برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی به کوشش غلامعلی رجائی، پیرامون سویه‌های گوناگون زندگی امام‌خمینی در قالب خاطرات است.
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان | برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی |
| نویسنده | غلامعلی رجائی |
| ترجمه‌به‌دیگرزبان‌ها | قبسات من سیرة الامام الخمینی/ عری |
| تاریخ نگارش | ۱۳۷۶ش |
| موضوع | سویه‌های گوناگون زندگی امام‌خمینی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۵ |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه چاپ و نشر عروج |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۷۶ش |
گردآورنده
غلامعلی رجائی (زادۀ ۱۳۳۶ش. دزفول) پژوهشگر و فعال سیاسی، مدرس دانشگاه و مشاور اکبر هاشمی رفسنجانی بود. او چندین کتاب پیرامون شخصیت امام‌خمینی و دیگر سران انقلاب نوشته است که: «امام به روایت امام»، «سیره شهید رجایی»، «خاطرات جنگ و سیره شهدا»، «سیره شهید بهشتی»، «یادگار سپیده (خاطرات یادگار حضرت امام)»، از جمله آنها می‌باشد.[۱]
اهمیت
بر اساس گفته غلامعلی رجائی پدیدآور کتاب، این مجموعه برآیند پنج سال مطالعه گسترده و مستمر در زمینه شناخت سویه‌هایی از شخصیت امام‌خمینی در قالب خاطرات است.[۲]
کتاب کنونی در نوع خود نخستین مجموعه‌ای است که تلاش کرده با نگاهی پژوهشی به ترسیم سیرۀ عملی و نظری امام‌خمینی در سویه‌های گوناگون شخصیتی ایشان به شکل موضوعی بپردازد. همچنین از بیشتر مآخذ و منابع مکتوب موجودِ در دسترس و در مواردی از منابع غیرمکتوب همانند نوارهای سخنرانی و مصاحبه‌های گوناگون استفاده شده، حتی برخی موارد مصاحبه‌هایی توسط پدیدآور انجام گرفته است. در عین حال در نقل مطالب سعی شده سیاق بیان خاطرات توسط افراد حفظ و در نحوۀ ارائه مطالب جز در موارد ضروری دخل و تصرفی صورت نگیرد. در انتخاب و دسته‌بندی خاطرات هم از تکرار خودداری شده، و هم از منابع اصلی و دست اول استفاده و نام راویِ خاطره در پای سند آورده شده است.[۳]
ساختار
کتاب برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، در پنج جلدِ مستقل ساختاربندی شده است. در همه جلدها نخست فهرست محتوای همان جلد، سپس مقدمه ناشر و مقدمه پدیدآورنده آمده است که در همه جلدها تکرار شده است.[۴]در هر جلد پاورقی، و در پایان جلدها اسامی راویان خاطرات و فهرست منابع همان جلد آمده است.[۵]
جلد اول با عنوان: در خانواده، با مردم، آخرین روزها؛ در ۹ فصل تنظیم شده است.
- فصل اول: امام در خانه
- فصل دوم: عشق به مردم
- فصل سوم: رزمندگان
- فصل چهارم: شهدا و خاندان شاهد
- فصل پنجم: محرومین و مستضعفین
- فصل ششم: دوستان و یاران
- فصل هفتم: مسائل حقوق زنان
- فصل هشتم: توصیه‌ها
- فصل نهم: آخرین روزها[۶] در پایان این جلد همراه با اسامی راویان و منابع، عکس‌هایی از امام‌خمینی نیز آورده شده است.[۷] جلد دوم: ویژگی‌های فردی امام‌خمینی در ۱۳ فصل از منابع گوناگون به زبان خاطرات جمع‌آوری و به‌صورت موضوعی ترسیم شده است. فصل‌ها به ترتیب عبارتند از: نظم، ساده‌زیستی، قناعت و زهد، عدم تشریفات، آراستگی ظاهر و لطافت روح، عطوفت و مهربانی، آرامش خاطر، شجاعت، صلابت و وقار، مطالعه و پرکاری، اغتنام فرصت، هوش و دقت و تقید به آداب شرعی.[۸]جلد سوم: به حالات معنوی و اخلاقی امام‌خمینی در پانزده فصل اشاره دارد. محورهایی همچون: انس با قرآن، عشق به ولایت، نماز، انجام مستحبات و ترک مکروهات، تهجد و شب‌زنده‌داری، کرامات، ایمان و توکل، اخلاص و تقوا، تواضع، صداقت، عزت نفس، اخلاق حسنه، پرهیز از غیبت، عدالت، گذشت و اغماض.[۹] جلد چهارم به موضوع رهبری امام‌خمینی پرداخته است. خاطرات نقل شده در این باره در ده فصل تنظیم شده است. این خاطرات مربوط به سال‌های مبارزه، تبعید و نیز سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی است.
- فصل اول عمل به تکلیف الهی، محور همیشگی مبارزه امام
- فصل دوم، پاسداری از حریم اسلام
- فصل سوم، سازش‌ناپذیری از آغاز تا انتها
- فصل چهارم، اسطورۀ مقاومت در تبعید
- فصل پنجم، غربت، تنهایی رنج‌ها
- فصل ششم، ثبات قدم، قاطعیت، سازش‌ناپذیر
- فصل هفتم، نفوذناپذیری، نظارت و هدایت امور
- فصل هشتم، رعایت قانون و سلسله مراتب
- فصل نهم، خنثی‌سازی جریان‌های انحرافی
- فصل دهم، دیدارها و دیدگاه‌ها[۱۰]
جلد پنجم شامل خاطراتی پیرامون تعلیم و تدریس و مرجعیت امام‌خمینی است که در چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول، امام، علما و روحانیون؛ فصل دوم، درعرصه تدریس؛ فصل سوم، مرجعیت در خدمت امام، فصل چهارم، توصیه‌های اخلاقی به طلاب.[۱۱]
منابع کتاب
در تدوین این دورۀ پنج‌جلدی از منابع مکتوب موجود (اعم از کتاب، جزوات، یادواره‌ها، فصلنامه‌ها، ماهنامه و مجلات، روزنامه‌ها و...) و گاهی از منابع غیرمکتوب (نوارهای سخنرانی و مصاحبه‌های گوناگون) استفاده شده و در برخی موارد مصاحبه‌هایی نیز توسط گردآورنده انجام گرفته است که فهرست منابع در پایان هر جلد آمده است.
وضعیت نشر
همه جلدهای کتاب برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، در قطع وزیری، به‌وسیله یک ناشر در سال‌های مختلف چاپ و منتشر شده‌اند. چاپ اولِ جلدِ اول سال ۱۳۷۶ش و جلدهای بعدی در سال‌های پیاپی، و چاپ هشتم سال ۱۳۹۲ش منتشر شده است.
در ضمن این کتاب با برگردان عربی نیز تحت عنوان «قبسات من سیرة الامام الخمینی»، در سال ۱۴۲۳ق/۲۰۰۲م منتشر شده است.
پانویس
- ↑ «زندگینامه غلامعلی رجائی»، جماران‌نیوز.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۱، ص۹.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۱، ص۹ـ۱۰.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۱، ص۵ـ۱۰.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۱، ص۳۳۷ـ۳۴۲.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۱، ص۱۱ـ۳۳۵.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۱، ص۳۳۷ـ۳۵۲.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۲، ص۱ـ۴۱۳.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۳، ص۱ـ۳۳۶.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۴، ص۱ـ۴۱۶.
- ↑ رجائی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، ج۵، ص۱ـ۱۹۲.
منابع
- رجائی، غلامعلی، برداشت‌هایی از سیره امام‌خمینی، تهران، مؤسسه عروج، ۱۳۷۶ش.
- رجایی، غلامعلی، قبسات من سیرة الإمام الخمینی، بیروت، الدار الإسلامیة، ۱۴۲۳ق/۲۰۰۲ م.
- «زندگینامه غلامعلی رجائی»، جماران‌نیوز، تاریخ بازدید: ۲۲ فروردین ۱۴۰۳ش.