پرش به محتوا

سیدجواد نیشابوری

از ویکی امام خمینی
سیدجواد نیشابوری
اطلاعات فردی
نام کاملسیدجواد نیشابوری
نسبسادات
تاریخ تولد۱۳۰۰ش
زادگاهکرمان
تاریخ وفات۳۰ بهمن ۱۳۸۹
محل دفنجوار شهدای گمنام کرمان
شهر وفاتکرمان
اطلاعات علمی
استادانامام‌خمینی، علی محرابی، علی‌اصغر صالحی کرمانی
محل تحصیلکرمان، حوزه علمیه قم
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با حکومت پهلوی
اجتماعیامام جماعت مسجد طالبی کرمان


سیدجواد نیشابوری، از شاگردان درس اخلاق امام‌خمینی.

زادگاه و تحصیل

سیدجواد نیشابوری، در سال ۱۳۰۰ ش در خانواده‌ای مذهبی در کرمان به دنیا آمد. وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، مشغول به کار شد و در شرکت مخابرات به فعالیت پرداخت. به دلیل نزدیکی مخابرات با مسجد جامع و رفت‌وآمد وی به مسجد و آشنایی با آقایان شیخ عباس حقیقی، سببی، اقدسی و علی‌اصغر صالحی کرمانی، کم‌کم به آموختن علوم دینی روی آورد. متأثر از این آشنایی، به مطالعات دینی پرداخت و سپس مقدمات علوم حوزوی، صرف و نحو و بدایه، مقدمات، صرف و نحو، عوامل و عروه الوثقی را نزد شیخ عباس حقیقی خواند و سپس در درس قوانین و شرح لمعه شیخ حسین فقیه شرکت کرد. کفایه، مکاسب، شرح تجرید و منظومه سبزواری را نزد میرزا علی محرابی از عالمان برجسته کرمانی خواند. فواید الاصول را هم پیش میرزا علی محرابی فراگرفت و سپس در دروس خارج فقه و اصول صالحی کرمانی شرکت کرد.[۱]

او در سال ۱۳۲۰ش برای ادامه تحصیل رهسپار حوزه قم شد.[۲] و در آنجا قوانین و شرح لمعه را نزد سیدابوالفضل زرندی و شیخ محمد ادیب تهرانی تکمیل کرد.[۳] همچنین از امام موسی صدر به‌عنوان یکی از استادان او نام برده شده است[۴] او هم‌زمان با تحصیل دروس سطح در حوزه علمیه قم، در درس اخلاق امام‌خمینی نیز شرکت می‌کرد. درس فوق که روزهای پنج‌شنبه و جمعه در مدرس زیر کتابخانه در مدرسه فیضیه تشکیل می‌شد، از محفل‌های مهم درس اخلاق حوزه علمیه قم به شمار می‌رفت و سیدجواد نیشابوری ازجمله حاضران آن درس بود.[۵] وی در سال‌های ۱۳۲۰-۱۳۲۲ش در قم بود و می‌توان گفت در آن سال‌ها که درس اخلاق امام‌خمینی تشکیل می‌شد، در آن جلسات حضور می‌یافته است. در مدت تحصیل در قم، هم‌مباحثه سیدموسی شبیری زنجانی بود.

فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی قبل از انقلاب

سیدجواد نیشابوری در سال ۱۳۲۲ش به کرمان بازگشت و همراه با علی‌اصغر صالحی کرمانی حوزه علمیه کرمان را احیا کرد.[۶] و سپس مدیریت اجرایی و امور داخلی مدرسه صالحیه کرمان را بر عهده گرفت.[۷] هم‌زمان به تدریس در آن مدرسه هم می‌پرداخت و ازجمله کتاب شرایع الاسلام را تدریس می‌کرد.[۸] وی در کنار تحصیل به تبلیغ احکام اسلام و تدریس نیز اشتغال داشت و امام جماعت مسجد طالبی کرمان بود.[۹]

او از سال ۱۳۴۲ش به فعالیت‌های سیاسی علیه حکومت پهلوی می‌پرداخت. در فروردین ۱۳۴۷ به سبب برخی فعالیت‌های سیاسی، همراه با جمعی دیگر از روحانیان کرمان به شهربانی احضار شد. شهربانی کرمان از او و دیگر روحانیان به سبب ایراد مطالبی که گزارشگر ساواک آنها را خلاف مصالح مملکت قید کرده بود، تعهد کتبی اخذ کرد.[۱۰]

در سال‌های نهضت اسلامی در پاسخگویی به پرسش‌های جوانان در کرمان فعال بود و جلساتی را با آنان برگزار می‌کرد. یکی از بحث‌هایی که در آن جلسات مطرح می‌شد درباره مرجع تقلید اعلم بود و وی امام‌خمینی را به‌عنوان مرجع تقلید اعلم معرفی می‌کرد.[۱۱] در همان سال‌ها به ملاقات زندانیان سیاسی آزادشده می‌رفت.[۱۲] و به همین علت رفتار او اغلب زیر نظر ساواک قرار داشت و ساواک او را یکی از واعظان طرفدار امام‌خمینی در کرمان معرفی کرد.[۱۳] او در هشتم فروردین و در جلسه هم‌اندیشی علمای کرمان درباره برگزاری مجلس بزرگداشت به مناسبت اربعین شهدای ۲۹ بهمن تبریز شرکت داشت و همراه با روحانیان کرمان با صدور اعلامیه، آن مصیبت‌ها را به مردم تسلیت گفتند و اقدام حکومت پهلوی را تقبیح کردند.[۱۴] در روز نوزدهم اردیبهشت ۱۳۵۷ به مناسبت چهلم شهدای حوادث یزد، جهرم و اهواز مجلس یادبودی در مسجد جامع کرمان با حضور هزار نفر از مردم برگزار شد و نیشابوری همراه با عباس شیخ‌الرئیسی از سخنرانان آن مراسم بودند.[۱۵] در چهلمین روز شهدای رمضان ۱۳۵۷ش (شهرهای اصفهان، رفسنجان، یزد و شیراز) که در مسجد جامع کرمان برگزار شده بود، حضور داشت.[۱۶] همچنین ازجمله روحانیانی بود که در مجلس بزرگداشت شهدای ۱۷ شهریور تهران که در ۲۴ مهر در مسجد جامع کرمان برگزار شده بود شرکت داشت.[۱۷] و به این مناسبت اعلامیه‌ای را همراه با جمعی از روحانیان مبارز کرمان صادر و به مدت سه روز عزای عمومی اعلام کردند.[۱۸] وی در مراسم چهلمین روز شهدای ۱۷ شهریور تهران هم که در مسجد جامع کرمان برگزار شده بود شرکت داشت.[۱۹]

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب

سیدجواد نیشابوری پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت‌های ارشادی در کرمان ادامه داد و سال‌ها به اقامه نماز جماعت در مسجد طالبی آن شهر می‌پرداخت. او در ۳۰ بهمن ۱۳۸۹ ش از دنیا رفت و سیدیحیی جعفری، امام جمعه کرمان نماز را بر پیکر وی در مصلای کرمان اقامه کرد و سپس پیکر او در جوار شهدای گمنام کرمان و در کنار مقبره آیت‌الله روحانی به خاک سپرده شد.[۲۰]

پانویس

  1. «اندیشمندان اسلامی، سیدجواد نیشابوری».
  2. hawzah.net.
  3. «اندیشمندان اسلامی، سیدجواد نیشابوری».
  4. hawzah.net.
  5. «اندیشمندان اسلامی، سیدجواد نیشابوری».
  6. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۱.
  7. «اندیشمندان اسلامی، سیدجواد نیشابوری».
  8. سلمانی آرانی، «شهید محمد مصطفوی، شیدای عبادت»، ص۲۴۹.
  9. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۱.
  10. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۰.
  11. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ۸۱-۸۲.
  12. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۱۵۵.
  13. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۱۷۲.
  14. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۰۰-۲۰۱ و ۲۱۴.
  15. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۱۸.
  16. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۴۹؛ سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۱۰، ص۴۹۳-۴۹۴.
  17. سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۱۳، ص۳۲-۳۳.
  18. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۵۶.
  19. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۹۹.
  20. آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک، ص۲۱؛ «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدجواد نیشابوری».

منابع

  • آیت‌الله سیدیحیی جعفری به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۶)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • «اندیشمندان اسلامی، سیدجواد نیشابوری» (۱۳۹۷)، اندیشمندان اسلامی: مرکز پژوهش‌های اسلامی سازمان صداوسیما.
  • «حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدجواد نیشابوری»، http://www.negahmedia.ir.
  • سلمانی آرانی، حبیب‌الله (۱۳۸۶)، «شهید محمد مصطفوی، شیدای عبادت»، ستارگان حرم، ج۲۵، قم، زائر.
  • سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۱۰ و ۱۳، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی
  • https://hawzah.net/fa/News/View.