حب جاه و مقام (کتاب)

کتاب حب جاه و مقام، به قلم سیدجواد ورعی، به بررسی دو مقوله جاه و شهرت و مقام ریاست می‌پردازد و ضمن بیان حقیقت آنها، عشق و علاقه به جاه و مقام، ریشه‌ها و پیامدهای آن را توضیح می‌دهد. آنگاه راه‌های مبارزه با وابستگی انسان به جاه و مقام را که از مظاهر حب نفس به شمار می‌رود، به اختصار شرح می‌دهد. و محور این میاحث نیز بیانات، پیام‌ها، آثار و تألیفات امام‌خمینی می‌باشد.

نویسنده

سید جواد ورعی (متولد ۱۳۴۲ش در تهران)، پس از دروس متوسطه در سال ۱۳۶۱ رسماً وارد حوزه علمیه شرق تهران گردید و همزمان در دانشکده الهیات دانشگاه تهران دوره کارشناسی الهیات و معارف اسلامی را گذراند. در سال ۱۳۶۵ش برای ادامه تحصیل راهی حوزه علمیّه قم شد و پس بهره‌مندی از حضور اساتید بنام حوزه در سطوح عالی، خارج فقه و اصول را از محضر محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، یوسف صانعی و سیدکاظم حائری، و سیدموسی شبیری زنجانی استفاده کرد. وی برای تفسیر، فلسفه و عرفان نیز در عبدالله جوادی آملی، حسن حسن‌زاده آملی و انصاری شیرازی شرکت کرد. ورعی در کنار تدریس سطوح عالی و خارج فقه و اصول، به تحقیق و تألیف پرداخته است و اینک استاد تمام گروه حقوق و فقه اجتماعی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، می‌باشد. آثار چندی نیز، به ویژه در حوزه اندیشه امام خمینی از او منتشر شده است که کتاب‌های «امام‌خمینی و احیای تفکر اسلامی»، «امام خمینی و مفاهیم اخلاقی، حب جاه و مقام»، «اندیشه‌های فقهی امام‌خمینی»، و «مفهوم اطلاق در نظریه ولایت مطلقه فقیه از دیدگاه امام‌خمینی؛ از جمله آنها می‌باشند.

معرفی محتوی

امام‌خمینی انسانی بود که به گوهر گران‌بهای وجودش پی‌برد، عمرش را در راه پرورش آن سپری کرد و با مجاهدت علمی و عملی تهذیب و تربیت نفس و توکل به خدا به مقامات علمی معنوی و اجتماعی رسید که بسیاری از انسان‌ها از دسترسی به آن ناتوانند. از همین‌رو، در مسند تعلیم و تربیت طلاب علوم دینی را به خودسازی در جوانی فرا می‌خواند و در مسند ارشاد و تبلیغ عموم مردم را به ایمان و عمل صالح دعوت می‌کرد و در مقام هدایت و رهبری، نخبگان، مسئولان و دولتمردان را به مراقبت از خود در مسند قدرت و ریاست سفارش می‌نمود. وعظ، نصایح و راهنمایی‌های او توانست ملتی را از زیر چکمه استبدادگران و استعمارپیشگان برهاند و نظام پوسیده سلطنتی را در این مملکت برچیند و نظام دینی جمهوری اسلامی را جایگزین آن کند و الگوی شایسته‌ای برای ملل مسلمان و مستضعف عالم شود. بدون شک، در میراث به جای مانده از آن رهبر الهی، گوهرهای ارزشمندی برای گوهرشناسان وجود دارد و شناسایی و برگرفتن آنها می‌تواند زینت جان‌های مشتاق باشد. در این نوشتار، سعی بر آن است که به بررسی دو مقوله جاه و شهرت و مقام ریاست بپردازیم و ضمن بیان حقیقت آنها، عشق و علاقه به جاه و مقام، ریشه‌ها و پیامدهای آن را توضیح دهیم. آنگاه راه‌های مبارزه با وابستگی انسان به جاه و مقام را که از مظاهر حب نفس به شمار می‌رود، به اختصار شرح دهیم. گفتنی است که محور این نوشته، بیانات، پیام‌ها، آثار و تالیفات امام راحل عظیم الشأن خواهد بود.

ساختار

کتاب جاه و مقام، پس از یک مقدمه، زیر سه عنوان: حقیقت جاه و علاقه به آن؛ آثار و پیامدهای حب جاه و مقام و درمان حب جاه و مقام؛ ساماندهی شده است. علاقه به جاه و محبوبیت، علاقه به مقام و ریاست، حب نفس سرچشمه حب جاه و مقام و حب نفس منشأ حب دنیا؛ از عناوین زیر مجموعه حقیقت جاه و مقام است و عناوینی چون: نفاق و دورویی، ضعف نفس، ترس از قدرتمندان، خودخواهی کبر و غرور، سقوط انسان از انسانیت، زیر پا نهادن حقوق دیگران و قربانی کردن ارزش‌های اعتقادی و اخلاقی؛ ذیل عنوان آثار و پیامدها قرار دارند و زیر عنوان‌های، درمان حب جاه و مقام، نیز موارد زیر می‌باشد: هدف از جاه و مقام خدمت به خلق خدا، خودسازی در جوانی، خودسازی پیش از مقام و موقعیت اجتماعی، عبرت آموزی از سرنوشت شهرت طلبان و مقام پرستان و سپردن منصب‌های اجتماعی به وارستگان.

وضعیت نشر

کتاب «حب جاه و مقام»، به قلم سیدجواد ورعی، شماره ۱۲، از مجموعه «امام‌خمینی و مفاهیم اخلاقی» است که در سال ۱۳۸۷شمسی، از سوی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، در ۹۰ صفحه منتشر شده و در سال ۱۳۸۹، به چاپ سوم رسیده است.