نهضت سوادآموزی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
نهضت سوادآموزی، نهادی شکل‌گرفته در [[جمهوری اسلامی ایران]] برای ریشه‌کن‌کردن بی‌سوادی.
نهضت سوادآموزی، نهادی شکل‌گرفته در [[جمهوری اسلامی ایران]] برای ریشه‌کن‌کردن بی‌سوادی.
==مفهوم شناسی==
==مفهوم شناسی==
علم و دانش و سواد خواندن و نوشتن در [[اسلام]] جایگاه ویژه‌ای دارد و قرآن کریم<ref>علق، ۱.</ref> و سنت<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱/۱۷۷.</ref> مردم را به علم‌آموزی تشویق کرده‌اند. [[پیامبر اسلام(ص)]] به اسیران [[جنگ بدر]] یادآور شد هر اسیری که توان پرداخت [[فدیه]] خود را ندارد با سوادآموختن به چند تن از کودکان مدینه آزاد خواهد شد<ref>احمدبن‌حنبل، مسند، ۱/۲۴۷؛ زرین‌کوب، کارنامه اسلام، ۲۶.</ref>. [[مساجد]] و مکتب‌خانه‌ها و کانون‌های آموزش قرآن در طول تاریخ اسلام پرچم‌دار مبارزه با بی‌سوادی بوده‌اند<ref>پیام حوزه، تاریخچه نظام، ۲۳.</ref>.
علم و دانش و سواد خواندن و نوشتن در [[اسلام]] جایگاه ویژه‌ای دارد و قرآن کریم<ref>علق، ۱.</ref> و سنت<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱/۱۷۷.</ref> مردم را به علم‌آموزی تشویق کرده‌اند. [[پیامبر اسلام(ص)]] به اسیران [[جنگ بدر]] یادآور شد هر اسیری که توان پرداخت [[فدیه]] خود را ندارد با سوادآموختن به چند تن از کودکان مدینه آزاد خواهد شد<ref>احمدبن‌حنبل، مسند، ۱/۲۴۷؛ زرین‌کوب، کارنامه اسلام، ۲۶.</ref>. [[مساجد]] و مکتب‌خانه‌ها و کانون‌های آموزش قرآن در طول [[تاریخ اسلام]] پرچم‌دار [[مبارزه]] با بی‌سوادی بوده‌اند<ref>پیام حوزه، تاریخچه نظام، ۲۳.</ref>.


==پیشینه==
==پیشینه==
برابر آخرین سرشماری در سال ۱۳۵۵ نسبت بی‌سوادی جمعیت شش سال به بالا در ایران ۲/۵۲ درصد و در جمعیت پانزده تا ۴۹ سال ۵۷ درصد و در جمعیت هفت تا چهارده سال ۲۶ درصد بوده است. این شمار در روستاها به‌مراتب بیشتر از شهر بوده است. در مناطق روستایی نرخ بی‌سوادی زنان در سال ۱۳۵۰(هفت سال به بالا)، ۹۱ درصد بود. تنها نُه درصد زنان روستایی به‌زحمت قادر به خواندن و نوشتن بودند و در سال ۱۳۵۵ نرخ بی‌سوادی در مناطق روستایی حدود هفتاد درصد و در میان زنان روستایی حدود ۸۳ درصد بود<ref>همایون‌پور، ۴۴ درس، ۷.</ref>. نرخ باسوادی در گروه سنی یاد شده(۶ تا ۲۹ ساله) در سال ۱۳۵۶ به حدود ۶۶ درصد رسید<ref>ازغندی، تاریخ تحولات، ۳۰.</ref> و در سال ۱۳۵۷ در حالی‌که نسبت باسوادی برای جمعیت شش تا ۲۹‌ساله در کشور ۸/۶۵ درصد و در مناطق شهری ۲/۸۲ درصد بود، تنها ۵/۴۸ درصد از روستاییان ۶ تا ۲۹‌ساله باسواد بودند<ref>ازغندی، تاریخ تحولات، ۳۰.</ref>. تعداد نیروی آموزشی در سال تحصیلی ۱۳۵۶ ـ ۱۳۵۷ در مناطق روستایی نسبت به سال پیش، حدود یازده درصد کاهش یافت و به نیروی آموزشی و تربیتی مناطق شهری ۱/۱۰ درصد افزوده شد<ref>ازغندی، تاریخ تحولات، ۳۲.</ref>.
برابر آخرین سرشماری در سال ۱۳۵۵ نسبت بی‌سوادی جمعیت شش سال به بالا در [[ایران]] ۲/۵۲ درصد و در جمعیت پانزده تا ۴۹ سال ۵۷ درصد و در جمعیت هفت تا چهارده سال ۲۶ درصد بوده است. این شمار در روستاها به‌مراتب بیشتر از [[شهر]] بوده است. در مناطق روستایی نرخ بی‌سوادی [[زنان]] در سال ۱۳۵۰(هفت سال به بالا)، ۹۱ درصد بود. تنها نُه درصد [[زنان]] روستایی به‌زحمت قادر به خواندن و نوشتن بودند و در سال ۱۳۵۵ نرخ بی‌سوادی در مناطق روستایی حدود هفتاد درصد و در میان زنان روستایی حدود ۸۳ درصد بود<ref>همایون‌پور، ۴۴ درس، ۷.</ref>. نرخ باسوادی در گروه سنی یاد شده(۶ تا ۲۹ ساله) در سال ۱۳۵۶ به حدود ۶۶ درصد رسید<ref>ازغندی، تاریخ تحولات، ۳۰.</ref> و در سال ۱۳۵۷ در حالی‌که نسبت باسوادی برای جمعیت شش تا ۲۹‌ساله در کشور ۸/۶۵ درصد و در مناطق شهری ۲/۸۲ درصد بود، تنها ۵/۴۸ درصد از روستاییان ۶ تا ۲۹‌ساله باسواد بودند<ref>ازغندی، تاریخ تحولات، ۳۰.</ref>. تعداد نیروی آموزشی در سال تحصیلی ۱۳۵۶ ـ ۱۳۵۷ در مناطق روستایی نسبت به سال پیش، حدود یازده درصد کاهش یافت و به نیروی آموزشی و تربیتی مناطق شهری ۱/۱۰ درصد افزوده شد<ref>ازغندی، تاریخ تحولات، ۳۲.</ref>.


با وجود آمارهای رژیم پهلوی سطح سواد عمومی در جامعه نگران‌کننده و غیر قابل تحمل بود<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵؛ مهاجری، انقلاب اسلامی، ۱۳۷؛ واحد فرهنگی، تاریخچه مختصری، ۱/۲۸۰.</ref>. آمارهای یادشده بیانگر نرخ بالای بی‌سوادی و آهنگ نامطلوب سوادآموزی در کشور بود<ref>همایون‌پور، ۴۴ درس، ۷ ـ ۸.</ref>. این امر حتی با توجه به انتخاب‌های مکرر در پیش‌رو که مردم می‌بایست رأی خود را بر روی برگه‌ها بنویسند، چندان مناسب و زیبنده نبود<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵.</ref>.
با وجود آمارهای [[رژیم پهلوی]] سطح سواد عمومی در جامعه نگران‌کننده و غیر قابل تحمل بود<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵؛ مهاجری، انقلاب اسلامی، ۱۳۷؛ واحد فرهنگی، تاریخچه مختصری، ۱/۲۸۰.</ref>. آمارهای یادشده بیانگر نرخ بالای بی‌سوادی و آهنگ نامطلوب سوادآموزی در کشور بود<ref>همایون‌پور، ۴۴ درس، ۷ ـ ۸.</ref>. این امر حتی با توجه به انتخاب‌های مکرر در پیش‌رو که مردم می‌بایست رأی خود را بر روی برگه‌ها بنویسند، چندان مناسب و زیبنده نبود<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵.</ref>.


از سوی دیگر، امام‌خمینی پیش از انقلاب اسلامی با احساس ضرورت سوادآموزی وعده داد با بی‌سوادی به بهترین شکل ممکن مبارزه خواهد کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۲۳ ـ ۴۲۴.</ref>. دغدغه ایشان در قانون اساسی بازتاب یافت. به موجب بند سوم از اصل سوم و اصل سی‌ام قانون اساسی، دولت موظف شد وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد.
از سوی دیگر، [[امام‌خمینی]] پیش از انقلاب اسلامی با احساس ضرورت سوادآموزی وعده داد با بی‌سوادی به بهترین شکل ممکن مبارزه خواهد کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۲۳ ـ ۴۲۴.</ref>. دغدغه ایشان در [[قانون اساسی]] بازتاب یافت. به موجب بند سوم از اصل سوم و اصل سی‌ام قانون اساسی، دولت موظف شد وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل [[تحصیلات عالی]] را تا سر حد خودکفایی [[کشور]] به طور رایگان گسترش دهد.


==شکل‌گیری==
==شکل‌گیری==


امام‌خمینی در ۷/۱۰/۱۳۵۸ طی پیامی با ذکر آیه کریمه «ن وَ الْقَلَمِ وَ مَا یسْطُرُونَ‌»<ref>قلم، ۱.</ref> و با اشاره به کم‌کاری رژیم پهلوی در آموزش عمومی و محروم‌بودن اکثر افراد کشور از نعمت خواندن و نوشتن، مردم و مسئولان را به نهضت سوادآموزی در کشور فراخواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۴۶ ـ ۴۴۷.</ref> و باسوادبودن مردم را از نیازهای اولیه برای هر ملت و در ردیف بهداشت و مسکن، بلکه مهم‌تر از آنها دانست و یادآور شد بی‌سوادی در کشوری که مهد علم و ادب بوده و در سایه دینی که طلب علم را فریضه می‌داند، مایه خجالت است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۴۶ ـ ۴۴۷.</ref>. ایشان در ادامه پیام، خواستار بسیج عمومی همه اقشار مردم و نهادهای آموزشی و دینی برای سوادآموزی شد و بر اساس ضرورت یادشده برنامه‌ای درازمدت و طرحی نو و ضربتی را برای سوادآموزی ضروری دانست و به دولت و مردم توصیه کرد بدون فوت وقت و تشریفاتِ خسته‌کننده با بسیج عمومی برای مبارزه با بی‌سوادی قیام کنند، تا در آینده‌ای نزدیک همگان نوشتن و خواندن را بیاموزند. ایشان به ائمه جماعات شهرستان‌ها و روستاها توصیه ‌کرد باسوادان را دعوت کنند تا در مساجد و تکایا نوشتن و خواندن را به خواهران و برادران خود یاد داده و منتظر اقدامات دولت نباشند و یادآور شد اعضای باسواد خانواده اعضای بی‌سواد را آموزش داده و ایران را سراسر مدرسه کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۴۶ ـ ۴۴۷.</ref>.
امام‌خمینی در ۷/۱۰/۱۳۵۸ طی پیامی با ذکر آیه کریمه «ن وَ الْقَلَمِ وَ مَا یسْطُرُونَ‌»<ref>قلم، ۱.</ref> و با اشاره به کم‌کاری [[رژیم پهلوی]] در آموزش عمومی و محروم‌بودن اکثر افراد کشور از نعمت خواندن و نوشتن، مردم و مسئولان را به نهضت سوادآموزی در کشور فراخواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۴۶ ـ ۴۴۷.</ref> و باسوادبودن مردم را از نیازهای اولیه برای هر [[ملت]] و در ردیف بهداشت و [[مسکن]]، بلکه مهم‌تر از آنها دانست و یادآور شد بی‌سوادی در کشوری که مهد [[علم و ادب]] بوده و در سایه دینی که [[طلب علم]] را فریضه می‌داند، مایه خجالت است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۴۶ ـ ۴۴۷.</ref>. ایشان در ادامه پیام، خواستار [[بسیج]] عمومی همه اقشار مردم و نهادهای آموزشی و دینی برای سوادآموزی شد و بر اساس ضرورت یادشده برنامه‌ای درازمدت و طرحی نو و ضربتی را برای سوادآموزی ضروری دانست و به دولت و مردم توصیه کرد بدون فوت وقت و تشریفاتِ خسته‌کننده با بسیج عمومی برای مبارزه با بی‌سوادی قیام کنند، تا در آینده‌ای نزدیک همگان نوشتن و خواندن را بیاموزند. ایشان به [[ائمه جماعات]] شهرستان‌ها و روستاها توصیه ‌کرد باسوادان را دعوت کنند تا در [[مساجد]] و تکایا نوشتن و خواندن را به خواهران و برادران خود یاد داده و منتظر اقدامات [[دولت]] نباشند و یادآور شد اعضای باسواد خانواده اعضای بی‌سواد را آموزش داده و ایران را سراسر [[مدرسه]] کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۱/۴۴۶ ـ ۴۴۷.</ref>.


مسئولان امر با توجه به پیام امام‌خمینی نام تشکیلات سوادآموزی را نهضت سوادآموزی، به معنای حرکت، تلاش و بسیج همگانی<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۱۴/۲۰۲۵۰.</ref> در جهت باسوادشدن مردم گذاشتند. یک روز پس از فرمان امام‌خمینی<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵ ـ ۴۱۶.</ref>، محمدجواد باهنر، نماینده شورای انقلاب در آموزش و پرورش و مسئول نهضت سوادآموزی<ref>ربانی خلخالی، شهدای روحانیت شیعه، ۱/۵۶۳.</ref>، در گفتگو با خبرنگاران از همکاری مسئولان برای آغاز نهضت سوادآموزی خبر داد و ضمن فراخواندن همگان برای همراهی با این نهضت وعده داد جهاد سوادآموزی نیز مانند جهاد سازندگی به دور از چارچوب‌های دست‌وپاگیر اداری آغاز به کار کند و خود را درگیر مقررات دست‌وپاگیر اداری نسازد<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵ ـ ۴۱۶.</ref>.
مسئولان امر با توجه به پیام امام‌خمینی نام تشکیلات سوادآموزی را نهضت سوادآموزی، به معنای [[حرکت]]، تلاش و بسیج همگانی<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۱۴/۲۰۲۵۰.</ref> در جهت باسوادشدن [[مردم]] گذاشتند. یک روز پس از فرمان امام‌خمینی<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵ ـ ۴۱۶.</ref>، محمدجواد باهنر، نماینده شورای انقلاب در آموزش و پرورش و مسئول نهضت سوادآموزی<ref>ربانی خلخالی، شهدای روحانیت شیعه، ۱/۵۶۳.</ref>، در گفتگو با خبرنگاران از همکاری مسئولان برای آغاز نهضت سوادآموزی خبر داد و ضمن فراخواندن همگان برای همراهی با این نهضت وعده داد جهاد سوادآموزی نیز مانند [[جهاد]] سازندگی به دور از چارچوب‌های دست‌وپاگیر اداری آغاز به کار کند و خود را درگیر مقررات دست‌وپاگیر اداری نسازد<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۵ ـ ۴۱۶.</ref>.


از سوی دیگر، حزب جمهوری اسلامی نیز طی اطلاعیه‌ای از مردم خواست در این کار مقدس شرکت کنند<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۶.</ref>. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم طی پیامی مردم را به شرکت در کلاس‌های نهضت سوادآموزی تشویق کرد<ref>صالح، جامعه مدرسین، ۵/۴۵.</ref> و به روحانیان عازم تبلیغ سفارش کرد از این فرصت برای سوادآموزی مردم استفاده کنند<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۲/۱۰/۱۳۵۸، ۱۰.</ref>. احمد آذری قمی از استادان حوزه قم نیز به طلاب اعزامی یادآور شد تبدیل مساجد به کلاس درس و سوادآموزی از رسالت‌های حوزه علمیه است و حوزه باید از جایگاه و نفوذ خود در شهرها و روستاها برای سوادآموزی استفاده کند و سپس در گزارشی یادآور شد در شهر قم برای سوادآموزی بسیج عمومی ایجاد شده و دبیران و آموزگاران آمادگی خود را اعلام کرده‌اند<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۲/۱۰/۱۳۵۸، ۱۱.</ref>.
از سوی دیگر، حزب [[جمهوری اسلامی]] نیز طی اطلاعیه‌ای از مردم خواست در این کار مقدس شرکت کنند<ref>هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات، ۴۱۶.</ref>. [[جامعه مدرسین]] حوزه علمیه قم طی پیامی مردم را به شرکت در کلاس‌های نهضت سوادآموزی تشویق کرد<ref>صالح، جامعه مدرسین، ۵/۴۵.</ref> و به [[روحانیان]] عازم تبلیغ سفارش کرد از این فرصت برای سوادآموزی مردم استفاده کنند<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۲/۱۰/۱۳۵۸، ۱۰.</ref>. احمد آذری قمی از استادان حوزه قم نیز به طلاب اعزامی یادآور شد تبدیل مساجد به کلاس درس و سوادآموزی از رسالت‌های [[حوزه علمیه]] است و حوزه باید از جایگاه و نفوذ خود در شهرها و روستاها برای سوادآموزی استفاده کند و سپس در گزارشی یادآور شد در شهر قم برای سوادآموزی بسیج عمومی ایجاد شده و دبیران و آموزگاران آمادگی خود را اعلام کرده‌اند<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۲/۱۰/۱۳۵۸، ۱۱.</ref>.


==ساختار و وظایف==
==ساختار و وظایف==


پس از تأسیس نهضت سوادآموزی نخستین طرح و آئین‌نامه را شورای انقلاب به تصویب رساند و بر اساس آن دفاتر نهضت سوادآموزی در سراسر کشور تأسیس شد<ref>واحد فرهنگی، تاریخچه مختصری، ۱/۲۸۱.</ref>. نهضت سوادآموزی در سه سال نخست، در فاصله زمانی صدور فرمان امام‌خمینی تا انتخاب محسن قرائتی به نمایندگی در سال ۱۳۶۱، به صورت شورایی از سوی آموزش و پرورش، جهاد سازندگی، جامعه روحانیت، جهاد دانشگاهی و نهضت سوادآموزی در تهران اداره می‌شد<ref>سازمان نهضت سوادآموزی، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>. امام‌خمینی در اردیبهشت ۱۳۶۱ محسن قرائتی را به نمایندگی خود در نهضت سوادآموزی برگزید و مساعدت دست‌اندرکاران نهضت و وزارت آموزش و پرورش را برای پیروزی وی بر عفریت بی‌سوادی، که از میراث‌های نظام طاغوتی است خواستار شد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۴۸.</ref>.
پس از تأسیس نهضت سوادآموزی نخستین طرح و آئین‌نامه را [[شورای انقلاب]] به تصویب رساند و بر اساس آن دفاتر نهضت سوادآموزی در سراسر کشور تأسیس شد<ref>واحد فرهنگی، تاریخچه مختصری، ۱/۲۸۱.</ref>. نهضت سوادآموزی در سه سال نخست، در فاصله زمانی صدور فرمان امام‌خمینی تا انتخاب [[محسن قرائتی]] به نمایندگی در سال ۱۳۶۱، به صورت شورایی از سوی آموزش و پرورش، [[جهاد سازندگی]]، [[جامعه روحانیت]]، [[جهاد دانشگاهی]] و نهضت سوادآموزی در [[تهران]] اداره می‌شد<ref>سازمان نهضت سوادآموزی، پایگاه اطلاع‌رسانی۔</ref>. امام‌خمینی در اردیبهشت ۱۳۶۱ محسن قرائتی را به نمایندگی خود در نهضت سوادآموزی برگزید و مساعدت دست‌اندرکاران نهضت و وزارت آموزش و پرورش را برای پیروزی وی بر عفریت بی‌سوادی، که از میراث‌های نظام طاغوتی است خواستار شد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۴۸.</ref>.


در سال ۱۳۶۳ مجلس شورای اسلامی اساسنامه جدیدی برای نهضت تصویب کرد. طبق این اساسنامه نهضت سوادآموزی زیرمجموعه آموزش و پرورش قرار گرفت و ریاست این سازمان به عنوان معاون وزارت آموزش و پرورش و رئیس سازمان انجام وظیفه می‌کرد و نظارت بر حسن امور و انطباق فعالیت‌های نهضت با موازین اسلام بر عهده نماینده مقام رهبری بود. برابر اساسنامه، وظایف نهضت عبارت بود از:
در سال ۱۳۶۳ مجلس [[شورای اسلامی]] [[اساسنامه]] جدیدی برای نهضت تصویب کرد. طبق این اساسنامه نهضت سوادآموزی زیرمجموعه [[آموزش و پرورش]] قرار گرفت و ریاست این سازمان به عنوان معاون وزارت آموزش و پرورش و رئیس سازمان انجام وظیفه می‌کرد و نظارت بر حسن امور و انطباق فعالیت‌های نهضت با موازین [[اسلام]] بر عهده نماینده [[مقام رهبری]] بود. برابر اساسنامه، وظایف نهضت عبارت بود از:


* آموزش بزرگسالان در حد خواندن و نوشتن و آموختن حساب؛
* آموزش بزرگسالان در حد خواندن و نوشتن و آموختن حساب؛


* تربیت و بالابردن سطح فرهنگ و نشر فرهنگ اسلامی مناسب با سوادآموزان در محدوده ضوابط نهضت سوادآموزی؛
* و بالابردن سطح فرهنگ و نشر فرهنگ اسلامی مناسب با سوادآموزان در محدوده ضوابط نهضت سوادآموزی؛


* تهیه و تدوین آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها و قراردادهای مورد لزوم به منظور سوادآموزی کارکنان دولت و نهادهای انقلابی؛
* تهیه و تدوین آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها و قراردادهای مورد لزوم به منظور سوادآموزی کارکنان [[دولت]] و نهادهای انقلابی؛


* تهیه کتاب‌‌های لازم با استفاده از متخصصان متعهد و تدوین برنامه و تهیه مواد آموزشی و کمک‌آموزشی منطبق با فرهنگ اسلامی؛
* تهیه کتاب‌‌های لازم با استفاده از متخصصان متعهد و تدوین برنامه و تهیه [[مواد آموزشی]] و کمک‌آموزشی منطبق با [[فرهنگ اسلامی]]؛


* گزینش اعضای نهضت و تربیت آنان در زمینه‌های عقیدتی و آموزشی و تعلیم مهارت‌های لازم طبق تعالیم عالی اسلام با استفاده از رهنمودهای مقام رهبری؛
* گزینش اعضای نهضت و تربیت آنان در زمینه‌های عقیدتی و آموزشی و تعلیم مهارت‌های لازم طبق تعالیم عالی اسلام با استفاده از رهنمودهای مقام رهبری؛
خط ۴۰: خط ۴۰:
آموختن برای خواندن و خواندن برای آموختن. به افراد آموزش داده می‌شود تا بخوانند و از آن برای بهتر زندگی‌کردن سود برند و خواندن و نوشتن وسیله‌ای باشد برای خودکفایی، استقلال سیاسی و اقتصادی<ref>رزمگیر، نهادها، ۱/۳۵۴.</ref>.
آموختن برای خواندن و خواندن برای آموختن. به افراد آموزش داده می‌شود تا بخوانند و از آن برای بهتر زندگی‌کردن سود برند و خواندن و نوشتن وسیله‌ای باشد برای خودکفایی، استقلال سیاسی و اقتصادی<ref>رزمگیر، نهادها، ۱/۳۵۴.</ref>.


بر اساس ماده ۵ اساسنامه نهضت، نهضت سوادآموزی برای پیشبرد اهداف خود باید از این امکانات بهره‌مند می‌شد:
بر اساس ماده ۵ اساسنامه [[نهضت]]، نهضت سوادآموزی برای پیشبرد اهداف خود باید از این امکانات بهره‌مند می‌شد:


* استفاده از همه امکانات و نیروهای موجود جامعه به منظور ریشه‌کن‌کردن بی‌سوادی با برنامه‌ریزی مناسب به‌خصوص در مناطق محروم و روستاها به صورت ضربتی و از طریق بسیج عمومی مردم و ایجاد امکانات و تسهیلات لازم دیگری که برای تأمین اهداف نهضت ضروری باشد؛
* استفاده از همه امکانات و نیروهای موجود جامعه به منظور ریشه‌کن‌کردن بی‌سوادی با برنامه‌ریزی مناسب به‌خصوص در مناطق محروم و روستاها به صورت ضربتی و از طریق بسیج عمومی مردم و ایجاد امکانات و تسهیلات لازم دیگری که برای تأمین اهداف نهضت ضروری باشد؛
خط ۵۲: خط ۵۲:
==اهتمام و پیگیری امام‌خمینی==
==اهتمام و پیگیری امام‌خمینی==


در زمستان ۱۳۵۹ مسئولان نهضت سوادآموزی سراسر کشور با امام‌خمینی دیدار و از کم‌توجهی مورد انتظار از سوادآموزی شکوه کردند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۴۷ ـ ۴۴۸.</ref>. امام‌خمینی از همه مردم ایران خواست که به این امر بزرگ و حیاتی کمک کنند و بی‌سوادان را نیز به سوادآموزی تشویق کرد و سوادآموزی را برای دین و دنیای مردم ضروری شمرد و خدمت در این نهاد را بالاترین خدمت‌ها به انسان دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۵۲.</ref>. ایشان در ادامه، جهالت را موجب عقب‌ماندگی و وابستگی شمرد و قلم و علم و بیان را زمینه‌ساز رشد و تمدن و معنویت و قدرت و استقلال و با اشاره به آیه کریمه «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ»<ref>علق، ۱.</ref> و حدیث نبوی(ص) «طلب‌ العلم فریضة علی کل مسلم»<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱/۱۷۷.</ref>، تاکید کرد اسلام به علم و دانش اهمیت داده و دانش‌اندوزی را با معنویت و پرورش و تربیت قرین ساخته است؛ بر این اساس باید آموزشیاران نهضت سوادآموزی همان‌گونه که در کلاس‌ها به مردم سواد یاد می‌دهند، به معنویت و تربیت آنها نیز توجه داشته باشند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۵۲.</ref>.
در زمستان ۱۳۵۹ مسئولان نهضت سوادآموزی سراسر [[کشور]] با امام‌خمینی دیدار و از کم‌توجهی مورد انتظار از سوادآموزی شکوه کردند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۴۷ ـ ۴۴۸.</ref>. امام‌خمینی از همه مردم [[ایران]] خواست که به این امر بزرگ و حیاتی کمک کنند و بی‌سوادان را نیز به سوادآموزی تشویق کرد و سوادآموزی را برای [[دین]] و دنیای مردم ضروری شمرد و خدمت در این نهاد را بالاترین خدمت‌ها به انسان دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۵۲.</ref>. ایشان در ادامه، جهالت را موجب عقب‌ماندگی و وابستگی شمرد و قلم و علم و بیان را زمینه‌ساز رشد و تمدن و معنویت و قدرت و استقلال و با اشاره به آیه کریمه «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ»<ref>علق، ۱.</ref> و حدیث نبوی(ص) «طلب‌ العلم فریضة علی کل مسلم»<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱/۱۷۷.</ref>، تاکید کرد اسلام به علم و دانش اهمیت داده و دانش‌اندوزی را با معنویت و پرورش و تربیت قرین ساخته است؛ بر این اساس باید آموزشیاران نهضت سوادآموزی همان‌گونه که در کلاس‌ها به مردم سواد یاد می‌دهند، به معنویت و تربیت آنها نیز توجه داشته باشند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۵۲.</ref>.


امام‌خمینی با اشاره به برخی پارچه‌نوشته‌هایی که جمعیت دیدارکننده با خود داشتند و در آنها آمده بود در صورت ادامه تجاوز، قلم‌ها را به مسلسل تبدیل می‌کنند، ابراز امیدورای کرد روزی فرارسد که مسلسل‌ها به قلم تبدیل شوند و هماهنگی دانش و پرورش و علم و ادب، رشد و تمدن و بهروزی را برای بشریت به ارمغان ‌آورد. ایشان از مردم خواست که به کار سوادآموزی اهمیت دهند و کوشش کنند میدان را به قلم‌ها واگذارند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۴۷ ـ ۴۴۸.</ref>.
امام‌خمینی با اشاره به برخی پارچه‌نوشته‌هایی که جمعیت دیدارکننده با خود داشتند و در آنها آمده بود در صورت ادامه تجاوز، قلم‌ها را به مسلسل تبدیل می‌کنند، ابراز امیدورای کرد روزی فرارسد که مسلسل‌ها به قلم تبدیل شوند و هماهنگی دانش و پرورش و علم و ادب، رشد و تمدن و بهروزی را برای بشریت به ارمغان ‌آورد. ایشان از مردم خواست که به کار سوادآموزی اهمیت دهند و کوشش کنند میدان را به قلم‌ها واگذارند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۴۷ ـ ۴۴۸.</ref>.
۵۷۲

ویرایش