فهم قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۱ آذر ۱۴۰۱
خط ۲۶: خط ۲۶:
==مبانی و قواعد فهم قرآن==
==مبانی و قواعد فهم قرآن==
اندیشمندان اسلامی به برخی مبانی فهم قرآن اشاره کرده‌اند؛ ازجمله:
اندیشمندان اسلامی به برخی مبانی فهم قرآن اشاره کرده‌اند؛ ازجمله:
# حجت‌بودن ظواهر قرآن: بعضی از ‌اندیشمندان، حجت‌بودن [[ظواهر قرآن]] را نپذیرفته و معتقدند قرآن برای غیر معصوم قابل استناد نیست. این افراد، خود دو دسته هستند؛ گروهی اصل ظهور را برای قرآن نمی‌پذیرند و مفاد آن را رمز می‌دانند که تنها [[راسخان در علم]] از آن اطلاع می‌یابند<ref>← خویی، مصباح الاصول، ۱/۱۴۲.</ref> و گروهی نیز مانند [[اخباریان]]، معتقدند بر فرض انعقاد ظهور برای الفاظ قرآن، این الفاظ بدون مراجعه به [[روایات]] [[اهل‌بیت(ع)]] حجت نیستند و آیاتی که با روایات، تبیین نشود، قابل استناد نیست<ref>حر عاملی، الفصول المهمة فی اصول الائمه(ع)، ۱/۵۹۴؛ ← آصفی، مقدمه البرهان فی تفسیر القرآن، ۱/۸.</ref> امام‌خمینی معتقد است در حجیت ظواهر، فرقی میان قرآن و غیر آن نیست<ref>امام‌خمینی، انوار الهدایه، ۱/۲۴۱.</ref> ایشان مانند بسیاری از ‌اندیشمندان اسلامی<ref>مفید، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، ۸۰ ـ ۸۲؛ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ۱/۳؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۲/۱۰۷ ـ ۱۱۸.</ref> معتقد است قرآن کریم از [[تحریف]] مصون است و هیچ‌گونه تغییر و تبدیل در [[آیات]] قرآن رخ نداده است.<ref>امام‌خمینی، تهذیب الاصول، ۲/۴۱۷ ـ ۴۱۸؛ امام‌خمینی، انوار الهدایه، ۱/۲۴۵ ـ ۲۴۷؛ ← مقاله تحریف ناپذیری قرآن.</ref>
# حجت‌بودن ظواهر قرآن: بعضی از ‌اندیشمندان، حجت‌بودن [[ظواهر قرآن]] را نپذیرفته و معتقدند قرآن برای غیر معصوم قابل استناد نیست. این افراد، خود دو دسته هستند؛ گروهی اصل ظهور را برای قرآن نمی‌پذیرند و مفاد آن را رمز می‌دانند که تنها [[راسخان در علم]] از آن اطلاع می‌یابند<ref>← خویی، مصباح الاصول، ۱/۱۴۲.</ref> و گروهی نیز مانند [[اخباریان]]، معتقدند بر فرض انعقاد ظهور برای الفاظ قرآن، این الفاظ بدون مراجعه به [[روایات]] [[اهل‌بیت(ع)]] حجت نیستند و آیاتی که با روایات، تبیین نشود، قابل استناد نیست<ref>حر عاملی، الفصول المهمة فی اصول الائمه(ع)، ۱/۵۹۴؛ ← آصفی، مقدمه البرهان فی تفسیر القرآن، ۱/۸.</ref> امام‌خمینی معتقد است در حجیت ظواهر، فرقی میان قرآن و غیر آن نیست<ref>امام‌خمینی، انوار الهدایه، ۱/۲۴۱.</ref> ایشان مانند بسیاری از ‌اندیشمندان اسلامی<ref>مفید، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، ۸۰ ـ ۸۲؛ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ۱/۳؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۲/۱۰۷ ـ ۱۱۸.</ref> معتقد است قرآن کریم از [[تحریف]] مصون است و هیچ‌گونه تغییر و تبدیل در [[آیات]] قرآن رخ نداده است.<ref>امام‌خمینی، تهذیب الاصول، ۲/۴۱۷ ـ ۴۱۸؛ امام‌خمینی، انوار الهدایه، ۱/۲۴۵ ـ ۲۴۷.</ref>
# جامعیت قرآن بر علوم و معارف بشری: گروهی از مفسران به [[جامعیت قرآن]] بر علوم و معارف بشری معتقدند و در این زمینه به برخی آیات<ref>نحل، ۸۹؛ یوسف، ۱۱۱.</ref> استناد کرده‌اند<ref>نخجوانی، الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیه، ۲/۴۱۳؛ آلوسی، روح المعانی فی تفسیر القرآن‌ العظیم و السبع‌ المثانی، ۱/۱۱.</ref> امام‌خمینی، قرآن را جامع همه حقایق و [[معارف الهی]] می‌داند.<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۶۲؛ ← مقاله جامعیت قرآن.</ref>
# جامعیت قرآن بر علوم و معارف بشری: گروهی از مفسران به [[جامعیت قرآن]] بر علوم و معارف بشری معتقدند و در این زمینه به برخی آیات<ref>نحل، ۸۹؛ یوسف، ۱۱۱.</ref> استناد کرده‌اند<ref>نخجوانی، الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیه، ۲/۴۱۳؛ آلوسی، روح المعانی فی تفسیر القرآن‌ العظیم و السبع‌ المثانی، ۱/۱۱.</ref> امام‌خمینی، قرآن را جامع همه حقایق و [[معارف الهی]] می‌داند.<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۶۲.</ref>
 
{{ببینید|تحریف ناپذیری قرآن|جامعیت قرآن}}
از سوی دیگر، [[مفسران|مفسر]] و [[قرآن‌پژوه|قرآن‌پژوهان]]، قواعدی برای فهم قرآن ذکر کرده‌اند. آنان آشنایی با علم صرف و نحو، معانی و بیان،<ref>زرکشی، البرهان فی علوم القرآن، ۱/۱۰۴ ـ ۱۰۵؛ ذهبی، التفسیر والمفسرون، ۱/۱۴.</ref> توجه به [[روایات معصومان(ع)]]، آشنایی با قواعد کلی در [[علم اصول فقه]] و [[منطق]]، [[ادبیات]] و [[ناسخ و منسوخ]]<ref>سیوطی، الإتقان فی علوم القرآن، ۲/۴۴۹ ـ ۴۵۰؛ خویی، البیان، ۳۹۸.</ref> و ارجاع [[آیات متشابه]] به [[آیات محکم|محکم]]<ref>ذهبی، التفسیر والمفسرون، بیروت، ۲/۵۹.</ref> و درک فضای آیات و آشنایی با [[شأن نزول]] آنها را از مهم‏ترین قواعد درک آیات می‌شمارند؛<ref>معرفت، تفسیر و مفسران، ۱/۲۲۰.</ref> همچنان‌که شناخت [[تاریخ اسلام]] و شأن نزول آیات از مبادی دیگر فهم آیات قرآن است.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۲۶/۳۳.</ref>
از سوی دیگر، [[مفسران|مفسر]] و [[قرآن‌پژوه|قرآن‌پژوهان]]، قواعدی برای فهم قرآن ذکر کرده‌اند. آنان آشنایی با علم صرف و نحو، معانی و بیان،<ref>زرکشی، البرهان فی علوم القرآن، ۱/۱۰۴ ـ ۱۰۵؛ ذهبی، التفسیر والمفسرون، ۱/۱۴.</ref> توجه به [[روایات معصومان(ع)]]، آشنایی با قواعد کلی در [[علم اصول فقه]] و [[منطق]]، [[ادبیات]] و [[ناسخ و منسوخ]]<ref>سیوطی، الإتقان فی علوم القرآن، ۲/۴۴۹ ـ ۴۵۰؛ خویی، البیان، ۳۹۸.</ref> و ارجاع [[آیات متشابه]] به [[آیات محکم|محکم]]<ref>ذهبی، التفسیر والمفسرون، بیروت، ۲/۵۹.</ref> و درک فضای آیات و آشنایی با [[شأن نزول]] آنها را از مهم‏ترین قواعد درک آیات می‌شمارند؛<ref>معرفت، تفسیر و مفسران، ۱/۲۲۰.</ref> همچنان‌که شناخت [[تاریخ اسلام]] و شأن نزول آیات از مبادی دیگر فهم آیات قرآن است.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۲۶/۳۳.</ref>


Image-reviewer، emailconfirmed، مدیران
۴٬۵۲۶

ویرایش