سیدمحمدرضا حسینی جلالی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سیدمحمدرضا حسینی جلالی |
| نسب | فرزند سیدمحسن حسینی جلالی (امام جماعت کربلا) |
| تاریخ تولد | فروردین ۱۳۲۴ شمسی |
| زادگاه | کربلا |
| خویشاوندان سرشناس | سیدمحمدهادی خراسانی بجستانی (پدربزرگ مادری) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام‌خمینی، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحمد روحانی قمی |
| محل تحصیل | حوزه علمیه کربلا، حوزه علمیه نجف |
| اجازه روایت از | آقابزرگ طهرانی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی |
| تألیفات | تصحیح و تکمله الذریعة، شرح البدایه فی علم الدرایه، تاریخ اهل‌بیت، الامامه و التبصره من الحیره، بیش از ۲۰ مقاله تخصصی در علوم حدیث |
| سایر | استاد خارج فقه و اصول، پژوهشگر مرکز ادیان و مذاهب |
حسینی جلالی، سیدمحمدرضا؛ از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.
زداگاه و خاندان
سیدمحمدرضا حسینی جلالی در فروردین ۱۳۲۴ش در کربلا و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش سیدمحسن حسینی جلالی از علما و ائمه جماعت شهر کربلا و مادرش هم دختر سیدمحمدهادی خراسانی بجستانی (از مجتهدان کربلاء) بود.
تحصیل
او دوره ابتدایی را در کربلا و مدرسه الإمام الصادق الإبتدائیه و راهنمایی را در همان شهر خواند. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و وارد حوزه علمیه کربلا شد. حسینی جلالی امثله و شرح امثله را نزد شیخ عبدالرضا صافی خواند. رساله عملیه را هم نزد سیدمرتضی ضیایی خراسانی آموخت و در درس صرف میر از شاگردان شیخ علی ساوجی بود. آداب المتعلمین، تبصره، مختصر الشرائع، العروة الوثقی، شرایع الإسلام و لمعه را پیش پدرش فراگرفت و استاد ادب او علامه شیخ جعفر رشتی حائری بود.
حسینی جلالی ادبیات تا آخر مطول را هم نزد او خواند. همچنین معالم و منطق حاشیه ملاعبدﷲ را پیش او آموخت. در قوانین‌الاصول از شاگردان شیخ مهدی کابلی بود و عروه‌الوثقی را پیش شیخ عبدالرحیم قمی خواند و با تشویق او به مطالعه درباره اخبار و احادیث پرداخت.
حسینی جلالی در سال ۱۳۴۴ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی نجف اشرف شد و در حوزه علمیه آنجا مکاسب و قسمتی از رسایل و همچنین شرح تجرید علامه حلی را پیش سیداسدالله مدنی تبریزی و قسمت‌هایی از کفایه‌الاصول را نزد شیخ صدرا بادکوبه‌ای و میرزا کاظم تبریزی خواند. سپس در درس کفایه‌الاصول سیدمرتضی خلخالی شرکت کرد و هم‌زمان از درس خیارات مکاسب شیخ مسلم ملکوتی و میرزا کاظم تبریزی بهره می‌برد.[۱]
سیدمحمدرضا جلالی حسینی از سال ۱۳۴۹ش وارد درس خارج فقه و اصول شد و در درس خارج اصول (الفاظ) و خارج فقه (صلات) آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی شرکت کرد. سپس در درس اصول عملیه و مکاسب آیت‌الله سیدمحمد روحانی قمی حضور یافت.[۲] او همچنین از شاگردان امام‌خمینی بود.[۳] و در درس خارج فقه (بیع مکاسب) ایشان شرکت می‌کرد.
حسینی جلالی در کتاب ثبت‌الاسانید و ذیل زندگینامه‌اش، از حضور دو ساله در درس خارج فقه امام‌خمینی (دو سال منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی) سخن گفته است، بنابراین می‌توان گفت که در سال‌های ۱۳۵۵-۱۳۵۷ش در درس خارج فقه امام‌خمینی که در مسجد شیخ انصاری (معروف به مسجد ترک‌ها) برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد.[۴] وی اجازه روایت از شیخ آقابزرگ طهرانی و آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی دریافت کرد.
تدریس
حسینی جلالی هم‌زمان با تحصیل در کربلا مقدمات و سیوطی و مغنی و شرائع را تدریس می‌کرد و در حوزه علمیه نجف به تدریس کتاب‌های رسایل و مکاسب و معالم و لمعه، شرح تجرید، و... می‌پرداخت.
جلالی حسینی در سال ۱۳۵۹ به ایران رفت و مدت کمی در درس خارج فقه (حدود) حسینعلی منتظری در مسجد اعظم حاضر شد و سپس به تدریس در مدرسه حجتیه و حرم حضرت معصومه(س) پرداخت و کتاب‌هایی چون مطول، لمعه (مکرر)، مکاسب، رسایل و کفایه را تدریس کرد. او سپس تدریس درس خارج اصول و فقه را به‌صورت استدلالی در منزل خود آغاز کرد. در کنار آن یک دوره رجال و حدیث را در مرکز ادیان و مذاهب تدریس کرد.[۵]
آثار
آثار او عبارت‌اند از: مقالات بررسی و تحلیل ولایت عهدی در سیرۀ امام رضا علیه‌السلام، سیری در المسائل العکبریه، درنگی در الفصول المختارة من العیون و المحاسن، ترازوی تألیف: نگاهی به التذکرة باصول الفقه، دین: نگاهی به رساله المسائل الجارودیة شیخ مفید، نگاهی به جوابات اهل الموصل فی العدد و الرؤیة، غیبت و مهدویت و نگارش‌های شیخ مفید، نگاهی به المسائل السرویة شیخ مفید، درآمدی بر کتاب الحکایات شیخ مفید(قدس سره)، نگاهی به رساله تفضیل امیرالمؤمنین(ع) از شیخ مفید، نگاهی به المقنعه شیخ مفید(قدس سره)، تازه‌ترین موسوعه حدیثی شیعه، درآمدی بر نگارش‌های نیایشی در اسلام، درنگی در رساله شیخ مفید(ره) درباره عدم سهو نبی(ص)، مجددان مذهب و ویژگی‌های بارز ایشان، فرق الشیعة یا مقالات الامامیة از نوبختی است یا اشعری؟ (همه این مقالات به زبان عربی منتشر شده و به فارسی ترجمه شده است). تصحیح و تکمله بر فهرست‌ها، کتاب‌شناسی‌ها و تراجم: التعلیقات علی الذریعة الی تصانیف الشیعة (سیدسعید اختر رضوی)، تصحیح و تکمله بر فهرست‌ها، کتاب‌شناسی‌ها و تراجم.[۶]: تکملة الذریعة: سیدسعید اختر رضوی هندی، ذیل الإسناد المصفی إلی آل المصطفی (المشیخة) (شیخ آقابزرگ بن علی الطهرانی (م ۱۳۸۹ق))، نقد و معرفی کتاب: درنگی در رساله شیخ مفید درباره ایمان ابوطالب(ع)، تصحیح مختصر رساله فی أحوال الأخبار قطب الدین سعید بن هبةالله راوندی و کتاب دیوان الاجازات المنظومه، الامامه و التبصره من الحیره، تفسیر الحبری او ما نزل من القران فی علی(ع)، رساله ابن غالب الزراری، خاتمه تفصیل وسایل الشیعه، شرح البدایه فی علم الدرایه اثر شهید ثانی، تاریخ اهل‌بیت، اجازه الحدیث، الطرق الثمان لتحمل الحدیث و ادائه، تسمیه من شهد مع علی(ع) حروبه، رجال البرقی، رجال ابن الغضائری، تسمیه الفقها من اصحاب الائمه، عناوین الابواب فی تراث الاسلامی، المناهج الرجالیه قدیماً و حدیثاً.[۷]
وی در کنار تدریس، تحقیقات علمی هم انجام داد و به‌خصوص در رابطه با میراث فرهنگی شیعه کوشش و فعالیت داشت.[۸]
درگذشت
جلالی روز اول رمضان ۱۴۴۶ق مصادف با ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ش دار فانی را وداع گفت.
پانویس
- ↑ «سیدمحمدرضا حسینی جلالی»، اندیشوران؛ «آیت‌الله سیدمحمدرضا حسینی جلالی: پیشتازی تاریخی شیعه در حفظ حدیث ناب اسلامی»،.
- ↑ حسینی جلالی، ص۳۴-۳۵.
- ↑ همان؛ حسینی الجلالی، ص۶۸.
- ↑ حسینی جلالی، ص۳۴-۳۵.
- ↑ «سیدمحمدرضا حسینی جلالی»، راسخون.
- ↑ ۵۹۴ - ۵۳۵.
- ↑ الحسینی الجلالی، ص۶۹؛ حسینی جلالی، ص۳۵-۳۸.
- ↑ «سیدمحمدرضا حسینی جلالی»، راسخون.
منابع
- «آیت‌الله سیدمحمدرضا حسینی جلالی: پیشتازی تاریخی شیعه در حفظ حدیث ناب اسلامی».
- الحسینی الجلالی، السیدمحمدرضا (۱۳۹۱)، «مستدرک علم رجال الحدیث»، فصلنامه قرآن و حدیث سفینه، شماره ۳۴، بهار.
- حسینی جلالی، سیدمحمدرضا (۱۳۷۸ ش)، ثبت الاسانید العوالی الی مرویات، تقدیم: السیداحمد الحسینی، قم، مجمع ذخایر اسلامی.
- «سیدمحمدرضا حسینی جلالی»، اندیشوران.
- «سیدمحمدرضا حسینی جلالی»، راسخون.