ابوالقاسم محجوب

از ویکی امام خمینی
ابوالقاسم محجوب
ابوالقاسم محجوب.jpg
اطلاعات فردی
نام کاملابوالقاسم محجوب جهرمی
لقبمحجوب جهرمی
تاریخ تولد۱۳۰۵ش
زادگاهجهرم، ایران
تاریخ وفات۸ خرداد ۱۳۹۹ش
محل دفنحرم حضرت معصومه، قم
شهر وفاتقم، ایران
خویشاوندان
سرشناس
محمدجعفر محجوب (پدر)
اطلاعات علمی
استادانسیدحسین بروجردی، سیداحمد خوانساری، امام‌خمینی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، محمدعلی اراکی، سیدمحمدحسین طباطبایی
محل تحصیلحوزه علمیه جهرم، حوزه علمیه شیراز، حوزه علمیه قم
تألیفاتتقریرات درس فقه آیت‌الله بروجردی، تقریرات درس اصول امام‌خمینی، کتب فقهی دیگر
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیحمایت از نهضت امام‌خمینی و مبارزه با رژیم پهلوی
اجتماعیتدریس دروس عالی در حوزه علمیه قم


ابوالقاسم محجوب، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه و تحصیل

ابوالقاسم محجوب معروف به محجوب جهرمی در سال ۱۳۰۵ش در جهرم به دنیا آمد. پدرش محمدجعفر از روحانیان جهرم به تدریس دروس حوزوی در آن شهر می‌پرداخت.

تحصیل در جهرم

ابوالقاسم محجوب جامع‌المقدمات را در مدرسه علمیه زمانیه جهرم و نزد استادان آن شهر ازجمله پدرش خواند. سپس ادبیات و بخشی از دروس سطح را پیش شیخ عطاالله حقدان، سیدمحمد احمدی، سیدحسن موسوی نائینی، شیخ علی‌اکبر ناصری و شیخ ابراهیم حق‌شناس جهرمی خواند.

تحصیل در شیراز

آنگاه راهی شیراز شد و در درس استادان آن شهر چون آیات سیدنورالدین حسینی هاشمی، شیخ ابوالحسن حدائق، سیدمحمدباقر آیت‌اللهی شیرازی (حاج‌عالم) و شیخ محمدجواد آیت‌اللهی حضور یافت و دروس سطح را نزد آنان به پایان رساند.

تحصیل در قم

محجوب جهرمی سپس رهسپار قم شد و در حوزه علمیه قم در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیداحمد خوانساری، امام‌خمینی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و شیخ محمدعلی اراکی بهره برد. درس‌های فلسفه و همچنین تفسیر قرآن را هم پیش علامه سیدمحمدحسین طباطبایی خواند.[۱] با استناد به فهرست سیدحمید روحانی از شاگردان امام‌خمینی[۲] و باقری بیدهندی[۳] و نیز زندگینامه محجوب شیرازی درج‌شده در پایگاه اطلاع‌رسانی نماز جمعه جهرم[۴] و می‌توان او را از شاگردان قطعی امام‌خمینی دانست، ولی درباره سال‌های حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست. با استناد به تقریرات او از درس اصول امام‌خمینی،[۵] می‌توان گفت که از درس خارج اصول امام‌خمینی بهره‌مند می‌شد و احتمالاً در درس خارج فقه ایشان هم شرکت می‌کرد. بر اساس اسناد ساواک، او در سال‌های ۱۳۴۳-۱۳۴۵ ش در قم حضور داشت.[۶] بنابراین می‌توان گفت که در دهه ۱۳۳۰ و اوایل دهه ۱۳۴۰ و پیش از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور در آبان ۱۳۴۳ در درس‌های ایشان در مساجد سلماسی و اعظم قم شرکت می‌کرد.

فعالیت سیاسی و اجتماعی

محجوب جهرمی در اول فروردین ۱۳۴۲ در مدرسه فیضیه بود که مأموران حکومت به آن مدرسه یورش بردند. مأموران در آن روز محجوب را مورد ضرب و شتم قرار دادند و بر اثر ضربت و شتم آنان سر او مصدوم شد.[۷] در سال‌های ۱۳۴۳-۱۳۴۴ ش ازجمله روحانیانی بود که همراه با جمعی از روحانیان مبارز در قم، با صدور اعلامیه‌هایی به انتقاد از حکومت پهلوی و پشتیبانی از امام‌خمینی می‌پرداخت.[۸]

محجوب شیرازی در کنار تحصیل، سال‌ها به تدریس دروس عالی در حوزه علمیه قم پرداخت. او رساله عملیه خود را نگاشته بود، ولی به دلایلی آن را منتشر نکرد.[۹] از دیگر تألیفات او می‌توان به تقریرات درس فقه آیت‌الله بروجردی و تقریرات درس اصول امام‌خمینی و دیگر کتب فقهی اشاره کرد.

درگذشت

ابوالقاسم محجوب در ۸ خرداد ۱۳۹۹ در قم درگذشت[۱۰] و پیکرش پس از اقامه نماز توسط شیخ مهدی شب‌زنده‌دار در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.[۱۱]

پانویس

  1. انصاری، «درگذشتگان: آیت‌الله محجوب»، ص۳۱۱؛ «آیت‌الله محجوب».
  2. روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۴۸.
  3. باقری بیدهندی، «بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آیت‌الله العظمی حاج آقا روح‌الله موسوی خمینی ره»، ص۱۳۳.
  4. «آیت‌الله محجوب».
  5. انصاری، «درگذشتگان: آیت‌الله محجوب»، ص۳۱۱.
  6. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۶ ـ ۱۴۷
  7. تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی، ص۸۵.
  8. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۴۶ ـ ۱۴۷ و ۱۵۱-۱۵۲؛ روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۸۰۴؛ آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک، ص۶۳-۶۵؛ خسروشاهی، اسناد نهضت اسلامی، ج۳، ص۹۳ و ۱۵۱-۱۵۲.
  9. «آیت‌الله محجوب».
  10. «تجلیل از آیت‌الله محجوب جهرمی»، ص۳.
  11. انصاری، «درگذشتگان: آیت‌الله محجوب»، ص۳۱۱.

منابع

  • آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۶)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • «آیت‌الله محجوب» (۱۳۹۸)، دفتر امام جمعه جهرم.
  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۹)، «درگذشتگان: آیت‌الله محجوب»، دوماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۸۳، مرداد و شهریور.
  • باقری بیدهندی، ناصر (۱۳۶۸) «بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آیت‌الله العظمی حاج آقا روح‌الله موسوی خمینی ره»، مجله نور علم، دوره سوم، شماره هفتم، تیر ماه.
  • تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی: از مرجعیت امام‌خمینی تا تبعید (۱۳۷۹)، به کوشش عبدالوهاب فراتی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • خسروشاهی، سیدهادی (۱۳۹۰)، اسناد نهضت اسلامی، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
  • جهان‌مهین، محمدرضا و جهان‌مهین عبدالحسین (۱۳۸۴)، اثرآفرینان جهرم، زیر نظر و با مقدمه شکرالله جهان‌مهین، قم، راسخون.
  • رضوی، سیدابوالفضل و کارگر جهرمی، وحید (۱۳۹۴)، انقلاب اسلامی در جهرم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • «تجلیل از آیت‌الله محجوب جهرمی» (۱۳۹۹)، دوهفته‌نامه افق حوزه، سال هجدهم، شماره ۶۲۷، ۱۹ خرداد.