تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی |
| نامکتاببهفارسی | تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی |
| نویسنده | زهرا فهرستی |
| موضوع | تقیه |
| سبک | تحقیقی، ترجمه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
| تعداد صفحات | ۱۲۸ |
| اطلاعات نشر | |
| قطع | رقعی |
| ناشر | پژوهشکده امامخمینی و انقلاب اسلامی |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۸۵ش |
| نوع رسانه | چاپی |
تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، نوشته زهرا فهرستی، به زبان فارسی و دربردارنده مباحث مبانی مشروعیت تقیه، بررسی تطبیقی تقیه در مذاهب اسلامی، و ترجمه رساله تقیه امامخمینی است. رساله تقیه امامخمینی به عنوان یک بخش از کتاب الرسائل نخستین بار در سال ۱۳۴۳ش منتشر شده است.
اهمیت کتاب
تقیه به معنای ابراز نظر یا انجام کاری بر خلاف باور دینی و شرعی است. بسیاری از فقها به واسطه روایاتی که از ائمه(ع) صادر شده، فصلی از کتابهای فقهی خود را به تقیه و احکام آن اختصاص دادهاند یا ضمن ابواب گوناگون فقهی به آن پرداختهاند.[۱]
«رساله تقیّه» یکی از آثار قلمی امامخمینی است که در موضوع قواعد فقهیه نوشته شده است.[۲] نوشته تحقیقیای که باید مبانی اندیشه «وحدت اسلامی و اتحاد مسلمین» را در آن جستوجو کرد. امامخمینی در دیگر آثار فتوایی خود از این قاعده و مبنا استفاده کرده و به مقتضای آن فتاوای وحدتآفرین و اتحادساز صادر کرده است. رسالة تقیه ایشان، متضمن مباحث فقهی و اصولی است که در عین طرح مسائل تخصصی، به صورت مختصر و موجز نوشته شده است که باعث شده متن رساله، متنی مشکل و پیچیده شود و ترجمه آن بدون داشتن اطلاعات و آگاهیهای گسترده فقهی و اصولی امکانپذیر نباشد.[۳]
نویسنده
زهرا فهرستی، متولد ۱۳۴۱ش در شیراز، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز از سال ۱۳۷۶ش است. او دارای مدرک کارشناسی فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی از واحد تهران شمال دانشگاه آزاد اسلامی و دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی از واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی است.[۴]
ساختار
کتاب در قالب یک مقدمه و چهار فصل ارائه شده است. پیش از مقدمه، شناسنامه کتاب و فهرست مطالب آمده است. نویسنده در بخش مقدمه و فصل اول تا سوم نکاتی تحقیقی در مورد موضوع تقیه را به بحث گذاشته است و در فصل چهارم ترجمه رساله تقیه امامخمینی ارائه شده است. فصل اول کتاب با عنوان کلیات، به واژهشناسی و دیدگاه فقها در مورد تقیه اختصاص یافته است. نویسنده در فصل دوم مبانی مشروعیت تقیه در قرآن، روایات، و سایر ادله را بیان کرده است. در فصل سوم کتاب به بررسی تطبیقی تقیه در مذاهب اسلامی پرداخته شده است و فصل پایانی کتاب ترجمه رساله تقیه همراه با حاشیههای مترجم به متن اصلی را شامل میشود.[۵] در انتهای کتاب، کتابنامه و نمایه قرار گرفته است.[۶]
محتوا
کتاب تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی در یک جلد منتشر شده است. این کتاب شامل بخشهای زیر است:
۱. کلیات
این فصل شامل دو قسمت است:
- واژهشناسی
- تقیه از دیدگاه فقها. [۷]
۲. مبانی مشروعیت تقیه
این فصل به بررسی ادله مشروعیت تقیه میپردازد و گزارشی کوتاه از دیدگاههای موافق و مخالف هر یک از ادله ارائه شده است. این فصل به صورت زیر دستهبندی شده است:
- دلایل قرآنی
- دلایل روایی
- اجماع
- دلیل عقلی
- شواهد تاریخی[۸]
۳. بررسی تطبیقی تقیه در مذاهب اسلامی
نویسنده در این فصل به بخشی از دیدگاه مذاهب مختلف اسلامی در مورد تقیه، نگاهی گذرا انداخته است.[۹]
۴. رساله تقیه امامخمینی
این فصل از کتاب که ترجمه رساله تقیه امامخمینی همراه با توضیحات و حواشی مترجم است، شامل بخشهای زیر است:
- انواع تقیه
- عمومیت و اطلاق اخبار تقیه
- مواردی که از ادله تقیه استثنا شدهاند
- انواع تقیه که از اخبار به دست میآید
- آیا ترک تقیه موجب فساد عمل میشود یا خیر؟
- دلایلی که دلالت میکند انجام مأموربه بر طبق تقیه مجزی است
- ادلهای که بر اجزاء در تقیه اضطراری دلالت میکنند
- دلایلی که دلالت بر اجزاء عملی میکنند که تقیه اقتضا کرده بر خلاف حق انجام شود
- دلایلی که دلالت بر اجزاء در تقیه مداراتی میکنند
- روایاتی که دلالت بر صحت نمازی میکنند که با عامه برپا میشود
- اعتبار عدم مندوحه در تقیه
- ترتب آثار صحت بر عملی که از روی تقیه صادر شده
امامخمینی در بیان دلیل نگارش رساله مینویسد:
«از آنجایی که بحث ما در ادوار فقهی به بعضی از فروعات تقیه کشیده شد، لازم دانستم که رسالهای را به صورت مستقل به این بحث اختصاص دهم که متکفل بیان مهمات آن باشد.»
مترجم در پایان ترجمه رساله، دو مسئله که در تقیه مورد اختلاف است و در رساله به آن پرداخته نشده را ضمن آخرین پاورقی مورد اشاره قرار داده است که عبارتاند از:
- آیا امر تقیه دایر مدار خوف فعلی است؟
- آیا میتوان تقیه فتوایی کرد به این شکل که مجتهد فتوا به حرمت حلالی یا وجوب چیزی که واجب نیست بدهد؟[۱۰]
وضعیت نشر
کتاب تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، به کوشش زهرا فهرستی، به زبان فارسی در یک جلد، ۱۲۸ صفحه، قطع رقعی و جلد شومیز، در سال ۱۳۸۵ش به همت معاونت پژوهشی پژوهشکده امامخمینی و انقلاب اسلامی منتشر شده است.[۱۱]
نویسنده قبل از انتشار این کتاب، ترجمه رساله تقیه امامخمینی را در قالب پایاننامه کارشناسی ارشد در سال ۱۳۷۳ش دفاع کرده است.[۱۲]
پانویس
- ↑ آقابزرگ، الذریعه، ج۴، ص۴۰۳–۴۰۵؛ صدوق، الهدایه، ص۵۱–۵۳.
- ↑ امامخمینی، الرسائل العشره، ص۷–۹۴.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، مقدمه.
- ↑ معرفی «زهرا فهرستی»، پایگاه اطلاعرسانی ایران کتاب.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، فهرست مطالب.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، ص ۱۲۳- ۱۲۷.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، ص۱۲- ۱۷.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، ص۲۰- ۳۱.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، ص۳۴- ۳۶.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، ص۳۸- ۱۲۲.
- ↑ فهرستی، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، شناسنامه کتاب.
- ↑ تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، پرتال امامخمینی.
منابع
- آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۳ق.
- امامخمینی، سیدروحالله، الرسائل العشره، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، ۱۳۸۷.
- تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، پرتال امامخمینی، تاریخ بازدید: ۱۲ مهر ۱۴۰۴.
- صدوق، محمدبنعلی، الهدایة فی الاصول و الفروع، قم، مؤسسه امامهادی(ع)، ۱۴۱۸ق.
- فهرستی، زهرا، تحقیق و ترجمه رساله تقیه امامخمینی، تهران، پژوهشکده امامخمینی و انقلاب اسلامی، ۱۳۸۵.
- معرفی «زهرا فهرستی»، پایگاه اطلاعرسانی ایران کتاب، تاریخ بازدید: ۱۲ مهر ۱۴۰۴.