پرش به محتوا

فهم قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۱ آذر ۱۴۰۱
خط ۴۹: خط ۴۹:
# دنیادوستی و دنیاطلبی: امام‌خمینی این مانع را در قالب تعلق به عالم ماده بیان کرده و معتقد است آنان که در ظلمات طبیعت غوطه‌ورند، قدرت فهم را از دست می‌‏دهند و گمان می‌‏کنند قضایای قرآن در حکم قصه است.<ref>امام‌خمینی، تفسیر حمد، ۱۳۴.</ref> ایشان [[حب دنیا]] را پرده غلیظی میان قلب و معارف و موعظه‌های قرآن می‌داند که قلب را از ذکر خداوند غافل می‌کند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۰۲.</ref>
# دنیادوستی و دنیاطلبی: امام‌خمینی این مانع را در قالب تعلق به عالم ماده بیان کرده و معتقد است آنان که در ظلمات طبیعت غوطه‌ورند، قدرت فهم را از دست می‌‏دهند و گمان می‌‏کنند قضایای قرآن در حکم قصه است.<ref>امام‌خمینی، تفسیر حمد، ۱۳۴.</ref> ایشان [[حب دنیا]] را پرده غلیظی میان قلب و معارف و موعظه‌های قرآن می‌داند که قلب را از ذکر خداوند غافل می‌کند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۰۲.</ref>
# حجاب خودبینی و غرور علمی: مغرورشدن به علوم اصطلاحی و مشغول‌شدن به آن، انسان را از درک معانی بلند قرآنی باز می‌دارد.<ref>ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۲.</ref> امام‌خمینی نیز [[حجاب خودبینی]] را که یکی از عوامل غرور است، از حجاب‌هایی می‌داند که مانع بهره‌مندی انسان از درک حقایق نور قرآن می‌شود<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۵؛ ← مقاله حجب.</ref> ایشان علمی را که ایمان به همراه نیاورد و مقصود از آن طلب حق و جستجوی محبوب نباشد، حجاب اکبر شمرده است؛<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۸؛ امام‌خمینی، چهل حدیث، ۴۵۷.</ref> زیرا انسان، علم را در همان علمی که خوانده (لغت و بلاغت و شأن نزول و...) منحصر می‌داند<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۵.</ref> و کمالات را محدود در آن می‌بیند و این امر، او را از مقصد اصلی که راهیابی به معانی آیات است، باز می‌دارد و چه‌بسا علوم شرعی ([[علم تفسیر]] و [[علم توحید]]) نیز انسان را از معارف دیگر آیات الهی باز دارد.<ref>امام‌خمینی، تفسیر حمد، ۱۴۰؛ امام‌خمینی، چهل حدیث، ۴۵۵.</ref>
# حجاب خودبینی و غرور علمی: مغرورشدن به علوم اصطلاحی و مشغول‌شدن به آن، انسان را از درک معانی بلند قرآنی باز می‌دارد.<ref>ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۲.</ref> امام‌خمینی نیز [[حجاب خودبینی]] را که یکی از عوامل غرور است، از حجاب‌هایی می‌داند که مانع بهره‌مندی انسان از درک حقایق نور قرآن می‌شود<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۵؛ ← مقاله حجب.</ref> ایشان علمی را که ایمان به همراه نیاورد و مقصود از آن طلب حق و جستجوی محبوب نباشد، حجاب اکبر شمرده است؛<ref>امام‌خمینی، حدیث جنود، ۸؛ امام‌خمینی، چهل حدیث، ۴۵۷.</ref> زیرا انسان، علم را در همان علمی که خوانده (لغت و بلاغت و شأن نزول و...) منحصر می‌داند<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۵.</ref> و کمالات را محدود در آن می‌بیند و این امر، او را از مقصد اصلی که راهیابی به معانی آیات است، باز می‌دارد و چه‌بسا علوم شرعی ([[علم تفسیر]] و [[علم توحید]]) نیز انسان را از معارف دیگر آیات الهی باز دارد.<ref>امام‌خمینی، تفسیر حمد، ۱۴۰؛ امام‌خمینی، چهل حدیث، ۴۵۵.</ref>
# جمود بر گفته‌های مفسران: چنان‌که شخص بپندارد آنچه از غیر ابن‌عباس و مجاهد و دیگران نقل شده، [[تفسیر به رأی]] است<ref>ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۳.</ref> امام‌خمینی نیز این حجاب را مانع بهره‌مندی از قرآن و سبب مهجوربودن انسان می‌شمارد. ایشان تفسیر به رأی را تحمیل آرای شخصی بر قرآن و بیشتر در آیات احکام می‌دانند<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۰۰) (← مقاله تفسیر.</ref>
# جمود بر گفته‌های مفسران: چنان‌که شخص بپندارد آنچه از غیر ابن‌عباس و مجاهد و دیگران نقل شده، [[تفسیر به رأی]] است<ref>ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۳.</ref> امام‌خمینی نیز این حجاب را مانع بهره‌مندی از قرآن و سبب مهجوربودن انسان می‌شمارد. ایشان تفسیر به رأی را تحمیل آرای شخصی بر قرآن و بیشتر در آیات احکام می‌دانند<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۰۰.</ref>
# تعصب و تقلید کورکورانه: تقلید و پیروی از معلومات شرعی و تعصب به آنها موجب می‌شود فهم افراد از حرکت و تعالی باز ایستد؛ حتی گاه با معارف حقه در تناقض و تضاد قرار گیرد<ref>شوکانی، فتح القدیر، ۲/۲۷۷؛ گنابادی، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العباده، ۱/۴۷.</ref> به باور امام‌خمینی حجاب آرای فاسد و مسلک‌ها و مذهب‌های باطل، حجابی است که انسان را از قرآن محجوب می‌کند و چه‌بسا باوری که انسان از پدر و مادر یا [[اهل دین]] گرفته باشد، سبب شود آیات و [[روایات]] بسیاری را از ظاهر خود برگرداند و توجیه کند؛ چنان‌که آیاتی که به [[لقاء‌الله]] مربوط است، [[تأویل]] می‌کنند؛ به گمان اینکه راه [[معرفت الهی]] بسته است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۶ ـ ۱۹۷؛ ← مقاله حجب.</ref>
# تعصب و تقلید کورکورانه: تقلید و پیروی از معلومات شرعی و تعصب به آنها موجب می‌شود فهم افراد از حرکت و تعالی باز ایستد؛ حتی گاه با معارف حقه در تناقض و تضاد قرار گیرد<ref>شوکانی، فتح القدیر، ۲/۲۷۷؛ گنابادی، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العباده، ۱/۴۷.</ref> به باور امام‌خمینی حجاب آرای فاسد و مسلک‌ها و مذهب‌های باطل، حجابی است که انسان را از قرآن محجوب می‌کند و چه‌بسا باوری که انسان از پدر و مادر یا [[اهل دین]] گرفته باشد، سبب شود آیات و [[روایات]] بسیاری را از ظاهر خود برگرداند و توجیه کند؛ چنان‌که آیاتی که به [[لقاء‌الله]] مربوط است، [[تأویل]] می‌کنند؛ به گمان اینکه راه [[معرفت الهی]] بسته است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۶ ـ ۱۹۷.</ref>
# نبودن نگاه تعلیمی: از نکات بدیعی که امام‌خمینی به آن اشاره کرده، نگاه تعلیمی به قرآن است؛ به این معنا که اگر افراد، قرآن را تنها برای ثواب قرائت آن، تلاوت کنند، سبب می‌شود بهره لازم را از معارف قرآن نبرند؛ در حالی‌که آیات الهی برای آموزش راه سعادت و سلوک راهیابی به [[عالم غیب]] است و مفسر نیز وقتی به مقصد و هدف نزول آیه پی ببرد، می‌تواند به فهم آیه دست یابد و آن را تفسیر کند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۱ ـ ۱۹۳.</ref>
# نبودن نگاه تعلیمی: از نکات بدیعی که امام‌خمینی به آن اشاره کرده، نگاه تعلیمی به قرآن است؛ به این معنا که اگر افراد، قرآن را تنها برای ثواب قرائت آن، تلاوت کنند، سبب می‌شود بهره لازم را از معارف قرآن نبرند؛ در حالی‌که آیات الهی برای آموزش راه سعادت و سلوک راهیابی به [[عالم غیب]] است و مفسر نیز وقتی به مقصد و هدف نزول آیه پی ببرد، می‌تواند به فهم آیه دست یابد و آن را تفسیر کند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹۱ ـ ۱۹۳.</ref>
{{ببینید|تفسیر|حجب}}


==تجدد فهم قرآن==
==تجدد فهم قرآن==
Image-reviewer، emailconfirmed، مدیران
۴٬۵۲۶

ویرایش