پرش به محتوا

علی آل کاظمی

از ویکی امام خمینی
علی آل کاظمی
اطلاعات فردی
نام کاملعلی آل کاظمی
تاریخ تولد۱۳۲۵ش
زادگاههرسین، کرمانشاه
تاریخ وفاتمرداد ۱۳۹۴
محل دفنگلزار شهدای قم
شهر وفاتپاکدشت
خویشاوندان
سرشناس
محمدرضا کاظمی هرسینی (پدر)
اطلاعات علمی
استادانامام‌خمینی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، محمدعلی اراکی
محل تحصیلحوزه علمیه قم و نجف
تألیفاتاسلام در عصر فضا، سی درس از نهج‌البلاغه، مناسک محشی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیمبارزه با رژیم پهلوی، همراهی با نهضت امام‌خمینی، نماینده مجلس شورای اسلامی
اجتماعیامام جمعه پاکدشت، مسئول بسیج عشایر غرب کشور


علی آل کاظمی، از شاگردان درس خارج فقه امام‌خمینی.

زادگاه و خاندان

علی آل کاظمی معروف به کاظمی و کاظمی کرمانشاهی در سال ۱۳۲۵ش در شهر هرسین (استان کرمانشاه) و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدرضا کاظمی هرسینی یکی از علمای برجسته و نامور غرب کشور بود که در نهضت امام‌خمینی فعال بود و از روحانیان مخالف حکومت پهلوی محسوب می‌شد.

تحصیل

علی آل کاظمی خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه شیخ حسن معلم در هرسین فراگرفت. سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و صرف و نحو را در هرسین و نزد پدرش خواند. آنگاه به کرمانشاه رفت و مدت یک سال در حوزه علمیه آن شهر به تحصیل پرداخت، ولی درباره دروس و همچنین استادان او در آنجا اطلاعاتی در دست نیست.

کاظمی سپس راهی خرم‌آباد شد و مدت یک سال هم در حوزه علمیه آن شهر به تحصیل پرداخت. آل کاظمی در سال ۱۳۳۹ش به قم رفت و در حوزه علمیه قم به تحصیلات حوزوی ادامه داد.

وی ادبیات را پیش محمدرضا آدینه‌وند و رحمت‌الله فشارکی به پایان رساند. سپس دروس سطح را نزد غلامرضا صلواتی، ابوالقاسم خزعلی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، محمد مفتح، محمد فاضل لنکرانی، محمدعلی گرامی و عبدالله جوادی آملی به پایان رساند. پس از آن به مدت شش سال در درس خارج فقه و اصول آیات سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و محمدعلی اراکی شرکت کرد و در سال ۱۳۴۵ش پس از گذراندن یک دوره مباحث فقهی در محضر آیت‌الله گلپایگانی، با نوشتن رساله فقهی از تقریرات درس خارج ایشان به دریافت جایزه و تشویق از طرف استاد خود نائل آمد.[۱]

فعالیت مبارزاتی

آل‌کاظمی با شروع نهضت امام‌خمینی در سال ۱۳۴۱ش به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت. او در سال ۱۳۴۱ش مأمور رساندن سه نامه از طرف امام‌خمینی به مراجع تقلید حوزه علمیه نجف اشرف و کربلای معلی به‌منظور جلب توجه آنان به مسائل ایران شد و به همین منظور به‌صورت قاچاقی از مرز قصر شیرین به عراق رفت و پیام‌های امام‌خمینی را به آیت‌الله سیدمحسن طباطبایی حکیم، آیت‌الله سیدابوالقاسم موسوی خویی و آیت‌الله سیدمحمد شیرازی ابلاغ کرد. همچنین در آن سفر، اخبار نهضت اسلامی را با همکاری طلاب کربلائی در مطبوعات عراق و دیگر کشورهای اسلامی انعکاس داد. در بازگشت به کشور در آبادان توسط مأموران ژاندارمری آبادان مورد سوءظن قرار گرفت و بازجویی شد و سپس آزاد شد و به قم بازگشت.

همچنین با عزیمت به شهرستان‌ها، پیام امام‌خمینی را مبنی بر مبارزه با حکومت پهلوی به اطلاع علمای بلاد ابلاغ می‌کرد. پیرو این مأموریت، در سال ۱۳۴۱ش به کرمانشاه رفت و پدرش را در جریان مبارزات امام‌خمینی قرار داد و پس از آن شیخ محمدرضا کاظمی هرسینی دو نامه برای سران عشایر سلسله و دلفان نوشت و از آنان خواست به پیام امام‌خمینی مبنی بر مبارزه با حکومت پهلوی پاسخ دهند و حمایت خود را از ایشان و نهضت اسلامی اعلام نمایند. آل کاظمی همچنین متن نامه امام‌خمینی را به سران عشایر در شهرستان نورآباد مخابره و متن آن را در خرم‌آباد در چاپخانه دانش مخفیانه چاپ کرد و در خرم‌آباد و قم منتشر نمود.

آل کاظمی پس از حادثه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش و بازداشت امام‌خمینی، به دلیل اقدام به چاپ اعلامیه مجلس دعای توسل، از طریق اطلاعات شهربانی قم بازداشت شد و پس از چند بار بازجویی در شهربانی قم، پس از تشکیل پرونده به ساواک قم اعزام و از آنجا همراه مأموران به ساواک تهران معرفی شد. وی پس از چند روز بازداشت مدتی مجبور به اقامت اجباری در تهران شد و تحت نظر ساواک قرار گرفت.[۲] سپس به قم بازگشت و به تحصیل و مبارزه در آن شهر ادامه داد. یکی از جلوه‌های مبارزاتی آل کاظمی، تنظیم و امضاء گرفتن و چاپ بیانیه‌های فضلا و مدرسین حوزه علمیه قم بود. بر اساس اسناد مبارزاتی روحانیان مبارز، او در سال‌های ۱۳۴۱-۱۳۴۴ش اعلامیه‌ها و بیانیه‌هایی را همراه با روحانیان مبارز در حمایت از امام‌خمینی و یا انتقاد از حکومت پهلوی امضا می‌کرد.[۳] در همان زمان مقالاتی را در نشریه بعثت منتشر می‌کرد.[۴] تهیه و تکثیر اعلامیه فضلای کرمانشاه و لرستان، تنظیم و امضاء گرفتن اعلامیه علماء، چاپ سخنرانی‌ها و اعلامیه‌های امام‌خمینی و تکثیر و نشر آن در قم و تهران و دیگر شهرستان‌ها از طریق طلاب شهرستانی مقیم حوزه علمیه قم، به‌خصوص در مناسبت‌های تبلیغی ماه مبارک رمضان و محرم و صفر، چاپ و تکثیر تراکت‌ها و شعارها و گزیده‌هایی از بیانات امام‌خمینی در حجره مدرسه فیضیه و پخش آن در جلسات فیضیه و مسجد اعظم و غیره؛ و تهیه اخبار و گزارش‌های نهضت و درج و چاپ و تکثیر آن در ماهنامه بعثت با همکاری اکبر هاشمی رفسنجانی، علی حجتی کرمانی، سیدمحمود دعائی، سیدجعفر شبیری زنجانی، شیخ رضا شریفی گرگانی و سیدهادی خسروشاهی، از دیگر فعالیت‌های این روحانی مبارز است.[۵]

آل کاظمی در سال ۱۳۴۳ ش و پس از غائله کاپیتولاسیون و تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور، به دلیل امضاء، چاپ و پخش اعلامیه شدیداللحن طلاب و فضلای خرم‌آبادی مقیم حوزه علمیه قم، در کرمانشاه بازداشت شد و پس از بازجویی در ساواک آن شهر به دادگاه ارتش تحویل داده شد و در آنجا پس از صدور قرار بازداشت به زندان شهربانی کرمانشاه یافت و مدت دو ماه در آنجا زندانی شد.

در مراسمی که در نوروز ۱۳۴۴ش در مدرسه فیضیه برگزار شد، نام روحانیان زندانی در بیانیه پایانی شرکت‌کنندگان قرائت شد که نام «کاظمی» هم در بین روحانیان زندانی دیده می‌شود.[۶] و همین سند نشان می‌دهد که او تا نوروز ۱۳۴۴ در زندان بود.

آل کاظمی در سال ۱۳۴۴ش و پس از انتقال امام‌خمینی از ترکیه به عراق، راهی آن کشور شد و با آغاز درس خارج فقه امام‌خمینی در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف در آن درس شرکت کرد. او در زندگینامه خودنوشت، از حضور (چند ماهه) در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام‌خمینی سخن گفته است.[۷] به سبب این حضور، برخی رجال‌پژوهان ازجمله شریف‌رازی از او به‌عنوان یکی از شاگردان امام‌خمینی نام برده است.[۸] آل کاظمی در بازگشت به کشور بار دیگر بازداشت و بازجویی شد و پس از آزادی به فعالیت‌های سیاسی ادامه داد. ازجمله در سال ۱۳۴۵ پس از ایراد یک سخنرانی تند در مسجد ناصری کرمانشاه و انتقاد از رشوه‌خواری کلانتری و مأموران شهربانی، توسط مأموران دستگیر و به ساواک کرمانشاه اعزام شد و پس از بازجویی و پاره‌ای تذکرات و تهدیدات رئیس ساواک، در نهایت آزاد گردید. او سپس با سفر به شهرهای مختلف ازجمله آبدانان در استان ایلام، به سخنرانی‌های انتقادی علیه حکومت پهلوی ادامه داد.

فعالیت‌ها پس از پیروزی انقلاب

علی آل کاظمی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در غرب کشور ادامه داد و ازجمله مسئولیت بسیج عشایر در غرب کشور را بر عهده داشت. سپس به هرسین رفت و مسئولیت کمیته‌های انقلاب اسلامی آن شهر را بر عهده گرفت. او در اولین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی از سوی مردم سلسله و دلفان به نمایندگی برگزیده شد. پس از پایان دوره اول مجلس شورای اسلامی با حکم امام‌خمینی به امامت جمعه شهر پاکدشت در استان تهران منصوب شد. او در پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی بار دیگر به نمایندگی مردم سلسله و دلفان انتخاب شد. وی همچنین به تدریس دروس معارف در دانشگاه ابوریحان می‌پرداخت. فعالیت در امر اشتغال و تأسیس ناحیه صنعتی و تشویق به سرمایه‌گذاری در لرستان و تأسیس خانه صنعت کاران ایران از دیگر فعالیت‌های او بود.[۹]

تألیفات

آثار و تألیفات او عبارت است از: اسلام در عصر فضا، حقایق و افسانه‌ها، چرا به زیارت بقیع می‌رویم، سی درس از نهج‌البلاغه، سی درس از تجوید، انسان در پرتو اسلام (منتشرشده در سال ۱۳۴۶ش)، چرا و چگونه نماز بخوانیم، مناسک محشی، خدمات جمهوری اسلامی، شهید انقلاب اسلامی، سیره معصومین(ع)، جایگاه شیعه در قرآن، شرحی بر رساله الحقوق، زندگانی مرحوم آیت‌الله کاظمی، ورزش از نظر اسلامی و داستان‌های: عنکبوت شام، بابا شیخ در جبهه در ۲ جلد، شهید شیرودی، شهید سیزده ساله، کتاب نسوز، عنصر فضیلت، سفری به رم، طاغوت زمان، دختر سر راهی و چند داستان عبرت آموز برای نوجوانان (در سال ۱۳۵۶ش) و ترجمه کتاب‌های: تفسیر مجمع البیان در ۲ جلد، خاطرات مستر همفر، امام علی(ع) از ولادت تا شهادت، بلاغه الحسین، دعای عرفه امام حسین(ع)، نکت اعتقادیه شیخ مفید، در سوگ حسین(ع) در دو جلد، زیارت عاشورا، نبوت و عقل و نوروز در اسلام.[۱۰]

درگذشت

علی آل کاظمی در مرداد ۱۳۹۴ در پاکدشت از دنیا رفت و پیکرش پس از انتقال به قم و اقامه نماز توسط غلامرضا صلواتی در گلزار شهدای آن شهر به خاک سپرده شد.[۱۱]

پانویس

  1. برزویی، ناموران علمی و فرهنگی معاصر استان لرستان از مشروطیت تا ۱۳۹۰ش، ص۳۹.
  2. آل کاظمی، مشخصات فردی و زندگینامه.
  3. روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۸۷۶٬۸۸۴٬۸۸۸٬۹۰۲.
  4. برزویی، ناموران علمی و فرهنگی معاصر استان لرستان از مشروطیت تا ۱۳۹۰ش، ص۳۹.
  5. آل کاظمی، مشخصات فردی و زندگینامه.
  6. روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، ص۸۴۲.
  7. آل کاظمی، مشخصات فردی و زندگینامه.
  8. صحیفه دل، ج۲، ص۸۷.
  9. برزویی، ناموران علمی و فرهنگی معاصر استان لرستان از مشروطیت تا ۱۳۹۰ش، ص۴۰.
  10. برزویی، ناموران علمی و فرهنگی معاصر استان لرستان از مشروطیت تا ۱۳۹۰ش، ص۴۱؛ آل کاظمی، مشخصات فردی و زندگینامه.
  11. «پیکر حجت الاسلام آل کاظمی در قم تشییع و آرام گرفت».

منابع

  • آل کاظمی، علی، «مشخصات فردی و زندگینامه».
  • اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
  • برزویی، علی داد (۱۳۸۹)، ناموران علمی و فرهنگی معاصر استان لرستان از مشروطیت تا ۱۳۹۰ش، خرم‌آباد، انتشارات شاپور خواست.
  • «پیکر حجت الاسلام آل کاظمی در قم تشییع و آرام گرفت»، www.iqna.ir.
  • روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۱، بی‌جا، دارالفکر ـ دارالعلم.
  • صحیفه دل، خاطرات مکتوب از شاگردان امام‌خمینی (س) (۱۳۷۹)، ج۲، به کوشش حمید بصیرت‌منش و احمد میریان، تهران، مؤسسه تنظیم و نشرآثار امام‌خمینی (س).
  • کاظمینی، میرزا محمد (۱۳۸۴)، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج۲، به کوشش سیدمحمدکاظم مدرسی و میرزا محمد کاظمینی، بنیاد ریحانه‌الرسول یزد، تهران، برگ رضوان.
  • معرفی نمایندگان مجلس شورای اسلامی دوره چهارم (۱۳۷۱)، تهران، اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.