محمدعلی ربانی یزدی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محمدعلی ربانی یزدی |
| تاریخ تولد | ۲۶ اسفند ۱۳۱۶ |
| زادگاه | یزد |
| تاریخ وفات | ۲۹ مهر ۱۳۷۶ |
| محل دفن | خلد برین یزد |
| شهر وفات | تهران |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، مرتضی حائری یزدی، سیدمحمدحسین طباطبایی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه یزد، حوزه علمیه قم |
| اجازه اجتهاد از | امامخمینی |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی، همراهی با نهضت امامخمینی |
| اجتماعی | رئیس شورای شهر یزد، مسئول عقیدتی-سیاسی نیروی انتظامی یزد |
محمدعلی ربانی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امامخمینی.
زادگاه
محمدعلی ربانی در ۲۶ اسفند ۱۳۱۶ در خانوادهای روحانی در یزد به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدحسن از عالمان و واعظان یزد بود.
تحصیل
محمدعلی ربانی دوران ابتدایی و متوسطه را در یزد گذراند. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و وارد حوزه علمیه یزد شد اما در زندگینامه او، درجشده در مفاخر یزد به نام استادان و همچنین درسهایی که در حوزه علمیه یزد خوانده است، اشاره نشده است.
ربانی پس از مدتی تحصیل در یزد، رهسپار قم شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد آقایان محمد فاضل لنکرانی، سیدعباس خاتم یزدی و مصطفی اعتمادی فراگرفت. همزمان در درسهای تفسیر قرآن علامه طباطبایی هم شرکت میکرد. سپس در درسهای خارج فقه و اصول آیات امامخمینی و شیخ مرتضی حائری یزدی حضور یافت.[۱]
درباره سالهای دقیق حضور او در درسهای امامخمینی گزارشی در دست نیست. او سپس به یزد بازگشت و در حوزه علمیه آن شهر در درسهای سیدمحمدعلی مدرسی شرکت کرد.
فعالیتهای مبارزاتی
محمدعلی ربانی یکی از مبلغان دینی بود و از سال ۱۳۳۵ش برای تبلیغ دین به شهرهای مختلف سفر میکرد که از آن جمله میتوان به سفرهای تبلیغی او به شهرهای تهران، اصفهان، کرمان، کاشان، زاهدان، رشت، ایلام و مناطق محرومی چون رباط پشت بام اشاره کرد.[۲] او با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امامخمینی به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت.
بر اساس گزارش ساواک، وی در آبان ۱۳۴۱ و در جریان مبارزات علیه تصویبنامه انجمنهای ایالتی و ولایتی، به سخنرانی در مساجد یزد میپرداخت و مخالفت خود را با آن اعلام میکرد.[۳] در روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در تهران حضور داشت و به سبب مشارکت در قیام مردم در آن روز توسط ساواک مورد ضرب و شتم قرار گرفت. ربانی همچنین یک بار در محضر امامخمینی سخنرانی کرد و مورد توجه ایشان قرار گرفت.[۴] ساواک استان یزد در گزارشی درباره روحانیان آن استان در سال ۱۳۴۸ش، تأکید کرد که منبر او کنترل شود.[۵] وی همچنین در دعوت از روحانیان برای سخنرانی در یزد فعال بود و نگاهی به فهرست روحانیان مدعو نشان میدهد که همه از روحانیان مبارز بودند.[۶] او ۷ خرداد ۱۳۴۹ از امامخمینی اجازه تصدر در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد.[۷] و در همان سال ۱۳۴۹ به سبب شرکت نکردن در مراسم نیایشی که به مناسبت رفع خطر از جان شاه برگزار شده بود، به مدت سه ماه ممنوعالمنبر شد. در همان مراسم در سال ۱۳۵۴ش هم به محض شروع مراسم، مجلس را ترک کرد و به همین علت به گفته ساواک، «انعکاس نامطلوبی در بین حاضرین» ایجاد نمود.[۸] ربانی در سال ۱۳۵۶ش هم در اعزام روحانیان برای تبلیغ در روستاهای یزد نقش داشت.
وی در همان سال بار دیگر ممنوعالمنبر شده بود.[۹] در فروردین ۱۳۵۷ش پس از سرکوب تظاهرات مردم یزد به مناسبت چهلمین روز واقعه تبریز (۲۹ بهمن ۱۳۵۶) که جمعی از مردم آن شهر را به خاک و خون کشیدند، همراه با جمعی از روحانیان مبارز یزد اعلامیهای صادر کردند و ابعاد آن جنایت را افشا نمودند و اقدام حکومت پهلوی در ضرب و شتم مردم و زنان و کودکان و شهادت جمعی از مردم را محکوم کردند.[۱۰] همچنین در شهریور ۱۳۵۷ همراه با جمعی از روحانیان یزد، در نامهای به جمشید آموزگار نخستوزیر وقت، با اشاره به اهمیت نهضت اسلامی بهخصوص در سال ۱۳۵۷ش و انگیزههای مردم از شرکت در تظاهرات و راهپیماییها در این ماهها، انتساب این راهپیماییها به «یک عده اخلالگر، دست به یکی کردن ارتجاع سرخ و سیاه، فریبخوردگان بیگانهپرست و...» را محکوم کردند و از حکومت پهلوی خواستند «به جای این کشتارها و تبعیدها و اهانتها به مقام مقدس ملت عزیز ایران، به گفتهها و خواستههای منطقی مردم گوش فرا دهند».[۱۱] به سبب این مبارزات، ساواک یزد از او بهعنوان یکی از روحانیان طرفدار امامخمینی و «افراطی» نام برد.[۱۲]
فعالیتها پس از پیروزی انقلاب
ربانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از همراهان و نزدیکان شیخ محمد صدوقی یزدی، امام جمعه یزد و نماینده امامخمینی در استان یزد بود و به نمایندگی از ایشان در برخی از نهادها در یزد حضور مییافت. او در سال ۱۳۵۸ش و در انتخابات شورای شهر یزد به عضویت شورا درآمد و ریاست آن شورا را بر عهده گرفت. ریاست سیاسی ـ ایدئولوژیک ژاندارمری، عضویت در شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، ریاست هیئت نظارت بر چهارمین دوره ریاست جمهوری در یزد، مسئول اعزام روحانیان و طلاب به جبهههای جنگ و مناطق محروم، ریاست عقیدتی ـ سیاسی شهربانی استان یزد و ریاست عقیدتی ـ سیاسی نیروی انتظامی آن استان به مدت ۱۶ سال ازجمله مسئولیتهای او بود.
درگذشت
محمدعلی ربانی در ۲۹ مهر ۱۳۷۶ در تهران درگذشت و پیکرش پس از انتقال به یزد در خلد برین به خاک سپرده شد.[۱۳]
پانویس
- ↑ مدرسی، مفاخر یزد، ج۱، ص۲۹۷.
- ↑ مدرسی، مفاخر یزد، ج۱، ص۲۹۷.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان یزد، کتاب اول، ص۳.
- ↑ مدرسی، مفاخر یزد، ص۲۹۷.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان یزد، کتاب اول، ص۸۳.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان یزد، کتاب اول، ص۱۲۷.
- ↑ صحیفه امام، ج۲، ص۲۷۱.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان یزد، کتاب اول، ص۳۴۲.
- ↑ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان یزد، کتاب اول، ص۵۱۲.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۲۶۰ ـ ۲۶۳.
- ↑ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۳۷۷-۳۷۸.
- ↑ سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۱۳، ص۱۵.
- ↑ مدرسی، مفاخر یزد، ج۱، ص۲۹۷-۲۹۸.
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان یزد، کتاب اول (۱۳۹۳)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک (۱۳۹۲)، ج۱۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.
- صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی.
- مدرسی، سیدمحمدکاظم (۱۳۸۲)، مفاخر یزد، ج۱، یزد، بنیاد ریحانهالرسول.