مرتضی اشراقی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | مرتضی اشراقی |
| تاریخ تولد | ۱۵ دی ۱۳۵۶ |
| زادگاه | قم، ایران |
| خویشاوندان سرشناس | امامخمینی (پدربزرگ)، شهابالدین اشراقی (پدر)، صدیقه مصطفوی (مادر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | حسینی بوشهری، خادمی اصفهانی، حسینی میانجی، محمد فاضل لنکرانی، سبحانی، مکارم شیرازی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
| تألیفات | تأسیس و تبیین قاعده فقهی «ما أعطی لله لا یرجع فیه»، شرط ضمان در عقود امانی، مقالات متعدد فقهی و اصولی، آیات الاحکام قرآن) |
مرتضی اشراقی (زادۀ ۱۳۵۶ش)، از روحانیان حوزه علمیه قم، نوۀ دختری امامخمینی، فرزند شهابالدین اشراقی و صدیقه مصطفوی (خمینی) است. وی پس از تحصیلات متوسطه، علوم حوزوی را آغاز کرد. اشراقی افزون بر شرکت در درس خارج فقه و اصولِ حوزه، به تدریس و پژوهش نیز اشتغال دارد.
زندگینامه
مرتضی اشراقی زادۀ ۱۵ دیماه ۱۳۵۶ شهر قم،[۱] هفتمین و آخرین فرزند شهابالدین اشراقی و صدیقه خمینی است. شهابالدین از فضلای حوزه علمیه قم، شاگرد، معتمد، نماینده و وکیل تامالاختیار امامخمینی پس از تبعید به عراق[۲] و از همراهان و مبارزان پیش از انقلاب اسلامی بهشمار میآمد.[۳]
مادر مرتضی اشراقی، صدیقه مصطفوی، فرزند سوم و دختر اول امامخمینی است که سال ۱۳۳۱ با شهابالدین اشراقی ازدواج کرد..[۴] شهابالدین که داماد اول امامخمینی است، شهریور ۱۳۶۰ در ۵۶ سالگی در تهران درگذشت و در جوار حرم فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد.[۵]
صدیقه مصطفوی و شهابالدین اشراقی دارای هفت فرزند، چهار دختر و سه پسر هستند. نفیسه، زهرا، نعیمه، علی، عاطفه، محمدتقی و هفتمین فرزند این خانواده، مرتضی، که سال ۱۳۷۴ وارد حوزه علمیه قم شد و به تحصیل خارج فقه و اصول اشتغال دارد. وی نخست با فاطمهالسادات موسوی رکنی ازدواج کرد[۶] که بعدها به طلاق انجامید. سپس با دختر آیتالله مصطفی دوستی زنجانی ازدواج کرد.[۷]
تحصیلات و فعالیتهای علمی
مرتضی اشراقی دوران دبستان و راهنمایی را در مدرسه نیکان تهران، و دوران دبیرستان را در مدرسه علوم و معارف اسلامی شهید مطهری تهران گذراند..[۸] وی سال ۱۳۷۴ وارد حوزه علمیه قم شد. درسهای مقدمات را در مدرسه علمیه عترت آل محمد(ص) گذراند و سطح حوزه را نزد استادانی همچون: بیگدلی، حسینی بوشهری، عظیمی، خادمی اصفهانی، حسینی میانجی به پایان رساند. مدتی کوتاه در درس خارج آیتالله محمد فاضل لنکرانی، سپس آیات سبحانی، مکارم شیرازی و دیگر استادانی همچون صادق آملی لاریجانی و گنجی گذرانده و موفق به دریافت «سطح علمی سه» از حوزه علمیه قم شده است..[۹]
تدریس و تألیف
مرتضی اشراقی در کنار تدریسِ سطوح مختلف حوزه، به تحقیق و تصحیح آثار پدر همت گماشت و چندین جلد از آنها را منتشر کرد. همچنین خود نیز چندین کتاب و مقاله علمی تألیف کرده است. از آن میان کتاب تأسیس و تبیین قاعده فقهی «ما أعطی لله لا یرجع فیه» با تقریظ آیتالله مصطفی دوستی زنجانی[۱۰] رساله علمی ـ فقهی و حقوقی با عنوان «شرط ضمان در عقود امانی»، مقالات متعدد فقهی، اصولی و دیگر معارف اسلامی، و اثر مهمی در خصوص آیات الاحکام قرآن مجید که در دست چاپ است.[۱۱]
مرتضی اشراقی بیشتر به فعالیتهای علمی و پژوهشی پرداخته است؛ بااینحال مدتی هم بهعنوان مشاور عالی معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی شروع به کار کرد و در همین راستا با توجه به نیاز دانشگاه، ریاست کمیته انتصابات معاونین دانشجویی ـ فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی را عهدهدار شد.[۱۲]
خاطراتی از امامخمینی
از زمانی که امامخمینی به پاریس هجرت کرد؛ شهابالدین اشراقی نیز به همراه خانواده به آنجا رفتند. مرتضی اشراقی یکساله بود که پدربزرگش را دید. پس از پیروزی انقلاب و بازگشت امامخمینی به ایران و استقرار در قم، منزل و باغچۀ شهابالدین اشراقی ازجمله اماکن استراحتی امامخمینی بود.[۱۳] از زمانی هم که به تهران رفتند و در جماران ساکن شدند، خانواده اشراقی نیز در تهران مستقر شد. برای همین مرتضی اشراقی از همان خردسالی و کودکی پدربزرگ را میدید و علاقهمند بود و خاطراتی از آن دوران دارد. در برخی خاطرات دوران کودکی گفته است:
وقتی بچه بودیم، گاهی اوقات شبها در منزل امام میخوابیدیم و آن شبها حال و هوای خاص خودش را داشت و خوش میگذشت.[۱۴] یا گاهی روزهای جمعه ناهار پیش امام و خانم میرفتیم و تا ساعت دو ناهار میخوردیم و بعد با دوچرخه، بازی میکردیم. دوچرخههای ما همیشه خانه امام بود.[۱۵]
ایشان از عیدی دادن پدربزرگ اینگونه یاد میکند:
«سال که نو میشد، نوهها برای دیدن امام به خانه ایشان میرفتند و امام هم مانند همه پدربزرگهای ایرانی به رسم هدیه و تبرک، به آنها عیدی میداد. نوروز سال ۱۳۶۸ خیلی شلوغ بود، من و یاسر (فرزند سیداحمد آقا) و محمدتقی (نوه دختری امام) در خانه دایی بازی میکردیم و منتظر بیرون آمدن امام بودیم. یکدفعه حسن آقا (سیدحسن خمینی) از در وارد شد و گفت: عیدی گرفتید؟ گفتیم: نه. گفت: سریع بروید که آقا شما ۳ تا را صدا کرده است. ما به سرعت به آنجا رفتیم. عیدی امام به ما در سالهای ۶۵ تا ۶۷، ۳۰۰ تومان بود، ولی سال ۶۸ به ما هزار تومان عیدی دادند. امام همیشه وقتی میخواستند عیدی بدهند هیچ وقت نمیگفتند: بگیر. میگفتند: بیا جلو. ما را یکییکی در بغلشان مینشاند و بعد عیدی میداد و یک دستی روی سر ما میکشیدند و بعد میرفتیم».[۱۶]
پانویس
- ↑ حنیف، زندگینامۀ آیتالله شهابالدین اشراقی، ج۱، ص۱۳۹.
- ↑ حنیف، زندگینامه آیتالله شهابالدین اشراقی، ج۱، ص۴۷، ۵۱، و ۶۹؛ ربانی املشی، یاران امام به روایت اسناد ساواک آیتالله حاجشیخمهدی ربانی املشی، ص۱۰۹؛ امامخمینی، صحیفه امام، ج۳، ص۴۲۸.
- ↑ شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۶۶.
- ↑ حنیف، زندگینامه آیتالله شهابالدین اشراقی، ج۱، صص۴۵ـ۵۱.
- ↑ حنیف، زندگینامه آیتالله شهابالدین اشراقی، ج۱، ص۳۴۴؛ امامخمینی، صحیفه امام، ج۱۵، ص۲۲۵، پاورقی.
- ↑ ثقفی، بانوی انقلاب خدیجهای دیگر، ص۶۴۴ـ۶۴۵.
- ↑ مرتضی اشراقی؛ خاندان خمینی.
- ↑ «زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین مرتضی اشراقی»، پایگاه اطلاع و خبررسانی جماران.
- ↑ «زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین مرتضی اشراقی»، پایگاه اطلاع و خبررسانی جماران.
- ↑ «تأسیس و تبیین قاعده فقهی ما أعطی لله لا یرجع فیه»، پایگاه شبکه اجتهاد.
- ↑ «زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین مرتضی اشراقی»، پایگاه اطلاع و خبررسانی جماران.
- ↑ «زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین مرتضی اشراقی»، پایگاه اطلاع و خبررسانی جماران.
- ↑ حنیف، زندگینامۀ آیتالله شهابالدین اشراقی، ج۱، ص ۲۲۲.
- ↑ «خاطراتی از ارتباط عاطفی امام (س) با کودکان»، پرتال امامخمینی.
- ↑ «خاطراتی از ارتباط عاطفی امام(س) با کودکان»، پرتال امامخمینی.
- ↑ «حجتالاسلام مرتضی اشراقی نوه حضرت امامخمینی»، سایت روزنامه همشهری.
منابع
- «تأسیس و تبیین قاعده فقهی ما أعطی لله لا یرجع فیه»، پایگاه شبکه اجتهاد؛ http://ijtihadnet.ir/tag
- «حجتالاسلام مرتضی اشراقی نوه حضرت امامخمینی»، سایت روزنامه همشهری روزنامه همشهری، تاریخ بازدید: ۱۳ اردیبهشت، ۱۴۰۴ش.
- «خاطراتی از ارتباط عاطفی امام (س) با کودکان»، پرتال امامخمینی، تاریخ بازدید: ۱۳ اردیبهشت، ۱۴۰۴ش.
- «زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین مرتضی اشراقی»، پایگاه اطلاع و خبررسانی جماران، تاریخ بازدید: ۱۳ اردیبهشت، ۱۴۰۴ش. https://www.jamaran.news
- امامخمینی، صحیفه امام، موسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی(س)، تهران، اول، ۱۳۸۷ش.
- ثقفی، خدیجه، بانوی انقلاب خدیجهای دیگر، به کوشش علی ثقفی، بانوی انقلاب خدیجهای دیگر، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی(س)، اول، ۱۳۹۳ش.
- حنیف، زندگینامه آیتالله شهابالدین اشراقی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی(س)، اول، عروج، ۱۳۹۲ش.
- ربانی املشی، شرح مبارزات آیتالله محمدمهدی ربانی املشی، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۸۰ش.
- شریف رازی، محمد، مستدرک گنجینه دانشمندان؛ کتاب انقلاب و شهادت، قم، پیروز، بیتا.
- مرتضی اشراقی؛ خاندان خمینی
محمد رجائی نژاد