خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، کاری از محمدرضا احمدی، به واکاوی خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، پیرامون زندگی‌نامه، شخصیت سید حسین بروجردی، شخصیت و نهضت امام‌خمینی و همگامی وی با نهضت امام‌خمینی پرداخته است.
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی |
| نویسنده | محمدرضا احمدی |
| تاریخ نگارش | ۱۳۸۱ش |
| موضوع | خاطرات آیت‌الله |
| سبک | خاطره‌نگاری |
| زبان | فارسی |
| تعداد صفحات | ۴۷۶ |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مرکز اسناد انقلاب اسلامی |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۸۱ش |
| نوبت چاپ | اول |
| شمارگان | ۲۵۰۰ |
اهمیت
به دلیل بیان وقایع مهم و ریز و دقیق از دوران نهضت امام‌خمینی و پس از آن، و نیز، گزارش اطلاعات ارزشمند از امام‌خمینی و شخصیت‌های مؤثر در انقلاب، از اهمیت بالایی برخوردار است.
از امتیازات کتاب می‌توان به دارا بودن فهرست مطالب، توضیحات فراوان دربارۀ شخصیت‌ها و وقایع در پاورقی، اسناد و تصاویر و نمایه اعلام، اشخاص، اماکن، احزاب و گروه‌ها و کتب و نشریات، اشاره کرد.[۱]
ساختار
کتاب خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، مشتمل بر فهرست تفصیلی و ریزمطالب، مقدمه، پنج فصل، اسناد، تصاویر و نمایه اعلام می‌باشد.
- فصل اول، تولد، خانواده، تحصیلات و استادان، تدریس و تألیف، فعالیت‌های علمی و فرهنگی، خاطراتی از برخی مراجع و علما[۲]
- فصل دوم، شخصیت آیت‌الله العظمی بروجردی، خصوصیات اخلاقی، کرامات اخلاقی، ادب و متانت، روحیه علم‌پروری، روش تدریس، موضع ایشان در قبال فلسفه و تدریس آن در حوزه، خط مشی وی در ادارۀ امور حوزه، ارتباط آیت‌الله بروجردی در قبال آیت‌الله کاشانی، خضوع شاه در برابر آیت‌الله بروجردی، برخورد آیت‌الله بروجردی با مسئلۀ اصلاحات ارضی، احترام متقابل امام‌خمینی و آیت‌الله بروجردی، اهتمام ایشان به وحدت بین تمام فرقه‌های اسلامی، تأسیس دارالتقریب بین المذاهب، اعزام مبلغ به خارج برای تبلیغ و ترویج تشیع، نواب صفوی، فدائیان اسلام، ترورهای فدائیان اسلام و مواضع آیت‌الله بروجردی، و لطمات و رنجش‌خاطر وی در قبال برخی تندی‌ها و تندروی‌ها[۳]
- فصل سوم، شخصیت امام‌خمینی، تحصیل و تدریس امام‌خمینی، روش امام در تدریس فقه و تفاوت آن با علمای قم و نجف، جایگاه علمی امام‌خمینی، تدریس مسایل مستحدثه توسط امام‌خمینی، نظم امام در تدریس، تألیفات فقهی امام‌خمینی، تأثیرپذیری امام‌خمینی از استادش، محمدرضا اصفهانی، ذوق شعری امام، روحیات معنوی و اخلاقی امام و عبادت و زهد او، درس اخلاق امام، احترام به مراجع و علما، دوری از شهرت، علاقه متقابل کاشانی و امام‌خمینی به یکدیگر، سال ۱۳۴۸ش و آغاز مباحث ولایت فقیه و طرح و برنامه امام برای تشکیل حکومت[۴]
- فصل چهارم، نهضت امام‌خمینی، رحلت آیت‌الله بروجردی و تلگراف شاه به مراجع، لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، تلگراف امام‌خمینی به شاه و اسدالله عَلَم در اعتراض به لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، وحدت نظر علما و مراجع، در قضیه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، تسلیم شاه در مقابل ارادۀ امام و سایر مراجع و پایمردی آنان، موضع امام‌خمینی در قبال انقلاب سفید و لوایح شش‌گانه و رفراندم، تحریم رفراندوم توسط علما، سخنرانی شاه در قم، در حرم حضرت معصومه، حمله به فیضیه در دوم فروردین ۱۳۴۲ش، واکنش امام به یورش ددمنشانه دژخیمان و عوامل رژیم پهلوی به فیضیه، اخلال در جلسات و سخنرانی‌های امام‌خمینی و آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری، دعوت آیت‌الله العظمی حکیم، از مراجع تقلید نجف، از علما و مراجع قم برای هجرت به نجف، در اعتراض به تعرضات رژیم شاه به ساحت حوزه و مرجعیت، اعزام طلاب به سربازی، سخنرانی امام در فیضیه، در روز عاشورا، دستگیری امام در محرمِ سال ۱۳۴۲ش، عزیمت علما و مراجع به تهران و بست‌نشینی در حرم عبدالعظیم حسنی، پس از دستگیری امام‌خمینی، آزادی امام از زندان و شادی و سرور مردم، دستور امام به خودداری از اسائه ادب نسبت به مراجع، ماجرای دارالتبلیغ اسلامی و موضع امام‌خمینی، کاپیتولاسیون، موضع امام و سخنرانی ایشان، دستگیری و تبعید امام خمینی به ترکیه در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ش، هیئت‌های مؤتلفه و اقدامات آنها، ترور حسنعلی منصور، نخست‌وزیر[۵]
- فصل پنجم، همگام با نهضت امام‌خمینی، اعتراضات به آیت‌الله شریعتمداری، خاطراتی از زندان قزل‌قلعه، ارتباط با آیت‌الله طالقانی، فعالیت‌های اجتماعی و انقلابی، در اثنای سفرهای تبلیغی، ماجرای کتاب شهید جاوید، نوشته نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی و ماهیت آن، سازمان مجاهدین خلق و تغییر مواضع آنها، ارتباط دکتر شریعتی و شهید مطهری با حسینیه ارشاد، ویژگی‌های حاج آقا مصطفی خمینی و مرگ مرموز وی، هجرت امام به پاریس، پیروزی انقلاب در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ش، اولین انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخاب سیدابوالحسن بنی‌صدر به ریاست‌جمهوری[۶]
در پایان کتاب اسناد، تصاویر و فهرست اعلام آمده است.[۷]
وضعیت نشر
چاپ اول کتاب خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، در زمستان ۱۳۸۱ش در ۴۷۶ صفحه، در ۲۵۰۰ نسخه، در تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است.
پانویس
- ↑ احمدی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی.
- ↑ احمدی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ص۱۹ـ۱۰۵.
- ↑ احمدی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ص ۱۰۹ـ۱۶۳.
- ↑ احمدی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ص ۱۶۹ـ۲۰۷.
- ↑ احمدی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ص۲۱۱ـ۲۹۴.
- ↑ احمدی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ص ۲۹۷ـ۳۹۱.
- ↑ احمدی، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، ص ۳۹۳ـ۴۶۳.
منابع
- احمدی، محمدرضا، خاطرات آیت‌الله محمدعلی گرامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.