سیدجواد علوی قزوینی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سیدجواد علوی قزوینی |
| نسب | سادات علوی قزوینی |
| تاریخ تولد | ۱۳۰۷ شمسی |
| زادگاه | قزوین |
| خویشاوندان سرشناس | آقابزرگ علوی قزوینی (پدر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سیدابوالحسن رفیعی، سیدمحمد تنکابنی، محمد فکور یزدی، سیدمحمدحسین طباطبایی، سیدحسین بروجردی، امام‌خمینی، مرتضی حائری یزدی، عباسعلی شاهرودی، محمدعلی اراکی |
| محل تحصیل | حوزه‌های علمیه قزوین و قم |
| تألیفات | تقریرات دروس اساتید |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | هماهنگی با نهضت امام‌خمینی، مبارزه با رژیم پهلوی |
| اجتماعی | خدمات عمرانی و مذهبی در قزوین، امامت جماعت، تدریس در حوزه علمیه قزوین و تجدید بنای حسینیه سیدالشهدا |
سیدجواد علوی قزوینی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.
زادگاه و تحصیل
سیدجواد علوی قزوینی در سال ۱۳۰۷ش در قم به دنیا آمد. پدرش آقابزرگ علوی قزوینی، از عالمان قزوین بود و به تدریس در مدارس دینی آن شهر می‌پرداخت.
سیدجواد علوی در قزوین مقدمات را نزد عالمان آن سامان ازجمله پدرش فراگرفت. سپس دروس سطح حوزوی را پیش آقایان آیت‌الله سیدابوالحسن رفیعی و آقا سیدمحمد تنکابنی به اتمام رسانید. سیدجواد علوی در سال ۱۳۳۵ ش راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر، در درس استادان آن حوزه شرکت کرد. ازجمله از درس شیخ محمد فکور یزدی بهره برد. دروس تفسیر قرآن را هم پیش علامه سیدمحمدحسین طباطبایی خواند. سپس در درس خارج فقه و اصول آیات سیدحسین طباطبایی بروجردی، امام‌خمینی، شیخ مرتضی حائری یزدی، عباسعلی شاهرودی و شیخ محمدعلی اراکی بهره برد [۱] درباره سال‌های حضور او در درس‌های خارج فقه یا اصول یا هر دو درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که در سال‌های پایانی دهه ۱۳۳۰ و آغازین دهه ۱۳۴۰ (و پیش از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور) در آن درس‌ها در مساجد سلماسی و اعظم قم شرکت می‌کرده است. او درس‌های استادان خود را تقریر کرده است (صمدیها، ۲۴۸)، ولی درباره تقریرات او از درس‌های امام‌خمینی گزارشی وجود ندارد.
فعالیت سیاسی و اجتماعی
علوی قزوینی پس از پایان تحصیلات در قم، به قزوین بازگشت و به فعالیت‌های مذهبی در آن شهر پرداخت. ازجمله نماز جماعت را در مساجد شیشه‌گرها و مسجدالنبی قزوین اقامه می‌کرد. هم‌زمان دروس حوزوی را در مدارس دینی قزوین تدریس می‌کرد [۲] او که از روحانیان طراز اول قزوین به شمار می‌رفت (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین، ج ۴، ۴۷۳)، ازجمله روحانیانی بود که با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام‌خمینی، وارد مبارزه با حکومت پهلوی شد. او در تیر ۱۳۴۲ و پس از دستگیری و حبس امام‌خمینی در تهران، همراه با جمعی از علما و روحانیان قزوینی، در نامه‌ای به امام‌خمینی حمایت و پشتیبانی خود را از ایشان ابراز کردند [۳] بر اساس گزارش ساواک، وی در تهیه این اعلامیه نقش داشت و به همین علت ساواک خواستار احضار او شد [۴] پس از تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور در آبان ۱۳۴۳ هم همراه با جمعی از روحانیان و طلاب قزوینی، نامه‌ای را به امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر وقت ارسال کردند و از امام‌خمینی به‌عنوان مرجع تقلید عظیم‌الشأن عالم تشیع نام بردند و تبعید ایشان را به جرم اعتراض به تصویب‌نامه‌های غیرقانونی و ضددینی محکوم کردند و خواستار بازگرداندن ایشان به کشور شدند [۵]
درباره دیگر فعالیت‌های علوی قزوینی در سال‌های ۱۳۴۳-۱۳۵۷ ش اطلاعات زیادی در دست نیست. در آن مدت او در قزوین به اقامه نماز جماعت در مساجد شیشه‌گرها و همچنین النبی می‌پرداخت. در سال ۱۳۵۷ ش اسنادی از فعالیت‌های سیاسی او موجود است. بر اساس یکی از این اسناد، او در اردیبهشت ۱۳۵۷ و پس از یورش مأموران حکومت پهلوی به خانه مراجع تقلید در قم، همراه با روحانیان قزوینی نامه‌ای را به مراجع تقلید نوشتند و هتک حرمت بیت مراجع را محکوم کردند [۶] در پی محاصره بیت امام‌خمینی در نجف اشرف، همراه با چند نفر از عالمان قزوین، با ارسال تلگرافی به سفارت عراق در تهران، آن اقدام حکومت بعث عراق را که به نفع اسرائیل و حامیان اسرائیل بود، موجب خشم ملت ایران دانستند و از سوی جامعه روحانیت قزوین، خواستار رفع هرچه زودتر این محاصره شدند [۷] او در تظاهرات و راهپیمایی‌های مردم قزوین هم حضور می‌یافت [۸] ازجمله در تظاهرات مردم قزوین در ۱۳ آذر ۱۳۵۷ شرکت داشت و در آن روز توسط مأموران حکومت پهلوی مورد ضرب و شتم قرار گرفت [۹]
فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت‌های مذهبی در قزوین ادامه داد. یکی از اقدامات او در قزوین، تجدید بنای حسینیه سیدالشهدا بود. این حسینیه که مدت‌ها به‌صورت مخروبه درآمده و تعطیل شده بود به همت او تعمیر شد [۱۰] در بعضی از منابع از او با عنوان «مرحوم» یاد شده است و همین اطلاق نشان می-دهد از دنیا رفته‌است ولی درباره تاریخ رحلت وی گزارشی در دست نیست.
پانویس
- ↑ (صمدیها، ۲۴۷-۲۴۸؛ شریف رازی، ج ۹، ۲۵۱-۲۵۲).
- ↑ (صمدیها، ۲۴۸).
- ↑ (همان، ج ۱، ۹۷-۹۸).
- ↑ (همان، ۱۰۷).
- ↑ (شیرخانی، ۶۱ ـ ۶۲).
- ↑ (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین، ج ۲، ۴۳۰؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۵۱، ۱۱۸-۱۱۹؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۲۹۳).
- ↑ (سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۱۲، ۲۴۷-۲۴۸؛ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین، ج ۴، ۱۲).
- ↑ (همان، ۱۷۰؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۵۱، ۲۶۶).
- ↑ (همان، ۳۵۰).
- ↑ (شریف رازی، ج ۹، ۲۵۲).
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین (۱۳۹۳)، ج۱ و ۲ و ۴، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
- سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج۱۲، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
- شریف رازی، محمد (۱۳۷۲)، گنجینه دانشمندان، ج۹، قم، مؤلف.
- صمدیها، رضا (۱۳۷۹)، فرزانگان علم و سخن قزوین، قزوین، بحرالعلوم.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۵۱ آیت‌الله سیدعباس ابوترابی (۱۳۹۲)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.