حیدر راثی ساربانقلی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | حیدر راثی ساربانقلی |
| تاریخ تولد | ۱۲۹۳ش |
| زادگاه | روستای ساربانقلی، شبستر |
| تاریخ وفات | ۲۹ شهریور ۱۳۸۵ |
| محل دفن | کنار مقبره پدرش در ساربانقلی |
| شهر وفات | ساربانقلی |
| خویشاوندان سرشناس | ملا محمد راثی (پدر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، سیدشهابالدین مرعشی نجفی، شیخ عباسعلی شاهرودی، عبدالکریم حائری یزدی، سیدمحمد حجت کوهکمری |
| محل تحصیل | شبستر، تبریز و قم |
| تألیفات | پایاننامه «آب کر»، دیوان اشعار |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | تدریس در حوزه علمیه، تأسیس کتابخانه و خدمات فرهنگی و دینی |
حیدر راثی ساربانقلی، از شاگردان دروس سطح و فلسفه امامخمینی.
زادگاه
حیدر راثی ساربانقلی در سال ۱۲۹۳ش در خانوادهای روحانی در روستای ساربانقلی شبستر به دنیا آمد. پدرش ملا محمد، از فقها و دانشوران منطقه شبستر بود.
تحصیل
حیدر راثی ساربانقلی خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت. سپس کتابهای ابوابالجنان، گلستان سعدی و تاریخ المعجم و همچنین مقداری از ادبیات عرب را نزد پدرش خواند. در ۱۵ سالگی به شبستر رفت و در حوزه علمیه آن شهر که توسط میرزا کاظم شبستری اداره میشد، به تحصیل پرداخت.
حضور او در آنجا چندان به درازا نکشید، چراکه آن حوزه تعطیل شد و راثی ساربانقلی راهی تبریز شد و تحصیلات خود را در مدرسه طالبیه آن شهر پی گرفت. وی دو سال در آن مدرسه به تحصیل پرداخت، ولی درباره استادان او در آنجا اطلاعاتی در دست نیست. راثی سپس رهسپار قم شد و در حوزه علمیه آن شهر به تحصیل پرداخت. او دروس سطح را نزد امامخمینی،[۱] و آیات سیدشهابالدین مرعشی نجفی و شیخ عباسعلی شاهرودی خواند.[۲] اما درباره درسی که پیش امامخمینی خواند و همچنین سالهای حضور در درس سطح امامخمینی اطلاعاتی در دست نیست.
آنگاه در درسهای خارج فقه و اصول آیات شیخ عبدالکریم حائری یزدی و سیدمحمد حجت کوهکمری شرکت کرد. با استناد به حضور او در درس آیتالله حائری یزدی (متوفای ۱۳۱۵ش) میتوان احتمال داد که او در نخستین سالهای دهه ۱۳۱۰ش در درس سطح امامخمینی شرکت میکرده است.
راثی ساربانقلی در همان زمان وارد درس فلسفه امامخمینی شد. وی که از شاگردان خاص آیتالله حجت کوهکمری بود، برای حضور در درس فلسفه امامخمینی از استادش اجازه گرفت و با تأیید او وارد آن درس شد. درباره سالهای حضور او در درس فلسفه (منظومه) امامخمینی هم اطلاعاتی در دست نیست، ولی به نوشته رحمنزاده صوفیانی، «درس منظومه را از آغاز تا پایان» نزد امامخمینی خواند.
تدریس
او در کنار تحصیل، به تدریس در حوزه علمیه قم میپرداخت و ازجمله درسهایی چون ادبیات و منطق را تدریس میکرد. تبحر راثی ساربانقلی در منطق بهاندازهای بود که آیتالله حجت کوهکمری آموزش دو تن از فرزندان خود را به او سپرد. سپس به تدریس کتاب رسایل پرداخت و بر اساس یکی از اسناد تاریخی، در سالهای ۱۳۱۶-۱۳۱۷ش آن کتاب را در حوزه علمیه قم تدریس میکرد. وی در کنار تحصیل و تدریس در حوزه علمیه قم، وارد دانشکده معقول و منقول (الهیات) دانشگاه تهران شد و موضوع پایاننامه او «آب کر» بود که با تأیید میرزا کاظم عصار و بدیعالزمان فروزانفر نگاشته شده بود.
خدمات اجتماعی
راثی ساربانقلی سپس علیرغم مخالفت آیتالله حجت کوهکمری و به سبب برخی اتفاقات در قم، به زادگاهش بازگشت و به تبلیغ دین و اقامه نماز جماعت در آنجا پرداخت.
تأسیس کتابخانهای با آثار خطی ازجمله اقدامات راثی ساربانقلی در روستای ساربانقلی بود. همچنین او طبع شعری داشت و رحمنزاده صوفیانی چند بیت شعر از او را آورده است.
درگذشت
حیدر راثی ساربانقلی در ۲۹ شهریور ۱۳۸۵ در زادگاهش درگذشت و پیکرش در همانجا و در کنار مقبره پدرش به خاک سپرده شد.[۳]
پانویس
منابع
- رحمنزاده صوفیانی، جعفر (۱۳۹۲)، دانشنامه ارونق و انزاب، با مقدمه سیداحمد حسینی اشکوری، ج۱، قم، مجمع ذخایر اسلامی.
- ریحان یزدی، سیدعلیرضا (۱۳۷۲)، آیینه دانشوران، با مقدمه، تعلیقات و اضافات ناصر باقری بیدهندی، قم، انتشارات کتابخانه آیتاللهالعظمی مرعشی نجفی.