پرش به محتوا

سیدعلی‌اکبر تقوی قزوینی

از ویکی امام خمینی
سیدعلی‌اکبر تقوی قزوینی
اطلاعات فردی
نام کاملسیدعلی‌اکبر تقوی
لقبتقوی قزوینی
نسبزید بن امام سجاد(ع)
تاریخ تولد۱۳۰۳ش
زادگاهقزوین
خویشاوندان
سرشناس
سیدعباس تقوی قزوینی (پدر)
اطلاعات علمی
استادانامام‌خمینی، سیدحسین بروجردی، سیدکاظم شریعتمداری
محل تحصیلحوزه علمیه قزوین و قم
تألیفاتانوار بیان (تفسیر قرآن)، کتاب اخلاق اسلامی، کتابی درباره وحی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیاز مبارزان نهضت امام‌خمینی، عضو هیئت علمیه قزوین
اجتماعیفعال در خدمات دینی در قم و قزوین


سیدعلی‌اکبر تقوی قزوینی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه و خاندان

سیدعلی‌اکبر تقوی معروف به تقوی قزوینی در سال ۱۳۰۳ش در شهر قزوین به دنیا آمد.[۱] پدرش سیدعباس تقوی قزوینی، از عالمان قزوین بود و پدربزرگ و جد او آقایان میر عبدالصمد و سیدمحمدتقی حسینی قزوینی ملقب به تقوی، از عالمان قزوین بودند که نسب آنان به زید بن امام سجاد(ع) می‌رسد.[۲]

تحصیل

سیدعلی‌اکبر تقوی تا سال ۱۳۲۲ش، به تحصیل دروس جدید می‌پرداخت و در آن سال به دستور پدرش، راهی حوزه علمیه قزوین شد و مقدمات و قسمتی از دروس سطح را نزد استادانی چون آیت‌الله سیدابوالحسن رفیعی قزوینی و میرزا رحیم سامت خواند.

در سال ۱۳۲۸ش، برای تکمیل تحصیلات حوزوی، به قم رفت و در حوزه علمیه آن شهر، دروس سطح را نزد آقایان سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و میرزا محمد مجاهدی تبریزی به پایان رساند. هم‌زمان در درس‌های تفسیر قرآن و معارف محمدباقر ملکی میانجی هم حضور می‌یافت و این حضور، بیست سال استمرار داشت و حاصل این جلسات، تألیف کتاب انوار بیان بود.[۳]

آنگاه به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و ابتدا در خارج فقه آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی شرکت کرد و سپس از درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی بهره‌مند شد.[۴]

درباره حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که در سال‌های پایانی دهه ۱۳۳۰ و آغازین دهه ۱۳۴۰، از درس‌های ایشان در مساجد سلماسی و اعظم قم بهره می‌برده است. همچنین در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدکاظم شریعتمداری و آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی شرکت می‌کرد.[۵]

فعالیت مبارزاتی

تقوی قزوینی از روحانیان مبارز بود و ساواک در سال ۱۳۴۲ گزارش داد که جلسه‌ای در خانه او برگزار می‌شود، بنابراین خواستار مراقبت غیرمحسوس از آن جلسه و فعالیت‌های اعضا ازجمله تقوی شد.[۶]

در اردیبهشت ۱۳۵۷ و پس از حمله مأموران حکومت پهلوی به بیت مراجع تقلید در قم، همراه با جمعی از علمای قزوین و با عنوان هیئت علمیه قزوین، در نامه‌ای به آیت‌الله شریعتمداری، آن حمله را محکوم و همبستگی و حمایت خود را از مبارزات مراجع تقلید ابراز کردند.[۷] این گزارش نشان می‌دهد که وی در آن سال‌ها در شهر قزوین اقامت داشت و از اعضای هیئت علمیه آن شهر بود. آیت‌الله شریعتمداری هم در نامه‌ای خطاب به تقوی قزوینی، از اظهار همدردی او و دیگر روحانیان قزوینی تقدیر کرد.[۸]

او همچنین ازجمله روحانیانی بود که پس از دستگیری دو تن از عالمان قزوینی (هادی باریک‌بین و سیدعباس ابوترابی در ۲۲ مرداد ۱۳۵۷)، با صدور اعلامیه‌ای، «اعمال شنیع و غیرانسانی دستگاه حاکم» را محکوم و بر ضرورت اتحاد برای مقابله با حکومت پهلوی تأکید کردند.[۹]

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب

درباره فعالیت‌های او پس از پیروزی انقلاب اسلامی گزارشی در دست نیست. صمدیها در فرزانگان علم و سخن قزوین از حضور او در شهر قم سخن گفته و او را یکی از فضلای حوزه علمیه قم معرفی کرده است[۱۰] و جواهرکلام تأکید کرده است که وی در قم و قزوین به خدمات دینی اشتغال دارد.[۱۱]

او تألیفاتی هم دارد که عبارت است از: بیان انوار با همکاری حسین ربانی میانجی و ایوب گرمرودی،[۱۲] کتابی در اخلاق اسلامی و کتابی درباره وحی[۱۳] او در سال ۱۳۸۲ش در قزوین به خدمات دینی اشتغال داشت.[۱۴]

پانویس

  1. صمدیها، فرزانگان علم و سخن قزوین، ص۷۴.
  2. جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص۱۵۹.
  3. صمدیها، فرزانگان علم و سخن قزوین، ص۷۵.
  4. صمدیها، فرزانگان علم و سخن قزوین، ص۷۵؛ جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص۱۵۸-۱۵۹.
  5. جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص۱۵۹-۱۶۰.
  6. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۵۱، ص۵.
  7. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۵۱، ص۱۵۹؛ شیرخانی، انقلاب اسلامی در قزوین، ص۱۸۶.
  8. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان قزوین، ج۳، ص۱۴۰.
  9. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۵۱، ص۲۳۷-۲۳۸.
  10. صمدیها، فرزانگان علم و سخن قزوین، ص۷۵.
  11. جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص۱۵۹.
  12. صمدیها، فرزانگان علم و سخن قزوین، ص۷۵.
  13. جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص۱۵۹.
  14. جواهرکلام، تربت پاکان قم، ج۲، ص۱۵۹.

منابع

  • انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان قزوین (۱۳۹۳)، ج۳، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • جواهرکلام، عبدالحسین (۱۳۸۲)، تربت پاکان قم، ج۲، قم، انصاریان.
  • شیرخانی، علی (۱۳۸۸)، انقلاب اسلامی در قزوین، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • صمدیها، (۱۳۷۹)، فرزانگان علم و سخن قزوین، قزوین، بحرالعلوم.
  • یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب ۵۱ آیت‌الله سیدعباس ابوترابی (۱۳۹۲)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.