حیدرعلی هاشمیان
هاشمیان، حیدرعلی؛ از شاگردان درس خارج فقه امام خمینی. حیدرعلی هاشمیان در سال ۱۳۱۲ ش در روستای آدریان از توابع خمینی‌شهر به دنیا آمد. او دوران ابتدایی را در زادگاهش طی کرد. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و به اصفهان رفت و در حوزه علمیه اصفهان مقدمات علوم حوزوی را نزد استادان آن حوزه فراگرفت. پس از مدتی به‌منظور ادامه تحصیل، رهسپار حوزه مقدس نجف اشرف شد. هاشمیان در آن حوزه دروس سطح را نزد آقایان شیخ مجتبی لنکرانی، مسلم ملکوتی، شیخ کاظم تبریزی و سید علی فانی اصفهانی به پایان رساند. فلسفه و هیئت را هم در همان حوزه و نزد استادان همان‌جا آموخت. آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و در درس خارج فقه و اصول آیات سید محسن طباطبایی حکیم، سید محمود حسینی شاهرودی و سید ابوالقاسم موسوی خویی شرکت کرد. او با آغاز تدریس درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام خمینی در مسجد شیخ انصاری معروف به مسجد ترک‌های نجف اشرف از سال ۱۳۴۴ ش، در آن درس شرکت کرد (قاسمی، ج ۵، ۴۷۶). درباره سال‌های حضور او در درس امام خمینی گزارش دقیقی در دست نیست. او در مجموع چهارده سال در درس‌های خارج فقه و اصول استادان فوق شرکت داشت (همان). وی در کنار تحصیل، در تنظیم متفرقات روات معجم رجال‌الحدیث آیت‌الله خویی مشارکت فعالی داشت و نامش در مقدمه جلد اول آمده است (معجم الرجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، ل). هاشمیان در سال ۱۳۵۹ ش همراه با بسیاری از علما و فضلای نجف، توسط حکومت بعث عراق دستگیر و زندانی شد و سپس در زندان‌های عراق به شهادت رسید («آیت‌الله شیخ حیدرعلی هاشمیان»، ۶). اثری از جسد او به دست نیامد (قاسمی، ج ۵، ۴۷۶). منابع: «آیت‌الله شیخ حیدر علی هاشمیان» (۱۳۹۵)، افق حوزه، سال ۱۵، شماره ۵۰۰، ۴ اسفند؛ قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علماء اصفهان بالنجف، ج ۵، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه؛ معجم الرجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه (بی‌تا)، ج ۱، نجف اشرف، مؤسسه الامام خویی الاسلامیه.