انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی (کتاب)

از ویکی امام خمینی
انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی (کتاب)
انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی.jpg
اطلاعات کتاب
عنوانانسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی
نویسندهحسن پناهی‌آزاد
تاریخ نگارش۱۳۹۲ش
موضوعاندیشه فلسفی امام‌خمینی
زبانفارسی
اطلاعات نشر
ناشرمؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی
محل نشرتهران
تاریخ نشر۱۳۹۲ش

انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی کتابی به قلم حسن پناهی‌آزاد است که به تبیین و سامان‌دهی آراء انسان‌شناسی امام‌خمینی می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۳۹۲ش توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س)، منتشر شده‌ است.

مؤلف

حسن پناهی‌آزاد، متولد ۱۳۵۳ش، دکترای رشته مبانی نظری اسلامی دانشگاه معارف اسلامی و عضو علمی-پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده است.

محتوا و ساختار

با توجه به اهمیت شناخت انسان، انسان‌شناسی فلسفی در نگاه امام‌خمینی از اهمیتی بالا برخوردار است؛ زیرا این قسم از انسان‌شناسی از قواعد و اصول کلی عقل بهره‌برداری می‌کند و نتایج کلی می‌دهد.[۱] در این کتاب به انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی پرداخته شده؛ البته انسان‌شناسی فلسفی حضرت امام به موازات انسان‌شناسی حکمت متعالیه می‌باشد؛ امّا در برخی مسائل امام نظر ملاصدرا را مورد دقت، بازخوانی و گاه نقد کرده‌است که منجر به تولید مسئله یا نظر جدید و متفاوتی شده‌است؛[۲] ازاین‌رو این کتاب کوشیده‌است مسائل انسان‌شناسی فلسفی را از متن و آثار امام استخراج و در قالبی منظم و منسجم ارائه کند و به نمودار ساختن نظام و ساختار انسان‌شناسی فلسفی از دیدگاه امام‌خمینی بیانجامد همچنین توانایی مقابله با مکاتب مختلف انسان‌شناسی غربی و غیر اسلامی را نشان می‌دهد؛[۳] البته در موارد لزوم، به نظرات دیگر فلاسفه نیز اشاره شده تا پیشینه و مقدمات مسئله مورد بحث، فراهم آید.

از ویژگی‌های این اثر آن است که در بیان تطبیق و مقایسه نیست و تنها درصد ارائه سازمان‌یافته مبحث در اندیشه امام می‌باشد. در این پژوهش آمده که آراء و نقدهای امام بر فلاسفه پیشین نشانگر عمق و دقت ایشان در مباحث علمی است، محوریت بحث و مراجعه این کتاب بر کتاب «تقریرات فلسفه امام‌خمینی» می‌باشد همچنین مباحث و مسائل مورد بحث در این کتاب نیز محدود به محور نقص و قوای نفس می‌باشد.

در کتاب حاضر آمده که امام‌خمینی همسو با حکمت متعالیه قید «کمال اول» را برای تعریف نفس لحاظ کرده و آن را تعریف حقیقی دانسته‌است.[۴] در نظام فلسفی امام‌خمینی که مبتنی بر عوالم و وجود مراتب اشتدادی است، نفس دارای مراتبی چون تجرد خیالی و عقلی است.[۵]

ساختار

کتاب انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی، از یک مقدمه و سه فصل سامان یافته‌است.

فصل اول دربارهٔ کلیات نظیر اهمیت انسان‌شناسی و پیشینه انسان‌شناسی می‌باشد.

فصل دوم دربارهٔ نفس و تاریخچه آن، تعریف نفس، اقسام آن، روح و نفس، حدوث نفس، هویت نفس، قوای نفس، نفس و بدن و نفس پس از مرگ است.

فصل سوم دربارهٔ عقل، معنای آن، اقسام عقل، درجات عقل عملی، عقل فعال، نقد منکرین اتحاد نفس با عقل فعال و نیاز عقل به شریعت می‌باشد.

وضعیت نشر

چاپ اول کتاب انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی در سال ۱۳۹۲ش توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(س)، منتشر شده‌است.

پانویس

  1. پناهی‌آزاد، انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی، ص۱۲.
  2. پناهی‌آزاد، انسان‌شناسی فلسفی، مقدمه.
  3. پناهی‌آزاد، انسان‌شناسی فلسفی، ص۷.
  4. امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۳، ص۵۹۴؛ پناهی‌آزاد، انسان‌شناسی فلسفی، ص۶۸–۶۹.
  5. امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۲، ص۵۷۹؛ پناهی‌آزاد، انسان‌شناسی فلسفی، ص۱۴۱–۱۴۵.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تقریرات فلسفه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
  • پناهی‌آزاد، حسن، انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.