پرش به محتوا

اسدالله فتاح‌الجنان

از ویکی امام خمینی
اسدالله فتاح‌الجنان
اطلاعات فردی
نام کاملاسدالله فتاح‌الجنان
تاریخ تولد۱۰ فروردین ۱۳۰۸
زادگاهنجف‌آباد
خویشاوندان
سرشناس
مهدی فتاح‌الجنان (فرزند)، سعید فتاح‌الجنان (فرزند)، سعید، محمد و محمدحسن (فرزندان جانباز)
اطلاعات علمی
استادانامام‌خمینی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، سیدمحمدحسین طباطبایی
محل تحصیلحوزه علمیه قم
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با حکومت پهلوی، حمایت از نهضت امام‌خمینی
اجتماعیامام جمعه شهر مبارکه و بلداجی، مسئولیت حوزه علمیه امام محمدتقی(ع)، حضور در جبهه‌های جنگ عراق علیه ایران


اسدالله فتاح‌الجنان، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه

اسدالله فتاح‌الجنان در ۱۰ فروردین ۱۳۰۸ در شهر نجف‌آباد به دنیا آمد. درباره تحصیلات او در نجف‌آباد اطلاعاتی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که مقدمات را در مدارس علمیه زادگاهش و نزد استادان آن حوزه خوانده باشد.

وی در سال ۱۳۲۸ش راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر به تحصیل پرداخت. در زندگینامه او که بر اساس اسناد شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه سراسر کشور تدوین شده، اشاره‌ای به استادان او در دوره سطح نشده است. بر اساس آن اسناد، وی در درس سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی حضور داشت و با توجه به اینکه سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی از استادان دوره سطح در دوره پهلوی بود، می‌توان فتاح‌الجنان را از شاگردان درس سطح سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی دانست. او سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس امام‌خمینی بهره برد.[۱]

حضور در درس امام‌خمینی

درباره سال‌های دقیق حضور او در درس‌های امام‌خمینی گزارشی در دست نیست و در منبع فوق هم صرفاً بر حضور او در درس امام‌خمینی اشاره شده است. می‌توان احتمال داد که از اواسط دهه ۱۳۳۰ش از درس‌های ایشان در مساجد محمدیه و سلماسی قم بهره‌مند می‌شده است. بر اساس برخی اعلامیه‌ها که امضای فتاح‌الجنان هم ذیل آنها وجود دارد می‌توان احتمال داد که وی در سال ۱۳۴۲ش در نجف‌آباد بوده است.[۲] بنابراین حضور او در درس امام‌خمینی تا نخستین سال دهه ۱۳۴۱ش تداوم داشته است. هم‌زمان از درس‌های علامه سیدمحمدحسین طباطبایی استفاده می‌کرد.[۳] و به احتمال زیاد از درس‌های فلسفه و تفسیر قرآن ایشان بهره می‌برده است.

فعالیت‌های مبارزاتی

اسدالله فتاح‌الجنان از روحانیان مبارزی بود که به مبارزه با حکومت پهلوی و حمایت از امام‌خمینی می‌پرداخت. ازجمله وقتی امام‌خمینی و آیات سیدحسن طباطبایی قمی و شیخ بهاءالدین محلاتی در روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ توسط حکومت پهلوی دستگیر و در تهران زندانی شدند، همراه با علما و روحانیان نجف‌آباد نامه‌ای به آنان ارسال و حمایت و پشتیبانی خود را از مبارزات آنان ابراز کردند.[۴] پس از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور هم همراه با جمعی از روحانیان نجف‌آباد تلگرافی به آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی ارسال و در آن تأثر خود را از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور ابراز کردند و از آیت‌الله مرعشی نجفی خواستند «نظر مبارک را نسبت به استخلاص معظم‌له جداً معطوف» کند.[۵]

آنگاه همراه با دیگر روحانیان نجف‌آباد نامه‌ای را از طریق سفارت ایران در آنکارا به «حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای خمینی مدظله‌العالی مرجع عالی‌قدر شیعه» ارسال کردند و تأثر خود را از تبعید ایشان به «دست استعمار» و بر خلاف قانون اساسی ابراز و بر پشتیبانی کامل خود از ایشان که «حامی دین و زبان گویای همه مجامع علمی و روحانی» هستند تأکید کردند و در پایان بازگشت ایشان به حوزه علمیه قم را خواستار شدند.[۶]

سپس در نامه‌ای دیگر به آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی در مشهد، خواستار تلاش آن مرجع برای آزادی امام‌خمینی شدند.[۷] وقتی مردم نجف‌آباد در اعتراض به تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور در آبان ۱۳۴۳ اعتصاب کردند، فتاح‌الجنان ضمن حضور در آن اجتماع، در جمع اعتصاب‌کنندگان سخنرانی کرد. پس از انتقال امام‌خمینی به نجف اشرف هم تلگراف همدردی طلاب مدرسه الحجه نجف‌آباد را به امام‌خمینی ارسال نمود.[۸] می‌توان با استناد به این گزارش احتمال داد که فتاح‌الجنان در آن مقطع از مدرسان مدرسه علمیه مزبور بوده است. فتاح‌الجنان و جمعی از روحانیان نجف‌آباد نامه‌ای دیگر به امام‌خمینی ارسال کردند و انتقال ایشان از ترکیه به عراق را «تا اندازه‌ای موجب مسرت» دانستند، ولی بر این نکته تأکید کردند که «ملت ایران عموماً منتظر مراجعت حضرتعالی به حوزه علمیه قم هستند تا از افاضات و رهبری‌های شما بهره‌مند گردند».[۹] وی به سبب ارسال این تلگراف‌ها، توسط ساواک اصفهان دستگیر و محاکمه شد و در زندان به دست مأموران حکومت پهلوی شکنجه گردید.[۱۰]

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب

او در بهمن ۱۳۵۷ و در جریان بازگشت امام‌خمینی به کشور، در مراسم استقبال از ایشان حضور داشت. با آغاز جنگ تحمیلی، بارها در جبهه‌های جنگ حضور یافت و یکی از فرزندانش به نام مهدی فتاح‌الجنان در عملیات شکست حصر آبادان در سال ۱۳۶۱ش به شهادت رسید. یکی دیگر از فرزندان او به نام سعید فتاح‌الجنان هم در منطقه جفیر به فیض شهادت نائل آمد و سه تن از فرزندانش به نام‌های سعید، محمد و محمدحسن هم به درجه جانبازی رسیدند.

فتاح‌الجنان در سال ۱۳۶۳ش به سمت امام جمعه شهر مبارکه در استان اصفهان منصوب شد. در آن زمان مسئولیت حوزه علمیه امام محمدتقی(ع) آن شهر را هم بر عهده داشت. او در سال ۱۳۷۴ش به امامت جمعه شهر بلداجی منصوب شد و تا ۱۳۸۲ش در آن سمت بود. تلاش برای گازرسانی به بلداجی، اقامه نماز جماعت در آن شهر، شرکت در جلسات بسیج و حضور در میان دانش‌آموزان و رسیدگی به مشکلات مردم ازجمله فعالیت‌های او در بلداجی بود.[۱۱] درباره دیگر فعالیت‌های او پس از کناره‌گیری از امامت جمعه بلداجی اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

  1. کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۶۲۵.
  2. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۸۳.
  3. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۸۳.
  4. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۸۳.
  5. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۲۶.
  6. اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۲۷.
  7. حضرت آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۲۵۳.
  8. کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۶۲۵.
  9. روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۸۸۰؛ دوانی، نهضت روحانیون ایران، ج۵، ص۱۶۵؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۷۹.
  10. کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۶۲۵.
  11. کاظمینی، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، ص۶۲۵-۶۲۶.

منابع

  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای حاج سیدمحمدهادی حسینی میلانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، ج۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • دوانی، علی (۱۳۷۷)، نهضت روحانیون ایران، ج۵، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
  • کاظمینی، میرزا محمد (۱۳۸۴)، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۱، تهران، برگ رضوان.