عبدالقیوم عراقی
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | عبدالقیوم عراقی |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۱ش |
| زادگاه | هشتجین، خلخال، ایران |
| تاریخ وفات | اردیبهشت ۱۳۹۳ |
| محل دفن | آرامستان هشتجین |
| شهر وفات | هشتجین، ایران |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام‌خمینی، سیدمحمد محقق داماد، عباسعلی شاهرودی، علامه طباطبایی، محمد فکوری یزدی، جعفر سبحانی |
| محل تحصیل | قم، زنجان، خلخال |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با حکومت پهلوی، حمایت از در نهضت امام‌خمینی مسئول کمیته انقلاب اسلامی در هشتجین |
| اجتماعی | فعالیت‌های قضایی و تدریس در حوزه و دانشگاه |
عبدالقیوم عراقی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
زادگاه و تحصیل
او در سال ۱۳۱۱ش در هشتجین خلخال زاده شد. دوران ابتدایی را در زادگاهش طی کرد. عراقی در ۱۳۲۷ش راهی زنجان شد و در حوزه علمیه آنجا منطق، معانی و بیان، معالم و جلد اول شرح لمعه را پیش میرزا یحیی مدرس، شیخ کمال فقیهی، شیخ قدرت‌الله نحوی خواند.
پس از سه سال رهسپار قم شد و دروس سطح را در حوزه علمیه آن شهر و نزد میرزا علی‌اکبر مشکینی، میرزا محمد مجاهدی تبریزی، جعفر سبحانی و میرزا محسن تبریزی آموخت.
در علم کلام و فلسفه هم از شاگردان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی، محمد فکوری یزدی، محمد مفتح و جعفر سبحانی بود. او از ۱۳۳۴ش به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی و آیات سیدمحمد محقق داماد و شیخ عباسعلی شاهرودی بهره‌مند شد. به نوشته نقیب، وی در سال تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور (۱۳۴۳ش) به خلخال بازگشت.[۱] بنابراین می‌توان احتمال داد که از ۱۳۳۴ش تا ۱۳۴۳ش در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی که در مسجد سلماسی و سپس در مسجد اعظم قم برگزار می‌شد، حضور می‌یافته است.
فعالیت مبارزاتی
عبدالقیوم عراقی در سال‌های نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی (۱۳۴۱ش-۱۳۵۷ش)، به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. به همین سبب بارها تحت تعقیب قرار گرفت و مدتی نیز ممنوع‌المنبر شد.[۲] بر اساس اسناد ساواک، نام او در ۱۳۵۲ش در فهرست روحانیان ممنوع‌المنبر قرار داشت. در آن گزارش ساواک از آنان، ازجمله عراقی با عنوان «وعاظ و عناصر افراطی مذهبی» نام برده بود که با سپردن تعهد، مجاز به سخنرانی بودند.[۳] او علی‌رغم ممنوعیت از منبر، به ایراد سخنرانی‌های انتقادی ادامه داد.
خدمات اجتماعی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی در شهر هشتجین را بر عهده گرفت و در ۱۳۵۹ش به قوه قضائیه رفت و به‌عنوان حاکم شرع، در شهر خلخال در استان اردبیل خدمت کرد. او سپس در مقام حاکم شرع در شهرهای هشتپر و آستارا در استان گیلان خدمت کرد. در سال ۱۳۶۵ش از فعالیت‌های قضایی کناره گرفت و به هشتجین بازگشت و به تدریس در مدارس علمیه همان‌جا پرداخت. او در سال ۱۳۷۱ش به خلخال رفت و تدریس را این بار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال پی گرفت.[۴]
درگذشت
عراقی در اردیبهشت ۱۳۹۳ در هشتجین درگذشت.[۵] و پیکرش پس از اقامه نماز توسط هادی فقهی، در آرامستان آن شهر به خاک سپرده شد.[۶]
پانویس
منابع
- «پیکر حضرت حجت‌الاسلام شیخ عبدالقیوم عراقی تشییع و به خاک سپرده شد» (۱۳۹۳)، روزنامه اعتدال، شماره ۲۵۳۵، ۴ اردیبهشت.
- نقیب، سیداحمد (۱۳۷۹)، خلخال و مشاهیر، تبریز، مهد آزادی.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، ج۴۳: حجت‌الاسلام حاج شیخ محمد تعمیرکاری (۱۳۹۰)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.