محمدتقی صدیقین اصفهانی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۰۳ش |
| زادگاه | اصفهان |
| تاریخ وفات | ۱۲ اسفند ۱۳۸۳ |
| محل دفن | قبرستان شیخان |
| شهر وفات | قم |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدحسین خادمی، محمدحسن عالم نجف‌آبادی، هبه‌الله هرندی، سیدعلی‌اصغر برزانی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدزین‌العابدین کاشانی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمدتقی خوانساری، سیدمحمد محقق داماد، محمدعلی اراکی امام‌خمینی، سیدکاظم شریعتمداری، سیدمحمدرضا گلپایگانی، سیدرحیم ارباب، عبدالله ثقه‌الاسلام و... |
| محل تحصیل | اصفهان و قم |
| تألیفات | معیار الفقاهه، انیس‌المؤمنین، تفسیر آیه جلباب در حد شرعی حجاب و وجوب ستر وجه و کفین، حسین(ع) و پذیرش دعوت در نقد و رد کتاب شهید جاوید، تعلیقه بر وسیله النجاه و... |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی و حمایت از نهضت امام‌خمینی |
| اجتماعی | تدریس در حوزه علمیه |
زادگاه و تحصیل
محمدتقی صدیقین اصفهانی در سال ۱۳۰۳ش در اصفهان زاده شد. پدرش شیخ محمدعلی از روحانیان برجسته اصفهان بود. محمدتقی خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه‌ای در اصفهان آموخت. دوران ابتدایی را هم در زادگاهش طی کرد و سپس به تحصیل در حوزه علمیه اصفهان پرداخت. پس از فراگیری مقدمات، در درس سطح سیدحسین خادمی اصفهانی، محمدحسن عالم نجف‌آبادی، هبه‌الله هرندی و سیدعلی‌اصغر برزانی شرکت کرد. در ۱۳۲۵ش به قم رفت و در حوزه علمیه قم کفایه‌الاصول را نزد سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی و سیدزین‌العابدین کاشانی آموخت.[۱] آنگاه در درس خارج فقه سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور یافت. هم‌زمان در درس خارج فقه و اصول سیدمحمدتقی خوانساری، سیدمحمد محقق داماد[۲] و محمدعلی اراکی حاضر شد. پس از فوت آیت‌الله بروجردی (فروردین ۱۳۴۰)، به درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی راه یافت و مدتی در آن درس حضور داشت. هم‌زمان از درس خارج سیدکاظم شریعتمداری و سیدمحمدرضا گلپایگانی استفاده می‌کرد.[۳] او در سال ۱۳۴۳ش و پس از درگذشت روح‌الله کمالوند، مدیر و مؤسس حوزه علمیه کمالیه خرم‌آباد، به دستور امام‌خمینی به آن شهر رفت و به تدریس در آن حوزه پرداخت، بنابراین می‌توان احتمال داد که در سال‌های ۱۳۴۰-۱۳۴۲ در درس امام‌خمینی حضور می‌یافته است. او در ایام تعطیلات حوزه علمیه قم با حضور در حوزه علمیه اصفهان، از محضر درس شیخ مهدی نجفی، سیدرحیم ارباب و عبدالله ثقه‌الاسلام استفاده می‌کرد.[۴]
صدیقین اصفهانی که از سال ۱۳۴۲ش به تدریس در حوزه علمیه کمالیه خرم‌آباد پرداخت، پس از چهار سال اقامت در آن شهر به قم بازگشت و به تدریس و تألیف در قم اشتغال ورزید. در طول سال‌های تحصیل، به تدریس دروس مقدمات و سطح نیز اشتغال داشت و شاگردان بسیاری تربیت نمود.[۵]
فعالیت مبارزاتی
محمدتقی صدیقین اصفهانی در ۲۹ بهمن ۱۳۴۳ همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای به نخست‌وزیر وقت با اشاره به اقدامات دولت ازجمله تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور و دستگیری جمعی از روحانیان و سخت‌گیری علیه مخالفان، ضمن انتقاد از این‌گونه اعمال، خواستار آزادی و بازگشت امام‌خمینی «مرجع دینی و زعیم فداکار ملی» به کشور و آزادی دیگر زندانیان سیاسی شد.[۶] سپس در ۲۶ اسفند آن سال همراه با جمعی از علما و محصلان دروس دینی اصفهانی حوزه علمیه قم در نامه‌ای به امیرعباس هویدا، به تبعید امام‌خمینی اعتراض کرد و خواستار بازگرداندن ایشان به کشور و نیز آزادی سایر زندانیان دربند رژیم شد.[۷]
در اسفند ۱۳۴۳ نیز همراه با جمعی از روحانیان مبارز در اعتراض به تبعید امام‌خمینی، دعای توسل در مسجد بالاسر برگزار کرد و در پی آن مأموران حکومت پهلوی به آن مسجد یورش بردند. پس از آن وی همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم با ارسال نامه‌ای به امیرعباس هویدا، اقدام رژیم را در هتک حرمت حرم حضرت معصومه(س) محکوم کرد و بار دیگر بر خواست خود مبنی بر بازگرداندن امام‌خمینی از تبعید و آزادی دیگر زندانیان سیاسی تأکید نمود.[۸] پس از آن همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در نامه‌ای دیگر خطاب به هویدا، با اشاره به وضعیت نامعلوم امام‌خمینی و شایعه تغییر تبعیدگاه ایشان، خواستار اطلاع‌رسانی دراین‌باره شدند.[۹] به این خاطر، در ۱۳۴۳ و در آستانه ماه مبارک رمضان از طرف ساواک ممنوع‌المنبر شد.[۱۰] وقتی در سال ۱۳۴۴ش سخت‌گیری حکومت پهلوی علیه سیدحسن طباطبایی قمی شدت یافت و یکی از فرزندان آن عالم مبارز توسط ساواک دستگیر شد، همراه با برخی و مدرسان حوزه علمیه قم نامه‌ای به ایشان نوشتند و ضمن تجلیل از تلاش‌های ایشان در دفاع از حریم اسلام، تأسف و تأثر خود را از دستگیری فرزند آیت‌الله قمی اعلام کردند.[۱۱]
وی فعالیت‌های سیاسی خود را تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داد. و پس از انقلاب اسلامی به تدریس در حوزه علمیه قم ادامه داد.
تألیفات
تألیفات صدیقین عبارت است از: ۱- معیار الفقاهه در ۵ جلد در فقه استدلالی. ۲- انیس‌المؤمنین. ۳- تفسیر آیه جلباب در حد شرعی حجاب و وجوب ستر وجه و کفین. ۴- حسین(ع) و پذیرش دعوت در نقد و رد کتاب شهید جاوید. ۵- تعلیقه بر وسیله النجاه. ۶- طهارت. ۷- رساله‌ای در امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر. ۸- رساله‌ای در ولایت‌فقیه. ۹- رساله غنا؛ موضوعاً و حکماً. ۱۰- تعلیقه بر جلد دوم منهاج المؤمنین. ۱۱- شطرنج و منع بازی آن. ۱۲- دین و زن. ۱۳- شرح استدلالی شرایع الاسلام. ۱۴- کتاب صلاه و حج در ۹ جلد.
درگذشت
صدیقین در ۱۲ اسفند ۱۳۸۳ ش در قم درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط لطف‌الله صافی گلپایگانی، در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.[۱۲]
پانویس
- ↑ « «درگذشتگان: آیت‌الله صدیقین»، ص۱۲۳.
- ↑ انصاریان خوانساری، مرزبان ایمان و یقین، ص۳۷۳؛ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۹۰.
- ↑ «درگذشتگان: آیت‌الله صدیقین»، ص۱۲۳.
- ↑ «درگذشتگان: آیت‌الله صدیقین» ص۱۲۳.
- ↑ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۹۰.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۲۹-۱۳۰.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۳۶ـ۱۳۸.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۶۳.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۶۴.
- ↑ سلیمی، مبارزات روحانیون و وعاظ مساجد به روایت اسناد، ص۳۱۵.
- ↑ مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک، ص۱۷۲.
- ↑ «درگذشتگان: آیت‌الله صدیقین»، ص۱۲۳.
منابع
- آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، ج۳، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- انصاریان خوانساری، محمدتقی (۱۳۹۵)، مرزبان ایمان و یقین، آیت‌الله‌العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری، قم، انصاریان.
- «درگذشتگان: آیت‌الله صدیقین» (۱۳۸۴)، آینه پژوهش، شماره ۹۳، مرداد و شهریور.
- سلیمی، حشمت‌الله (۱۳۸۶)، مبارزات روحانیون و وعاظ مساجد به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- شریف‌رازی، محمد (۱۳۵۲)، گنجینه دانشمندان، ج۳، تهران، اسلامیه.
- مدرسه فیضیه به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.