سیدیاسر خمینی

سیدیاسر خمینی، نوه امام‌خمینی، استاد حوزه علمیه قم، سال ۱۳۵۷ در تهران زاده شد. از بدو تولد در پاریس، قم و تهران به همراه پدر و مادر خود با امام‌خمینی زندگی کرده است. ایشان دبستان، راهنمایی و دبیرستان را در تهران خواند. برای ادامۀ تحصیل وارد حوزۀ علمیه شد. در حوزه علمیه قم در مقطع‌های گوناگون از استادان بنام حوزه استفاده کرد. سیدیاسر همزمان با دانش‌اندوزی در علوم مختلف، در مقطع‌های گوناگون حوزوی، علوم عقلی و نقلی نیز درس گفته است.

زندگی

سیدرضا مصطفوی (بر پایۀ شناسنامه)، معروف به سیدیاسر خمینی زادۀ ۳۰ شهریور ۱۳۵۷ش (بر پایۀ شناسنامه) است. پدرش سیداحمد خمینی، دومین پسر و آخرین فرزند امام‌خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران است که پس از درگذشت سیدمصطفی خمینی، مسئولیت دفتر و بیت امام‌خمینی و تمام امور مربوط به ایشان را بر عهده داشت. مادر وی سیده‌فاطمه طباطبایی، فرزند سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و سیده‌صدیقه صدر، فرزند سیدصدرالدین صدر و نوه سیدحسین قمی معروف به «حاج آقاحسین قمی» است که هر دو از عالمان برجسته و مراجع تقلید بودند و امام‌خمینی نیز در اشعار خود به خاندان سلطانی و صدر اشاره کرده است.

تاریخ تولد و نام‌گذاری

سیدیاسر، فرزند میانی سیداحمد، به گفتۀ مادرش، سیده‌فاطمه طباطبایی، شب ۲۷ مهر ۱۳۵۷ در «بیمارستان تهرانِ» شهر تهران به دنیا آمد. (طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۴۴۳) ولی شناسنامه به تاریخ ۳۰ شهریور ۱۳۵۷ش. با نام سیدرضا مصطفوی گرفته شد تا زمان تولد نیمۀ نخست سال به‌حساب آمده و یک سال زودتر در مدرسه ثبت‌نام نماید. برخی منابع زادروز ایشان را ۲۶ مهر ۱۳۵۷ و شماری دیگر ۲۵ آبان ۱۳۵۷ نوشته‌اند که درست نیست. در نام‌گذاری، سیدیاسر را نخست سیدرضا می‌نامند و شناسنامه می‌گیرند؛ اما به‌دلیل این‌که مادرش از علاقۀ فراوان پدر، سیداحمد، به نام یاسر خبر داشت، او را سیدیاسر خطاب می‌کند و این را تلفنی هم به سیداحمد اطلاع می‌دهد. از آن پس سیدرضا به سیدیاسر معروف می‌شود.

حضور در پاریس

سیدیاسر خمینی سه ماهه بود که همراه مادر و پدربزرگش، سلطانی طباطبایی، برای دیدن پدرش سیداحمد که همراه امام‌خمینی بود، به فرانسه برده شد. و اوایل دی ۱۳۵۷، با مادر و پدربزرگ خود، سلطانی طباطبایی، به دیدار امام‌خمینی در پاریس رفت و این سفر تا بهمن ۱۳۵۷ و زمان بازگشت امام‌خمینی به ایران، ادامه داشت.

تحصیلات

سیدیاسر که در دهۀ شصت به همراه پدر و مادر کنار پدر بزرگش امام‌خمینی، در جماران زندگی می‌کرد؛ تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه نیکانِ تهران آغاز کرد. مقطع راهنمایی را نیز در همین مدرسه و دورۀ متوسطه را در دبیرستان شهید مطهری گذراند. (مصاحبه حضوری با سیدیاسر خمینی) تااین‌که به‌دلیل علاقه‌ای که به علوم دینی داشت، مهر سال ۱۳۷۳ به قم رفت و با استقرار در منزل پدربزرگش، سلطانی طباطبایی، به تحصیل علوم دینی پرداخت. نخستین استاد او نیز همچون برادرش سیدحسن، پدربزرگش بود. همزمان، در مدرسه عترت نیز ثبت‌نام کرد و بخش‌هایی از مقدمات حوزه را در آنجا سپری کرد. سپس به مدرسۀ معصومیه رفته و دورۀ مقدمات را در آنجا به پایان رساند و سال ۱۳۷۸ به لباس روحانیت درآمد. وی افزون بر علوم حوزوی دستی نیز در فراگیری علوم انسانی جدید داشته‌است، ازجمله می‌توان به جامعه شناسی و فلسفه غرب اشاره کرد.

اساتید

نخستین استاد سیدیاسر، پدر بزرگش سلطانی طباطبایی بود که در هر درسی ایشان را یاری می‌داد؛ بااین‌حال به‌گونۀ تخصصی در دوره سطح، رسائل، مکاسب و کفایه را به ترتیب نزد «کرباسی»، «موسوی تهرانی» و «بیگدلی» خواند. همچنین در دروس خارج فقه و اصول از اساتید بنام حوزه، آیات عظام: وحید خراسانی و شبیری زنجانی، همچنین حجج اسلام: مهدی گنجی و شهیدی بیشترین بهره را برد. سیدیاسر همزمان با تحصیل دروس رسمی حوزه، به فلسفه و عرفان نیز علاقه داشت و به فراگیری آنها پرداخت. (مصاحبه حضوری با سیدیاسر خمینی). در این راستا آثاری همچون: شرح اشارات، تمهید، فصوص، اسفار، شواهد ربوبیه، نفس شفا و... را نزد اساتید فن، آیات و حجج اسلام: جوادی آملی، اسحاق نیا، یزدان پناه و حشمت‌پور فرا گرفت.

تدریس

یاسر خمینی همزمان با تحصیل در دوره سطح، برخی دروس حوزه را تدریس می‌کرد. هم‌اکنون نیز به تدریس سطح عالی حوزه و تدریس در دانشگاه مشغول است.

تشکیل خانواده

یاسر خمینی با سیده حورا صدر، دختر سیدمحمد صدر (دیپلمات و فرزند سیدرضا صدر که برادر بزرگتر سید موسی صدر بود) ازدواج کرده است. سیدمحمد صدر، خود پسردایی سیده‌فاطمه طباطبایی، مادر سیدیاسر است.الگو:مدرک حاصل ازدواج آنها دو فرزند به نام‌های سیدروح‌الله متولد ۱۳۸۸ و فاطمه متولد ۱۳۹۲ است.

علاقه امام‌خمینی به سیدیاسر

سیدیاسر که به دلیل همراهی و حضور مداوم پدر خود نزد امام‌خمینی، در همه سال‌های پس از انقلاب، ملازم و همراه امام‌خمینی بود و دوران خردسالی و کودکی را در سایه پرمهر ایشان تربیت می‌شد، خاطرات و نکات تربیتی فراوانی، از رفتار، اخلاق و سلوک امام‌خمینی در خاطر دارد. تا چند ماه پس از به دنیا آمدن، پدر و پدربزرگ هنوز سیدیاسر را ندیده بودند. روزهای پایانی پاییز و اوج‌گیری انقلاب بود که مادرتلاش کرده فرزند را برای دیدار پدر به پاریس ببرد. در فرودگاه مهرآباد به بهانۀ نداشتن اجازۀ پدر به یاسر اجازۀ خروج ندادند. (طباطبایی، اقلیم خاطرات، ص۴۶۳) سرانجام با تلاش سعید لاهوتی و سختی بسیار نام یاسر به گذرنامۀ مادر اضافه گردید و اول دی ماه ۱۳۵۷ راهی پاریس شدند (همان، ص۴۶۵) و پدربزرگ نوۀ ۶۳ روزه را دید. امام‌خمینی سیدیاسر را بغل کرد و دعا در گوشش خواند و قطعه‌ای طلا که از پیش برایش خریده بود، هدیه کرد. امام‌خمینی علاقۀ خود به سیدیاسر را در سال‌های پس از پیروزی انقلاب و سکونت در جماران نیز ابراز کرده است. در پایانِ نامه‌ای به سیداحمد در سال ۱۳۶۳، سیدیاسر و پدر و مادر او را با این تعبیر دعا کرده‌است که خداوند احمد را نزد خود «محمود» و فاطمه را «مفطوم» (جداشده از آتش‏) و حسن را «احسن» سازد و یاسر را به «یُسر» برساند. یا در برخی اشعار و نامه‌های خود به سیده‌فاطمه طباطبایی، از او یاد کرده است: احمد است از محمد مختار/ که حمیدش نگاهدار بوَد/ فاطی از عرش بطن فاطمه است/ فاطر آسمانش یار بوَد/ حسن این میوه درخت حُسن/ محسنش یار پایدار بوَد/ یاسر از آل پاک سبطین است/ سرّ احسان وِرا نِثار بود/ علی از بوستان آل علی است/ علی عالیش شعار بود/ پنج تن از سلاله احمد/ شافع جمله هشت و چار بود/ دخترم شعر تازه خواست ز من/ مِعر گفتم که یادگار بود.

منابع

• امام‌خمینی، سیدروح‌الله، دیوان امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش.
• امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
• ثقفی، خدیجه، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، به کوشش علی ثقفی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۳ش.
• دانشنامۀ امام‌خمینی، به کوشش سیدضیاء مرتضوی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، اول، ۱۴۰۰ش.
• طباطبایی، فاطمه، اقلیم خاطرات، تهران، پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۹۰ش.
• مصاحبه حضوری با سیدیاسر خمینی، آرشیو موسسه، اسفند ماه ۱۴۰۳ش.
• https://www.jahannews.com/analysis
• ttps://www.jamaran.news