامی پرداخته است.
اهمیت کتاب
حضور فعال، مؤثر و مستمرّ امامجمارانی در عرصههای سیاسی و اجتماعی خِطِّۀ جماران، خاطرات او را حائز اهمیت کرده است.[۱]
از امتیازات کتاب روایات و خاطرات سیدمهدی امامجمارانی میتوان به دارابودن فهرست مطالب، تصاویر، اسناد، ضمائم، نمایه اشخاص و اماکن، اشاره کرد. همچنین، شرح جامع پارهای از مسایل، جریانها و شخصیتها، در پاورقی، از دیگر ویژگیهای کتاب است.
ساختار
کتاب روایات و خاطرات سیدمهدی امامجمارانی، مشتمل بر دو جلد است. در جلد نخست پس از فهرست ریز موضوع، مقدمۀ ناشر، مقدمۀ تدوینگر، مقدمۀ مؤلف آمده است. سپس، متن کتاب در پنج بخش و در قالب ۲۰ فصل، تصاویر، اسناد، ضمائم، نمایه اشخاص و فهرست اماکن میباشد. جلد اول بخش اول، کودکی، تحصیلات و آشنایی با سیاست؛
- فصل اول، کودکی، نوجوانی، خاندان، تأثیر دوران کشف حجاب، فعالیتهای پدر، تولیت موقوفات، ساخت و مرمت حمام عمومی، حسینیه و مسجد در جماران؛
- فصل دوم، تاریخچۀ جماران و ساکنین آن، نقش روحانیت در جماران، مدرسۀ علمیۀ جماران، سلسلۀ روحانیت جماران، آقاسیدمحمدباقر جمارانی، امامان جماعت مسجدجامع، موقوفات جماران؛
- فصل سوم، دوران یازده سالۀ تحصیل در قم، تحصیلات و اساتید؛
- فصل چهارم، آشنایی با مبارزات سیاسی، نواب صفوی، آیتالله بروجردی و فدائیان اسلام، دستگیری، محاکمه و اعدام نواب صفوی و...؛
- فصل پنجم، مرجعیت بروجردی، پیشینۀ حوزۀ علمیۀ قم، نقش امامخمینی در آمدن بروجردی به قم، امامخمینی و جایگاه مرجعیت، دین و مرجعیت، دو مانع رژیم پهلوی، جایگاه امامخمینی نزد بروجردی، بروز اختلاف نظر میان امام و بروجردی و...؛
- فصل ششم، گسترش نفوذ حزب توده ، مصدق و ناراحتی متدیِّنین از دولت مصدق، موضع امام در مورد مصدق، کاشانی مرد سیاست و دین، نگاه منفی مردم از دخالت روحانیت در سیاست، کاشانی و امام؛
- فصل هفتم، ظهور شخصیت علمی و سیاسی امامخمینی، امام چهرهای شاخص در قم، جذابیت چهره و مراتب اخلاقی امام، نظم و ترتیب در درس، مراتب علمی، تعریف عجیب آیتالله مطهری، استعداد امام در فلسفه، جاذبه و تأثیر درس اخلاق امام؛
- بخش دوم – رویدادها و تلاطمات سیاسی پیش از پیروزی انقلاب؛
- فصل هشتم، قیام ۱۵خرداد۱۳۴۲ش تا تبعید امامخمینی؛
- فصل نهم، حضور جدیتر در عرصۀ فعالیتهای سیاسی، اوضاع خمین در آن روزگار، ترور حسنعلی منصور، دستگیری و بازجویی از من در ساواک اراک، انتقال به ساواک تهران، تبعید امام به عراق، کروبی رفیق بامعرفت، ماجرای لیلةالضرب، دستگیری کروبی، صدور حکم تولیت شرعی من موقوفات، بازگشت از عراق؛
- فصل دهم، سالهای اختناق، تبعید و زندان یاران نهضت (از۱۳۵۱ تا ۱۳۵۶ش)، جایگاه امامخمینی در نجف، آغاز تدریس ولایت فقیه، نظر آیتالله خویی راجع به اختیارات ولیفقیه، شخصیت آقامصطفی، دیدار امام با مراجع نجف، مرجعیت خویی و پرهیز امام از مرجعیت و...؛
- فصل یازدهم، جرقههای انقلاب(۱۳۵۶ش)؛
- فصل دوازدهم، جزیرۀ ثبات (زمستان ۱۳۵۶ش)، سفر کارتر به ایران، مقاله احمد رشیدی مطلق (۱۷دی۱۳۵۶ش)، قیام ۱۹دی۱۳۵۶ش، تظاهرات ۲۹بهمن۱۳۵۶ش مردم تبریز و...؛
- فصل سیزدهم، بهمن، ماه پیروزی خون بر شمشیر، تحصن روحانیون در اعتراض به بسته شدن فرودگاهها، تشکیل ستاد استقبال، ورود امام به وطن و....[۲]
جلد دوم
بخش سوم – استقرار حکومت جمهوری اسلامی
- فصل چهاردهم، انقلاب در بحران (از ۱۳۵۸ش تا ۱۳۶۰ش)، بازگشت امام به قم و... انتخاب آیتالله خامنهای به ریاستجمهوری؛
- فصل پانزدهم، تثبیت نظام اسلامی (از ۱۳۶۱ش تا ۱۳۶۸ش)، عملکرد من در مناقشات سیاسی بعد از انقلاب و... تشکیل حزب مشارکت، رفع حصر از آیتالله منتظری و سیدصادق روحانی؛
بخش چهارم – حج و اوقاف
- فصل هفدهم، سازمان اوقاف و امور خیریه (از ۱۳۵۹ش تا ۱۳۷۶ش)، سازمان اوقاف در رژیم گذشته و... تأسیس دانشکدههای علوم قرآنی، دعوت از قاریان مصری، لغو دعوت از عبدالباسط محمد عبدالصمد! چاپ مجلۀ «وقف، میراث جاویدان»؛
- فصل هجدهم، سفرنامۀ حج، سفر حج در ایام گذشته، حج بعد از انقلاب، اولین راهپیمایی برائت از مشرکین؛
- فصل نوزدهم، امور حج و زیارت (از ۱۳۶۴ تا ۱۷۰ش)، نمایندگان امام در حج، انتخاب مهدی کروبی به سرپرستی حجاج، برائت از مشرکین از منظر امام، صدور پیام متفاوت امام و تعجب ما، حملۀ آل سعود و...؛
بخش پنجم – بازگشت به جماران
- فصل بیستم، خدمات گذشته و فعالیتهایم بعد از دوران مسئولیت در جماران و....[۳]
وضعیت نشر
جلد اولِ کتاب روایات و خاطرات سیدمهدی امامجمارانی در سال ۱۳۹۹ش در ۵۹۰ صفحه، و جلد دوم در سال ۱۳۹۹ش در ۶۰۰ صفحه، در تهران، چاپخانۀ عروج، به چاپ رسیده است.
پانویس
منابع
- عبادی، صادق، روایات و خاطرات سیدمهدی امامجمارانی، تهران، چاپخانه عروج وابسته به مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ اول، ۱۳۹۹ش.