محمدتقی دانشآشتیانی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | محمدتقی دانشآشتیانی |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۸ش |
| زادگاه | آشتیان |
| خویشاوندان سرشناس | ابوالقاسم دانشآشتیانی (پدر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امامخمینی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، محمدعلی اراکی، جعفر سبحانی، لطفالله صافی گلپایگانی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با رژیم پهلوی، از مؤسسان تعاون اسلامی |
| اجتماعی | مدیر مدرسه علمیه آشتیان، همکار کتابخانه مسجد اعظم قم |
محمدتقی دانشآشتیانی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امامخمینی.
زادگاه و خاندان
محمدتقی دانشآشتیانی در سال ۱۳۱۸ش در خانوادهای روحانی در آشتیان به دنیا آمد. پدرش ابوالقاسم دانشآشتیانی، از روحانیان برجسته آشتیان بود که از سوی آیتالله سیدحسین طباطبایی بروجردی، مسئولیت کتابخانه مسجد اعظم قم را بر عهده گرفت و تا پایان حیاتش آنجا را اداره میکرد. جدش آخوند ملااحمد آشتیانی نیز از عالمان برجسته آشتیان بود و به سبب ورع و تقوایی که داشت به «سلمان عصر» موسوم شده بود.[۱]
تحصیل
محمدتقی دانشآشتیانی پس از آنکه خواندن و نوشتن را در آشتیان و قم نزد پدرش فراگرفت، به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را نزد پدرش خواند. سپس در حوزه علمیه قم معالمالاصول را نزد مرتضی بنیفضل فراگرفت و در شرح لمعه از شاگردان شیخ محمدتقی ستوده بود. رسائل را هم پیش جعفر سبحانی خواند و همزمان در درس کفایهالاصول سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و بیع مکاسب محمد فاضل لنکرانی شرکت میکرد و در درس مکاسب محرمه از شاگردان لطفالله صافی گلپایگانی بود.
دانشآشتیانی سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و مدتی در درس خارج فقه و اصول امامخمینی شرکت کرد. او در مصاحبه با پایگاه اطلاعرسانی کتابخانه آیتاللهالعظمی بروجردی (کتابخانه مسجد اعظم قم)، دراینباره گفته است:
«مقداری هم که امام حضور داشتند، درس ایشان را هم تا اندازهای میرفتم».[۲]
بنابراین میتوان گفت که در دهه ۱۳۴۰ش و در مسجد اعظم قم در درس امامخمینی حضور مییافته و این حضور در سالهای پایانی درس خارج فقه و اصول امام و کوتاه بوده است. او سپس در درسهای خارج فقه و اصول آیات سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و شیخ محمدعلی اراکی شرکت کرد.[۳]
خدمات علمی و اجتماعی
دانشآشتیانی از سال ۱۳۳۹ش و با تأسیس کتابخانه مسجد اعظم قم توسط آیتالله بروجردی و انتصاب پدرش شیخ ابوالقاسم دانشآشتیانی به ریاست آن مدرسه، در کنار پدر به فعالیت در آن مدرسه پرداخت و از جمله در فهرستنویسی از نسخههای خطی آن کتابخانه، پدرش را یاری میکرد.[۴] شیخ ابوالقاسم دانشآشتیانی همزمان با اداره مسجد اعظم قم، مدیریت حوزه علمیه آشتیان را بر عهده داشت و پس از او، محمدتقی دانشآشتیانی مدیریت آنجا را بر عهده گرفت و پس از مدتی از ریاست آن حوزه کنارهگیری کرد.[۵]
محمدتقی دانشآشتیانی در سال ۱۳۴۴ش و پس از مهاجرت امامخمینی از ترکیه به عراق، همراه با جمعی از روحانیان در تلگرافی به
«محضر مقدس بزرگ مرجع عالم تشیع حضرت آیتاللهالعظمی آقای خمینی، متعالله المسلمین بطول بقائه» خطاب به ایشان نوشتند: «هرچند انتقال حضرتعالی از ترکیه به عتبات عالیات از جهتی مایه خرسندی است، ولی ادامه تبعید آن مرجع عالیقدر که به خاطر دفاع از قرآن و حقوق ملت اسلام و حمایت از استقلال و تمامیت ارضی کشور اسلامی ایران صورت گرفته است، بسی موجب تأثر و تنفر عموم ملت ایران است».[۶]
او در سال ۱۳۵۰ش همراه با جمعی از روحانیان مبارز چون سیدمحمد موسوی خوئینیها، مؤسسه تعاون اسلامی را در قم بنیان نهادند تا به خانوادههای زندانیان سیاسی و روحانیان تبعیدی کمک کنند.[۷]
دانشآشتیانی که به تدریس در حوزه علمیه قم میپرداخت، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همکاری با کتابخانه مسجد اعظم ادامه داد و همچنان اداره مدرسه علمیه آشتیان را بر عهده داشت.
او در کنار فعالیتهای فوق، به تدریس در حوزه علمیه قم و همچنین مراکز آموزش عالی میپرداخت. دو تن از فرزندان او به نامهای مهدی و صالح دانشآشتیانی در جبهههای جنگ به شهادت رسیدند.
پانویس
- ↑ سلیمانی آشتیانی، «ابوالقاسم دانشآشتیانی، فروغ پارسایی»، ص۱۰-۱۱.
- ↑ «سالهای آغازین تأسیس کتابخانه مسجد اعظم در گفتگو با آیتالله محمدتقی دانشآشتیانی».
- ↑ «سالهای آغازین تأسیس کتابخانه مسجد اعظم در گفتگو با آیتالله محمدتقی دانشآشتیانی»؛ عبدلی آشتیانی و سلیمانی آشتیانی، «پیشینه و موقوفات مدرسه علمیه صاحبالامر(علیهالسلام) آشتیان»، ص۱۱۳.
- ↑ «سالهای آغازین تأسیس کتابخانه مسجد اعظم در گفتگو با آیتالله محمدتقی دانشآشتیانی».
- ↑ عبدلی آشتیانی و سلیمانی آشتیانی، «پیشینه و موقوفات مدرسه علمیه صاحبالامر(علیهالسلام) آشتیان»، ص۸۶.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۴۸، ص۲۸-۲۹؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳.
- ↑ گلی زواره، «تندیس شجاعت و سخاوت: یادواره حجتالاسلاموالمسلمین سیدمحمد احسانی طبایی زوارهای»، ص۶.
منابع
- «سالهای آغازین تأسیس کتابخانه مسجد اعظم در گفتگو با آیتالله محمدتقی دانشآشتیانی».
- سلیمانی، مهدی (۱۳۸۲)، «ابوالقاسم دانشآشتیانی، فروغ پارسایی»، ستارگان حرم، ج۱۳، قم، زائر.
- «شرححال آیتالله دانشآشتیانی اولین سرپرست کتابخانه مسجد اعظم» (۱۳۸۰)، مجله پیام حوزه، پاییز، شماره ۳۱.
- عبدلی آشتیانی، اسدالله و مهدی سلیمانی آشتیانی (۱۳۹۲)، «پیشینه و موقوفات مدرسه علمیه صاحبالامر(علیهالسلام) آشتیان»، فصلنامه فرهنگی، تحقیقی، اجتماعی و تاریخی وقف میراث جاویدان، سال ۲۱، شماره ۸۲، تابستان.
- گلی زواره، غلامرضا (۱۳۹۹)، «تندیس شجاعت و سخاوت: یادواره حجتالاسلاموالمسلمین سیدمحمد احسانی طبایی زوارهای»، روزنامه اطلاعات، شماره ۲۷۷۴۳، ۱۳ دی.