پرش به محتوا

محمود یوسفی غروی

از ویکی امام خمینی
محمود یوسفی غروی
اطلاعات فردی
نام کاملمحمود یوسفی غروی
تاریخ تولد۱۳۰۳ش
زادگاهنجف‌آباد
تاریخ وفات۱۳۸۸ش
اطلاعات علمی
استادانامام‌خمینی، سیدمحسن حکیم، سیدعبدالهادی شیرازی
محل تحصیلحوزه علمیه نجف‌آباد، حوزه علمیه قم، حوزه علمیه نجف
تألیفاتآیات الانوار فی فضائل اهل‌بیت الاطهار و ولایت تکوینی ائمه اطهار، تصحیح حاشیه امام‌خمینی بر عروه الوثقی، تأویل الآیات و جلدهای ۲۹ و ۳۰ و ۴۱ بحارالانوار
سایرعضو هیئت استفتای امام‌خمینی، ممتحن رسمی حوزه نجف
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیحمایت از نهضت امام‌خمینی
اجتماعیاز اعضای بیت امام‌خمینی در نجف


محمود یوسفی غروی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.

زادگاه و تحصیل

محمود یوسفی غروی در سال ۱۳۰۳ش در نجف‌آباد به دنیا آمد. او خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و وارد مدرسه علمیه نجف‌آباد شد و مقدمات را در آنجا خواند.

یوسفی غروی در سال ۱۳۱۹ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد. در آن سال امام‌خمینی از ممتحنان کتاب‌های رسایل و مکاسب بود و یوسفی غروی نزد ایشان امتحان داد و موفق به قبولی در آن آزمون شد و تأییدیه‌ای از امام‌خمینی دریافت کرد که بر اساس مصاحبه‌اش با مجله حوزه نزد وی موجود است. یوسفی غروی مدت سه سال در حوزه علمیه قم مشغول به تحصیل بود، ولی درباره استادان او در آن حوزه اطلاعاتی در دست نیست و وی در مصاحبه‌اش اشاره‌ای به استادان و همچنین دروس خوانده‌شده در آن حوزه نکرده است. او در سال ۱۳۲۱ش رهسپار عراق شد و در حوزه علمیه نجف اشرف در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سیدمحسن طباطبایی حکیم، سیدعبدالهادی شیرازی و سیدمحمود حسینی شاهرودی شرکت کرد. مدت چند ماه هم از درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی بهره برد. او در سال ۱۳۴۴ش و در جریان مهاجرت امام‌خمینی از ترکیه به عراق در مراسم استقبال از ایشان حضور داشت و در کاظمین به دیدار ایشان شتافت. پس از استقرار امام‌خمینی در نجف اشرف به حلقه یاران ایشان پیوست و در اندرونی بیت امام‌خمینی پاسخگویی به مسائل شرعی را بر عهده گرفت. همچنین از اعضای هیئت استفتای ایشان بود. امام‌خمینی در نجف اشرف برای برقراری شهریه، ممتحنانی را انتخاب کرده بود و یوسفی غروی از سوی امام‌خمینی به‌عنوان یکی از ممتحنان درس‌های رسایل و مکاسب انتخاب شد. با آغاز تدریس درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف هم در آن درس شرکت کرد. درباره سال‌های حضور او در درس خارج فقه امام‌خمینی گزارشی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که در دهه ۱۳۴۰ش در آن درس‌ها شرکت می‌کرده است.

تدریس و تحقیق

یکی از مهم‌ترین اقدامات یوسفی غروی در نجف اشرف تصحیح حاشیه امام‌خمینی بر عروه الوثقی بود. امام‌خمینی این کتاب را پیش از تبعید به خارج از کشور در ایران منتشر کرده بود، ولی به سبب پاره‌ای اشکالات آن، یوسفی غروی و غلامرضا عرفانیان خراسانی مأموریت یافتند این کتاب را بار دیگر تصحیح و منتشر کنند. این کتاب پس از تصحیح مورد تأیید امام‌خمینی قرار گرفت. یوسفی غروی همچنین از دوستان سیدمصطفی خمینی بود و در حاشیه سیدمصطفی بر عروه‌الوثقی ایشان را مساعدت می‌کرد و در جلسات خصوصی با او این کتاب را به بحث می‌گذاشت که تا یک روز پیش از درگذشت مشکوک سیدمصطفی خمینی ادامه داشت.[۱] وی همچنین از مدرسان حوزه علمیه نجف بود و کتاب مکاسب را در آنجا تدریس می‌کرد.[۲]

فعالیت مبارزاتی

یوسفی غروی که از اعضای بیت امام‌خمینی در نجف اشرف بود، پس از مهاجرت ایشان به پاریس به فعالیت در آنجا ادامه داد. در مهر ۱۳۵۷ و پس از مهاجرت امام‌خمینی به فرانسه، همراه با جمعی از فضلا و مدرسان حوزه علمیه نجف اشرف که اغلب از شاگردان امام‌خمینی بودند، تلگرافی را به امام‌خمینی ارسال کردند و در آن ایشان را «یگانه زعیم باکفایت عالم اسلام و مرجع تقلید جهان تشیع حضرت آیت‌الله‌العظمی امام‌خمینی» نامیدند و از هجرت ناگهانی ایشان از نجف اشرف به‌عنوان «دردناک‌ترین مصیبت و خسارتی جبران‌ناپذیر» برای حوزه‌های علمیه نام بردند و با ابراز تأثر و تأسف از آن رویداد، «تحول اساسی و بنیادی و برقراری نظام عادلانه اسلامی به دست باکفایت آن پیشوای انقلابی اسلام و نابودی و اضمحلال دشمنان اسلام و غلامان حلقه‌به‌گوش استعمار» را از گاه خداوند مسئلت کردند.[۳] سپس همراه با جمعی از شاگردان امام‌خمینی در تلگرافی دیگر به والری ژیسکاردستن رئیس‌جمهور وقت فرانسه، امام‌خمینی را «چهره ضداستعماری» و «رهبر آزاد، قاطع و انقلابی اسلام» و روح و قلب ۳۵ میلیون ایرانی و سایر مسلمانان جهان نامیدند که به سبب مبارزات بی‌امان امام‌خمینی علیه رژیم شاهنشاهی در شرایط اختناق‌آور و وضعیت سیاسی در خاورمیانه، به فرانسه مهاجرت کرده است و به او هشدار دادند که هدف از این اجبار به مهاجرت مانع‌تراشی فرانسه «در تداوم مبارزه پیگیر و بی‌امان علیه نظام پوسیده و درهم‌شکسته شاهنشناهی ایران» است و در پایان اعلام کردند جامعه روحانیت مبارز نجف انتظار دارند «از هیچ‌گونه کوشش و بذل و جهدی در جهت حفظ و حراست امام‌خمینی دریغ نورزید و نیز از ایجاد هر گونه محدودیت و مانعی بر سر راهشان به‌طور جدی بپرهیزید تا حضرتش جهت تحقق بخشیدن به آرمان‌های بلند ملی، انسانی و اسلامی خویش، از آزادی و امنیت که دو شرط اساسی ادامه مبارزاتشان است برخوردار باشند».[۴] وی به سبب همین فعالیت‌ها و به بهانه عدم تمدید گذرنامه توسط حکومت بعث عراق دستگیر و مدتی زندانی شد.

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب

او پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در پی سختگیری حکومت بعث عراق علیه ایرانیان، درصدد بازگشت به کشور برآمد ولی ممنوع‌الخروج شد. همچنین دو تن از فرزندان او توسط حکومت بعث عراق دستگیر و در زندان‌های حکومت بعث به شهادت رسیدند. او هم که تهدید به دستگیری شده بود مدتی مجبور شد زندگی مخفیانه در پیش بگیرد.[۵] وی پس از سال‌ها زندگی در زیر فشار حکومت بعث عراق، در نهایت پس از پایان جنگ عراق با ایران در سال ۱۳۶۸ش به کشور بازگشت و در شهر قم مقیم شد و به تدریس در آنجا ادامه داد.[۶]

تألیفات

تألیفات چاپ شده وی عبارت است از آیات الانوار فی فضائل اهل‌بیت الاطهار و ولایت تکوینی ائمه اطهار. همچنین گذشته از تصحیح حاشیه امام‌خمینی بر عروه‌الوثقی، کتاب‌های تأویل الآیات و جلدهای ۲۹ و ۳۰ و ۴۱ بحارالانوار را تحقیق و منتشر کرده است.[۷]

او در سال ۱۳۸۸ ازدنیا رفت.

پانویس

  1. «مصاحبه با آیت‌الله شیخ محمود یوسفی غروی»، ص۴۴-۴۵.
  2. قاسمی، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۵، ص۵۱۷.
  3. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۴۰۶ـ۴۰۷.
  4. >اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۴۰۸ـ۴۰۹؛ دوانی، نهضت روحانیون ایران، ج۸، ص۳۶۰.
  5. «مصاحبه با آیت‌الله شیخ محمود یوسفی غروی»، ص۴۸.
  6. «مصاحبه با آیت‌الله شیخ محمود یوسفی غروی»، ص۴۸.
  7. «زندگی‌نامه محمود یوسفی غروی».

منابع

  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۸، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • روحانی، سیدحمید (۱۳۶۴)، نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۲، تهران، واحد فرهنگی بنیاد شهید با همکاری سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
  • «زندگی‌نامه محمود یوسفی غروی» (۱۳۹۸)،
  • قاسمی، رحیم (۱۳۹۳)، دره الصدق فیمن تلمذ من علما اصفهان بالنجف، ج۵، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه.
  • «مصاحبه با آیت‌الله شیخ محمود یوسفی غروی»، مجله حوزه، شماره ۴۸.