تفسیر آفتاب (کتاب)
کتاب تفسیر آفتاب، با زیرعنوانِ نگرشی به رسالت اسلام، و حماسه انسان، در رهبری امامخمینی، کتاب ششم از مجموعهی «مرزبانان حماسهی جاوید»، نوشته محمدرضا حکیمی است که در بحبوحه جریانات انقلاب اسلامی نوشته شده، و نگاهی همهجانبه به مبانی و چگونگی وقوع انقلاب دارد. اما نویسنده در سالهای بعد، از ادامه انتشار این کتاب با ارائه توضیحاتی جلوگیری کرده و آن را از فهرست کتابهای خود خارج کرد.
نویسنده
محمدرضا حکیمی در ۱۴ فروردین سال ۱۳۱۴ش. در مشهد به دنیا آمد. او در دوازده سالگی تحصیلات حوزوی را آغاز کرد و در طول دوران تحصیل از اساتیدی چون ادیب نیشابوری دوم، میرزا احمد مدرس، مجتبی قزوینی، هاشم قزوینی، سید محمدهادی میلانی، آقابزرگ تهرانی، غلامحسین محامی بادکوبهای، علیاکبر الهیان و اسماعیل نجومیان استفاده کرد. در سال ۱۳۸۰ق از آقابزرگ تهرانی اجازه روایت گرفت. حکیمی همچنین مقداری از علوم غریبه را نزد مجتبی قزوینی و سید ابوالحسن حافظیان مشهدی و برخی دیگر از استادان آموخت. او مجتهد، الهیدان، شاعر، نویسنده آثار دینی و از باورمندان مکتب تفکیک و از منتقدان فلسفه صداریی بود و بر همین اساس، مهمترین اثر او مجموعه حدیثی الحیاة است که تلاش کرده است یک نظام فکری بر اساس احادیث شیعی تصویر کند. وی نویسندهای پر اثر بود و آثار او معمولاً با ادبیاتی حماسی نوشته شدهاند. الحیاة، خورشید مغرب، امام در عینیت جامعه، الهیات الهی و الهیات بشری، و مکتب تفکیک برخی از آثار او است. وی در سال ۱۴۰۰ شمی درگذشت و در بزرگداشت او نیز آثاری همچون «مرزبان توحید: کارنامه محمدرضا حکیمی» منتشر شده است. [۱]
معرفی محتوا
امروز خورشید تشیع و اسلام، دو باره با نور خونین خود، بر پهنهها و پهنهها میتابد. امروز این خورشید جهان را خیره ساخته است، و امروز من میتوانم در معبد خورشید بایستم، و در ساحل سپیده تن شوم، و بر حماسه انسانها نماز گذارم... و همین مرا بس که در حال زندگی خویش شاهد حماسههایی بودم، خدایی و بزرگ. حماسههایی که همه تبلور جهانبینی (ایدئولوزی) اسلامیِ شیعیِ من بود، و تحقق آرمان بزرگ من و آرمان یزرگ هر انسان دیگر ... من از سالها پیش، تشیع را به عنوان مکتبی انقلابی (و نه تنها تربیتی و اصلاحی) مطرح ساختم و اکنون فروغگرفته در پیشدید جامعهها میبینم. و این است راه پیشگامان. و من این کتاب را در همین رابطه به قلم آوردم.... و من در این کتاب، از سه چیز ستایش کردم:
- مکتب انقلابی اسلام (تشیع).
- قاطعیت و ولایی رهبری.
- فداکاری فداکاران، آنان که فداکاری کردند. این است نه چیز دیگر و نه تصدیقی نسبت به امری دیگر. [۲]
ساختار
کتاب تفسیر آفتاب در ده بخش با عناوین زیر سامان یافته است: شناخت نهادها (۱)، شناخت نهادها (۲)، انقلاب کبیر ایران و مبادی اسلامی آن، ماهیت ایدئولوژی انقلاب، عناصر و عوامل انقلاب، رمضان، عاشورا، اربعین، روندها و فرایندهای انقلاب، جمهوری اسلامی، مرد اسطورهای قرن، ادبیات انقلاب. [۳]
وضعیت نشر
کتاب تفسیر آفتاب؛ نگرشی به رسالت اسلام و حماسه انسان در رهبری امامخمینی، به قلم محمدرضا حکیمی، نخستین بار در سال ۱۳۵۸، توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی در ۴۶۵ صفحه به چاپ رسید و در سالهای بعد چاپهای متعدد را تجربه کرد اما نویسنده که این کتاب را در ابتدای انقلاب و در تبیین و تمجید از نهضت عظیم آزادیخواهی و عدالتطلبی ملّت ایران به نگارش در آورده بود، پس از آنکه مقصود انقلاب (عدالت در ابعاد مختلف) را محقّق نیافت [۴]، از ادامه انتشار این کتاب با ارائه توضیحاتی جلوگیری کرده و نیز رسما اعلام کرد که این کتاب را در پی آنچه عملا رخ داده، از رده آثار خود خارج کرده است. [۵]
پانویس
منابع
- حکیمی، محمدرضا، تفسیر آفتاب؛ نگرشی به رسالت اسلام و حماسه انسان در رهبری امامخمینی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامیّ ۱۳۵۸ ش.
- حکیمی، محمدرضا، عقلانیت جعفری، (مقالات)، قم، دلیل ما، ۱۳۹۱ش.
- حکیمی، محمدرضا، قصد و عدم وقوع (نامهها)، قم، دلیل ما، چاپ سوم، ۱۳۸۶ش
- ویکی شیعه، مدخل محمدرضا حکیمی.