عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی (کتاب)

از ویکی امام خمینی
عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی (کتاب)
عقیده شیعه در مسأله مبدا و معاد از دیدگاه امام خمینی.jpg
اطلاعات کتاب
عنوانعقیده شیعه در مسأله مبدا و معاد از دیدگاه امام خمینی
اطلاعات نشر


عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی، کتابی به قلم فهیمه نیک‌زاد است که به تحلیل مبانی فلسفی و عرفانی امام‌خمینی درباره مبدأ و معاد می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۴۰۲ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج، منتشر شده است.

محتوا

کتاب عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی، کوشیده است باور خاص شیعیان در مسئله مبدأ و معاد را با توجه به مبنای فلسفی و عرفانی امام‌خمینی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد و در این زمینه به تقریرهای جدیدی از براهین مبدأ و معاد اشاره شود. از جمله دقایق دیدگاه امام‌خمینی در حوزه براهین خداشناسی این است که ایشان هر یک از رویکردهای عقلی، طبیعی و عرفانی را برای گروهی کارآمد می‌داند راه فلسفی استدلال می‌داند و نهایت نهر فلسفه را در خداشناسی در همین اندازه محدود می‌داند.[۱]

ایشان معرفت مبتنی بر رویکرد طبیعی را در حوزه شناخت خدا، مرتبه نازل و ناقص از معرفت و متناسب با عوام مردم دانسته و از آن برای کاملین به حجاب و برای مقربان به سیئه تعبیر می‌کند.[۲] و کامل‌ترین راه شناخت خدا را مشرب عرفانی می‌داند.[۳]

امام‌خمینی در تقریر برهان صدیقین با استناد به روایتی «اعرفو الله بالله»[۴] ضمن اشاره به دیدگاه کلینی، شیخ صدوق، ملاصدرا و فیض کاشانی دیدگاه پنجمی را به عنوان نظر خود عنوان می‌کند که مشرب عرفانی است.[۵]

امام‌خمینی لفظ معاد را به معنای «عود الی‌الله» بیان می‌کند و معتقد است معاد اثبات نشئه‌ای دیگر و اثبات عالم فوق طبیعت است[۶] و از این جهت که انسان در آن عالم همان‌طور که آفریده شده است باز می‌گردد، عالم آخرت را معاد می‌نامد. ایشان غایت آفرینش انسان را عالم غیب مطلق می‌داند.[۷] امام‌خمینی با ذکر اصول یازده‌گانه حکمت متعالیه نظیر اصالت وجود، حرکت جوهری، تشخیص وجود و قیام صور خیالی به نفس به اثبات معاد جسمانی می‌پردازد.[۸]

ساختار

کتاب عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی، از یک مقدمه و سه فصل سامان یافته است:

فصل اول درباره کلیات و مفاهیم، عقاید اختصاصی شیعه و معرفی علمی امام‌خمینی می‌باشد.

در فصل دوم درباره عقاید اختصاصی شیعه در ساحت خداشناسی، براهین اثبات خدا، اقسام صفات الهی، ارتباط میان ذات و صفات الهی و قضا و قدر، سخن به میان آمده است.

فصل سوم درباره عقاید اختصاصی شیعه در ساحت آخرت و معادشناسی، امکان و ضرورت معاد، اقسام معاد، برهان‌های اثبات امکان و ضرورت معاد، معاد مادی، معاد عقلی، معاد مثالی، معاد عنصری، شفاعت، مرگ، برزخ، میزان اعمال و بهشت و دوزخ می‌باشد.[۹]

در این کتاب به ترجمه برخی آیات و روایات و توضیح برخی اصطلاحات و معرفی برخی شخصیت‌های علمی در پاورقی پرداخته شده است.

وضعیت نشر

کتاب عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی، در سال ۱۴۰۲ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج منتشر شده است.

پانویس

  1. امام‌خمینی، تفسیر سوره حمد، ص۱۱۰.
  2. امام‌خمینی، شرح جنود عقل و جهل، ص۱۱۸؛ تفسیر سوره حمد، ص۱۳۳.
  3. امام‌خمینی، تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، ص۲۳۷.
  4. کلینی، الکافی، ج۱، ص۸.
  5. امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۹۱ و ۶۲۳-۶۲۶.
  6. امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۳، ص۵۸۹.
  7. امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۲۶۳.
  8. امام‌خمینی، تقریرات فلسفه، ج۳، ص۴۳۶-۴۳۸ و ۵۵۳-۵۸۸.
  9. نیک‌زاد، عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی، فهرست مطالب.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، آداب الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دهم، ۱۳۸۰ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، قم، نشر مؤسسه پاسدار اسلام، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تفسیر سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۸ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، تقریرات فلسفه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۷ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
  • نیک‌زاد، فهیمه، عقیده شیعه در مسئله مبدأ و معاد از دیدگاه امام‌خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۴۰۲ش.